Bu məqalə Culfa şəhəri haqqındadır. Digər mənalar üçün Culfa səhifəsinə baxın. |
Culfa — Azərbaycan Respublikası, Naxçıvan Muxtar Respublikası, Culfa rayonunda respublika tabeli şəhər, Culfa rayonunun inzibati mərkəzidir.
Şəhər | |
Culfa | |
---|---|
Ölkə | |
Rayon | Culfa rayonu |
Tarixi və coğrafiyası | |
Əsası qoyulub | b.e. VI əsr |
İlk məlumat | VI əsr |
Sahəsi | 60 km² |
Mərkəzin hündürlüyü | 715 m |
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi | 15,3 min nəfər (2019) |
Sıxlığı | 255 nəf./km² |
Milli tərkibi | azərbaycanlılar |
Rəsmi dili | Azərbaycan dili |
Rəqəmsal identifikatorlar | |
Telefon kodu | +994 36 546 |
Poçt indeksi | AZ7200 |
Nəqliyyat kodu | 72 |
Digər | |
culfa-ih.nakhchivan.az | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Şəhər respublika paytaxtından 524 km cənub-qərb, muxtar respublika paytaxtından 36 km cənub-şərqdə, Araz çayının sol sahilində, İran İslam Respublikası ilə sərhəddə yerləşir.
İran ərazisində, Araz çayının əks sahilində Culfa şəhərinə simmetrik şəkildə eyniadlı şəhər yerləşir. Bu, vaxtilə vahid şəkildə mövcud olmuş Culfa şəhərinin sonradan iki yerə bölündüyünü göstərir.
Culfa Naxçıvan Muxtar Respublikasının ikinci ən böyük şəhəridir.
Tarix və etimologiyası
Culfa Azərbaycanın qədim şəhərlərindən biridir. Tarixi mənbələrdə Culfa şəhərinin salınması bizim eranın VI əsrinə aid edilir.
Tarixçi Şərafəddin Əli Yəzdi “Zəfərnamə” əsərində yazır ki, Culfa şəhəri Azərbaycanın şimal və cənub torpaqlarının göründüyü yerdə, Araz çayının dağın ətəyindən keçdiyi ərazidə yerləşir. Burada məşhur Ziya-ül-mülk körpüsü də salınmışdır.
Culfa şəhəri qədim dövrlərdə onun indi yerləşdiyi ərazidən bir qədər aralıda qərar tutmuşdur. Araz çayı boyunca uzanan karvan yolu üzərində yerləşən Qədim Culfa o dövrdə bölgənin iqtisadiyyatının tənzimlənməsində mühüm rol oynayırdı. Qədim Culfa indiki Culfa şəhərindən 4 km qərbdə yerləşmişdir. Tədqiqatlar nəticəsində burada yaşayış binaları, qala divarları, karvansara, bazar və dini binaların qalıqları, o cümlədən qədim qəbiristanlıq aşkar edilmişdir. 1939-1940-cı illər ərzində Culfa şəhərində aparılan arxeoloji qazıntılar zamanı isə tunc dövrünə aid monoxrom və polixrom boyalı gil qablar, tunc xəncər, ox və nizə ucluqları, toppuz, bilərzik, boyunbağı və s. aşkar edilmişdir.
Tranzit karvan yolu üzərində yerləşən Culfa bölgənin iqtisadi əhəmiyyətinin artmasında daim mühüm rola malik olmuşdur. IX-XII əsrlərdə Culfada sənətkarlıq və ticarət daha da inkişaf etmişdir. Culfa şəhəri XI əsrin ikinci yarısından etibarən beynəlxalq ipək ticarətində mühüm rol oynamağa başlamışdır. Həmin dövrdə Culfada təqribən 3000 ev mövcud idi və 15-20 min nəfər əhali yaşayırdı. Culfa tacirləri İran, Rusiya, Şərq ölkələri, habelə Venesiya, Marsel və s. Avropa şəhərləri ilə ipək ticarəti edirdilər.
Culfa Səfəvilər dövlətinin başlıca şəhərlərindən biri kimi tanınmışdır. XVI əsrin ikinci yarısında Culfa beynəlxalq ipək ticarətinin iri mərkəzi kimi şöhrət qazanmışdır. Şəhər Avropa-Asiya ipək ticarətinin iri birja və anbar yeri olmuşdur. Culfa Böyük ipək yolu üzərində yerləşmiş, beynəlxalq ipək ticarətinin inkişafı ilə əlaqədar XVI əsrdən şəhər kimi daha da təşəkkül tapmışdır. XVI əsrdə, qısa bir dövr ərzində Culfa yüksək səviyyədə inkişaf etmiş, Səfəvilər dövlətinin ölkə əhəmiyyətli Azərbaycan şəhərləri arasında ticarət və sənətkarlığın mühüm mərkəzlərindən hesab edilən Təbriz, Şəki, Şamaxı, Ərdəbil, İsfahan şəhərləri ilə bir sırada dayanmışdır. Buna səbəb olan mühüm amillərdən biri də Səfəvilər dövründə Azərbaycanın qərb bölgələrinin əsas ticarət yollarının Culfa şəhərindən keçməsi idi.
Qeyd etmək lazımdır ki, XVI əsrdə şəhərin iqtisadi imkanlarının artmasında burada yaşayan tacirlərin də mühüm rolu olmuşdur. Müxtəlif şəhərlərlə sıx ticarət əlaqələri aparan Culfa tacirləri xam ipəyi istehsal olunduğu yerlərdən – Şamaxı və Şəkidən alır, sonra isə onu Qərbi Avropa və Şərq ölkələrində satırdılar. Bu səbəbdən, şəhərin iqtisadi əhəmiyyətini nəzərə alan I Şah Təhmasib onu 1545-ci il fərmanı ilə xas torpaq fonduna keçirmişdir. Sözügedən fərmanla Culfa əhalisinə bir çox imtiyazlar da verilmişdir. Bu imtiyazlardan biri olan vergi imtiyazına görə Culfa əhalisi vergiləri Dövlətin divanına deyil, birbaşa olaraq Şahın xəzinəsinə ödəyirdilər. Culfada vergi yığmaq vəzifəsi Şah tərəfindən xüsusi olaraq təyin edilmiş şəxslərə həvalə edilirdi.
Səyyah və tacirlər öz kitablarında Culfanın XVI əsrin 80-90-cı illərində inkişafının yüksək sürətlə davam etdiyini qeyd etmişlər. 1603-cü ildə burada olmuş alman səfiri Tektonder şəhərin möhkəm qala divarları ilə əhatə olunması, hər evdə səhərə kimi şamların yandırılması və s. haqqında məlumat vermişdir. Səfirin qeydlərindən göründüyü kimi, o dövrdə Culfa güclü müdafiə olunan qala olmuş, evlər dəbdəbəli tikilmiş, əhali zəngin həyat tərzi yaşamışdır.
Qeyd etmək lazımdır ki, Səfəvi-Osmanlı müharibələri Culfanın iqtisadiyyatına böyük zərbə vurmuş, onun iqtisadi əhəmiyyətini xeyli azaltmış, həmçinin əhalisinin də əvvəlki dövrlərə nisbətdə xeyli sayda azalmağına səbəb olmuşdu. O cümlədən I Şah Abbasın apardığı köçürmə siyasəti Culfanın ipək ticarətində tutduğu mövqeyinə ağır zərbə vurmuş, əhalisinin İranın mərkəzi bölgələrinə köçürülməsinə səbəb olmuşdu. Alman alimi A.Oleari öz əsərində qeyd edirdi ki, I Şah Abbas Culfa əhalisini köçürməklə kifayətlənməmiş, həmçinin şəhəri dağıtmışdı.
Yevgeni Zevakin "Elçi Voliskinin 1715-1718-ci illərə aid jurnalı"nda göstərir ki, Culfa tacirlərinin çox hissəsi öz əmtəələrinə malik olmaqla yanaşı, Hələb və Samirə şəhərləri ilə də ticarət edirlər.
J.B.Tavernye qeyd edir ki, Culfanın cənubunda yerləşən kiçik bir bölgə dünyada qızılboyanın yetişdirildiyi yeganə yerdir. O, həmçinin Culfanın cənub-şərqində dağ çaylarının suyu vasitəsilə torpaqların məhsuldarlığının artmasını təsvir edir. Bu səbəbdən, Tavernye həmçinin qeyd etmişdir ki, Avropadan fərqli olaraq Azərbaycanda, yəni Culfada çayların suyu mənsəbə çatdıqca artmaq əvəzinə azalır.
İkinci Dünya müharibəsi dövründə faşizmə qarşı mübarizədə Culfa şəhərinin böyük rolu olmuşdur. Belə ki, İran dəhlizi vasitəsilə Böyük Britaniyanın və ABŞ-nin Lend-liz yardımı məhz Culfa şəhəri vasitəsilə SSRİ-yə çatdırılmışdır.
1926-cı ildən dairə mərkəzi olan Culfaya şəhər statusu 1948-ci ildə verilmişdir. Şəhərin əhalisi 1970-ci ildə 5 min nəfər, 1991-ci ildə isə 9 min nəfər olmuşdur.
Culfa Azərbaycanın müstəqilliyi uğrunda gedən mübarizədə xüsusi rola malik olmuşdur. 1989-cu ilin dekabr ayının 4-dən etibarən Şəhərdə etiraz tonqalları qalanmış, minlərlə insanın iştirakı ilə Sovet hökumətinə qarşı nümayişlər keçirilmiş, nümayişlərdə Azərbaycanın müstəqilliyinin bərpası, Dağlıq Qarabağda erməni separatçılarının özbaşınalıqlarına, həmçinin Ermənistan SSR-dən azərbaycanlıların kütləvi şəkildə deportasiyasına son qoyulması Sovet hökumətindən tələb olunmuşdur. Bu nümayişlər sonradan Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi münasibətilə hər il qeyd edilən əlamətdar Günün formalaşmasına səbəb olan Sərhəd Hərəkatına çevrilmişdir.
Bildirilir ki, Culfa şəhərinin adı orta əsrlərdə "cükki" adını daşıyan tacir təşkilatının adı ilə əlaqədardır. Culfanın adı bəzi mənbələrdə "Culağ" kimi də çəkilir. Şəhərin adı haqqında olan digər mülahizələrə görə isə, "Culfa" adı müxtəlif variantlarda işlənib. Bəziləri bu sözün "toxucu" mənasını verdiyini, müxtəlif mənbələrdə "Cula", "Cülahə", "Culh", "Culha" şəklində qeyd olunan bu sözün fonetik dəyişikliklərə məruz qalaraq "Culfa" şəklinə düşdüyünü qeyd edirlər. Tarixi mənbələrdə də Culfada toxuculuğun olduqca məşhur olduğu göstərilir. Qeyd olunur ki, Culfa Şərq və Qərb arasında mühüm ticarət əlaqələrinin əsas keçid məntəqəsi olmaqla yanaşı, burada həmçinin müxtəlif istehsal sahələri də mövcud olmuşdur.
Coğrafi mövqeyi
Şəhər Zəngəzur dağ silsiləsinin Culfa rayonu ərazisindəki qurtaracağında, alçaq dağlıq zonada yerləşir. Şəhərin ətrafı alçaq dağlarla əhatə olunmuşdur.
Şəhər ərazisində kəskin kontinental iqlim hakimdir. Azərbaycanda ən yüksək (+44 °C) və ən aşağı (-33 °C) temperatur Culfa şəhərində qeydə alınmışdır.
İnzibati ərazi bölgüsü
Şəhərdə 1 prospekt, 16 küçə vardır. Son illərdə şəhərin inzibati ərazi bölgüsünə 3 məhəllə də əlavə edilmişdir.
Əhalisi
Şəhərin əhalisi 15,3 min nəfər, orta sıxlıq isə 1 km²-də 255 nəfərdir.
Texniki problemlərə görə qrafiklər müvəqqəti olaraq söndürülüb. |
|
Şəhər əhalisinin etnik tərkibi azərbaycanlılardan ibarətdir.
Tanınmış şəxsləri
İqtisadiyyatı
Hazırda Culfa şəhərində 5 çörək istehsalı, 1 göbələk emalı müəssisəsi, 2 şadlıq evi, bazar, 2 ticarət mərkəzi və digər istehsal, emal və xidmət müəssisələri fəaliyyət göstərir.
İstinadlar
- "Arxivlənmiş surət". 2021-01-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-04-11. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
- . 2017-09-10 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-07-21. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
- "Arxivlənmiş surət". 2022-03-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-05-19. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
- "Arxivlənmiş surət". 2022-03-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-07-21. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
- SSRİ əhalisinin siyahıya alınması (1926).
- SSRİ əhalisinin siyahıya alınması (1939).
- .
- SSRİ əhalisinin siyahıya alınması (1970).
- SSRİ əhalisinin siyahıya alınması (1979).
- SSRİ əhalisinin siyahıya alınması (1989).
Xarici keçidlər
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqale Culfa seheri haqqindadir Diger menalar ucun Culfa sehifesine baxin Culfa Azerbaycan Respublikasi Naxcivan Muxtar Respublikasi Culfa rayonunda respublika tabeli seher Culfa rayonunun inzibati merkezidir SeherCulfa38 57 21 sm e 45 37 51 s u Olke AzerbaycanRayon Culfa rayonuTarixi ve cografiyasiEsasi qoyulub b e VI esrIlk melumat VI esrSahesi 60 km Merkezin hundurluyu 715 mSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 15 3 min nefer 2019 Sixligi 255 nef km Milli terkibi azerbaycanlilarResmi dili Azerbaycan diliReqemsal identifikatorlarTelefon kodu 994 36 546Poct indeksi AZ7200Neqliyyat kodu 72Digerculfa ih nakhchivan azCulfa Vikianbarda elaqeli mediafayllar Seher respublika paytaxtindan 524 km cenub qerb muxtar respublika paytaxtindan 36 km cenub serqde Araz cayinin sol sahilinde Iran Islam Respublikasi ile serhedde yerlesir Iran erazisinde Araz cayinin eks sahilinde Culfa seherine simmetrik sekilde eyniadli seher yerlesir Bu vaxtile vahid sekilde movcud olmus Culfa seherinin sonradan iki yere bolunduyunu gosterir Culfa Naxcivan Muxtar Respublikasinin ikinci en boyuk seheridir Tarix ve etimologiyasiCulfa Azerbaycanin qedim seherlerinden biridir Tarixi menbelerde Culfa seherinin salinmasi bizim eranin VI esrine aid edilir Tarixci Serafeddin Eli Yezdi Zefername eserinde yazir ki Culfa seheri Azerbaycanin simal ve cenub torpaqlarinin gorunduyu yerde Araz cayinin dagin eteyinden kecdiyi erazide yerlesir Burada meshur Ziya ul mulk korpusu de salinmisdir Culfa seheri qedim dovrlerde onun indi yerlesdiyi eraziden bir qeder aralida qerar tutmusdur Araz cayi boyunca uzanan karvan yolu uzerinde yerlesen Qedim Culfa o dovrde bolgenin iqtisadiyyatinin tenzimlenmesinde muhum rol oynayirdi Qedim Culfa indiki Culfa seherinden 4 km qerbde yerlesmisdir Tedqiqatlar neticesinde burada yasayis binalari qala divarlari karvansara bazar ve dini binalarin qaliqlari o cumleden qedim qebiristanliq askar edilmisdir 1939 1940 ci iller erzinde Culfa seherinde aparilan arxeoloji qazintilar zamani ise tunc dovrune aid monoxrom ve polixrom boyali gil qablar tunc xencer ox ve nize ucluqlari toppuz bilerzik boyunbagi ve s askar edilmisdir Tranzit karvan yolu uzerinde yerlesen Culfa bolgenin iqtisadi ehemiyyetinin artmasinda daim muhum rola malik olmusdur IX XII esrlerde Culfada senetkarliq ve ticaret daha da inkisaf etmisdir Culfa seheri XI esrin ikinci yarisindan etibaren beynelxalq ipek ticaretinde muhum rol oynamaga baslamisdir Hemin dovrde Culfada teqriben 3000 ev movcud idi ve 15 20 min nefer ehali yasayirdi Culfa tacirleri Iran Rusiya Serq olkeleri habele Venesiya Marsel ve s Avropa seherleri ile ipek ticareti edirdiler Culfa Sefeviler dovletinin baslica seherlerinden biri kimi taninmisdir XVI esrin ikinci yarisinda Culfa beynelxalq ipek ticaretinin iri merkezi kimi sohret qazanmisdir Seher Avropa Asiya ipek ticaretinin iri birja ve anbar yeri olmusdur Culfa Boyuk ipek yolu uzerinde yerlesmis beynelxalq ipek ticaretinin inkisafi ile elaqedar XVI esrden seher kimi daha da tesekkul tapmisdir XVI esrde qisa bir dovr erzinde Culfa yuksek seviyyede inkisaf etmis Sefeviler dovletinin olke ehemiyyetli Azerbaycan seherleri arasinda ticaret ve senetkarligin muhum merkezlerinden hesab edilen Tebriz Seki Samaxi Erdebil Isfahan seherleri ile bir sirada dayanmisdir Buna sebeb olan muhum amillerden biri de Sefeviler dovrunde Azerbaycanin qerb bolgelerinin esas ticaret yollarinin Culfa seherinden kecmesi idi Qeyd etmek lazimdir ki XVI esrde seherin iqtisadi imkanlarinin artmasinda burada yasayan tacirlerin de muhum rolu olmusdur Muxtelif seherlerle six ticaret elaqeleri aparan Culfa tacirleri xam ipeyi istehsal olundugu yerlerden Samaxi ve Sekiden alir sonra ise onu Qerbi Avropa ve Serq olkelerinde satirdilar Bu sebebden seherin iqtisadi ehemiyyetini nezere alan I Sah Tehmasib onu 1545 ci il fermani ile xas torpaq fonduna kecirmisdir Sozugeden fermanla Culfa ehalisine bir cox imtiyazlar da verilmisdir Bu imtiyazlardan biri olan vergi imtiyazina gore Culfa ehalisi vergileri Dovletin divanina deyil birbasa olaraq Sahin xezinesine odeyirdiler Culfada vergi yigmaq vezifesi Sah terefinden xususi olaraq teyin edilmis sexslere hevale edilirdi Seyyah ve tacirler oz kitablarinda Culfanin XVI esrin 80 90 ci illerinde inkisafinin yuksek suretle davam etdiyini qeyd etmisler 1603 cu ilde burada olmus alman sefiri Tektonder seherin mohkem qala divarlari ile ehate olunmasi her evde sehere kimi samlarin yandirilmasi ve s haqqinda melumat vermisdir Sefirin qeydlerinden gorunduyu kimi o dovrde Culfa guclu mudafie olunan qala olmus evler debdebeli tikilmis ehali zengin heyat terzi yasamisdir Qeyd etmek lazimdir ki Sefevi Osmanli muharibeleri Culfanin iqtisadiyyatina boyuk zerbe vurmus onun iqtisadi ehemiyyetini xeyli azaltmis hemcinin ehalisinin de evvelki dovrlere nisbetde xeyli sayda azalmagina sebeb olmusdu O cumleden I Sah Abbasin apardigi kocurme siyaseti Culfanin ipek ticaretinde tutdugu movqeyine agir zerbe vurmus ehalisinin Iranin merkezi bolgelerine kocurulmesine sebeb olmusdu Alman alimi A Oleari oz eserinde qeyd edirdi ki I Sah Abbas Culfa ehalisini kocurmekle kifayetlenmemis hemcinin seheri dagitmisdi Yevgeni Zevakin Elci Voliskinin 1715 1718 ci illere aid jurnali nda gosterir ki Culfa tacirlerinin cox hissesi oz emteelerine malik olmaqla yanasi Heleb ve Samire seherleri ile de ticaret edirler J B Tavernye qeyd edir ki Culfanin cenubunda yerlesen kicik bir bolge dunyada qizilboyanin yetisdirildiyi yegane yerdir O hemcinin Culfanin cenub serqinde dag caylarinin suyu vasitesile torpaqlarin mehsuldarliginin artmasini tesvir edir Bu sebebden Tavernye hemcinin qeyd etmisdir ki Avropadan ferqli olaraq Azerbaycanda yeni Culfada caylarin suyu mensebe catdiqca artmaq evezine azalir Culfa seheri 1906 ci il Ikinci Dunya muharibesi dovrunde fasizme qarsi mubarizede Culfa seherinin boyuk rolu olmusdur Bele ki Iran dehlizi vasitesile Boyuk Britaniyanin ve ABS nin Lend liz yardimi mehz Culfa seheri vasitesile SSRI ye catdirilmisdir 1926 ci ilden daire merkezi olan Culfaya seher statusu 1948 ci ilde verilmisdir Seherin ehalisi 1970 ci ilde 5 min nefer 1991 ci ilde ise 9 min nefer olmusdur Culfa Azerbaycanin musteqilliyi ugrunda geden mubarizede xususi rola malik olmusdur 1989 cu ilin dekabr ayinin 4 den etibaren Seherde etiraz tonqallari qalanmis minlerle insanin istiraki ile Sovet hokumetine qarsi numayisler kecirilmis numayislerde Azerbaycanin musteqilliyinin berpasi Dagliq Qarabagda ermeni separatcilarinin ozbasinaliqlarina hemcinin Ermenistan SSR den azerbaycanlilarin kutlevi sekilde deportasiyasina son qoyulmasi Sovet hokumetinden teleb olunmusdur Bu numayisler sonradan Dunya Azerbaycanlilarinin Hemreyliyi munasibetile her il qeyd edilen elametdar Gunun formalasmasina sebeb olan Serhed Herekatina cevrilmisdir Bildirilir ki Culfa seherinin adi orta esrlerde cukki adini dasiyan tacir teskilatinin adi ile elaqedardir Culfanin adi bezi menbelerde Culag kimi de cekilir Seherin adi haqqinda olan diger mulahizelere gore ise Culfa adi muxtelif variantlarda islenib Bezileri bu sozun toxucu menasini verdiyini muxtelif menbelerde Cula Culahe Culh Culha seklinde qeyd olunan bu sozun fonetik deyisikliklere meruz qalaraq Culfa sekline dusduyunu qeyd edirler Tarixi menbelerde de Culfada toxuculugun olduqca meshur oldugu gosterilir Qeyd olunur ki Culfa Serq ve Qerb arasinda muhum ticaret elaqelerinin esas kecid menteqesi olmaqla yanasi burada hemcinin muxtelif istehsal saheleri de movcud olmusdur Cografi movqeyiSeher Zengezur dag silsilesinin Culfa rayonu erazisindeki qurtaracaginda alcaq dagliq zonada yerlesir Seherin etrafi alcaq daglarla ehate olunmusdur Araz cayi Culfa yaxinliginda Seher erazisinde keskin kontinental iqlim hakimdir Azerbaycanda en yuksek 44 C ve en asagi 33 C temperatur Culfa seherinde qeyde alinmisdir Inzibati erazi bolgusuSehidler XiyabaniHeyder Eliyev prospekti Seherde 1 prospekt 16 kuce vardir Son illerde seherin inzibati erazi bolgusune 3 mehelle de elave edilmisdir EhalisiSeherin ehalisi 15 3 min nefer orta sixliq ise 1 km de 255 neferdir Texniki problemlere gore qrafikler muveqqeti olaraq sondurulub Il Sayi1926 6251939 2 530 Il Sayi1959 4 0171970 5 431 Il Sayi1979 6 8871989 8 840 Il Sayi2012 12 500 Seher ehalisinin etnik terkibi azerbaycanlilardan ibaretdir Taninmis sexsleri Inayet Bektasi Tofiq Bektasi Memmed Memmedov Rza Xudiyev Nicat Memmedli Yaqub Necefov Ceyhun DunyamaliyevIqtisadiyyatiCulfa Rayon Icra Hakimiyyetinin binasiCulfa Demir Yolu Vagzali Hazirda Culfa seherinde 5 corek istehsali 1 gobelek emali muessisesi 2 sadliq evi bazar 2 ticaret merkezi ve diger istehsal emal ve xidmet muessiseleri fealiyyet gosterir Istinadlar Arxivlenmis suret 2021 01 19 tarixinde Istifade tarixi 2020 04 11 redundant parameters redundant parameters 2017 09 10 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 07 21 redundant parameters redundant parameters redundant parameters Arxivlenmis suret 2022 03 30 tarixinde Istifade tarixi 2020 05 19 redundant parameters redundant parameters redundant parameters Arxivlenmis suret 2022 03 30 tarixinde Istifade tarixi 2017 07 21 redundant parameters redundant parameters redundant parameters SSRI ehalisinin siyahiya alinmasi 1926 SSRI ehalisinin siyahiya alinmasi 1939 SSRI ehalisinin siyahiya alinmasi 1970 SSRI ehalisinin siyahiya alinmasi 1979 SSRI ehalisinin siyahiya alinmasi 1989 Xarici kecidlerHemcinin baxCulfa rayonu Culfa Iran