Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Panzerkampfwagen V (Zirehli müharibə texnikası V, ləqəb: Panther),Alman istehsalı olan Panther ikinci dünya müharibəsinin orta çəkili tanklarından biridir.Şərq cəbhəsində Almanların Pzkpfw III (50 mm top) və nisbətən müasir texnika olan Pzkpfw IV Sovet T-34 tanklarına qarşı təsirsiz qaldıqlarına görə istehsal olunmuşdur. İlk öncə Panzer III və Panzer IV tanklarını dəyişdirmək fikri ortaya atılsa da, Panther tankı bu tanklar ilə bərabər müharibənin sonuna qədər Almanlar tərəfindən istifadə olundu. Panther, zireh, atəş gücü, sürət, hərəkətlilik kimi faktorları özündə əks etdirən bir tank olduğu üçün bir çox insanlar onu ikinci dünya müharibəsinin ən yaxşı tankı olduğunu bildirir.
| Panther | |
|---|---|
| Panzerkampfwagen V Panther | |
 Panther,Aufs.D Model 1943 | |
| Döyüşəhazır kütləsi, t | 44,8 ton |
| Tarixi | |
| Hazırlayan | MAN |
| İstehsalçı | MAN,Daimler-Benz, |
| İstehsal illəri | 1942-1945 |
| İstismar illəri | 1942-1950 |
| Buraxılış sayı, əd. | 6.000 |
| Ölçüləri | |
| Gövdəsinin uzunluğu, mm | 6.87 m |
| Eni, mm | 3.27 m |
| Hündürlüyü, mm | 2.99 m |
| Zireh | |
| Zirehinin tipi | Öndə:80 mm 55°,Meyilli zireh:140 mm |
| Silahları | |
| Topunun tipi | 7.5cm KwK 42 L/70 |
| Digər silahları | 2× 7.92mm MG 34 |
| Cəldlik | |
| Mühərrikinin modeli | Maybach HL230 |
| Mühərrikinin gücü, kVt | 515 kVt |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
İnkişaf prosesi
doktrinasına əsasən istehsal olunan Alman tankları ilk dəfə 23 iyun 1941-də qarşılaşdığı T-34 tanklarına qarşı təsirsiz qaldılar. Düşmana hücum məqsədi ilə istehsal olunan Panzer III tanklarının düşmana qarşı heç bir şansı yox idi. Ona görə piyada qoşunlarına dəstək məqsədi ilə istehsal olunan Panzer IV tankına daha böyük toplar taxaraq istifadə etdilər. Almanlar bunun müvəqqəti bir həll olduğunu bilirdi, ona görə yeni bir tanka ehtiyac duyurdular.
Yeni tank T-34 kimi meylli zirehə və daha uzun lüləyə sahib olacaqdı. Eyni zamanda yumşaq Sovet torpaqlarında rahat iləriləyə bilməsi üçün geniş paletlərə və böyük təkərlərə sahib olmalı idi.30–35 ton olacağı gözlənilən tank üçün MAN və Daimler-Benz şirkətlərinə tapşırıq verildi. Kod adı VK3002 olan tank 20 aprel 1940 tarixində (Adolf Hitlerin ad günündə) Hitlerə göstərildi.
Daimler-Benz tankı demək olar ki,T-34 ün kopyası idi.Sovet torpaqlarına uyğun və Sovet sisteminə bənzər dizayn edilən bir tank idi.MAN tankı isə klassik Alman tankına bənzəyirdi, Alman tank sisteminə əsasən dizayn olunmuşdu.Hitler Daimler-Benzin tankını bəyənsədə,MAN tankını seçməli oldu. Çünki, Almanların əlində Daimler-Benz dizaynını işə sala biləcək uyğun Mühərrik yox idi. Alman baş qərərgahı ilk olaraq 250 tank istehsal ediləcəyini planlaşdırdı. Ancaq, müttəfiqlər Almaniyanın logistika xətlərini tez-tez bombaladığı üçün bu rəqəm hələ 1942-ci ildə 148-ə çata bildi.
Müharibə
Müharibədə Panterin hazırlanan plana görə uyğun olub olmadığı bəlli etmək çətin idi.Alman zabitlər Panter tankında çox təlim keçməmişdi, demək olar ki, Sürüş və Manevr təlimləri keçirilmədi. Bunların başlıca səbəbi Alman texnikalarının biri-birindən fərqli və qəliz olması idi, buna görədə istehsalda tez-tez texniki problemlər yaranırdı. Nəticədə bir çox zaman planı icra etməyə vaxt çatmır, planlar ləğv olunurdu.
Şərq Cəbhəsi
48-ci Panzer korpusuna 200 Panter göndərilə bilmədi, İki Panter tankı isə tramvaydan endirilərkən mühərrikində yanğın çıxaraq, tamamilə müharibədən kənar qaldı. Nəticədə plan ləğv oldu.
Kursk müharibəsi başlayanda 5 iyul 1943 tarixində, sadəcə 184 Panter işlək vəziyyətdə cəbhədə idi. İki günə işlək vəziyyətdə olan Panterlərin sayı 40 oldu. İkisi isə döyüş meydanında alovlandı. Hitlerin əmri ilə müharibə 17 iyul 1943-cü ildə bitdi. General Heinz Guderian Hitlerə hadisəni belə bildirdi:
Ancaq Kursk müharibəsində Panterin Sovet tankını çox uzaqdan vurduqları və çox yaxşı manevr qabiliyyətlərinə sahib olduqları görüldü.
Müharibədən sonra
Müharibədən sonra Panterlər 1950-ci ilə kimi Fransa tərəfindən istifadə olundu. Sonradan Fransa bu tankları İsrailə satdı. Eyni zamanda bu tanklardan Bolqarıstan,Ruminiya,Çexslovakiya,Macarıstan yararlandı. Sonralar Bolqarıstan Bu tankların bəzi hissələrini çıxararaq Türk sərhədinə sabit müdafiə nöqtəsi kimi yerləşdirdi.
Mənbə
- "Arxivlənmiş surət". 2022-01-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-05-14.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-06-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-05-14.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Panzerkampfwagen V Zirehli muharibe texnikasi V leqeb Panther Alman istehsali olan Panther ikinci dunya muharibesinin orta cekili tanklarindan biridir Serq cebhesinde Almanlarin Pzkpfw III 50 mm top ve nisbeten muasir texnika olan Pzkpfw IV Sovet T 34 tanklarina qarsi tesirsiz qaldiqlarina gore istehsal olunmusdur Ilk once Panzer III ve Panzer IV tanklarini deyisdirmek fikri ortaya atilsa da Panther tanki bu tanklar ile beraber muharibenin sonuna qeder Almanlar terefinden istifade olundu Panther zireh ates gucu suret hereketlilik kimi faktorlari ozunde eks etdiren bir tank oldugu ucun bir cox insanlar onu ikinci dunya muharibesinin en yaxsi tanki oldugunu bildirir PantherPanzerkampfwagen V PantherPanther Aufs D Model 1943Doyusehazir kutlesi t 44 8 tonTarixiHazirlayan MANIstehsalci MAN Daimler Benz Istehsal illeri 1942 1945Istismar illeri 1942 1950Buraxilis sayi ed 6 000OlculeriGovdesinin uzunlugu mm 6 87 mEni mm 3 27 mHundurluyu mm 2 99 mZirehZirehinin tipi Onde 80 mm 55 Meyilli zireh 140 mmSilahlariTopunun tipi 7 5cm KwK 42 L 70Diger silahlari 2 7 92mm MG 34CeldlikMuherrikinin modeli Maybach HL230Muherrikinin gucu kVt 515 kVt Vikianbarda elaqeli mediafayllarInkisaf prosesidoktrinasina esasen istehsal olunan Alman tanklari ilk defe 23 iyun 1941 de qarsilasdigi T 34 tanklarina qarsi tesirsiz qaldilar Dusmana hucum meqsedi ile istehsal olunan Panzer III tanklarinin dusmana qarsi hec bir sansi yox idi Ona gore piyada qosunlarina destek meqsedi ile istehsal olunan Panzer IV tankina daha boyuk toplar taxaraq istifade etdiler Almanlar bunun muveqqeti bir hell oldugunu bilirdi ona gore yeni bir tanka ehtiyac duyurdular Panter tankinin on zirehi Yeni tank T 34 kimi meylli zirehe ve daha uzun luleye sahib olacaqdi Eyni zamanda yumsaq Sovet torpaqlarinda rahat ilerileye bilmesi ucun genis paletlere ve boyuk tekerlere sahib olmali idi 30 35 ton olacagi gozlenilen tank ucun MAN ve Daimler Benz sirketlerine tapsiriq verildi Kod adi VK3002 olan tank 20 aprel 1940 tarixinde Adolf Hitlerin ad gununde Hitlere gosterildi Alman fabrikinde Panter tanki istehsal olunarken Daimler Benz tanki demek olar ki T 34 un kopyasi idi Sovet torpaqlarina uygun ve Sovet sistemine benzer dizayn edilen bir tank idi MAN tanki ise klassik Alman tankina benzeyirdi Alman tank sistemine esasen dizayn olunmusdu Hitler Daimler Benzin tankini beyensede MAN tankini secmeli oldu Cunki Almanlarin elinde Daimler Benz dizaynini ise sala bilecek uygun Muherrik yox idi Alman bas qerergahi ilk olaraq 250 tank istehsal edileceyini planlasdirdi Ancaq muttefiqler Almaniyanin logistika xetlerini tez tez bombaladigi ucun bu reqem hele 1942 ci ilde 148 e cata bildi MuharibeMuharibede Panterin hazirlanan plana gore uygun olub olmadigi belli etmek cetin idi Alman zabitler Panter tankinda cox telim kecmemisdi demek olar ki Surus ve Manevr telimleri kecirilmedi Bunlarin baslica sebebi Alman texnikalarinin biri birinden ferqli ve qeliz olmasi idi buna gorede istehsalda tez tez texniki problemler yaranirdi Neticede bir cox zaman plani icra etmeye vaxt catmir planlar legv olunurdu Serq Cebhesi 48 ci Panzer korpusuna 200 Panter gonderile bilmedi Iki Panter tanki ise tramvaydan endirilerken muherrikinde yangin cixaraq tamamile muharibeden kenar qaldi Neticede plan legv oldu Kursk muharibesi baslayanda 5 iyul 1943 tarixinde sadece 184 Panter islek veziyyetde cebhede idi Iki gune islek veziyyetde olan Panterlerin sayi 40 oldu Ikisi ise doyus meydaninda alovlandi Hitlerin emri ile muharibe 17 iyul 1943 cu ilde bitdi General Heinz Guderian Hitlere hadiseni bele bildirdi lt lt Doyus itkileri ve texniki arizalar sebebiyle ilk bir nece gunde doyus gucu suretle azaldi 10 iyulda cebhede cemi 10 Panter tanki var idi Yaxinlasma yurusu zamani iki Panter alovlandi 23 nefer vurularaq yandirildi 44 u mexaniki nasazliqdan ve 56 si dusmenin atesi ve minalarindan zerer goren 100 Panterin temir edilmesine ehtiyac var Mexanik nasazliqlarin yuzde 60 i asanliqla duzeldilir Texminen 40 Panter hele de temirdedir ve cebheye gonderilecek Texminen 25 Panter xilasetme qruplari terefinden ates xettinden cekilmeyib 11 iyul axsami etibarile 38 Panter doyusde 31 doyus olmayan ve 131 Panter temir sexlerinde idi Doyus gucunde yavas bir artim var Dusmen atesi ile doyusden kenarda qalan Panteralarin sayinin cox olmasi 10 iyul tarixine 81 dusmen atesinin intensivliyini gosterir gt gt Albert Spheer Pantherin Daimler Benz dizaynina baxir Panther T 34 Model 1943 Ancaq Kursk muharibesinde Panterin Sovet tankini cox uzaqdan vurduqlari ve cox yaxsi manevr qabiliyyetlerine sahib olduqlari goruldu Muharibeden sonraMuharibeden sonra Panterler 1950 ci ile kimi Fransa terefinden istifade olundu Sonradan Fransa bu tanklari Israile satdi Eyni zamanda bu tanklardan Bolqaristan Ruminiya Cexslovakiya Macaristan yararlandi Sonralar Bolqaristan Bu tanklarin bezi hisselerini cixararaq Turk serhedine sabit mudafie noqtesi kimi yerlesdirdi Menbe Arxivlenmis suret 2022 01 03 tarixinde Istifade tarixi 2021 05 14 Arxivlenmis suret 2022 06 13 tarixinde Istifade tarixi 2021 05 14