Ouen Çemberlen (ing. Owen Chamberlain; 10 iyul 1920[…], San-Fransisko, Kaliforniya – 28 fevral 2006[…], Berkli, Kaliforniya) – subatomik antizərrəcik olan antiprotonu kəşf etdiyinə görə 1959-cu ildə Fizika üzrə Nobel mükafatını Emilio Gino Segre ilə bölüşmüş amerikalı fizik.
Ouen Çemberlen | |
---|---|
ing. Owen Chamberlain | |
Doğum tarixi | 10 iyul 1920[…] |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 28 fevral 2006[…](85 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Vəfat səbəbi | Parkinson xəstəliyi |
Dəfn yeri |
|
Elm sahəsi | fizika |
Elmi dərəcəsi | |
İş yerləri | |
Təhsili | |
Elmi rəhbəri | Enriko Fermi |
Üzvlüyü |
|
Mükafatları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Kaliforniyanın San-Fransisko şəhərində anadan olan Çemberlen, 1937-ci ildə Filadelfiyadaki "Germantown" Dostlar Məktəbini bitirdi. Dartmut Kollecində və Berkli Kaliforniya Universitetində fizika təhsili aldı. İkinci Dünya Müharibəsinin başlanmasına qədər məktəbdə qaldı və 1942-ci ildə həm Berklidə, həm də Los Alamos, Nyu-Meksikoda Segre ilə birlikdə çalışdığı Manhetten layihəsinə qatıldı. 1943-cü ildə Betris Babet Kapper ilə evləndi
1946-cı ildə müharibədən sonra Çemberlen fizik Enriko Ferminin rəhbərliyi altında Çikaqo Universitetində doktorantura işinə davam etdi. 1949-cu ildə Çikaqo Universitetindən Ph. D elmi dərəcəsini qazandı.
1948-ci ildə eksperimental işini başa vuran Çemberlen, fakültənin üzvü olaraq Berkliyə qayıtdı. Orada, Segre və digər fiziklər proton-proton səpələnməsini araşdırdılar. 1955-ci ildə Berkli, Bevatronda həyata keçirilmiş bir sıra proton səpələnmə təcrübələri antiprotonun kəşfinə yol açdı.
Çemberlen sülh və sosial ədalət məsələlərində siyasi cəhətdən fəal idi və Vyetnam müharibəsinə qarşı çıxışlar etdi. 1980-ci illərdə "Nüvə dondurma" hərəkatının qurulmasına kömək etdi. 2003-cü ildə Humanist manifestini imzalayan 22 Nobel mükafatçısından biri idi.
1985-ci ildə Çemberlenə Parkinson xəstəliyi diaqnozu qoyuldu və 1989-cu ildə müəllimlikdən təqaüdə çıxdı. Xəstəliyinin ağırlaşması səbəbindən, 2006-cı ilin 28 fevral tarixində, 85 yaşında Berklidə vəfat etdi.
İstinadlar
- Чемберлен Оуэн // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- Owen Chamberlain // Encyclopædia Britannica (ing.).
- Owen Chamberlain // Solomon Quqqenhaym muzeyi. 1937.
- NNDB (ing.). 2002.
- Find a Grave (ing.). 1996.
- Jaros, John; Nagamiya, Shoji; Steiner, Herbert. "Obituary: Owen Chamberlain". Physics Today. 59 (8). August 2006: 70–72. Bibcode:2006PhT....59h..70J. doi:10.1063/1.2349741.
- Sanders, Robert (March 1, 2006). Owen Chamberlain, Physics Nobelist, UC Berkeley professor, LBNL researcher and co-discoverer of the anti-proton, has died at 85 2012-08-18 at the Wayback Machine. www.berkeley.edu.
- Yarris, Lynn (March 1, 2006). Berkeley Scientific Great Owen Chamberlain Has Died 2022-02-17 at the Wayback Machine. www.lbl.gov (March 1, 2006)
- . Humanism and Its Aspirations. American Humanist Association. October 5, 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: September 15, 2012.
Xarici keçidlər
- Owen Chamberlain including his Nobel Lecture, December 11, 1959 The Early Antiproton Work (ing.)
- (ing.)
- Guide to the Owen Chamberlain Papers at The Bancroft Library (ing.)
- New York Times obituary (ing.)
- National Academy of Sciences Biographical Memoir (ing.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ouen Cemberlen ing Owen Chamberlain 10 iyul 1920 San Fransisko Kaliforniya 28 fevral 2006 Berkli Kaliforniya subatomik antizerrecik olan antiprotonu kesf etdiyine gore 1959 cu ilde Fizika uzre Nobel mukafatini Emilio Gino Segre ile bolusmus amerikali fizik Ouen Cemberlening Owen ChamberlainDogum tarixi 10 iyul 1920 1920 07 10 Dogum yeri San Fransisko Kaliforniya ABSVefat tarixi 28 fevral 2006 2006 02 28 85 yasinda Vefat yeri Berkli Alamida qrafligi Kaliforniya ABSVefat sebebi Parkinson xesteliyiDefn yeri Mauntin Vyu qebiristanligi d Elm sahesi fizikaElmi derecesi felsefe doktoruIs yerleri Harvard Universiteti Berkli Kaliforniya UniversitetiTehsili Dartmut Kolleci Cikaqo UniversitetiElmi rehberi Enriko FermiUzvluyu ABS Milli Elmler Akademiyasi Amerika Incesenet ve Elmler Akademiyasi Amerika Fizik Cemiyyeti d Mukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiKaliforniyanin San Fransisko seherinde anadan olan Cemberlen 1937 ci ilde Filadelfiyadaki Germantown Dostlar Mektebini bitirdi Dartmut Kollecinde ve Berkli Kaliforniya Universitetinde fizika tehsili aldi Ikinci Dunya Muharibesinin baslanmasina qeder mektebde qaldi ve 1942 ci ilde hem Berklide hem de Los Alamos Nyu Meksikoda Segre ile birlikde calisdigi Manhetten layihesine qatildi 1943 cu ilde Betris Babet Kapper ile evlendi 1946 ci ilde muharibeden sonra Cemberlen fizik Enriko Ferminin rehberliyi altinda Cikaqo Universitetinde doktorantura isine davam etdi 1949 cu ilde Cikaqo Universitetinden Ph D elmi derecesini qazandi 1948 ci ilde eksperimental isini basa vuran Cemberlen fakultenin uzvu olaraq Berkliye qayitdi Orada Segre ve diger fizikler proton proton sepelenmesini arasdirdilar 1955 ci ilde Berkli Bevatronda heyata kecirilmis bir sira proton sepelenme tecrubeleri antiprotonun kesfine yol acdi Cemberlen sulh ve sosial edalet meselelerinde siyasi cehetden feal idi ve Vyetnam muharibesine qarsi cixislar etdi 1980 ci illerde Nuve dondurma herekatinin qurulmasina komek etdi 2003 cu ilde Humanist manifestini imzalayan 22 Nobel mukafatcisindan biri idi 1985 ci ilde Cemberlene Parkinson xesteliyi diaqnozu qoyuldu ve 1989 cu ilde muellimlikden teqaude cixdi Xesteliyinin agirlasmasi sebebinden 2006 ci ilin 28 fevral tarixinde 85 yasinda Berklide vefat etdi IstinadlarChemberlen Ouen Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Owen Chamberlain Encyclopaedia Britannica ing Owen Chamberlain Solomon Quqqenhaym muzeyi 1937 NNDB ing 2002 Find a Grave ing 1996 Jaros John Nagamiya Shoji Steiner Herbert Obituary Owen Chamberlain Physics Today 59 8 August 2006 70 72 Bibcode 2006PhT 59h 70J doi 10 1063 1 2349741 Sanders Robert March 1 2006 Owen Chamberlain Physics Nobelist UC Berkeley professor LBNL researcher and co discoverer of the anti proton has died at 85 2012 08 18 at the Wayback Machine www berkeley edu Yarris Lynn March 1 2006 Berkeley Scientific Great Owen Chamberlain Has Died 2022 02 17 at the Wayback Machine www lbl gov March 1 2006 Humanism and Its Aspirations American Humanist Association October 5 2012 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi September 15 2012 Xarici kecidlerOwen Chamberlain including his Nobel Lecture December 11 1959 The Early Antiproton Work ing ing Guide to the Owen Chamberlain Papers at The Bancroft Library ing New York Times obituary ing National Academy of Sciences Biographical Memoir ing