Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Olcaytu Xudabəndə Türbəsi - İranın Sultaniyyə şəhərində yerləşən, planda səkkiztərəfli həcmi, əzəmətli plastik quruluşu, daxili bəzəkləri və cəsarətli mühəndis quruluşuna görə Azərbaycanın orta əsrlər memarlığında çox mühüm əhəmiyyətə malik türbə. XIV əsrə aid Azərbaycan memarlıq abidəsi.
| Olcaytu Xudabəndə türbəsi | |
|---|---|
 | |
 | |
| Ölkə |  İran |
| Şəhər | Sultaniyyə |
| Yerləşir | Zəncan ostanı |
| Aidiyyatı | Elxanilər |
| Tikilmə tarixi | 1312 |
| Üslubu | Naxçıvan-Marağa memarlıq məktəbi |
| Hündürlüyü | 49 m |
| Minarələri | 6 |
| Günbəzləri | 1 |
| Material | kərpic |
| Rəsmi adı: Soltaniyeh | |
| Tipi | Mədəni |
| Kriteriya | ii,iii,iv |
| Təyin edilib | 2005 |
| İstinad nöm. | 1188 |
| Dövlət | İran |
| Region | Asiya |
| | |
 Türbənin planı | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Memarlıq xüsusiyyətləri
Tədqiqatçılar türbənin əsas günbəzinin ətrafında yerləşən, bir növ kontrfors vəzifəsini daşıyan minarə şəkilli qurğuları və mərkəzi günbəzin ikiqat quruluşunu diqqətlə öyrəniblər. Günbəzin ikiqat quruluşundakı diqqəti cəlb edən cəhət bu ikiqatın arakəsmə şəklindəki qurğularla bir-birinə bağlanmasdır.
Çox sonra İtaliyada intibah dövründə təsadüf etdiyimiz bu quruluş, bəzi tədqiqatçıların, xüsusən O.Şirazinin dediyinə görə məhz Olcaytu Xudabəndə məqbərəsi ilə əlaqədardır. Olcaytu Xudabəndə məqbərəsi ilə Mərvdəki Sultan Səncər türbəsinin kompozisiya quruluşu və ümumi dekorativ həlli tamamilə fərqli olsa da, mənşə etibarilə onlar arasında müəyyən əlaqə vardır. Bu əlaqə xüsusən günbəzini əhatə edən tağlı eyvan quruluşu ilə Olcaytu Xudabəndə məqbərəsindəki mərkəzi günbəzin ətrafındakı minarəni xatırladan dayaqların ideya etibarilə eyni olmasında görünür. Olcaytu Xudabəndə türbəsinin daxili bəzəklərində gəcdən oyma və kaşı ilə örtülmüş son dərəcə zəngin təsvirləri olan ornament quruluşu diqqəti cəlb edir.
Türbənin səkkizvəchli korpusu səmərəli işıq-kölgə oyunu yaradan çoxmərtəbəli stalaktit karnizlə tamamlanmışdır. Günbəzin təməli açıq oxvari sıratağlarla əhatə olunmuşdur. Onun küncləri günbəzin həcmini çalarlandıran, öncə firuzəyi kaşı ilə zəngin şəkildə bəzədilmiş bitkin minarələrlə qabardılmışdır. Memar, nəhəng mərkəzi - günbəz qurğusunun ifadəli surətini yaratmaqla, eyni zamanda günbəzin tağparasız ucaldılması işini asanlaşdırmış və onun çəkisini azaltmışdır. Olcaytu türbəsi Ön Şərq ölkələrinin günbəzli türbələri arasında önəmli yer tutur.
Tağbənd qurmanın ən mühüm nailiyyətlərindən biri Olcaytu Xudabəndə günbəzidir. Tikilinin nəhəng ellipsşəkilli günbəzi (hündürlüyü 20 m, diametri 25,5 m) Florensiyadakı baş kilsəsinin günbəzini ötüb keçmişdir. Onun konstruksiya həllində qotika üslubunu xatırladan və Mömünə xatun türbələri konstruksiyalarında qeydə alınmış xüsusiyyətlər nəzərə çarpır.
Şəkillər
-
![image]()
Olcaytu Xudabəndə türbəsi -
![image]()
Türbənin interyerində kaşıyla kufi xəttiylə yazılmış naxış
İstinadlar
- Wiki Loves Monuments monuments database. 2017.
- Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası, VII cild. Bakı, 1983. səh.418
Xarici keçidlər
- (az.). apa.tv. 2015-10-28. 2016-04-28 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-02.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Olcaytu Xudabende Turbesi Iranin Sultaniyye seherinde yerlesen planda sekkizterefli hecmi ezemetli plastik qurulusu daxili bezekleri ve cesaretli muhendis qurulusuna gore Azerbaycanin orta esrler memarliginda cox muhum ehemiyyete malik turbe XIV esre aid Azerbaycan memarliq abidesi Olcaytu Xudabende turbesi36 26 01 sm e 48 47 45 s u Olke IranSeher SultaniyyeYerlesir Zencan ostaniAidiyyati ElxanilerTikilme tarixi 1312Uslubu Naxcivan Maraga memarliq mektebiHundurluyu 49 mMinareleri 6Gunbezleri 1Material kerpicUNESCO Umumdunya IrsiResmi adi SoltaniyehTipiMedeniKriteriyaii iii ivTeyin edilib2005Istinad nom 1188DovletIranRegionAsiyaOlcaytu Xudabende turbesiTurbenin plani Vikianbarda elaqeli mediafayllarMemarliq xususiyyetleriTedqiqatcilar turbenin esas gunbezinin etrafinda yerlesen bir nov kontrfors vezifesini dasiyan minare sekilli qurgulari ve merkezi gunbezin ikiqat qurulusunu diqqetle oyrenibler Gunbezin ikiqat qurulusundaki diqqeti celb eden cehet bu ikiqatin arakesme seklindeki qurgularla bir birine baglanmasdir Cox sonra Italiyada intibah dovrunde tesaduf etdiyimiz bu qurulus bezi tedqiqatcilarin xususen O Sirazinin dediyine gore mehz Olcaytu Xudabende meqberesi ile elaqedardir Olcaytu Xudabende meqberesi ile Mervdeki Sultan Sencer turbesinin kompozisiya qurulusu ve umumi dekorativ helli tamamile ferqli olsa da mense etibarile onlar arasinda mueyyen elaqe vardir Bu elaqe xususen gunbezini ehate eden tagli eyvan qurulusu ile Olcaytu Xudabende meqberesindeki merkezi gunbezin etrafindaki minareni xatirladan dayaqlarin ideya etibarile eyni olmasinda gorunur Olcaytu Xudabende turbesinin daxili bezeklerinde gecden oyma ve kasi ile ortulmus son derece zengin tesvirleri olan ornament qurulusu diqqeti celb edir Turbenin sekkizvechli korpusu semereli isiq kolge oyunu yaradan coxmertebeli stalaktit karnizle tamamlanmisdir Gunbezin temeli aciq oxvari sirataglarla ehate olunmusdur Onun kuncleri gunbezin hecmini calarlandiran once firuzeyi kasi ile zengin sekilde bezedilmis bitkin minarelerle qabardilmisdir Memar neheng merkezi gunbez qurgusunun ifadeli suretini yaratmaqla eyni zamanda gunbezin tagparasiz ucaldilmasi isini asanlasdirmis ve onun cekisini azaltmisdir Olcaytu turbesi On Serq olkelerinin gunbezli turbeleri arasinda onemli yer tutur Tagbend qurmanin en muhum nailiyyetlerinden biri Olcaytu Xudabende gunbezidir Tikilinin neheng ellipssekilli gunbezi hundurluyu 20 m diametri 25 5 m Florensiyadaki bas kilsesinin gunbezini otub kecmisdir Onun konstruksiya hellinde qotika uslubunu xatirladan ve Momune xatun turbeleri konstruksiyalarinda qeyde alinmis xususiyyetler nezere carpir SekillerOlcaytu Xudabende turbesi Turbenin interyerinde kasiyla kufi xettiyle yazilmis naxisIstinadlarWiki Loves Monuments monuments database 2017 Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi VII cild Baki 1983 seh 418Xarici kecidler az apa tv 2015 10 28 2016 04 28 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 09 02 Hemcinin baxSultan Mehemmed Xudabende Olcaytu xan