Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Nuh — ulul-əzm peyğəmbər. Quranda adı müstəqil bir surəyə verilən 6 peyğəmbərdən (Hud, İbrahim, Yusif, Yunus, Məhəmməd və Nuh) biridir.
| Nuh | |
|---|---|
| ivr. נֹחַ | |
 | |
| Doğum yeri | |
| Xatirə günü | 18 noyabr |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Bu məqaləni lazımdır. |
Bu məqalənin şübhə doğurur. |
Nuhun adı, əxlaqı və onun xasiyyətləri
Nuhun əsl adı müxtəlif rəvayətlərdə gəlmişdir. Bəzilərində Əbdül-Qəffar, Əbdül-Məlik, bəzilərində isə Əbdül-Əla olduğu qeyd olunmuşdur. O, həddindən artıq ağladığına görə onu Nuh deyə çağırırdılar. Onun xüsusiyyətlərində yazırlar ki, sifəti nazik, hündür boylu, iri gözlü, nazik baldırlı və dərisi buğdayı rəngli bir kişi idi. Gözəl bəyana və güclü məntiqə malik idi. Nuh peyğəmbər indiki insan nəslinin ikinci atası sayılır. Yəqubi və onun kimi bir çox tarixyazarlar onun ömrünü Ənkəbut surəsində olduğu kimi camaatın arasında qalma müddəti (950 il) qeyd edirlər. Məclisi "Biharul-ənvar" kitabında yazır ki, yer əhli Nuhun ömründə ixtilaf edirlər. Bir qrupu 1000 il, biri 1450, üçüncüsü 1470 il, dördüncüsü 2300 il, amma mötəbər rəvayətlərdə 2500 il gəlmişdir.
Nuh əfsanəsinin kökəni
Tövrat və Quranda Nuhun yaşı ilə əlaqədar ifadələr Babil və Şumerlərin tufan əhvalatları (Qilqameş dastanı) Ziusudra və Utnapiştim obrazları ilə böyük bənzərliklər göstərir. Mesopotamiyada cəmiyyətə dərindən təsir edən bir sel fəlakəti üzərində yaradılan və cəmiyyət hafizəsinə həkk olunan dastanlarının İvritlərin babilistan sürgünü qayıdışında yazılan Tövrat nüsxələrinə ötürüldüyü güman edilir.
Nuhun peyğəmbər seçilməsi müjdəsi
Nuh peyğəmbərin ömründən 460 il keçmişdi. O hələ də dağlarda yaşayır və Allaha ibadət edirdi. Arvad-uşaq sahibi də deyildi, yundan paltar geyinir və öz yeməyini bitkilərdən hazırlayırdı.
Bu yaşında Cəbrail onun yanına gəlib Allahın salamını ona çatdırıb nübüvvət məqamını müjdə verdi.
Onu Əmurə, Zəşran ibni Uxnunun qızı ilə evlənməyi əmr etdi. O, ilk şəxs idi ki, ona iman gətirmişdi".
Nuh ilahi məmuriyyətə əməl etmək üçün camaatın içərisinə daxil oldu. Onun əlində insanların batinindən xəbər verən əsası var idi. Nuhun gəlişi camaatın bayram gününə təsadüf edirdi.
Nuh qövmünün sərkərdələri yetmiş nəfər idi. O gündə onlar öz bütlərinin ətrafına yığışmışdılar. Nuh onların arasına varid olaraq "La ilahə illəllah" səsini ucaltdı. Özünün, ondan qabaq və sonra gələn peyğəmbərlərin nübüvvətini onlara çatdırdı. Bu anda idi ki, bütlər titrəməyə başladılar, yanan alovlar söndülər və camaat dəhşətli qorxuya düşdülər. Başçılar və sərkərdələr "Bu kişi kimdir?" -deyə soruşdurlar. Nuh dedi: -"Mən Allahın bəndəsiyəm. Allah taala məni sizləri onun əzabından qorxutmaq üçün göndərib".
Əmurə Nuhun sözlərini eşitcək ona iman gətirdi. Atası bu mövzudan xəbərdar oldu və onu məlamət edərək dedi: -"Nuhun sözləri bu tezlikdə səndə təsir qoydu. Qorxuram padşah xəbərdar olsun və səni öldürsün." Amma Əmurə atasının sözlərinə məhəl qoymadı və öz imanından əl çəkmədi. Ondan sonra da onu nə qədər qorxutdular, həbsdə saxladılar yenə də Nuhun Allahına olan imandan əl çəkmədi. Nəticədə Nuhla evləndi və Sam ibni Nuh ondan dünyaya gəldi.
Dinin təbliği
Nuh uzun ömr etməsinə, kafir və müşrik camaat arasında hamıdan çox qalmasına və dinin təbliği yolunda etdiyi ağır mübarizələrə dözməsinə baxmayaraq ona çox az, barmaq sayına gələn kəslər iman gətirdilər.
Dini təbliğ etməsi müqabilində camaat Nuha çoxlu əziyyətlər verirdilər. Onu söyür, dəli, azmış və cinvurmuş deyə çağırır və müxtəlif növdə cismi işkəncələr verirdilər.
Nuhun öz qövmunə qarğışı
Tabeçiləri düşmənlərin əzab-əziyyətindən təngə gəlmişdilər və Nuhdan istədilər ki, Allahdan bir qurtuluş yolu tələb etsin. Nuh onların xahişini qəbul etdi. Namaz qıldıqdan sonra əllərini Allah dərgahına qaldırıb dua etdi. Cəbrail nazil olub Nuha dedi: -"Allah-taala sənin duanı qəbul etdi. Get öz tərəfdarlarına de ki, xurma yeyib tumunu basdırsınlar. Hər vaxt xurma ağacı olub bəhər versə istəklərinə çatacaqlar.
Nuh Cəbrailin sözlərini möminlərə çatdırdı. Onlar hamısı sevincək Allahın fərmanına əməl etməyə başladılar. Ağaclar böyüyüb bəhər verdikdə Nuhun yanına gəlib dedilər: -"Xəbər verdiyin zaman gəlib yetişmişdir." Nuh Allahdan istədi ki, öz vədəsinə əməl edib əzabı nazil etsin. Vəhy gəldi ki, onlara de: -"Xurmalarını yeyib tumunu basdırsınlar. Ağaclar bəhər verəndə xilas olacaqlar." Bu sözdən sonra Nuha iman gətirənlərin üçdən bir hissəsi dindən əl çəkib mürtəd oldular. Amma qalan üçdən iki hissəsi isə xurma yeyib, tumunu əkdilər. Ağac böyüyüyənə qədər ona qulluq etdilər. Bəhər verdikdə Nuhun yanına gəlib Allahın vədəsinə vəfa etməsini istədilər. Yenə də vəhy oldu ki, onlara de: -Xurmasını yeyib tumunu əksinlər. Bu zaman digər üçdən bir hissə də dindən üz döndərdilər. Ancaq üçdən bir hissəsi qaldı. Allah tərəfindən yenə də əmr yetişdi. Tumu əkdilər, böyüdü və bəhər verdi. Nuhun yanına gəlib dedilər: -"Bu bir neçə nəfərdən başqa heç kəs qalmayıb. Əgər bu dəfə də təxirə düşsə biz də qorxuruq ki, dində həlak olanlardan və azmışlardan olaq." Nuh namaz qıldı, dua etdi və duasında belə dedi: -"Pərvərdigara, bu bir neçə nəfərdən başqa heç kəs qalmayıb, qorxuram əgər bu dəfə də təxirə salsan onlar da getsinlər. Bu anda Allahdan vəhy gəldi. "Duanı qəbul etdik, indi isə gəmi düzəltməyə başla."
Başqa bir hədisdə deyilir ki, imtahanlardan sonra 72 nəfərdən çox dindar qalmadı. Allah taala Nuha belə vəhy etdi: -"Bu ona görə idi ki, xalis, pak, əsl mömin bəndələr qalsınlar və napak insanlar sənin ətrafından təmizlənsinlər. İndi mən onlara dinlərində qüvvət verəcəyəm və qorxularını əmin-amanlıqla dəyişdirəcəyəm ki, mənə ixlasla ibadət etsinlər.
Beləliklə Nuh öz qövmündən tamamilə ümüdini üzdü. Onların düşmənçiliyini, əzab-əziyyətlərini görüb onlara şiddətlə nifrin edərək dedi: -"Ey Rəbbim! Yer üzündə bir nəfər belə kafir qoyma. Çünki Sən onları (sağ) buraxsan, onlar Sənin bəndələrini yoldan çıxardacaq, ancaq pozğun və kafir (oğul-uşaq) doğub törədəcəkdir!"
Allah taala Nuhun duasını qəbul etdi və əzabı o zalım camaata qəti etdi. Hətta Nuha belə onlar üçün kömək istəməməsini əmr edərək buyurdu:
-"Zülm edənlər barəsində Mənə müraciət etmə (onların bağışlanmalarını Məndən xahiş etmə). Çünki onlar suda boğulacaqlar!"
Nuhun gəmisi
Allah-taala Nuha xəbər verdi ki, bu bir neçə nəfərdən başqa daha heç kəs sənə iman gətirməyəcək. Onun ardınca gəmi düzəltməyi ona əmr etdi. Nuh gəmini düzətməyə başladı. Hər tərəfdən taxta və mismar yığaraq onları bir-birinə birləşdirdi. Sürətlə taxtalar gəmi şəklinə düşürdü. Zəif düşüncəli insanların Nuhun qarşısında düzgün məntiqləri olmadıqlarına görə hər bir şeylə ona əziyyət vermək istəyirdilər. "ey Nuh, peyğəmbərlikdən əl çəkib xərratlığa keçmisən?", "Bu quru susuz yerdə bu uzunluqda gəmini niyə düzəldirsən? Quru səhrada gəmi sürmək istəyirsən?", "Bu gəmini quru yerdə düzəldirsən, bəs harda suya atacaqsan?" kimi sözlərlə məsxərəyə qoyurdular. Nuh onların cavabında ancaq bir cümləni təkrar edirdi: -"Əgər (indi) siz bizi məsxərəyə qoyursunuz, (vaxt gələcək) biz də sizi bizi məsxərəyə qoyduğunuz kimi məsxərəyə qoyacağıq. Onda rüsvayedici əzabın kimə gələcəyini və kimin əbədi əzaba düçar olacağını biləcəksiniz". Bir hədisdə gəlmişdir ki, o, ağac əkməyə başladı. Bəziləri onun yanından keçərək ona gülüb, məsxərəyə qoyaraq deyirdilər: -"Ağac əkməklə məşğul olursan?" Ağaclar böyüdü. Onları doğrayaraq yonmağa başladı. Yenə gəlib deyirdilər: -"İndi də xərratlığa keçmisən?" Nəhayət gəmi düzəlib qurtardı. Bəziləri demişlər ki, uzunluğu 1200 (1 dirsək təxminən 50 sm-ə bərabərdir) dirsək, eni 800 dirsək, hündürlüyü isə 80 dirsək olmuşdur. Bəziləri isə uzunlunu 700 dirsək, eni 500 dirsək, hündürlüyünü isə 80 dirsək yazmışlar. Üçüncü fərziyyədə isə uzunluğu 300 dirsək, eni 800 dirsək, hündürlüyü isə 30 dirsək deyilir. İbni Abbasdan nəql olunur ki, gəminin üç mərtəbəsi var idi. Birinci mərtəbədə böyük və vəhşi heyvanları, ikincisində dördayaqlıları (dəvə, inək, qoyun və s.), üçüncü mərtəbədə isə insanların özü və bütün lazım olan yeməli, içməli şeyləri yerləşdirmişdi. Beləliklə gəmi tamamilə hazır oldu və Allahın əmri gəldi: -"Nəhayət, (onları məhv etmək barəsində) əmrimiz gəldiyi və təndir qaynadığı zaman dedi: -"Hər heyvandan biri erkək, o biri dişi olmaqla bir cüt, həmçinin əleyhinə (ölümün) əvvəlcədən hökm verilmiş şəxslər istisna olmaqla, qalan ailə üzvlərini və iman gətirənləri gəmiyə mindir." "Zülm edənlər barədə mənə müraciət etmə (onların bağışlanmalarını məndən xahiş etmə). Çünki onlar suda boğulacaqlar."
Tufanın başlanması
Tufanın nişanəsi təndirdə suyun qaynaması idi. Bu təndir bir möminə qadının evində idi və ondan çörək bişirmək üçün istifadə olunurdu. Nuhun arvadı ya möminə qadın çörək bişirməklə məşğul idi. Birdən təndirdə su qaynamağa başladı. Dərhal hadisəni Nuha xəbər verdilər. Nuh gəlib bir az torpaq götürüb onun üstünü qapadı. Sonra gəmiyə qayıdıb lazım olan adamları və heyvanları gəmiyə yığdı. Yenə də qayıdıb torpağı təndirin üstündən götürdü. Bu an su qaynadı. Göy, su tuluğunun ağzı açılantək yağmağa, Fərat çayları və başqa bulaqlar daşmağa başladı. Göy guruldayıb dəhşətli yağış yağdı. Bir azdan bütün yer üzü, çöllər, səhralar, meşələr su ilə doldu. Ancaq gəmidə olan Nuh, onun ailəsi və iman gətirənlər nicat tapdılar.
Nuhun Kənan adlı oğlu düşmənlərin zümrəsilə yaşayır, atasından uzaq gəzirdi. O, hələ də atasının dininə iman gətirməmişdi. Su bütün yer üzünü basanda Nuh və onunla birlikdə gəmidə olanlar o dəhşətli mənzərəyə tamaşa edirdilər. Birdən Nuhun gözü, başqa zalımlar kimi özünü boğulmaqdan xilas etməyə cəhd edən oğluna sataşdı. Nuhda atalıq məhəbbəti coşaraq onu çağırıb dedi: -"Oğlum, bizimlə birlikdə gəmiyə min, kafirlərdən olma!" O bədbəxt o qədər təkəbbürün əsiri idi ki, bu iztirablı halda atasının sözlərinə qulaq asmadan ona belə cavab verdi: -"Mən bir dağa sığınaram, o da məni sudan qoruyar." Amma bundan qafil idi ki, bu sel kiçik, adi sellər kimi deyil, bəlkə Allahın tufan və sel şəklində düşən qəzəbidir və bu tufan qudurmuş, zalım insanları udur. Ondan qurtarmaq üçün heç bir çıxış yolu yoxdur. Nuh da bu məsələni ona başa saldı və ürəyi yanaraq dedi: -"Allahın iradə etdiklərindən başqa, bu gün heç kəs (insanları) Onun əzabından qoruya bilməz. Nəhayət, (onun sözləri qurtarıb-qurtarmamış) dalğa ata ilə oğlunun arasına girib onları bir-birindən ayırdı və o da suda boğulanlardan oldu."
Xilas olanların sayı
Nuhun tufanından xilas olanların sayı haqqında dəqiq məlumat yoxdur. Ona iman gətirənlərin sayını 72 nəfər olduğu qeyd olunur. Müfəssirlərin bəziləri 80 nəfərin olduğunu yazırlar. Başqa bir hissəsi isə 78 nəfərin, — 72 nəfəri öz qövmünün kişi və qadınları, 6 nəfər isə öz ailəsi, oğulları və qadınları olduğunu qeyd edirlər. İmam Sadiq (ə)-dan nəql olunan bir hədisdə onların cəmi 10 nəfər olduqları qeyd olunur. Başqa bir fərziyyədə isə 7 nəfər deyilir.
Hər halda çox az adam nicat tapdı. Onlardan Nuhun üç oğlu, Sam, Ham, Yafes və arvadları ki, indiki yer üzündə olan irqlər onlardandırlar.
Tufan bütün Yer üzünü tutdu
Quran ayələrində və sair göstəricilərdən belə başa düşülür ki, Nuhun tufanı ümümi olub və bütün yer üzünü tutmuşdur. Necə ki, onun çağırışı ümumi olub və yer kürəsinə göndərilən ən böyük peyğəmbərlərdən biridir. İslam terminologiyasında onlara "Ulul-əzm" peyğəmbərlər deyilir. Qədim Yunan, İran və Hindistan dini-tarixi kitablarında tufanın bütün yer üzünü tutması haqqında dastanlar yazılmışdır.
Həmçinin İbni Əsir və başqalrı da tarixi nəzərdən tufanın ümumi olduğunu bilib və məcusilərin bunun əleyhinə olan sözlərini tarixlə inkar edir, yuxarıdakı ayədəki sözlərinə sübut gətirirlər. Məsudi də öz tarix kitabı "Murucuz-zəhəb"də qeyd edir ki, tufan bütün yer üzünü basmışdır.
Ancaq bir ehtimala yer qalır ki, bəziləri ayələrin də bu mənaya olmasını yazırlar. O ehtimal budur ki, mümkündür o zaman yer üzündə təkcə Nuhun qövmü olmuşdur və tənha Nuhun tayfası yaşayan yerləri su basmışdır. Yəni yer üzündə onlardan başqa insanlar, başqa canlı məxluq olmamışdır. Buna görə də tufan o zaman yaşayan bütün insanları və heyvanları məhv etmişdi. Nicat tapanlar ancaq gəmidə olanlar idi. İnsan nəsli Nuhun övladlarından və heyvanların nəsli isə gəmidə olan heyvanlardandırlar.
Tufandan sonra
Nuhun və onun qövmünün salehlərinin nə qədər gəmidə həyat sürmələri barəsində müxtəlif nəzəriyyələr mövcuddur. Bəziləri deyirlər ki, yeddi gün keçdikdən sonra su çəkildi və gəmi Cudi dağında (İraqda Musil şəhərində) yerə oturdu. Bəziləri bu müddəti bir ay qeyd edirlər. Bir hədisdə altı ay gəlmişdir. Yəqubi öz tarixində Nuhun gəmiyə minməsindən düşənə qədər bir il on gün keçməsini yazmışdır. Quranda bu müddətin gəlməməsinə baxmayaraq suyun çəkilməsi və gəminin Cudi dağında oturması kiçik bir ayədə bəyan olunmuşdur. Bu kiçik ayə o qədər fəsahət-bəlağəti baxımından yüksəkdir ki, o zamanın ərəb ədəbiyyatçıları və İslam düşmənlərini heyrətə gətirmişdi. Onlar bu ayə kimisini gətirməkdə öz acizliklərini etiraf etdilər.
Nəhayət Nuh və onun qövmü gəmidən yerə endilər və Yer kürəsində yeni həyat üçün fəaliyyətə başladılar. Yavaş-yavaş əkin sahələri yaratdılar və evlər tikdilər.
Əzəmətli tufandan sonra Nuhun ömrü haqqında fikir ayrılığı vardır. Bəzisi 60 il, Yəqubi öz tarixində 360 il, Təbəri isə 348 il yazır. İmamlardan gələn bir neçə hədisdə isə 500 il qeyd olunur.
Tarix və rəvayətlərə əsasən Nuhun qəbrinin Nəcəfdə Əlinin (ə) məzarının yanında yerləşdiyi rəvayət olunur.
Hekayənin təhlili
Sənədli fərziyyəyə görə, yaradılış da daxil olmaqla, Müqəddəs Kitabın ilk beş kitabı (Pentateuch/Tövrat) eramızdan əvvəl 5-ci əsrdə dörd əsas mənbədən toplanmışdır ki, onların özləri də eramızdan əvvəl 10-cu əsrə aiddir. Bunlardan ikisi, eramızdan əvvəl 10-cu əsrdə tərtib edilmiş cəhvist və eramızdan əvvəl 7-ci əsrin sonlarına aid olan kahin mənbəyi, yaradılış kitabının Nuha aid olan fəsillərini təşkil edir. 5-ci əsr redaktorunun iki müstəqil və bəzən bir-birinə zidd olan mənbəni yerləşdirmək cəhdi Nuhun hər heyvandan neçəsini götürdüyü və daşqının nə qədər davam etdiyi kimi məsələlərdə çaşqınlıq yaradır.
Oksford Kitabları Ensiklopediyası qeyd edir ki, bu hekayə Eden bağı hekayəsinin bəzi hissələrini əks etdirir: Nuh ilk üzümçü, Adəm isə ilk əkinçidir; hər ikisinin məhsulu ilə bağlı problemləri var; hər iki hekayədə çılpaqlıq var; və hər ikisi lənətə səbəb olan qardaşlar arasında bölünməni ehtiva edir. Ancaq daşqından sonra hekayələr fərqlidir. Üzüm bağını salan və lənət söyləyən Allah deyil, Nuhdur, ona görə də “Allah daha az iştirak edir”.
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nuh ulul ezm peygember Quranda adi musteqil bir sureye verilen 6 peygemberden Hud Ibrahim Yusif Yunus Mehemmed ve Nuh biridir Nuhivr נ ח Dogum yeri MesopotamiyaXatire gunu 18 noyabr Vikianbarda elaqeli mediafayllarBu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu meqalenin neytralligi subhe dogurur Meqalede teref tutma ve ya pislemek meqsedi dasiyan ve dogrulugu subut edilmeyen fikirlerin oldugu iddia edilir Xahis olunur bu mesele ile elaqedar muzakirelerde istirak edesiniz Nuhun adi exlaqi ve onun xasiyyetleriNuhun esl adi muxtelif revayetlerde gelmisdir Bezilerinde Ebdul Qeffar Ebdul Melik bezilerinde ise Ebdul Ela oldugu qeyd olunmusdur O heddinden artiq agladigina gore onu Nuh deye cagirirdilar Onun xususiyyetlerinde yazirlar ki sifeti nazik hundur boylu iri gozlu nazik baldirli ve derisi bugdayi rengli bir kisi idi Gozel beyana ve guclu mentiqe malik idi Nuh peygember indiki insan neslinin ikinci atasi sayilir Yequbi ve onun kimi bir cox tarixyazarlar onun omrunu Enkebut suresinde oldugu kimi camaatin arasinda qalma muddeti 950 il qeyd edirler Meclisi Biharul envar kitabinda yazir ki yer ehli Nuhun omrunde ixtilaf edirler Bir qrupu 1000 il biri 1450 ucuncusu 1470 il dorduncusu 2300 il amma moteber revayetlerde 2500 il gelmisdir Nuh efsanesinin kokeniTovrat ve Quranda Nuhun yasi ile elaqedar ifadeler Babil ve Sumerlerin tufan ehvalatlari Qilqames dastani Ziusudra ve Utnapistim obrazlari ile boyuk benzerlikler gosterir Mesopotamiyada cemiyyete derinden tesir eden bir sel felaketi uzerinde yaradilan ve cemiyyet hafizesine hekk olunan dastanlarinin Ivritlerin babilistan surgunu qayidisinda yazilan Tovrat nusxelerine oturulduyu guman edilir Nuhun peygember secilmesi mujdesiNuh peygemberin omrunden 460 il kecmisdi O hele de daglarda yasayir ve Allaha ibadet edirdi Arvad usaq sahibi de deyildi yundan paltar geyinir ve oz yemeyini bitkilerden hazirlayirdi Bu yasinda Cebrail onun yanina gelib Allahin salamini ona catdirib nubuvvet meqamini mujde verdi Onu Emure Zesran ibni Uxnunun qizi ile evlenmeyi emr etdi O ilk sexs idi ki ona iman getirmisdi Nuh ilahi memuriyyete emel etmek ucun camaatin icerisine daxil oldu Onun elinde insanlarin batininden xeber veren esasi var idi Nuhun gelisi camaatin bayram gunune tesaduf edirdi Nuh qovmunun serkerdeleri yetmis nefer idi O gunde onlar oz butlerinin etrafina yigismisdilar Nuh onlarin arasina varid olaraq La ilahe illellah sesini ucaltdi Ozunun ondan qabaq ve sonra gelen peygemberlerin nubuvvetini onlara catdirdi Bu anda idi ki butler titremeye basladilar yanan alovlar sonduler ve camaat dehsetli qorxuya dusduler Bascilar ve serkerdeler Bu kisi kimdir deye sorusdurlar Nuh dedi Men Allahin bendesiyem Allah taala meni sizleri onun ezabindan qorxutmaq ucun gonderib Emure Nuhun sozlerini esitcek ona iman getirdi Atasi bu movzudan xeberdar oldu ve onu melamet ederek dedi Nuhun sozleri bu tezlikde sende tesir qoydu Qorxuram padsah xeberdar olsun ve seni oldursun Amma Emure atasinin sozlerine mehel qoymadi ve oz imanindan el cekmedi Ondan sonra da onu ne qeder qorxutdular hebsde saxladilar yene de Nuhun Allahina olan imandan el cekmedi Neticede Nuhla evlendi ve Sam ibni Nuh ondan dunyaya geldi Dinin tebligiNuh uzun omr etmesine kafir ve musrik camaat arasinda hamidan cox qalmasina ve dinin tebligi yolunda etdiyi agir mubarizelere dozmesine baxmayaraq ona cox az barmaq sayina gelen kesler iman getirdiler Dini teblig etmesi muqabilinde camaat Nuha coxlu eziyyetler verirdiler Onu soyur deli azmis ve cinvurmus deye cagirir ve muxtelif novde cismi iskenceler verirdiler Nuhun oz qovmune qargisiTabecileri dusmenlerin ezab eziyyetinden tenge gelmisdiler ve Nuhdan istediler ki Allahdan bir qurtulus yolu teleb etsin Nuh onlarin xahisini qebul etdi Namaz qildiqdan sonra ellerini Allah dergahina qaldirib dua etdi Cebrail nazil olub Nuha dedi Allah taala senin duani qebul etdi Get oz terefdarlarina de ki xurma yeyib tumunu basdirsinlar Her vaxt xurma agaci olub beher verse isteklerine catacaqlar Nuh Cebrailin sozlerini mominlere catdirdi Onlar hamisi sevincek Allahin fermanina emel etmeye basladilar Agaclar boyuyub beher verdikde Nuhun yanina gelib dediler Xeber verdiyin zaman gelib yetismisdir Nuh Allahdan istedi ki oz vedesine emel edib ezabi nazil etsin Vehy geldi ki onlara de Xurmalarini yeyib tumunu basdirsinlar Agaclar beher verende xilas olacaqlar Bu sozden sonra Nuha iman getirenlerin ucden bir hissesi dinden el cekib murted oldular Amma qalan ucden iki hissesi ise xurma yeyib tumunu ekdiler Agac boyuyuyene qeder ona qulluq etdiler Beher verdikde Nuhun yanina gelib Allahin vedesine vefa etmesini istediler Yene de vehy oldu ki onlara de Xurmasini yeyib tumunu eksinler Bu zaman diger ucden bir hisse de dinden uz donderdiler Ancaq ucden bir hissesi qaldi Allah terefinden yene de emr yetisdi Tumu ekdiler boyudu ve beher verdi Nuhun yanina gelib dediler Bu bir nece neferden basqa hec kes qalmayib Eger bu defe de texire dusse biz de qorxuruq ki dinde helak olanlardan ve azmislardan olaq Nuh namaz qildi dua etdi ve duasinda bele dedi Perverdigara bu bir nece neferden basqa hec kes qalmayib qorxuram eger bu defe de texire salsan onlar da getsinler Bu anda Allahdan vehy geldi Duani qebul etdik indi ise gemi duzeltmeye basla Basqa bir hedisde deyilir ki imtahanlardan sonra 72 neferden cox dindar qalmadi Allah taala Nuha bele vehy etdi Bu ona gore idi ki xalis pak esl momin bendeler qalsinlar ve napak insanlar senin etrafindan temizlensinler Indi men onlara dinlerinde quvvet vereceyem ve qorxularini emin amanliqla deyisdireceyem ki mene ixlasla ibadet etsinler Belelikle Nuh oz qovmunden tamamile umudini uzdu Onlarin dusmenciliyini ezab eziyyetlerini gorub onlara siddetle nifrin ederek dedi Ey Rebbim Yer uzunde bir nefer bele kafir qoyma Cunki Sen onlari sag buraxsan onlar Senin bendelerini yoldan cixardacaq ancaq pozgun ve kafir ogul usaq dogub toredecekdir Allah taala Nuhun duasini qebul etdi ve ezabi o zalim camaata qeti etdi Hetta Nuha bele onlar ucun komek istememesini emr ederek buyurdu Zulm edenler baresinde Mene muraciet etme onlarin bagislanmalarini Menden xahis etme Cunki onlar suda bogulacaqlar Nuhun gemisiAllah taala Nuha xeber verdi ki bu bir nece neferden basqa daha hec kes sene iman getirmeyecek Onun ardinca gemi duzeltmeyi ona emr etdi Nuh gemini duzetmeye basladi Her terefden taxta ve mismar yigaraq onlari bir birine birlesdirdi Suretle taxtalar gemi sekline dusurdu Zeif dusunceli insanlarin Nuhun qarsisinda duzgun mentiqleri olmadiqlarina gore her bir seyle ona eziyyet vermek isteyirdiler ey Nuh peygemberlikden el cekib xerratliga kecmisen Bu quru susuz yerde bu uzunluqda gemini niye duzeldirsen Quru sehrada gemi surmek isteyirsen Bu gemini quru yerde duzeldirsen bes harda suya atacaqsan kimi sozlerle mesxereye qoyurdular Nuh onlarin cavabinda ancaq bir cumleni tekrar edirdi Eger indi siz bizi mesxereye qoyursunuz vaxt gelecek biz de sizi bizi mesxereye qoydugunuz kimi mesxereye qoyacagiq Onda rusvayedici ezabin kime geleceyini ve kimin ebedi ezaba ducar olacagini bileceksiniz Bir hedisde gelmisdir ki o agac ekmeye basladi Bezileri onun yanindan kecerek ona gulub mesxereye qoyaraq deyirdiler Agac ekmekle mesgul olursan Agaclar boyudu Onlari dograyaraq yonmaga basladi Yene gelib deyirdiler Indi de xerratliga kecmisen Nehayet gemi duzelib qurtardi Bezileri demisler ki uzunlugu 1200 1 dirsek texminen 50 sm e beraberdir dirsek eni 800 dirsek hundurluyu ise 80 dirsek olmusdur Bezileri ise uzunlunu 700 dirsek eni 500 dirsek hundurluyunu ise 80 dirsek yazmislar Ucuncu ferziyyede ise uzunlugu 300 dirsek eni 800 dirsek hundurluyu ise 30 dirsek deyilir Ibni Abbasdan neql olunur ki geminin uc mertebesi var idi Birinci mertebede boyuk ve vehsi heyvanlari ikincisinde dordayaqlilari deve inek qoyun ve s ucuncu mertebede ise insanlarin ozu ve butun lazim olan yemeli icmeli seyleri yerlesdirmisdi Belelikle gemi tamamile hazir oldu ve Allahin emri geldi Nehayet onlari mehv etmek baresinde emrimiz geldiyi ve tendir qaynadigi zaman dedi Her heyvandan biri erkek o biri disi olmaqla bir cut hemcinin eleyhine olumun evvelceden hokm verilmis sexsler istisna olmaqla qalan aile uzvlerini ve iman getirenleri gemiye mindir Zulm edenler barede mene muraciet etme onlarin bagislanmalarini menden xahis etme Cunki onlar suda bogulacaqlar Tufanin baslanmasiTufanin nisanesi tendirde suyun qaynamasi idi Bu tendir bir momine qadinin evinde idi ve ondan corek bisirmek ucun istifade olunurdu Nuhun arvadi ya momine qadin corek bisirmekle mesgul idi Birden tendirde su qaynamaga basladi Derhal hadiseni Nuha xeber verdiler Nuh gelib bir az torpaq goturub onun ustunu qapadi Sonra gemiye qayidib lazim olan adamlari ve heyvanlari gemiye yigdi Yene de qayidib torpagi tendirin ustunden goturdu Bu an su qaynadi Goy su tulugunun agzi acilantek yagmaga Ferat caylari ve basqa bulaqlar dasmaga basladi Goy guruldayib dehsetli yagis yagdi Bir azdan butun yer uzu coller sehralar meseler su ile doldu Ancaq gemide olan Nuh onun ailesi ve iman getirenler nicat tapdilar Nuhun Kenan adli oglu dusmenlerin zumresile yasayir atasindan uzaq gezirdi O hele de atasinin dinine iman getirmemisdi Su butun yer uzunu basanda Nuh ve onunla birlikde gemide olanlar o dehsetli menzereye tamasa edirdiler Birden Nuhun gozu basqa zalimlar kimi ozunu bogulmaqdan xilas etmeye cehd eden ogluna satasdi Nuhda ataliq mehebbeti cosaraq onu cagirib dedi Oglum bizimle birlikde gemiye min kafirlerden olma O bedbext o qeder tekebburun esiri idi ki bu iztirabli halda atasinin sozlerine qulaq asmadan ona bele cavab verdi Men bir daga siginaram o da meni sudan qoruyar Amma bundan qafil idi ki bu sel kicik adi seller kimi deyil belke Allahin tufan ve sel seklinde dusen qezebidir ve bu tufan qudurmus zalim insanlari udur Ondan qurtarmaq ucun hec bir cixis yolu yoxdur Nuh da bu meseleni ona basa saldi ve ureyi yanaraq dedi Allahin irade etdiklerinden basqa bu gun hec kes insanlari Onun ezabindan qoruya bilmez Nehayet onun sozleri qurtarib qurtarmamis dalga ata ile oglunun arasina girib onlari bir birinden ayirdi ve o da suda bogulanlardan oldu Xilas olanlarin sayiAzerbaycan Respublikasinin Naxcivan erazisinde Nuh turbesi Nuhun tufanindan xilas olanlarin sayi haqqinda deqiq melumat yoxdur Ona iman getirenlerin sayini 72 nefer oldugu qeyd olunur Mufessirlerin bezileri 80 neferin oldugunu yazirlar Basqa bir hissesi ise 78 neferin 72 neferi oz qovmunun kisi ve qadinlari 6 nefer ise oz ailesi ogullari ve qadinlari oldugunu qeyd edirler Imam Sadiq e dan neql olunan bir hedisde onlarin cemi 10 nefer olduqlari qeyd olunur Basqa bir ferziyyede ise 7 nefer deyilir Her halda cox az adam nicat tapdi Onlardan Nuhun uc oglu Sam Ham Yafes ve arvadlari ki indiki yer uzunde olan irqler onlardandirlar Tufan butun Yer uzunu tutduQuran ayelerinde ve sair gostericilerden bele basa dusulur ki Nuhun tufani umumi olub ve butun yer uzunu tutmusdur Nece ki onun cagirisi umumi olub ve yer kuresine gonderilen en boyuk peygemberlerden biridir Islam terminologiyasinda onlara Ulul ezm peygemberler deyilir Qedim Yunan Iran ve Hindistan dini tarixi kitablarinda tufanin butun yer uzunu tutmasi haqqinda dastanlar yazilmisdir Hemcinin Ibni Esir ve basqalri da tarixi nezerden tufanin umumi oldugunu bilib ve mecusilerin bunun eleyhine olan sozlerini tarixle inkar edir yuxaridaki ayedeki sozlerine subut getirirler Mesudi de oz tarix kitabi Murucuz zeheb de qeyd edir ki tufan butun yer uzunu basmisdir Ancaq bir ehtimala yer qalir ki bezileri ayelerin de bu menaya olmasini yazirlar O ehtimal budur ki mumkundur o zaman yer uzunde tekce Nuhun qovmu olmusdur ve tenha Nuhun tayfasi yasayan yerleri su basmisdir Yeni yer uzunde onlardan basqa insanlar basqa canli mexluq olmamisdir Buna gore de tufan o zaman yasayan butun insanlari ve heyvanlari mehv etmisdi Nicat tapanlar ancaq gemide olanlar idi Insan nesli Nuhun ovladlarindan ve heyvanlarin nesli ise gemide olan heyvanlardandirlar Tufandan sonraNuhun ve onun qovmunun salehlerinin ne qeder gemide heyat surmeleri baresinde muxtelif nezeriyyeler movcuddur Bezileri deyirler ki yeddi gun kecdikden sonra su cekildi ve gemi Cudi daginda Iraqda Musil seherinde yere oturdu Bezileri bu muddeti bir ay qeyd edirler Bir hedisde alti ay gelmisdir Yequbi oz tarixinde Nuhun gemiye minmesinden dusene qeder bir il on gun kecmesini yazmisdir Quranda bu muddetin gelmemesine baxmayaraq suyun cekilmesi ve geminin Cudi daginda oturmasi kicik bir ayede beyan olunmusdur Bu kicik aye o qeder fesahet belageti baximindan yuksekdir ki o zamanin ereb edebiyyatcilari ve Islam dusmenlerini heyrete getirmisdi Onlar bu aye kimisini getirmekde oz acizliklerini etiraf etdiler Nehayet Nuh ve onun qovmu gemiden yere endiler ve Yer kuresinde yeni heyat ucun fealiyyete basladilar Yavas yavas ekin saheleri yaratdilar ve evler tikdiler Ezemetli tufandan sonra Nuhun omru haqqinda fikir ayriligi vardir Bezisi 60 il Yequbi oz tarixinde 360 il Teberi ise 348 il yazir Imamlardan gelen bir nece hedisde ise 500 il qeyd olunur Tarix ve revayetlere esasen Nuhun qebrinin Necefde Elinin e mezarinin yaninda yerlesdiyi revayet olunur Hekayenin tehliliSenedli ferziyyeye gore yaradilis da daxil olmaqla Muqeddes Kitabin ilk bes kitabi Pentateuch Tovrat eramizdan evvel 5 ci esrde dord esas menbeden toplanmisdir ki onlarin ozleri de eramizdan evvel 10 cu esre aiddir Bunlardan ikisi eramizdan evvel 10 cu esrde tertib edilmis cehvist ve eramizdan evvel 7 ci esrin sonlarina aid olan kahin menbeyi yaradilis kitabinin Nuha aid olan fesillerini teskil edir 5 ci esr redaktorunun iki musteqil ve bezen bir birine zidd olan menbeni yerlesdirmek cehdi Nuhun her heyvandan necesini goturduyu ve dasqinin ne qeder davam etdiyi kimi meselelerde casqinliq yaradir Oksford Kitablari Ensiklopediyasi qeyd edir ki bu hekaye Eden bagi hekayesinin bezi hisselerini eks etdirir Nuh ilk uzumcu Adem ise ilk ekincidir her ikisinin mehsulu ile bagli problemleri var her iki hekayede cilpaqliq var ve her ikisi lenete sebeb olan qardaslar arasinda bolunmeni ehtiva edir Ancaq dasqindan sonra hekayeler ferqlidir Uzum bagini salan ve lenet soyleyen Allah deyil Nuhdur ona gore de Allah daha az istirak edir IstinadlarCollins John J Introduction to the Hebrew Bible Minneapolis Fortress Press 2004 56 57 ISBN 0 8006 2991 4 Friedman Richard Elliotty Who Wrote the Bible New York HarperCollins Publishers 1989 seh 59 ISBN 0 06 063035 3 Qurandaki peygemberlerAdem Seys Idris Nuh Hud Saleh Ibrahim Ismail Ishaq Lut Yaqub Yusif Eyyub Sueyb Musa Harun Davud Suleyman Yunis Zekeriyya Yehya Isa MehemmedAyrica bax Allah Din Islam Quran