Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Nelli Blay (ing. Elizabeth Jane Cochran d.5 may 1864-cü il, ABŞ, Pensilvaniya; ö. 27 yanvar 1922-ci il, Nyu-York) — amerikalı jurnalist, yazıçı, sahibkar.
| Elizabet Ceyn Kokran | |
|---|---|
| ing. Elizabeth Jane Cochran | |
 | |
| Digər adı | Nelli Blay |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | ABŞ, Pensilvaniya |
| Vəfat tarixi | (57 yaşında) |
| Vəfat yeri | ABŞ, Nyu-York |
| Vəfat səbəbi | sətəlcəm |
| Vətəndaşlığı |  ABŞ |
| Həyat yoldaşı | Robert Simon |
| Atası | Maykl Kokran |
| Anası | Meri Ceyn Kokran |
| Milliyyəti | amerikalı |
| Fəaliyyəti | jurnalist, yazıçı, sahibkar |
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Əsl adı Elizabet Ceyn Kokran olmasına baxmayaraq, jurnalistika həyatında Nelli Blay (ing. Nellie Bly) ləqəbindən istifadə etmişdi. Araşdırmaçı jurnalistika tarixinin əfsanəvi jurnalistlərindən olub. Onun jurnalistikada əsas metodu fərqli şəxsiyyətlərə bürünüb xəbər hazırlamaq olub. Buna ən yaxşı misal 1887-ci ildə Qadın Psixiatriya Xəstəxanası ilə bağlı xəbər hazırlamaq üçün heyəti aldadıb xəstəymiş kimi xəstəxanada qalması olmuşdu. O, bu metodlarla Amerikanın diqqətini çəkməyi bacarmışdı.
Həyatı
Nelli Blay 1864-cü ildə Pensilvaniyanın cənub-qərbində atası Maykl Kokranın qurduğu Kokran Mills qəsəbəsində dünyaya gəlib. Əsl adı Elizabet Ceyn Kokran olmasına baxmayaraq, soyadının sonuna "e" artıraraq "Kokrane" etmişdir. 1790-cı illərdə İrlandiyada Amerikaya köç edən ailənin qızıdır. Anası Meri Ceyn Kokran Maykl Kokranın ikinci həyat yoldaşı idi. İlk evliliyindən 10 uşağı olan M. Kokranın, 2-ci evliliyindən 5 uşağı oldu və Nelli Blay 3-cü uşaq idi.1870-ci ildə atasının ölümündən sonra Nellinin ailəsi maddi cəhətdən çətinlik çəkməyə başladı. O, İndianada təhsil aldığı məktəbdən 1879-cu ildə məzun oldu.
Karyerası
Nelli 18 yaşında olarkən "The Pittsburgh Dispatch" qəzetində nəşr olunan və qadınların yerinin ev olduğu, qadının iş həyatında olmasının canavarlıq olduğu kimi cinsiyyətçi ifadələrin yazıldığı məqaləyə cavab olaraq yazdığı məktub qəzet rəhbərlərinin diqqətini çəkdi və Nelliyə həmin qəzetdən iş təklifi gəldi. O, bu təklifi qəbul etdi və qəzetin ilk qadın müxbiri oldu. Həmçinin o, bu ərəfədə Nelli Blay ləqəbini istifadə etməyə başladı. Nelli Blay qadınların iş həyatında üzləşdikləri pis şərtləri üzə çıxarıb xəbər hazırlamaq üçün bir işçi ilə yer dəyişdirmiş və bu kimi metodlarla məşhur olmuşdu. Lakin qadın olduğu üçün Nellidən moda, dekorasiya kimi mövzularda məqalələr yazmaq tələb olunduğu üçün Nelli işdən çıxdı. Qəzet üçün Meksikaya gedib, bu ölkə haqqında məqalə yazmaq təklifi qəbul ediləndə altı aylıq Meksikaya getdi. Məqalələrinin birində Meksika hökuməti əleyhinə tənqidi fikirlər bildirən bir jurnalistin həbs olunmasına qarşı çıxdığı üçün deportasiya edilərək Amerikaya qayıtdı. 1888-ci ildə Meksika ilə bağlı məqalələrini kitab şəklində çap elədi.
ABŞ-yə qayıtdıqdan sonra Nyu-York köçdü və Cozef Pulittserin “New York World” qəzeti üçün işləməyə başladı. Bu qəzetdəki ilk işi “psixi xəstə qadın” qiyafəsində Blekvell Qadın Psixiatriya Xəstəxanasına daxil olub, içəridəki vəziyyəti müşahidə etməli idi. Ruhi depresiyada olan amneziya xəstəsi kimi hərəkət eləyərək həkimləri aldatmağı bacardı və xəstələrin pis şəraitini üzə çıxardan “Dəlilər evində 10 gün” adlı məqaləsi ilə sensassiya yaratdı. Ruhi Xəstəxanada yaşadıqları daha sonra kitab şəklində çap olundu. Günümüzdə tənqid olunan Sarı jurnalistika konsepsiyasını üzə çıxaran mübahisələrin də başlanğıcı oldu.
Jül Vernin "Səksən gün dünya ətrafında" əsərindən ilham alan Nelli 14 oktyabr 1889-cu ildə 24.889 mil (40.071 km) dünya səyahətinə başladı. Səyahətini 72 gün 6 saat 11 dəqiqə sonra başa vuran jurnalist səyahəti dövründə Fransanın Amyen şəhərində Jül Vern ilə tanış oldu.
1895-ci ildə sənayeçi Robert Simon ilə evləndi və bununla da Elizabet Ceyn Kokrane Simon oldu. Artıq hər yerdə tanındığı üçün jurnalistikanı buraxan Blay həyat yoldaşının ölümündən sonra "Iron Clad Manufacturing Co." adlı şirkətə rəhbərlik etdi. İşçilər üçün idman zalı, kitabxana, sağlamlıq xidməti təqdim etmək kimi o vaxta qədər görünməmiş sosial islahatlar həyata keçirib. Maddi cəhətdən problemlər yaşamağa başlayanda yenidən junalistikaya qayıtdı. 1920-ci ildə "New York Journal" üçün işləməyə başladı. İki il sonra, yəni 1922-ci il yanvarın 22-də sətəlcəmdən dünyasını dəyişdi.
İstinadlar
- . Biography.com sitesi. 30 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2017.
- ab Karabatak, Müslime. . Evrensel Net, 5 Aralık 2015. 30 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2017.
- Ellen, Mahoney. . Chicago Review Press, 2015. 30 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2017.
Həmçinin
Xarici keçidlər
- Information, photos and original Nellie Bly articles at Nellie Bly Online
- Nellie Bly's collected journalism at The Archive of American Journalism
- Editions of Bly's books at the Celebration of Women Writers:
- Ten Days in a Mad-House, and other early investigative reports by Nellie Bly
- Nellie Bly's Book: Around the World in Seventy-Two Days
- Six Months in Mexico
- Daily Alta California, January 22, 1890
- Norwood, Arlisha. "Nellie Bly". National Women's History Museum. 2017.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nelli Blay ing Elizabeth Jane Cochran d 5 may 1864 cu il ABS Pensilvaniya o 27 yanvar 1922 ci il Nyu York amerikali jurnalist yazici sahibkar Elizabet Ceyn Kokraning Elizabeth Jane CochranDiger adi Nelli BlayDogum tarixi 4 may 1864Dogum yeri ABS PensilvaniyaVefat tarixi 27 yanvar 1922 57 yasinda Vefat yeri ABS Nyu YorkVefat sebebi setelcemVetendasligi ABSHeyat yoldasi Robert SimonAtasi Maykl KokranAnasi Meri Ceyn KokranMilliyyeti amerikaliFealiyyeti jurnalist yazici sahibkar Vikianbarda elaqeli mediafayllar Esl adi Elizabet Ceyn Kokran olmasina baxmayaraq jurnalistika heyatinda Nelli Blay ing Nellie Bly leqebinden istifade etmisdi Arasdirmaci jurnalistika tarixinin efsanevi jurnalistlerinden olub Onun jurnalistikada esas metodu ferqli sexsiyyetlere burunub xeber hazirlamaq olub Buna en yaxsi misal 1887 ci ilde Qadin Psixiatriya Xestexanasi ile bagli xeber hazirlamaq ucun heyeti aldadib xesteymis kimi xestexanada qalmasi olmusdu O bu metodlarla Amerikanin diqqetini cekmeyi bacarmisdi HeyatiNelli Blay 1864 cu ilde Pensilvaniyanin cenub qerbinde atasi Maykl Kokranin qurdugu Kokran Mills qesebesinde dunyaya gelib Esl adi Elizabet Ceyn Kokran olmasina baxmayaraq soyadinin sonuna e artiraraq Kokrane etmisdir 1790 ci illerde Irlandiyada Amerikaya koc eden ailenin qizidir Anasi Meri Ceyn Kokran Maykl Kokranin ikinci heyat yoldasi idi Ilk evliliyinden 10 usagi olan M Kokranin 2 ci evliliyinden 5 usagi oldu ve Nelli Blay 3 cu usaq idi 1870 ci ilde atasinin olumunden sonra Nellinin ailesi maddi cehetden cetinlik cekmeye basladi O Indianada tehsil aldigi mektebden 1879 cu ilde mezun oldu KaryerasiNelli 18 yasinda olarken The Pittsburgh Dispatch qezetinde nesr olunan ve qadinlarin yerinin ev oldugu qadinin is heyatinda olmasinin canavarliq oldugu kimi cinsiyyetci ifadelerin yazildigi meqaleye cavab olaraq yazdigi mektub qezet rehberlerinin diqqetini cekdi ve Nelliye hemin qezetden is teklifi geldi O bu teklifi qebul etdi ve qezetin ilk qadin muxbiri oldu Hemcinin o bu erefede Nelli Blay leqebini istifade etmeye basladi Nelli Blay qadinlarin is heyatinda uzlesdikleri pis sertleri uze cixarib xeber hazirlamaq ucun bir isci ile yer deyisdirmis ve bu kimi metodlarla meshur olmusdu Lakin qadin oldugu ucun Nelliden moda dekorasiya kimi movzularda meqaleler yazmaq teleb olundugu ucun Nelli isden cixdi Qezet ucun Meksikaya gedib bu olke haqqinda meqale yazmaq teklifi qebul edilende alti ayliq Meksikaya getdi Meqalelerinin birinde Meksika hokumeti eleyhine tenqidi fikirler bildiren bir jurnalistin hebs olunmasina qarsi cixdigi ucun deportasiya edilerek Amerikaya qayitdi 1888 ci ilde Meksika ile bagli meqalelerini kitab seklinde cap eledi ABS ye qayitdiqdan sonra Nyu York kocdu ve Cozef Pulittserin New York World qezeti ucun islemeye basladi Bu qezetdeki ilk isi psixi xeste qadin qiyafesinde Blekvell Qadin Psixiatriya Xestexanasina daxil olub icerideki veziyyeti musahide etmeli idi Ruhi depresiyada olan amneziya xestesi kimi hereket eleyerek hekimleri aldatmagi bacardi ve xestelerin pis seraitini uze cixardan Deliler evinde 10 gun adli meqalesi ile sensassiya yaratdi Ruhi Xestexanada yasadiqlari daha sonra kitab seklinde cap olundu Gunumuzde tenqid olunan Sari jurnalistika konsepsiyasini uze cixaran mubahiselerin de baslangici oldu Jul Vernin Seksen gun dunya etrafinda eserinden ilham alan Nelli 14 oktyabr 1889 cu ilde 24 889 mil 40 071 km dunya seyahetine basladi Seyahetini 72 gun 6 saat 11 deqiqe sonra basa vuran jurnalist seyaheti dovrunde Fransanin Amyen seherinde Jul Vern ile tanis oldu 1895 ci ilde senayeci Robert Simon ile evlendi ve bununla da Elizabet Ceyn Kokrane Simon oldu Artiq her yerde tanindigi ucun jurnalistikani buraxan Blay heyat yoldasinin olumunden sonra Iron Clad Manufacturing Co adli sirkete rehberlik etdi Isciler ucun idman zali kitabxana saglamliq xidmeti teqdim etmek kimi o vaxta qeder gorunmemis sosial islahatlar heyata kecirib Maddi cehetden problemler yasamaga baslayanda yeniden junalistikaya qayitdi 1920 ci ilde New York Journal ucun islemeye basladi Iki il sonra yeni 1922 ci il yanvarin 22 de setelcemden dunyasini deyisdi Istinadlar Biography com sitesi 30 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Agustos 2017 ab Karabatak Muslime Evrensel Net 5 Aralik 2015 30 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Agustos 2017 Ellen Mahoney Chicago Review Press 2015 30 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Agustos 2017 HemcininSari jurnalistikaXarici kecidlerInformation photos and original Nellie Bly articles at Nellie Bly Online Nellie Bly s collected journalism at The Archive of American Journalism Editions of Bly s books at the Celebration of Women Writers Ten Days in a Mad House and other early investigative reports by Nellie Bly Nellie Bly s Book Around the World in Seventy Two Days Six Months in Mexico Daily Alta California January 22 1890 Norwood Arlisha Nellie Bly National Women s History Museum 2017