Nankin qırğını

Nankin qırğını ( çin. (ənən.) 南京大屠殺, sadə. 南京大屠杀, pinyin: nánjīng dàtúshā - İkinci Çin-Yapon Müharibəsinin bir epizodu. Bu zaman Çin Respublikasının paytaxtı Nankin şəhərində yapon əsgərləri dinc əhaliyə qarşı kütləvi qətllər və zorlamalar törətmişlər. Zorakılıq 1937-ci il dekabrın 13-dən, yaponların şəhəri tutduğu gündən başlayaraq altı həftə davam etdi. Bu dövrdə Yapon İmperator Ordusunun əsgərləri müxtəlif hesablamalara görə 40.000-dən 500.000-ə qədər çinli mülki şəxs və tərksilah edilmiş əsgərləri qətlə yetirmiş, həmçinin çoxlu sayda zorlama və soyğunçuluq törətmişlər. Bu cinayətlərin əsas günahkarlarından bir neçəsi Uzaq Şərq üzrə Beynəlxalq Hərbi Tribunal və Nankin Müharibə Cinayətləri Tribunalı tərəfindən mühakimə olunaraq edam edilmişlər. Bununla belə, bu qırğınların törədilməsində əsas günahkar kimi güman olunan Yapon imperator ailəsinin üzvü olan şahzadə Asako, əvvəlcədən anti-Hitler koalisiyasındakı müttəfiqlərdən mühakimə olunmaqdan immunitet aldığı üçün, cinayət məsuliyyətinə cəlb olunmaqdan kənarda qalmağa müvəffəq oldu.

Yapon əsgərləri tərəfindən güllələnmiş meyitlələrlə dolu olan çayın sahili

Nankin qırğınına həsr olunmuş yapon hərbi arxivlərin əksəriyyəti 1945-ci ildə Yaponiyanın təslim olmasından qısa müddət sonra məxfiləşdirilərək məhv edildiyi üçün tarixçilər zorakılıq qurbanlarının dəqiq sayını bilmirlər. 1948-ci ildə Uzaq Şərq üzrə Beynəlxalq Hərbi Tribunal 200.000-dən çox çinlinin öldürüldüyünü təxmin edirdi. ÇXR-in rəsmi mövqeyi 300.000-dən çox insanın öldürüldüyünü bildirmiş və 1947-ci ildəki Nankin Müharibə Cinayətləri Tribunalının qiymətləndirməsinə əsaslanmışdı. 1980-ci illərdən bəri qurbanların ümumi sayı elmi müzakirələrin daimi mövzusu olmuşdur .

2007-ci ilin dekabrında ABŞ əvvəllər məxfi olan sənədləri, o cümlədən yaponlar şəhəri ələ keçirdikdən bir gün sonra ABŞ-nin Almaniyadakı səfirinin teleqramını təqdim edildi. Bu teleqramda o, Yaponiyanın Berlindəki səfirinin Şanxaydan Nankinə kimi yürüş zamanı 500.000 çinlinin öldürülməsi haqqında danışdığını eşitdiyini yazmışdı. Arxiv araşdırmalarına görə, Amerika diplomatının göndərdiyi teleqramda Şanxayda və daha altı əyalətdə yarım milyon çinlidən bəhs edilir

Nankin qırğını həm də siyasi məsələ olaraq qalır, çünki onun ətrafında aparılan müzakirələr mütəmadi olaraq tarixi revizionizmi və yapon millətçiliyi kimi hissiyatlı məqamlara toxunur. Onun tərəfdarları faciənin şişirdilmiş və ya tamamilə təbliğat məqsədilə uydurulduğunu iddia edirlər. Bu və ya digər şəkildə Yaponiyanın həm Çinlə, həm də Cənubi Koreya və Filippin kimi Asiya-Sakit Okean regionunun digər ölkələri arasında olan münasibətlərdə gərginliyi saxlamaqdadır.

Yaponiya hökuməti yapon ordusu tərəfindən Nankində çoxlu sayda əhalinin öldürüldüyünü, talançılıq və digər zorakarlıqların olduğunu etdiyinə, orada xidmət edən yapon veteranlarının vəhşiliklərin baş verdiyini təsdiq etməklərinə baxmayaraq, yapon isteblishmenti və cəmiyyətində olan fəal azlıq dəymiş zərərin yalnız hərbi tərəfdən olduğunu və cinayətlərin baş vermədiyini bəyan edirdilər. Kütləvi qətllərin inkarı və bu tarixi hadisəyə revizionist yanaşma yapon millətçiliyinin tərkib hissəsi olmuşdur Yaponiyanın özündə də Nankin qırğınına fərqli münasibət var, lakin yalnız bəziləri bunun baş verdiyini inkar edir .

Hərbi vəziyyət

1937-ci ilin avqustunda Yapon ordusu Şanxaya daxil olan zaman, burada şiddətli müqavimətlə qarşılaşaraq böyük itkilər vermişdi. Hər iki tərəf şəhər şəraitində yaxın döyüşdə inadla vuruşduğundan döyüşlər qanlı keçmişdi. Noyabrın ortalarında yaponlar Şanxayı dəniz bombardmanı köməyi ilə ələ keçirtdilər. Böyük itkilər və qoşunların əhval-ruhiyyəsinin aşağı olması səbəbindən Tokiodakı baş qərargah hərbi əməliyyatları genişləndirməmək qərarına gəlib. Buna baxmayaraq, dekabrın 1-də o, iki orduya - Mərkəzi Çin və 10-cu Ordulara Çin Respublikasının paytaxtı olan Nankin şəhərini tutmaq əmrini verdi.

Paytaxtın köçürülməsi

Şanxay uğrunda döyüşündəki məğlubiyyətdən sonra Çan Kayşi başa düşdü ki, Nankinin süqutu zaman məsələsidir. O və onun tərəfdaşları belə qənaətə gəldilər ki, paytaxt uğrunda siyasi cəhətdən vacib, lakin ümüdsiz müdafiə döyüşündə ən yaxşı qoşunlarını riskə atmaq imkanı yoxdur. Ordunu gələcək döyüşlərə saxlamaq üçün onun böyük hissəsi şəhərdən çıxarıldı. Çan Kayşi strategiyası yapon ordusunu Çinin dərinliklərinə çəkmək və sonra onun geniş ərazisindən əsas müdafiə vasitəsi kimi istifadə etmək kimi öz alman müşavirlərinin tövsiyələrinə əməl etmək idi. Çan uzun sürən tükəndirmə müharibəsi aparmağı və yaponları Çinin dərinliklərində taqətdən salmağı planlaşdırırdı.

Yapon qoşunlarının şəhərə yaxınlaşmasını görən Çan qeneral Tan Şençjji şəhərə məsul şəxs təyin edərək, öz yaxın tərəfdaşları ilə Uxan şəhərinə yola düşdülər. Burada onlar, 1938-ci ildə həmin şəhərə hucum olunanadək qaldılar.

Nankinin Müdafiə Planı

General Tan xarici jurnalistlərə verdiyi press-relizdə şəhərin təslim olmayacağını və ölənəcən döyüşəcəyini bildirib. Generalın sərəncamında 100.000-ə yaxın əsgər var idi, əksəriyyəti təlim keçməmiş olduğuna baxmayaraq, kiçik hissəsi Şanxay uğrunda son döyüşdə iştirak etmişdi. Əhalinin şəhərdən qaçmasını dayandırmaq üçün o, Çan Kay-Kayşidən aldığı göstərişə uyğun olaraq əsgərlərə limanı qorumağı əmr etdi. Ordu genişmiqyaslı təxliyələrə qarşı çıxmaq üçün yolları bağlayıb, qayıqları məhv edib və ətraf kəndləri yandırmışdı.

Çin hökuməti dekabrın 1-də Nankin, prezident isə 7-də getdi. Şəhərin taleyi Yon Rabenin başçılıq etdiyi Beynəlxalq Komitənin ümidinə qalmışdı.

Müdafiə planı, əvvəllər Şanxayda yaponlar tərəfindən məğlub edilmiş Çin bölmələrinin mövqelərindən qaçışı ilə əlaqədar çox tez pozuldu. Bu, şəhərin müdafiəçilərinin döyüş ruhuna mənfi təsir göstərdi, onların çoxu sonralar onun uğrunda gedən döyüşlərdə və yaponlar tərəfinfən Nankinin işğalı zamanı həlak oldular.

Yapon ordusunun yaxınlaşması

Şəhərin yaxınlığında törədilən yapon hərbi cinayətləri

Tokio Nichi Nichi Shimbunda nəşr olunan " Yüz insanı qılıncla öldürmək üçün yarışma " məqaləsi. Başlıqda deyilir: "'İnanılmaz Rekord' (100 nəfərlik kəsmə yarışı) —Mukai 106-105 Noda — hər iki leytenantın əlavə inninqlərə (beysbolda atış) ehtiyacı olacaq".

Qırğın üçün vaxt qrafiki adətən Nankinin süqutundan altı həftə sonra müəyyən edilsə də, yapon ordusu bu müddətdən sonra da cinayətlər törədib. Yapon ordusunun Şanxaydan Nankinə yürüş zamanı çoxlu vəhşiliklər törətdiyi bildirilir.

O dövrdə İmperator Ordusuna bağlı bir yapon jurnalistinin dediyinə görə, “10-cu Ordunun Nankinə doğru kifayət qədər sürətlə irəliləməsinin səbəbi əsgər və zabitlərin yolda kimi və necə qarət və təcavüz edə biləcəyini, sırf başa düşməsindən irəli gəlirdi. ”

Romançı Tatsudzo İsikava "Canlı əsgərlər" kitabında Şanxay Ekspedisiya Ordusunun 16-cı diviziyasının əsgərlərinin Şanxaydan Nankinə yürüşdə törətdikləri vəhşilikləri ətraflı şəkildə təsvir edir. Onun təsvirləri yazıçının 1938-ci ilin yanvarında Nankin şəhərində qeydə aldığı hərbi qulluqçularla müsahibələr silsiləsi əsasındadır.

Ola bilsin ki, vəhşiliklərin ən məşhuru iki yapon zabiti arasında öldürmə yarışması olub. Bu barədə məqalələr Tokio Nichi Nichi Shimbun və ingilisdilli Japan Advertiser qəzetlərində dərc olunub. Müsabiqə ondan ibarət idi ki, iki zabit yalnız qılıncdan istifadə edərək, mümkün qədər tez zaman ərzində yüz adamı öldürməyə çalışıb və nəticə əldə etmək üçün kimin bunu daha sürətlə edəcəkləriinə görə yarışıblar. Yapon mətbuatı tərəfindən əldə olunmuş xallar barədə gündəlik hesabatlar idman hadisəsi kimi işıqlandırılmışdı. 1967-ci ildən bəri Yaponiyada bu müsabiqə haqqında qəzet xəbərlərinin doğruluğu ilə bağlı mübahisələr səngimir.

2000-ci illərdə tarixçi Vakabayaşi bu hadisənin qondarma olduğunu iddia edən yapon tədqiqatçılarına etiraz etdi. Yapon tədqiqatçılarının bildirdiyinə görə guya bu, əslində xalqın döyüş ruhunu (yamato) qaldırmaq üçün əsgərlərlə əldə edilmiş sövdələşmə idi . 2005-ci ildə Tokio Rayon Məhkəməsi “müsabiqəni təşkil edən zabitlərin ailələrinin iddiasını rədd edərək, “leytenantların 100 nəfəri öldürmək niyyətlərini etiraf etdikləri” və hadisənin qeyd-şərtsiz uydurma sayıla bilməyəcəyi qənaətinə gəldi Hakim həmçinin orijinal nəşrlərin altmış ildən çox yaşı olduğunu əsasgötürürdü Yaponiyada bu hadisənin həqiqiliyi mübahisəli olaraq qalır.

Mülki əhalinin qaçışı

Yapon ordusu Nankinə yaxınlaşdıqca, çin əhalisi nəinki qarşıda gələn döyüşün təhlükəsindən, həm də çin qoşunlarının istifadə etdiyi yandırılmış torpaq taktikasının nəticələrindən qorxaraq çaxnaşma içində şəhəri tərk etdi.

Çinlilər şəhərin şimal hissəsində, eləcə də bir neçə şəhər darvazası yaxınlığında binaları yandırırdılar. 1937-ci il qiymətləri ilə dəyəri 20-30 milyon ABŞ dolları şəhər divarlarının içərisində və çölündə olan əşyalar, nazirliklərdən birinin binası, ordu kazarmaları, meşələr və digər obyektlər yandırılırdı.

Nankin Təhlükəsizlik Zonasının yaradılması

O dövrdə Nankində bir çox avropalı yaşayır, ticarət və missionerlik fəaliyyəti ilə məşğul olurdu. Yapon ordusu yaxınlaşan zaman onların çoxu şəhəri tərk etdi. Cəmi 27 əcnəbi qaldı. Onlardan beşi şəhərin süqutundan sonra bir neçə gün şəhərdə qalan və dekabrın 16-da Nankini tərk edən jurnalistlər idi. Digər iyirmi iki nəfərdən on beşi qərb məhəlləsində Nankin təhlükəsizlik zonası üzrə Beynəlxalq Komitə adlı bir komitə yaratdı. Komitənin rəhbəri NSDAP- ın üzvü olduğu və Almaniya ilə Yaponiya arasında isə Anti-Komintern Paktı bağlandığı və fəaliyyət göstərdiyi üçün Yon alman iş adamı olan Rabe seçilmişdir.

Yaponiya hökuməti şəhərin çin hərbçilərinin olmayacağı hissələrinə hücum etməməyə əvvəlcədən razılaşdı, öz növbəsində, Komitə üzvləri Çin hakimiyyətini qoşunları bu zonadan çıxarmağa inandıra bilmişdilər.

01 dekabr 1937-ci ildə Nankin meri Ma Çaotszyun şəhərdə qalan bütün çinlilərə “təhlükəsizlik zonasına” toplaşmağı əmr etdi. Dekabrın 7-də bir çoxları, o cümlədən, hökumət rəsmiləri şəhəri tərk etdi və Beynəlxalq Komitə Nankində de-fakto olaraq idarəetmə orqanına çevrildi.

Şahzadə Asakanın yapon qoşunlarına komandir təyin edilməsi

Şahzadə Yasuhiko Asaka 1940-cı ildə

Aralarında gərginlik yarandıqdan sonra imperator Hirohito öz memorandumu ilə şahzadə Asakanın davranışı haqqında neqativ şəkildə şərh edərək onu saraydan uzaqlaşdırıb. O, saraydan uzaqlaşdırılan şahzadəni “nəticə çıxarsın” deyə cəza kimi Nankinə təyin etdi. Ehtimal olunur ki, Hirohito şahzadənin Nankin qırğınındakı rolundan xəbəri olmayıb və ya bunu etiraf etmək istəməyib .

Dekabrın 5-də Asaka təyyarə ilə Tokionu tərk etdi və üç gün sonra cəbhəyə gəldi. Ona, diviziya komandirləri general-leytenant Kasaqo Nakajima və Heisuke Yanaqava ilə görüş zamanı, məlumat verildi ki, yaponlar Nankin yaxınlığında 300.000 Çin əsgərini praktiki olaraq mühasirəyə almış və ilkin danışıqlar zamanı çinlilərin təslim olacağı ehtimalı ola bilər.

Şahzadə Asaka “bütün əsirləri öldürmək” əmrini verməkdə və bununla da döyüş zamanı və döyüşdən sonra törədilmiş cinayətlərə formal əsas verməkdə ittiham olunur . Bəzi müəlliflər şahzadənin Nankindəki yapon əsgərləri üçün “bütün əsirləri öldürmək” əmrini imzalaması faktı ilə razıdırlar . Digərləri hesab edir ki, general-leytenant İsamu Ço belə bir əmri şahzadənin xəbəri olmadan, onun imzası ilə göndərmişdir . Lakin bu, aşağıdan gələn təşəbbüs olsa belə, şahzadə qoşunların başçısı idi, yəni ona həvalə edilmiş qoşunların fəaliyyətlərinə görə cavabdeh olaraq qalırdı və qırğınların qarşısını almaq üçün heç nə etməmişdir. General İvane Matsui qırğınlar başlanandan dörd gün sonra şəhərə gələndə isə, onun tərəfindən verilmiş ciddi əmr qırğınların son qoyulmasına kifayət etmişdi.

Şahzadə Asakanın qırğına görə məsuliyyət payı mübahisə mövzusu olaraq qalmasına baxmayaraq, bu qətliamı və yaponların Çindəki digər hərbi cinayətlərinə imkan yaradan razılıq 5 avqust 1937-ci ildə Yaponiya ordusunun çinli əsirlərlə əlaqədar beynəlxal hüquq tərəfindən tətqbiq olunan məhdudiyyətlərə məhəl qoymamaq barədə təklifini təsdiqləyən imperator Hirohitodan gəldi..

Nankin uğrunda döyüş

Şəhərin mühasirəsi

Yapon qoşunları Çin müdafiəsinin son xətlərini keçərək irəliləməyə davam etdilər. Dekabrın 9-da onlar artıq Nankin şəhərinə çatdılar.

Təslim olma haqqında ultimatum

Dekabrın 9-da günorta saatlarında yapon hərbçiləri şəhərin üzərinə vərəqələr səpələyərək, şəhərin 24 saat ərzində təslim olmasını tələb edib və imtina edildiyi təqdirdə məhv ediləcəyi ilə hədələdilər.

Eyni zamanda, Komitə üzvləri general Tanla əlaqə saxlayıb ona üç günlük atəşkəs planı təklif etdilər ki, bu müddət ərzində çin qüvvələri döyüşə girmədən geri çəkiləcək, yaponlar isə əvvəlki mövqelərində qalacaqdılar.

General Tang bu təklifə o şərtlə razı oldu ki, Komitə buna Chiang Kai-shek tərəfindən razılıq alsın. O isə artıq Hankoya getmiş və baş qərargahını orada yerləşdirmişdi.

Con Rabe dekabrın 9-da Amerika hərbi gəmisi ^[ing.] göyərtəsinə qalxaraq Çan Kayşi və Hankoudakı Amerika elçisinə, eləcə də Şanxaydakı yapon hərbi hakimiyyətlərinə teleqram göndərdi. Ertəsi gün ona məlumat verildi ki, əvvəllər Nankinin "son insana qədər" müdafiə edilməli olduğunu bəyan edən Çan, bu təklifi rədd etdi.

Şəhərə hücum və Nankinin tutulması

İvane Matsui Nankinə daxil olur

Yaponlar öz ultimatumlarına cavab gözləyirdilər, lakin son müddətə, yəni dekabrın 10-na kimi çin tərəfindən heç bir cavab gəlmədi. General İvane Matsui daha bir saat gözlədi və sonra şəhəri hucumla ələ keçirməyi əmr etdi. Yapon ordusu eyni vaxtda bir neçə istiqamətdən hücuma keçdi. Şanxay Ekspedisiya Qüvvələrinin 16-cı diviziyası üç şərq darvazasına tərəf üz tutdu, 10-cu ordunun 6-cı diviziyası qərb darvazasına hücum etdi, Şanxay Ekspedisiya Qüvvələrinin 9-cu diviziyası isə onların arasında olan ərazidə irəliləməyə başladı. .

Dekabrın 12-də havadan şiddətli atəşə və havadan bombardmana məruz qalan general Tan tabeliyində olanlara geri çəkilməyi əmr etdi. Lakin mütəşəkkil geri çəkilmə əvəzinə xaos başladı. Bəzi çin əsgərləri mülki paltar geyinmiş, bir çoxları isə şəhəri tərk etməyə cəhd edərkən çin təhlükəsizlik qüvvələri tərəfindən güllələnmişdirlər.

Dekabrın 13-də yapon ordusunun 6-cı və 116-cı diviziyaları Nankin müdafiəçilərinin yalnız cüzi müqaviməti ilə qarşılaşaraq ilk olaraq Nankinə daxil oldu. 9-cu və 16-cı diviziyalar şəhərə eyni vaxtda müxtəlif qapılardan daxil olurlar. Həmin gün günorta radələrində yapon gəmilərinin iki kiçik dəstəsi Yantszı çayının hər iki sahilinə yan aldı.

Təqib və şəhəri təmizləmə əməliyyatları

Yapon qüvvələri geri çəkilən çin hissələrini, xüsusən də şəhər divarlarının şimal və şərqindən təqib etdi. Əksər mənbələr döyüşün son mərhələsinin ruhdan düşmüş və qaçan düşmənin birtərəfli döyülməsi olduğunu bildirsə də, bəzi yapon tarixçiləri hesab edirlər ki, qalan çin birləşmələri hələ də yaponlar üçün təhlükə yaratdırdılar. Müharibə müxbirinə müsahibə verən şahzadə Asaka daha sonra qərargahının şəhərin şərqinə çəkilən çinlilər tərəfindən pusquya salındığı zaman çox təhlükəli vəziyyətdə olduğunu söylədi. Şəhərin digər tərəfindən bu zaman yaponlar Syaquan rayonundan çıxmağa çalışan təxminən 20 000 çin əsgəri ilə rastlaşdı.

Yapon ordusu Nankin təhlükəsizlik zonasının daxilində və xaricində təmizləmə əməliyyatları həyata keçirirdi. Şəhərin bu zonanın xaricində olan hissəsi demək olar ki, tamamilə təxliyə edildiyi üçün yaponlar bütün səylərini ora yönəltdilər. 3,85 km²-lik Nankin təhlükəsizlik zonası şəhərin qalan əhalisinin demək olar ki, hamısını qəbul etdiyindən izdihamla dolu idi. Yapon komandanlığı onun içərisində formalarını mülki geyimə dəyişən çinli əsgərləri müəyyən etmək üçün bu zonanı müxtəlif bölmələrin məsuliyyət sektorlarına ayırdı.

Kütləvi qətllər

Nankinin süqutundan sonra orada qalan şahidlər, avropalılar və çinlilər, növbəti altı həftə ərzində yaponlar tərəfindən təcavüz, qətl, talan, yandırma və digər cinayətlər törətdiklərini bildirdilər. Buna sübut kimi, Çin mülki əhalisini xilas etməyə çalışan Jon Rabe və amerikalı qadın Minnie Votrinin gündəliklərində qeyd edilən hadisələri göstərmək olar. Digərlərinə Çin qırğınından sağ çıxanların ifadələri, jurnalistlərin (Qərb və Yapon) ifadələri və hərbçilərin səhra qeydləri daxildir. Amerikalı missioner ^[ing.] bu barədə 16 mm-lik film çəkdi və Nankin qırğınının fotoşəkillərini çəkdi.

Noyabrın 22-də Rabenin başçılığı ilə 15 əcnəbidən ibarət qrup Beynəlxalq Komitə yaratdı və şəhərdə qalan 200-250 min mülki vətəndaşı qorumaq üçün Nankin Təhlükəsizlik Zonasını yaratdı. Rabe və amerikalı missioner, Komitənin katibi və Nankin Universitetinin sosiologiya üzrə professoru Lyuis Smayt, yapon qoşunlarının fəaliyyətlərini qeyd etdilər və şikayətləri Yaponiya səfirliyinə göndərdilər.

Öldürmə yarışması

1937-ci ildə Yaponiyaya bağlı olan Osaka Mainichi Shimbun və Tokyo Nichi Nichi Shimbun qəzetləri 16-cı Diviziyanın iki yapon zabiti Toshiaki Mukai və Tsuyoshi Noda arasındakı "rəqabəti" işıqlandırdılar. Bu, Nankinin tutulmasından əvvəlki dövrdə baş verdi və zabitlər onlardan hansının 100 nəfəri qılıncla öldürən ilk şəxs olacağını öyrənmək istədikləri kimi təsvir edildi. Tsoyjundan Tanqstana gedən yolda (hər iki şəhər Tsyansuda yerləşir) Mukami 89, Noda isə 78 nəfər öldürmüşdü. Onlar Tsıtsın dağına çatanda, Mukai artıq 106, Noda isə 105 adam öldürmüşdü. Hər iki zabit öz qurbanlarını vuruşun ən qızğın çağında öldükllərindən onlardan kimin ilk olaraq 100 nəfərə çatdığını müəyyən etmək mümkün olmadı. Bununla belə, jurnalistlər Asami Kazuo və Suzuki Jiro dekabrın 13-də Tokio Nichi-Nichi Shimbunda məlumat verdilər ki, zabitlər 150 nəfərin qətlinə həsr olunmuş yeni müsabiqəyə başlamaq qərarına gəliblər.

Yaponiya təslim olduqdan sonra hər iki zabit həbs olundu, məhkum edildi, “sivilizasiyalı xalqın düşməni” adlandırılaraq Nankində güllələndilər .

Zorlama

Missioner John Magic tərəfindən sənədli filmdə 5-ci işdən yeniyetmə qız kimi rəftar edilən qadının cəsədinin Xuzhou şəhərində çəkilmiş fotoşəkili.

Missioner filmindən 5-ci iş: 13 dekabr 1937-ci ildə Sinlonqkouda 5-ci yerdə 30-a yaxın yapon əsgəri 11 çinlidən 9-nu öldürdü. Qadın və onun iki yeniyetmə qızı zorlanıb, yaponlar onun vaginasına şüşə və çubuq soxmuşdular. Səkkiz yaşlı qız bıçaqlansa da, o və bacısı sağ qalıb. Cinayətlərdən iki həftə sonra onları yaşlı bir qadın aşkar etdi (şəkildə görünür). Fotoda qurbanların cəsədləri də göstərilir

Uzaq Şərq Beynəlxalq Hərbi Tribunal zorlananların uşaqları və yaşlı qadınları nəzərə almadan, zorlananların sayını 20.000 nəfər müəyyən etdi. Onların əhəmiyyətli bir hissəsini törətməzdən əvvəl əsgərlər yerli əhalinin evlərində qadınları axtarırdılar. Qadınlar tez-tez qaçırılır, sonra isə dəstə şəklində zorlanmaya məruz qalırdılar. Çox vaxt, zorlanmadan dərhal sonra qadınlar, çox vaxt ələ salınmaqla və ya süngü, butulka, bambuk çubuqlar və digər əşyaların cinsiyyət orqanlarına soxmaqla öldürülürdülər. Uşaqlar üçün heç bir istisna yox idi, cinayətkarlar zorakarlıq etmək üçün onların qarnını yarırdılar .

19 dekabr 1937-ci ildə keşiş Ceyms Makkallum gündəliyində yazırdı:

Harada qalacağımı bilmirəm. Mən belə qəddarlıq haqqında nə eşitmişəm, nə də oxumuşam. Zorlama! Zorlama! Zorlama! Bir gecədə ərzində ən azı 1000, gündüz isə çoxlu belə hallar qeydə almışdıq. Müqavimət və hətta bəyənməmək eyhamı olduqda, ya süngülənir, ya da güllələnirdilər. ...İnsanlar itəlaş içindədirlər... Qadınları hər səhər, gündüz və axşam aparırdılar. Görünür, bütün yapon ordusuna istədikləri, hər şeyi etməyə icazə verilir

7 mart 1938-ci ildə amerikalılar tərəfindən təhlükəsizlik zonasında idarə olunan Universitet hospitalının cərrahı Robert Vilson ailəsinə yazdığı məktubda yazırdı: “Mühafizəkar hesablamalara görə, 100.000 adam, o cümlədən, silahı yerə goyan minlərlə əsgər həyatını itirdi." . Aşağıda onun 1937-ci il dekabrın 15-i və 18-ində ailəsinə yazdığı məktublardan iki çıxarış verilmişdir:

Dinc əhalinin qətliamı dəhşətlidir. Bütün səhifələri inanması mümkün olmayan zorlama və vəhşiliklərin təsvirləri ilə doldura bilərdim. Öz ofislərində oturan zaman heç bir səbəb olmadan yapon əsgərlərinin hücumuna məruz qallan 7 küçə təmizləyicisindən yalnız ikisi süngü yarası xəstəxanaya çata bildikləri üçün sağ qalmışdı. Qalan beş nəfər yoldaşları isə yerindəcə öıdürülmüşdü.

Son iki gündə baş vermiş bir neçə hadisəni yada salım. Dünən gecə xəstəxananın çinli əməkdaşının evinə soxulmuş və onun qohumları olan iki qadın zorlanıb. Qaçqın düşərgələrinin birində on altı yaşlı iki qız zorlanaraq öldürülüb. 8000 nəfərin olduğu universitetin liseyində yaponlar son gecə 10 dəfə divarı aşaraq yemək, paltar oğurlayıb, doyuncaya qədər təcavüz ediblər. Onlar səkkiz yaşlı uşağı süngü ilə bıçaqlayaraq, ona 5 yara, o cümlədən biri mədə nahiyəsinə xəsarət yetiriblər. Məncə o yaşayacaq .

Con Rabenin şəhər uğrunda gedən döyüşlər və yapon ordusu tərəfindən işğalı zamanı qeydlərin apardığı gündəliyində yaponların çoxsaylı qəddarlıqları təsvir edilir. 17 dekabr tarixli qeyd:

İki yapon əsgəri divara dırmaşaraq mənim evimə soxulmaq istəyirdilər. Mən gələndə dedilər ki, guya iki çinli əsgərin divara dırmaşdığını görüblər. Mən onlara partiya nişanını göstərəndə onlar da eyni qaydada yoxa çıxdılar. Bağımın divarından kənarda, dar küçədəki evlərin birində qadın zorlanmış, sonra isə süngü ilə boynundan yaralanmışdı. Mən təcili yardımı çağırmağa nail oldum və onu xəstəxanaya göndərdik.. Deyilənə görə, dünən gecə 1000-ə yaxın qadın və qız zorlanmışdı. Təkcə Tszinlinq Kollecində yüzə yaxın qız... Zorlanmadan başqa heç nə eşidilmir. Əgər ərlər və ya qardaşlar müdaxilə edərsə, onlar güllələnirdilər. Gördüyünüz və eşitdiyiniz yalnız yapon əsgərlərinin qəddarlığı və vəhşiliyidir .

Yaponların ailələri insest etməyə məcbur etdiyinə dair sübutlar da var Oğullar anaları, atalar isə qızlarını zorlamağa məcbur edirdilər. Hamilə qadınlardan biri bir qrup yapon əsgəri tərəfindən zorlanıb və bir neçə saat sonra uşaq dünyaya gətirib; uşaq fiziki cəhətdən zərərsiz görünürdü (Robert B. Edgerton, Rising Sun Warriors ). Bakirəliyi qəbul etmiş rahibləri qadınları zorlamağa məcbur edirdilər.

Mülki əhalinin öldürülməsi

Yapon əsgərinin gözü qarşısında papağını çıxarmadığına görə tüfəngin qundağı ilə yapon əsgəri tərəfindən öldürülən oğlan

Nankinin yapon ordusu tərəfindən işğalından sonra onun əsgərləri tərəfindən törədilən qətllər şəhərin 60.000 sakininin həyatına son qoydu. Lakin qurbanların dəqiq sayını göstərmək çətindir, çünki bir çox cəsədlər yandırılmış, Yantszı çayına atılmış və ya kütləvi məzarlıqlarda dəfn edilmişdir. Yapon ultra-millətçiləri bu itkiləri şübhə altına alır, bəziləri hətta yalnız bir neçə yüz dinc sakinin öldürüldüyünü iddia edirlər B. Kempbell (ing. B. Campbell Sosioloji Nəzəriyyə jurnalındakı məqaləsində Nankin qırğınını soyqırım kimi səciyyələndirərək göstərir ki, yaponların şəhər uğrunda döyüşdə aşkar və inamlı qələbəsindən sonra əhalinin məhvi uzun müddət davam etmişdir. 13 dekabr 1937-ci ildə Con Rabe gündəliyində yazırdı:

Yalnız şəhəri gəzdikdən sonra dəymiş ziyanın miqyasını qiymətləndirə bildik. Hər 100-200 metrdən bir cəsəd uzanmışdı. Baxdığım mülki cəsədlərin kürəyində güllə yaraları var idi. Həmin insanlar qaçmağa cəhd edən zaman arxadan vurulmuşdular. Yaponlar 10-20 nəfərlik qruplar halında şəhəri gəzib dükanları qarət edirdilər... Alman həkimimiz herr Kisslinqin kafesini necə qarət etdiklərini öz gözlərimlə gördüm. Çunşan və Taypin küçələrindəki demək olar ki, bütün mağazalar kimi Hempelin oteli də viran edilmişdi.

1938-ci il fevralın 10-da Almaniya səfirliyinin katibi Rosen Xarici İşlər Nazirliyinə Möhtərəm Con Maqi tərəfindən çəkilmiş film haqqında yazıb və onun əldə olunmasını tövsiyə edib. Berlindəki Siyasi Arxivdəki məktubundan çıxarışlar:

Nankindəki terrora əsaslanan Yapon hökmranlığı zamanı Amerika Yepiskop Kilsəsinin missioneri, təxminən 25 il ərzində burada yaşayan Möhtərəm Con Magi, yaponların vəhşiliklərinin əyani sübutlarını özündə əks etdirən bir film çəkdi. Buna baxaraq yüksək rütbəli zabitlərin bu günə qədər davam edən zorakılıq aktlarının qarşısını almağa çalışıb-çalışmadığını müəyyən etmək lazımdır .

Dekabrın 13-də 30-a yaxın yapon əsgəri Nankinin cənub-şərq hissəsindəki Sinlyuqu 5 üvanında yerləşən çin evinə gəldi və onları içəri buraxmağı tələb etdilər. Qapını ev sahibi, Na adlı bir müsəlman açdı. Onu tapança ilə vurdular, sonra isə Hanı öldürdükdən sonra diz çökərək onlardan başqa heç kimi öldürməməyi xahiş edən xanım Nanı güllələdilər. Xanım Na onlardan ərini niyə öldürdüklərini soruşdu.. Nəticədə, o da öldürüldü. Xanım Sya qonaq otağında bir yaşlı uşağı ilə gizlənməyə çalışdığı masanın altından çıxarıldı. O, bir və ya bir neçə kişi tərəfindən soyundurularaq zorlanmış, sonra da sinəsindən süngü ilə bıçaqlanmışdı. Onun vaginasına isə butulka soxdular. Uşaq süngü ilə öldürülmüşdü. Sonra əsgərlərdən bəziləri xanım Syanın 76 və 74 yaşlı valideynlərinin və 16 və 14 yaşlı iki qızının olduğu qonşu otağa keçdilər. Qızları zorlamaq istəyəndə nənələri onları qorumağa çalışıb. Əsgərlər onu tapança ilə vurdular. Baba onun cəsədini tutdu və öldürüldü. Qızların böyüyü 2-3, kiçiyi isə 3 kişi tərəfindən zorlanmışdı. Daha sonra böyük qız bıçaqlanaraq öldürülmüş, onun vaqinasına isə tros soxmuşdular. Ən kiçiyi də bıçaqlanmış, lakin bacısının və anasının başıarına gəldiyi taledən yaxasını qurtara bilmişdi., Daha sonra əsgərlər otaqda olan 7-8 yaşlı başqa bir bacını süngü ilə ödürdülər. Evdə axırıncı olaraq iki uşaq öldürüldülər. Böyük uşaq süngü ilə öldürüldü, kiçiyinin başı isə qılıncla kəsildi .

Nankinqdə çay kənarında yapon əsgərləri tərəfindən öldürülən çinlilərin cəsədləri

Hamilə qadınlar xüsusi ilə axtarılır, çox vaxt zorlandıqdan sonra qarınları süngü ilə deşilir, . Yapon ordularından birinin törətdiyi qırğınların sağ qalan şahidi Tanq Junşan deyir:

Ön sırada yeddinci və sonuncu yerdə hamilə qadın var idi. Əsgər onu öldürməzdən əvvəl zorlaya biləcəyinə qərar verdi və qrupdan ayrılaraq onu təxminən on metr kənara çəkdi. O, zorlamaq istəyəndə qadın çarəsiz müqavimət göstərdi... Əsgər süngü ilə onun qarnına kəskin zərbə endirib. Qadının bağırsaqları çölə tökülən zaman o, son iniltisini buraxdı. Sonra əsgər onun dölünü kəsərək kənara atdı. Dölün göbək bağı aydın görünürdü. Donanma veteranı Syo Mitaninin dediyinə görə, “Ordu truba siqnalından istifadə edirdi, bu da “Qaçan bütün çinliləri öldürün” mənasını verirdi” . Təxminən 300 metr uzunluğunda və 5 metr enində olan "On min cəsəd xəndəyi" adlanan xəndəkdə minlərlə insan çuxura aparılaraq öldürülmüşdü.Heç bir qeyd aparılmadığı üçün orada basdırılanların sayının 4000-20000 arası olduğu ehtimal olunurdu..Lakin əksər tarixçilər onların 12000-dən çox olduğunu hesab edirlər.

Çinlilərin əksəriyyəti müsəlman olan azsaylı huey xalqı da qırğından əziyyət çəmişdi. Qırğından sonra sonra bir məscid dağıdılmış, digərl məscidlər isə “cəsədlərlə doldurulmuşdu”. Könüllülər və imamlar müsəlman ayininə uyğun olaraq 100-dən çox yoldaşını dəfn etdilər .

Çinli hərbi əsirlərin məhkəməsiz edamları

6 avqust 1937-ci ildə imperator Hirohito beynəlxalq hüquq çərçivəsində çinli hərbi əsirlər ilə əlaqədar fəaliyyət azadlığını məhdudlaşdıran maneələrin aradan qaldırılması haqqında ordunun təklifini şəxsən təsdiqlədi. Direktiv həmçinin qərargah zabitlərinə "hərbi əsirlər " terminindən istifadə etməyi dayandırmağı tövsiyə etdi .

Nankin qırğını zamanı yapon zabiti tərəfindən başı kəsilmədən əvvəl çinli hərbi əsir

Şəhərin süqutundan dərhal sonra yaponlar çinli əsgərləri axtarmağa başladılar və bu müddət ərzində minlərlə gənci saxladılar. Onların bir çoxu Yantzı çayına aparıldı və orada pulemyotlarla güllələndilər. Dekabrın 18-də, bəlkə də, Yantzı sahillərində Straw Strinq Gorge Massacre kimi tanınan.hərbi əsirlərin ən böyük qırğını baş verdi. Səhərin çox hissəsində yapon əsgərləri əsirlərin əllərini bir-birinə bağladılar. Alatoranlıqda çinliləri dörd hissəyə bölüb onlara atəş açdılar. Gizlənə bilməyən əsirlər qışqıraraq çarəsizliklə vurnuxurdular. Qətlin səslərinin bitməsi təxminən bir saat çəkdi və sonra yaponlar hələ də sağ qalanları süngülərlə işini bitirdilər. Əksəriyyəti çaya atıldı. Bu qırğında 57.500 çinlinin öldüyü güman edilir.

Yaponlar 1300 çinli - əsgər və mülki vətəndaşı - Taypin darvazasına apararaq orada öldürdülər. Qurbanları əvvəlcə minalarla partlmış, sonra isə onların üzərinə yanacaq tökərək yandırılmışdılar. Daha sonra sağ qalanlar süngü ilə öldürüldülər . Amerika müxbirləri en: F. Tillman Durdin və Arçilabald Stil Yijiang şəhər darvazasında altı fut hündürlüyündə cəsəd yığını gördüklərini bildirdilər. “The New York Times” qəzetində işləyən Durdin şəhəri tərk etməzdən əvvəl avtomobili ilə Nankindən keçib. O, daimi pulemyot atəşi eşdirdi və on dəqiqə ərzində yaponlar tərəfindən 200 çinlinin güllələnməsinin şahidi oldu. İki gün sonra “ The New York Times” qəzetinə verdiyi reportajda jurnalist bildirib ki, küçələr qadın və uşaqlar da daxil olmaqla meyitlərlə doludur

Missioner Ralf Filipsin ABŞ Dövlət Assambleyasının İstintaq Komitəsinə təqdim etdiyi ifadəyə görə “yaponlar çin əsgərini bağırsaqlarını yardıqlarına” və “ürəyini və ciyərini qızardıb yediklərinə baxmağa məcbur etdilər”.

Talan və yanğınlar

Yanğınlar nəticəsində şəhərin üçdə biri məhv edilmişdi. Yapon əsgərlərinin həm yeni tikilmiş hökumət binalarına, həm də yaşayış binalarına məşəllər atdığı bildirilirdi. Şəhər divarlarından kənar ərazilər də ciddi şəkildə dağıdılımışdı. Əsgərlər həm varlıları, həm də kasıbları qarət edirdilər. Çinlilər tərəfdən müqaviməti olmaması yaponların istədiklərini götürə bilməsi demək idi ki, bu da geniş miqyasda talan və soyğunçuluqlarla nəticələndi .

Dekabrın 17-də sədr Yon Rabe Yaponiya səfirliyinin ikinci katibi Kiyoşi Fukuiyə şikayət məktubu göndərdi. Həmin məktubun bir hissəsi aşağıda göstərilir:

Digər sözlərlə, ayın 13-də sizin silahlı qüvvələriniz şəhərə daxil olanda biz, demək olar ki, bütün əhalini Zonada topladıq. Bu zona artilleriya atəşindən çox az zərər görmüş və hətta şəhər süqut edəndə də çin əsgərlərinin talanından heç bir zərər görməmişdi... Həmin an bütün 27 qərbli və bizim çinli əhali ayın 14-də əsgərləriniz tərəfindən törədilən quldurluqların, zorlamaların və qətllərin miqyasına dəhşətə qəlmişdi. Bizim etiraz məktubumuzda yalnız onu xahiş edirik ki, sizin hərbi hissələrdə asayiş bərpa olunsun və şəhər tez bir zamanda normal həyata qaytarılsın. Bu məsələdə biz sizinlə əməkdaşlığa və əlimizdən gələn yardıma hazırıq. Ancaq hətta dünən axşam saat 8-dən 9-a qədər komitəmizdən səkkiz avropalı Zonadan keçəndə nə onun hüdudlarında, nə də girişlərində bir dənə də yapon patruluna rast gəlmədik! ...

Nankin Təhlükəsizlik Zonası və əcnəbilərin rolu

Nankində qalan kiçik sayda avropalı çin əhalisini xilas etməyə çalışdı. Con Rabenin rəhbərlik etdiyi beynəlxalq komitə təşkil edildi. Komitə 200 minə yaxın insanın sığındığı Nankin təhlükəsizlik zonasını təşkil etmişdir..

Yapon bölmələri müəyyən müddətə qədər zonanın statusuna hörmətlə yanaşırdılar; işğal başlamazdan əvvəl orada yalnız bir neçə təsadüfi mərmi partladı. Şəhəridə xaos baş verdiyi zaman təhlükəsizlik zonasında da qətllər baş verirdi, lakin Nankinin digər hissələrində zorakılığın miqyası daha böyük idi.

Yapon əsgərləri daha böyük qırğınların bir hissəsi kimi zona daxilində də fəallı göstərirdilər. Beynəlxalq Komitə Yaponiya ordusuna müraciət edib və Rabe bunun üçün nasist partiyasının üzvü statusundan istifadə etdiyinə baxmayaraq heç bir nəticə əldə etmək mümkün olmayıb. Rabe yazırdı ki, zaman-zaman yaponlar öz istəyi ilə zonaya daxil olur, bir neçə yüz kişi və qadını çıxarıb ya hamısını birlikdə öldürür, ya da sonradan zorlayıb öldürürdülər .

5 fevral 1938-ci il tarixinə qədər Komitə Amerika, Britaniya və Alman diplomatlarının səfirliklərinə qayıtması zamanı şahidləri olduqları yapon əsgərləri tərəfindən öldürülməsi, zorlanması və digər pozuntular ilə bağlı bütün 450 faktı yapon səfirliyinə təqdim etdi

“İş 5 - Dekabrın 14-nə keçən gecə yapon əsgərlərinin evlərə girərək qadınları zorlaması və ya özləri ilə aparması halları çox olub. Bu, əhali arasında panikaya səbəb olub və dünən yüzlərlə qadın Ginling College kampusuna sığınıb. »

“İş 10 - Dekabrın 15-nə keçən gecə bir qrup yapon əsgəri Tao Yuendəki Nankinq Universitetinin binalarına soxularaq bəziləri eyni anda altı kişi olmaqla 30 qadına təcavüz etdi.»

“İş 13 - 18 dekabr, saat 16:00, № 1. 18 İ Ho Luda yapon əsgərləri adamın siqaret qutusunu götürmək istədilər və o, tərəddüd etdikdə onlardan biri süngü ilə onun başına vurdu. Adam hazırda Universitet Xəstəxanasındadır və biz onun sağ qalacağını gözləmirik.»

İş 14 - 16 dekabr, Hərbi Kollecdən yeddi qız (16-21 yaş) götürüldü. Beş geri döndü. Onların hər biri gündə 6-7 dəfə zorlanıb - dekabrın 18-də məlumat verilib. »

“İş 15 - Təxminən 540 qaçqın Canton Road № 83 və 85-də toplandı ... 30-dan çox qadın və qız zorlandı. Qadınlar və uşaqlar bütün gecəni ağlayırlar. Kompleksdəki vəziyyət təsvir edə biləcəyimizdən daha pisdir. Zəhmət olmasa bizə kömək edin.»

İş 16 - Təhlükəsizlik Bölgəsindəki qaçqın mərkəzlərindən birində anası və qardaşı ilə yaşayan Loh adlı çinli qız bir Yapon əsgəri tərəfindən başından vuruldu. Onun 14 yaşı var idi. Hadisə qaçqınlar zonasının sərhəddində yerləşən məşhur məbədin Kulin Ssu yaxınlığında baş verib...”

“İş 19 - 30 yanvar, təxminən saat 17.00. Cənab Sone (Nankin İlahiyyat Seminariyasından) bir neçə yüz qadının əhatəsində idi və ondan fevralın 4-də onları evlərinə qayıtmağa məcbur etməməyi xahiş edirdi. Bu halda zorlana və ya öldürülə biləcəklərini söylədilər ... 62 yaşlı bir qadın Hansimen bölgəsindəki evinə getdi və yapon əsgərləri gecə onu zorlamağa gəldilər. O, çox yaşlı olduğunu söylədi. Sonra əsgərlər ona bir çubuq soxdular. Lakin o, sağ qaldı və geri döndü.»

Güman edilirdi ki, Raben 200.000 dən 250.000 kimi çinli xilas etmişdi.

Səbəblər

Conatan Spens yazır ki, “bu faciəvi hadisə üçün birmənalı izahat tapmaq mümkün olmur. Asan bir qələbə gözləyən yapon əsgərləri bunun əvəzində aylarla döyüşdülər və güman etdiklərindən qat-qat çox ciddi itkilər verdilər. Onlar üzülmüş, qəzəbli, məyus və yorğun idilər. Çinli qadınları qoruyan heç kəs yox idi. Kişilər ya yox idi, ya da gücsüz idi. Hələ də elan olunmamış müharibənin aydın və ölçülə bilən məqsədləri yox idi. Bəlkə də onlar cinsindən və yaşından asılı olmayaraq, bütün çinliləri qurban roluna uyğun hesab edirdilər."

Matsuinin qırğınlara reaksiyası

1937-ci il dekabrın 18-də general İvane Matsui şəhərdəki zorlama, qətl və talanların miqyasını anlamağa başladı. O, baş verənlərdən getdikcə daha çox təşvişə düşməyə başladı. Bildirilirdi ki, general öz mülki köməkçilərindən birinə demişdi ki, “İndi mən başa düşürəm ki, biz özümüz də istəmədən ən acınacaqlı nəticəyə gətirib çıxarmışıq. Nankini tərk edən bir çox çinli dostlarımın hissləri və iki ölkənin gələcəyi haqqında düşünəndə yalnız depressiyaya düşürəm. Mən çox tənhayam və bu qələbəyə belə sevinə bilmirəm". O, mətbuatdakı çıxışında bir az təəssüf hisslərini ifadə edib:" Şəxsən mən xalqın əzabına təəssüflənirəm, lakin Çin təslim olana qədər ordu fəailiyyətinə davam etməlidir. Mən milyonlarla günahsız insana səmimi və dərin rəğbətimi bildirirəm". Yeni il günü Matsui Nankindəki yapon əsgərlərinin davranışlarına görə hələ də depressiyada idi. Onun yapon diplomatına təklif etdiyi tostdan bir parçanı təqdim edirik: “Mənim xalqım çox səhv və təəssüf doğuran bir şey etdi"

Zorakılığa son

1938-ci ilin yanvar ayının sonunda yapon ordusu Nankin təhlükəsizlik zonasından olan bütün qaçqınları öz evlərinə qayıtmağa məcbur etdi və dərhal “asayişin bərpa olunduğunu” elan etdi.

1938-ci ildə weixin zhengfu (kollaboranist hökuməti) başlandıqdan sonra nizam-intizam Nankinə qayıtdı və yapon əsgərləri tərəfindən törədilən vəhşiliklər kəskin şəkildə azaldı.

18 fevral 1938-ci ildə Beynəlxalq Komitə məcburi olaraq "Nankin Beynəlxalq xilas komitəsi" (ing. Nanking International Rescue Committee) adına dəyişdirildi və Təhlükəsizlik zonası faktiki olaraq fəaliyyətini dayandırdı. Son qaçqın düşərgəsi həmin ilin mayında bağlandı.

Matsui və Şahzadə Asakanın geriyə çağrılması

1938-ci ilin fevralında şahzadə Asaka və general Matsui Yaponiyaya geri çağırıldılar. Matsui təqaüdə çıxdı, lakin Asaka 1945-ci ilin avqustuna lkimi, yəni, müharibənin sonuna qədər Ali hərbi şuranın üzvü olaraq qaldı. 1939-cu ilin avqustunda o, bir daha qoşunlara komandanlıq etməməsinə baxmayaraq general rütbəsinə yüksəldi

Ölənlərin sayı

Nankin qırğınının qurbanlarının sayı ilə bağlı qiymətləndirmələr bu hadisənin coğrafi və zaman çərçivələrinin hansı ərazidə və hansı müddət ərzində məhdudlaşdırılması təklif edilməsindən asılı olaraq fərqlənir.

Zorakılığın miqyası müzakirə mövzusudur, bəzi yapon tədqiqatçılarının bir neçə yüz nəfəridən çinlilərin bəyan etdikləri 300.000 silahsız əhaliyə kimi rəqəmləri arasında var-gəl edir. . Tarixçi Tokuşi Kasahara öz kitabına istinad edərək, "100.000-dən çox və 200.000-ə yaxın, bəlkə də daha çox" itki olduğunu təxmin edir . Bu qiymətləndirməyə müəllifin özü tərəfindən müəyyən etdiyi Nankin hüdudundan kənar ərazi daxildir . Hiroşi Yoşida öz kitabında “200.000-dən çox” olduğunu yazır. Tomio Hora - təxminən 50.000-100.000 həlak olanrı olduğunu bildirir.

Əsas tarixçilər ölənlərin sayının 40.000 ilə 300.000-dən çox arasında olduğunu deyirlər.Uzaq Şərq beynəlxalq hərbi tribunalın nəticələrinə görə, Nankin və ətrafında ölənlərin sayı 200.000-ə yaxın təxmin edilir. Bu qiymətləndirmə 155.000 dəfn edilmiş cəsəd haqqında ifadə verən dəfn mərasimi və digər təşkilatların məlumatlarına əsaslanır. Bura boğdurulanlar, yandırılanlar və ya kütləvi məzarlıqlarda basdırılanlar daxil deyil.

Nankin müharibə cinayətləri tribunalının 10 mart 1947-ci il tarixli hökmünə əsasən, söhbət “dəlilləri məhv etmək üçün cəsədləri yandırılan 190 mindən çox mülki vətəndaş və pulemyotla güllələnən çin əsgərinin öldürülməsindən gedir. Bundan əlavə, xeyriyyə təşkilatları tərəfindən dəfn edilən 150 mindən çox vəhşilik qurbanı da nəzərə alınıb. Ümumilikdə 300 mindən çox qurban çıxır” . Bununla belə, bu qiymətləndirmə yapon ordusunun Mufuşanda 57.418 çinli hərbi əsirinin öldürülməsi haqqında ittihamı nəzərə alır və son tədqiqatlar orada 4.000 ilə 20.000 arasında insanın öldürülməsini göstərir və həmçinin Chongshantang təşkilatı tərəfindən dəfn edilmiş 112.266 cəsəd də bura daxildir. Müasir tarixçilərin bu məlumatların nəinki şişirdilmiş, bəlkə də tamami ilə uydurma hesab edirdilər. Bob Vakabayasi buradan belə nəticəyə gəlir ki, 200.000 rəqəmi həqiqətə uyğun deyil . ^[ing.] 300.000 rəqəmini "simvolik" hesab edir və çinlilərin müharibə zamanı çəkdiyi əzabları təsvir etmək məqsədi daşıdığını, lakin real hesablamaların nəticəsi olmadığını bildirir .

Bəzi tədqiqatçılar hesab edirlər ki, 40.000-60.000 nəfər həlak olub, bu, üç mənbədən olan həmin illərin Qırmızı Ordunun rəsmi jurnalından, Beynəlxalq Komitə üzvlərinin qeydlərindən və Con Rabenin məktubundan əldə edilən məlumatlarla üst-üstə düşür.. Nankin Təhlükəsizlik Zonasının Beynəlxalq Komitəsinin sədri Yon Rabe həqiqətən də təxminən 50-60 min həlak olanlar haqqında yazıb . Bununla belə, Jon Rabenin Gündəliklərinin naşiri Erwin Wickert qeyd edir ki, “Rabenin hesasblamaların çox güman ki, azaldılmış rəqəmdir, çünki o, ən böyük miqyasda bələdiyyənin bütün ərazisindəki vəziyyəti bilmək imkanına malik deyildi. cinayətlərdən, üstəlik, bir çox çin birlikləri yaponlar tərəfindən Yantzeya aparılarq, orada öldürülürdü. Amma eyni zamanda heç kim öldürülənlərin sayını hesablamaqla məşğul deyildi.

300.000 rəqəmi ilk dəfə 1938-ci ildə qətliam qurbanlarının birbaşa ifadələrinə əsaslanan jurnalist Harold Timpersli tərəfindən səslənmişdir. Digər mənbələr, o cümlədən "Nankinə təcavüz" kitabının müəllifi İris Çan da qurbanların ümumi sayının 300.000-ə çatdığı qənaətinə gəlir. Dekabr 2007-ci ildə məxfi amerikan sənədləri, o cümlədən ABŞ-nin Almaniyadakı səfirinin Nankin şəhərinin yaponlar tərəfindən alınmasından bir gün sonra göndərilmiş teleqram təqdim olunmuşdur. Həmin teleqramda bildirilir ki, Yaponiyanın Almaniyadakı səfirinin yaponların Şanxaydan Nankinə qədər yürüş zamanı 500 000 çinlinin qətlə yetirilməsi haqqında dediklərini şəxsən eşitmişdi.

2010-cu ildə Yaponiya-Çin Birgə Tarixi Araşdırmalar Komitəsi (ing. Japan-China Joint History Research Committee ) yapon tədqiqatçıları qurbanların 40 və 20 min digər təxminlərlə, maksimum sayını 200.000-ə çatdırdığı bildirilirdi. Çinlilər isə bu rəqəmin 300.000 olduğunu bildirirdilər.

Nankin qırğınının coğrafiyası və müddəti

Ən mühafizəkar nöqteyi-nəzərdən qətliamın ərazisi şəhərin işğaldan sonra mülki əhalinin cəmləşdiyi Təhlükəsizlik Bölgəsi kimi tanınan hissəsinin bir neçə kvadrat kilometrlə məhdudlaşdığı bildirilir. Bir çox yapon tarixçiləri Yaponiyanın işğalı zamanı Nankində 200.000-250.000 insanın olduğunu qeyd edirlər. Burada əsas mənbə kimi Yon Rabenin qeydlərindən istifadə olunur. Beləliklə, onlar hesab edirlər ki, 300 min itki böyük şişirtmədir.

Bununla belə, bir çox tarixçi öz hesablamalarına şəhərin ətrafında olan daha böyük bir ərazini daxil edir. Bu, məsələn, Syaquan bölgəsidir (sahəsi təxminən 31 km² olan Nankinin şimal ətrafı, eləcə də digər zonalar və ərazilər). Bu "Böyük Nankinin" əhalisi yapon işğalında qabaq 535.000-dən 635.000-ə qədər mülki əhali və əsgər təşkil ediridi. Bəzi tarixçilər Nankin Xüsusi Bələdiyyəsi kimi tanınan şəhər ətrafında altı rayonu bura daxil edir (ing. Nanking Special Municipality).

Hadisələrin uyğunlaşdığı müddət adətən onların coğrafiyası ilə də müəyyən edilir: yapon qoşunları müəyyən bir əraziyə nə qədər tez daxil olsalar, onun üçün bir o qədər uzun olur. Nankin döyüşü dekabrın 13-də yapon ordusunun diviziyaları şəhər divarları arasında olduqda sona çatdı. Tokio hərbi tribunalı qırğınların altı həftəlik müddətini əsas götürdü. Daha mühafizəkar hesablamalara görə, qırğın dekabrın 14-də yaponların Təhlükəsizlik Bölgəsini işğal etdiyi zaman başlayıb. Bununla belə, bəzi tarixçilər qətllərin başlanğıcını noyabrın ortalarından dekabrın əvvəlinə, yaponların Jiangsu əyalətinə soxulduğu vaxta qədər və 1938-ci il martın sonuna kimi hesablayırlar.

Müxtəlif qiymətləndirmələr

Yapon tarixçiləri bir neçə min nəfərdən 200 000 nəfərə qədər mülki həlak olanların sayına dair geniş təxminlər verirlər. Onlardan bildirdiklərinə əsasən aşağı rəqəm təxminən 40.000-dir .

Çindilli mənbələr 200.000-dən çox qurbanın olduğuna inanmağa meyllidirlər. Məsələn, Nankin şəhər məhkəməsinin müharibədən sonrakı təhqiqatı nəticəsində 295 525 nəfərdən 76%-inin kişi, 22%-inin qadın və 2%-inin uşaqlardan ibarət olduğu qənaitinə gəlmişdir.

" Bir qarış torpaq üçün bir qarış qan" (of An Inch of Blood For of An Inch of a Land) (一寸河山一寸) adı ilə 1995-1997-ci illərdə yayımlanan Tayvanın 42 hissədən ibarət sənədli filmi yapon işğalı nəticəsində Nankində 340 000 çinlinin öldürüldüyü qənaətinə gəlib. Bunlardan 150 000-i döyüşün özündə beş gün ərzində bomba və artilleriya hücumları nəticəsində, 190 000-i isə kütləvi qırğınlar zamanı həlak olmuşdur. Bu tədqiqatlar Tokio prosesinin materiallarına əsaslanır.

Müharibə cinayətləri üzrə hərbi tribunallar

Yaponiyanın təslim olmasından qısa müddət sonra Nankindəki yapon ordusunun ən yüksək zabitləri mühakimə olundu. General Matsui Haaqa Konvensiyalarına "düzgün riayət etmək və pozuntuların qarşısını almaq üçün adekvat addımlar atmamaq" vəzifəsinə "qəsdən və ehtiyatsızlıqdan" məhəl qoymamaqda ittiham edilərək Uzaq Şərq beynəlxalq hərbi tribunalda mühakim olunmuşdu. Nankindəki yapon ordusunun 6-cı diviziyasının general-leytenantı Hisao Thani Nankin müharibə cinayətləri tribunalında müttəhim oldu.

Nankin qırğınına görə məsuliyyət daşıyan digər yapon hərbçiləri mühakimə olunmadı. Qırğın zamanı Yaponiya İmperator ordusunun qərargah rəisi olan Şahzadə Kotohito 1945-ci ilin mayında müharibə bitməmiş vəfat etdi. Şahzadə Asaka imperator ailəsinin üzvü kimi toxunulmazlıq aldı Bir çox tarixçilər “əsir götürülənlərin öldürülmək” çağırışı ilə bağlı memoranduma görə məsuliyyət daşıdığını hesab etdikləri onun köməkçisi İsamu Ço isə Okinavanın müdafiəsi zamanı özünə sui-qəsd etmişdi.

Şahzəda Asakaya immunitetin verilməsi

1946-cı il mayın 1-də Müttəfiqlərin Ali Komandanlığının rəsmiləri zorakılığın qızğın çağında şəhərdəki qoşunların keçmiş komandanı Şahzadə Yasuhiko Asakanın Nankin qırğınında iştirakı ilə bağlı sorğu-sual etdilər. Bu barədə hesabat Tokio Tribunalının Beynəlxalq Prokurorlar Bölməsinə təqdim edilib. Asaka hər hansı qırğınları inkar etdi və qoşunlarının hərəkətləri ilə bağlı heç vaxt şikayət almadığını bildirdi. Əsl günahından asılı olmayaraq, şahzadə heç vaxt Uzaq Şərq üzrə Beynəlxalq Hərbi Tribunalın qarşısına çıxmadı, ən azı qismən general MakArtur və Hirohito arasında bağlanmış pakt səbəbindən imperatorun özünə və ailə üzvlərinə təqiblərdən immunitet verildi.

Sübutlar və ifadələr

Harold Con Timperli vəhşilikləri təsvir edən 17 yanvar 1938-ci il tarixli teleqramı.

Məhkəmənin Nankin mərhələsi 1946-cı ilin iyulunda başladı. Cərrah və Nankin təhlükəsizlik zonası Beynəlxalq komitəsinin üzvü olan doktor Robert Uilson ittiham tərəfinin ilk şahidi idi.

Komitənin digər üzvləri də çıxış etdilər, o cümlədən mühazirəçi Beyts və missioner Con Maqiya və James McCallum (ing. James McCallum ) gündəlikləri və məktubları əlavə edərək, ifadələrini yazmışlar.

İttihamın digər bir sübutu, Harold Timperli tərəfindən göndərilən, 1938-ci il yanvarın 17-də amerikalılar tərəfindən ələ keçirilmiş və şifrəsi açılmış teleqram oldu.

Hsü adlı müəllifin kitablarından biri olan “Nankin təhlükəsizlik zonasıının sənədlərii” də məhkəmənin diqqətinə təqdim edilmişdi..

Matsuinin şəxsi gündəliyinə görə, o, 1937-ci il dekabrın 17-də Nankinə təntənəli mərasimlə girişindən bir gün sonra komandirlərə hərbi nizam-intizamı artırmağı və əsgərlər arasında çinlilərə qarşı nifrəti hissinin kökünü kəsməyə çalışmağı tapşırmışdı.

7 fevral 1938-ci ildə Matsui Şanxay Ekspedisiya Qüvvələrinin döyüşdə həlak olan yapon zabit və əsgərlərinin anım mərasimində çıxış edib. Domei News Agency bildirdiyinə görə yüksək rütbəli zabitlərin iştirakı ilə o, “yapon ordusunun nizam-intizamına xələl gətirən hər cür pis davranışa son qoymaq zərurətini müdafiə edib. "

Sonda, tribunal Nankin qətliamına görə yalnız iki müttəhimi mühakimə etdi.

Matsuianın müdafiəsi

12 noyabr 1948-ci ildə Matsui və Hirota, digər beş "A qrupun" na daxil olan hərbi cinayətkarla birlikdə asılaraq ölümə məhkum edildi. Daha 18 müttəhim daha yüngül cəza alıb. Hirotanın 5 əleyhinə altı səslə qəbul edilən ölüm hökmü ictimaiyyəti şoka saldı və 300.000 nəfərin imzaladığı petisiya şəklində əks reaksiyaya səbəb oldu, lakin bu, heç bir effekt vermədi .

Məhkəməyə qədərki mərhələdə Suqamo həbsxanasında dindirilən zaman, Matsui ifadə vermişdi ki, tabeliyində olanların çoxsaylı cinayətləri barədə 1937-ci il dekabrın 17-də Nankinə gələn yapon diplomatlarından öyrənib.

Məhkəmədə o, Nankin Beynəlxalq komitəsinin təqdim etdiyi etirazlarla məşğul olan Fukui Kiyoşi və attaşe Fukuda Tokuyasu kimi konsulların fəaliyyətindən rəsmi məlumatlı olduğunu inkar etdi.

Matsui öz ifadəsində göstərdi ki, o, zabitlərinə qırğınları araşdırmaq və lazımi tədbirlər görmək əmrini verib. Lakin məhkəmədə o, qoşunlarda nizam-intizam və mənəviyyatla bağlı səlahiyyəti olan bir vəzifə tutmadığı üçün əsgərlərin davranışının onun səlahiyyətindən kənar olduğunu bildirdi.

1995-ci il avqustun 15-də Yaponiyanın təslim olmasının 50-ci ildönümündə baş nazir Tomiiçi Murayama ilk dəfə olaraq Yaponiyanın müharibə zamanı hərəkətlərinə görə rəsmi və açıq şəkildə üzr istədi. O, Yaponiya təcavüzü və onun Asiya xalqlarına vurduğu əziyyətə görə üzr istəyib. O, bütün sağ qalanları, eləcə də həlak olanların qohumlarını və dostlarını ürəkdən başsağlığı verməyə dəvət edib. Həmin gün baş nazir və imperator Akihito Tokionun Nippon Budokan Arenasında matəm çıxışları edib. İmperator başsağlığı verib və ümid etdiyini bildirib ki, belə vəhşiliklər bir daha təkrarlanmayacaq. “Nankinə təcavüz” kitabının müəllifi İris Çan Murayamanı ondan gözlənilən yazılı üzr istəmədiyi üçün tənqid edib. O, çinlilərin "Yaponiya tərəfindən Çinə heç vaxt birmənalı və səmimi üzr təklif ediləcəyinə inanmadığını" və Yaponiyanın yazılı üzr istəməsinin beynəlxalq ictimaiyyətə ən yaxşı siqnal olacağını söylədi.

Matsui iddia edirdi ki, o, heç vaxt çinli hərbi əsirlərin edam edilməsini əmr etməyib. O, həmçinin məhkəmədə bildirib ki, intizam pozuntularına görə əsgərləri cəzalandırmaq üçün diviziya komandirlərinə əmr vermiş və bu göstərişlərin onlar tərəfindən yerinə yetirilmədiyini bilmirdi. Məhkəmədə şahzadə Asakanı qorumağa cəhd edərək Matsui hər şeydə diviziya komandirlərini günahlandırdı

Verdikt

Matsui 55-ci bənd üzrə mühakimə olundu və onu yüksək rütbəli zabitlərdən biri olmaqda “[müharibə qanunlarına və adətlərinə] riayət etmək üçün adekvat addımlar atmaq üçün [onun tabeliyində olan zabitlərə münasibətdə] qanuni vəzifəsinə bilərəkdən və ehtiyatsızlıqdan etinasızlıq göstərməkdə ittiham olundu "

Yaponiya Nankini işğal edərkən xarici işlər naziri olmuş Koki Hirota “ümumi plan və ya sui-qəsdin tərtib edilməsində və ya həyata keçirilməsində” (1-ci bənd) iştirakda, “Çin respublikasına qarşı aqqressiv müharibə və beynəlxalq qanunları, müqavilələri, razılaşmaları və onlara qarşı təminatları pozan müharibə" aparmaqda ”(27-ci bənd) və 55-ci bənd üzrə günahkar bilinib.

Matsui Nankindəki "cinayətlər orgiyası"na görə Tribunalın əksəriyyətinin qərarı ilə məhkum edildi, çünki "O, bu dəhşətləri dayandırmaq üçün heç nə və ya effektiv bir şey etmədi".

Çin əsgərlərinin geyimlərini çıxarıb əhaliyə qarışması bəhanəsi ilə komandirlərin açıq-aşkar sanksiyası ilə mülki əhalinin mütəşəkkil və kütləvi qırğınları həyata keçirilirdi. Dinc sakinlərdən ibarət qruplar bir araya toplandı, şəhər divarlarından kənara çıxarıldı və pulemyot atəşi ilə və süngülərlə öldürüldü. - Beynəlxalq hərbi tribunalın qərarından

Tribunalın Hindistandan olan nümayəndəsi Radhabinod Pal əsgərlər arasında lazımı intizamı yaratmaq işində komandirin öz zabitlərinə güvənməli olduğunu sübut etməyə çalışaraq ittihamla razılaşmamışdı. Pal öz etirazında “Ədalətin adının yalnız ... qisas üçün istifadə edilməsinə icazə verilməməlidir. "

Cəza

12 noyabr 1948-ci ildə Matsui və Hirota, digər beş "A kateqoriayalı" hərbi cinayətkarla birlikdə asılmaqla ölümə məhkum edildilər. Daha 18 müttəhim daha yüngül cəza aldı. Hirotanın 6 səsə qarşı 5 səslə qəbul edilən ölüm hökmü cəmiyyəti şoka saldı və 300.000 nəfərin imzaladığı petisiya şəklində əks reaksiyaya səbəb oldu. Lakin bunun heç bir təsiri olmadı.

General Hisao Tani Nankin müharibə cinayətləri tribunalı tərəfindən ölüm cəzasına məhkum edildi.

Yaddaş

1985-ci ildə Nankin bələdiyyəsi qətliam qurbanlarının xatirəsini yad etmək və onları məlumatlandırmaq Nankin qətliamının yaddaş zalını üçün (en:Nanjing Massacre Memorial Hall) yaratdı. O, on min cəsədin çuxuru (wàn rén kēng) kimi tanınan minlərlə cəsədin basdırıldığı yerin yaxınlığında yerləşir.

1995-ci ildə Daniel Kvan (ing. Daniel Kwan Los-Ancelesdə “Unudulmuş Holokost” adlı foto sərgi təşkil etmişdi.

2005-ci ildə Yon Rabenin Nankindəki keçmiş evi "Yon Rabe və Nankin təhlükəsizlik zonası üçün Xatirə Zalı" olmaq üçün təmir edildi. Açılış 2006-cı ildə baş tutub.

13 dekabr, 2014-cü ildə Çin Nankin qətliamı ilə əlaqədar özünün ilk Yaddaş Gününü keçirtdi.

9 oktyabr 2015-ci ildə qətliamla bağlı sənədlər YUNESKO tərəfindən Sülh yaddaşının irs siyahısına daxil edildi.

Mədəniyyət və incəsənətdə

Həm Çin, həm də Yaponiya hərbi cinayətlərin tarixiliyini tanıyır. Bununla belə, onların müxtəlif tarixçilər və siyasətçilər tərəfindən necə təsvir olunduğu ilə bağlı mübahisələr hələ də bu ölkələrin ikitərəfli münasibətlərində gərginliyə gətirib çıxarır və həmçinin Yaponiya ilə regionun digər ölkələri arasında, məsələn Cənubi Koreya ilə problemlər yaradır.

Soyuq müharibə

1970-ci illərə qədər Çin Nankin qırğını haqqında dünyaya nadir hallarda xatırladırdı. AyrisÇan özünün “Nankinə təcavüz” kitabında bunu Soyuq Müharibə dövründə Yaponiya ilə ticarət əlaqələrinin Mao üçün daha vacib olması ilə izah edir. Lakin tərəflər ara-sıra qətliamdan bir-birini şeytan qismində təsvir vermək üçün istifadə ediblər.

Yaponiyada debatlar

Yaponiyanın Nankin qətliamı ilə bağlı baxışları illər ərzində müharibə illərində 1950-1960-cı illərdə ortaya çıxmağa başlayan hadisələrin yapon iştirakçılarının etirafları və sənədləri vasitəsilə tamamilə inkar və ört-basdır edilməsindən, ölkədəki qırğını minimuma endirməyə doğru dəyişdi. Sonra tarixi yenidən yazmaq və təhrif etmək vaxtı gəldi və XX əsrin 90-cı illərində bəzi məmurlar Nankindəki zorakılığın tarixiliyini tamamilə inkar etdilər.

Müzakirələrin çoxu 1970-ci illərdə baş verdi. Bu müddət ərzində yaponlar Çinin Nankinlə bağlı bəyanatlarını tənqid edərək, Pekinin şəxsi ifadə və təsvirlərə həddən artıq etibar etdiyini bəyan edirdilər. Çin hökuməti tərəfindən uydurma, süni şəkildə hazırlanmış və ya yanlış olaraq Nankin hadisələri ilə əlaqələndirilmiş Tokio Məhkəməsində təqdim edilən dəfn qeydlərinin və fotoşəkillərin düzgünlüyünə şübhələr ifadə edilmişdir.

1970-ci ^[ing.]Asahi Shimbun qəzeti üçün İkinci Dünya Müharibəsi zamanı (o cümlədən Nankin qırğını) yapon əsgərləri tərəfindən törədilən müharibə cinayətləri haqqında yazılar yazmışdır. Bu nəşrlər ifrat sağçı müəlliflərin tənqidinə səbəb oldu. Cavab olaraq, ^[yap.] və Akira Suzuki Nankin qırğını inkarçı hərəkatını ilhamlandıran iki mübahisəli və hələ də tez-tez istinad edilən əsərlər yazdılar.

1984-cü ildə Nankindəki müharibə cinayətləri ilə bağlı iddiaları təkzib etmək üçün Yaponiya Ordusu Veteranları Assosiasiyası (Kaikoşa) 1937-1938-ci illərdə bu şəhərdə xidmət etmiş yapon əsgərləri ilə müsahibə apardı. Amma veteranlar ittihamları inkar etmək əvəzinə, qətliamların baş verdiyini təsdiqləyərək, onların iştirakını etiraf edərək, açıq şəkildə təsvir ediblər. Sorğuların nəticələri 1985-ci ildə assosiasiyanın “Kaiko” jurnalında üzrxahlıqla yanaşı dərc olundu: “Müharibənin çətinliyinə və hərbi psixologiyanın xüsusiyyətlərinə baxmayaraq, bu cinayətkar qırğınlar haqqında eşidəndə sadəcə söz tapa bilmirik. Müharibə zamnı orduda iştarak edən hamımız Çin xalqından üzr istəyirik. Bu, həqiqətən də təəssüf doğuran bir barbarlıq hərəkəti idi".

Yaponiyanın baş naziri və imperatoru tərəfindən üzrxahlıq və başsağlığı

Tokiodakı Yasukuni Muzeyində Nankinqə verilən qısa istinada görə, yapon generalı öz adamlarına xarici yaşayış məntəqələrini və mülki şəxslər üçün “təhlükəsiz zona”nı qeyd edən xəritələr verib və ciddi hərbi nizam-intizam əmri verib. Ziyarətçi belə bir nəticəyə gəlməlidir. Muzey yalnız qeyd edir ki, “Mülki geyimdə tutulan çinli əsgərlərə qarşı sərt rəftar edilib”.

Yapon rəsmiləri tərəfindən qətliamın inkarı

1994-cü ilin mayında Yaponiyanın ədliyyə naziri Şigeto Naqano Nankin qırğını “saxtalaşdırma” adlandırdı.

19 iyun 2007-ci ildə Yaponiya Liberal Demokrat Partiyasından olan 100-ə yaxın deputat qrupu Nankin qırğınının saxtalaşdırıldığını elan edərək, yapon əsgərlərinin iştirakına dair heç bir sübut olmadığını iddia etdi. Onlar Pekini bundan “siyasi reklam” üçün istifadə etməkdə ittiham ediblər.

20 fevral 2012-ci ildə Naqoya şəhərinin meri Takaşi Kavamura Nankinqdən gələn nümayəndə heyətinə qətliamın "heç vaxt baş vermədiyini" söylədi. İki gün sonra o, "Mən deyirdim ki, yüz minlərlə insanın kütləvi qətli olmayıb” deməklə özünün əvvəlki ifadəsinə düzəliş verdi. 2013-cü il aprelin 1-də yenidən məsələ ilə bağlı sual yarananda, o, öz sözünün üstündə israr etdi. Seçkiqabağı debatlar zamanı Kaşamura bildirib ki, onun mövqeyi dəyişikliklərə məruz deyil.

24 fevral 2012-ci ildə Tokio qubernatoru Şintaro İşihara da Nankin qırğınının baş verdiyinə inanmadığını bildirdi. O bildirib ki, onun fikrincə, bu qədər qısa müddətdə bu qədər insanı öldürmək mümkün deyil. Onun fikrincə, reallıqda 10.000 nəfər həlak olmuşdur.

3 fevral 2014-cü ildə Yaponiyanın NHK telekommunikasiya şirkətinin idarə heyətinin üzvü Naoki Hyakuta heç bir qətliam olmadığını demişdi O deyirdi ki, ayrıca insidentlər baş vermişdir, lakin kütləvi qırğınlar olmamış və Tokio Tribunalının 200.000 rəqəmini tənqid etmişdir.

İrs

Beynəlxalq münasibətlərə təsiri

Nankin qırğınının xatirəsi 1970-ci illərin əvvəllərindən bəri Çin-Yaponiya münasibətlərində əsas gərginlik olub. Təhsil və mədəniyyət sahəsində ikitərəfli əməkdaşlıq, beynəlxalq ticarət, bu ölkələr müharibədən sonra əlaqələrini normallaşdırdıqdan sonra Yaponiya ÇXR-in əsas ticarət tərəfdaşına çevrildiyi vaxtdan əhəmiyyətli dərəcədə artmışdır . İki ölkə arasında ticarət dövriyyəsinin həcmi hər il 200 milyard ABŞ dollarını ötür. Buna baxmayaraq, bir çox çinlilər hələ də Nankin qırğını da daxil olmaqla İkinci Dünya Müharibəsi zamanı törədilmiş hərbi cinayətlərdən qaynaqlanan yaponlara qarşı inamsızlıq və düşmənçilik hisslərini yaşayırlar. Bu inamsızlıq hissi yaponların baş vermiş vəhşilikləri etiraf etmək və üzr istəmək istəmədiyi inamından qaynaqlanır.

Takashi Yoşida Çin, Yaponiya və Qərb ölkələrində siyasi mənzərədə və “milli maraqlar” anlayışında baş verən dəyişikliklərin Nankin qırğınının kollektiv yaddaşını necə dəyişdiyini təsvir edir.

Yaponiyanın bir çox baş nazirləri İkinci Dünya Müharibəsi zamanı da daxil olmaqla Yaponiyanı müdafiə edən döyüşçülərin və digərləri ilə yanaşı Nankin qırğınının iştirakçılarının şərəfinə Yasukuni məbədini ziyarət etdilər. Məbəd muzeyindəki stendlər ziyarətçilərə heç bir qırğın olmadığını bildirsə də, mülki paltar geyinmiş çinli əsgərlərə “sərt münasibət” göstərilib. 2006-cı ildə Yaponiyanın keçmiş baş naziri Juniçiro Koizumi Çin və Cənubi Koreyanın xəbərdarlıqlarına baxmayaraq, məbədi ziyarət etdi. Onun bu səfəri etmək qərarı hər halda beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən çox az həvəslə qarşılandı. Bununla belə, Koizumi müharibəni və ya Yapon militarizmini tərifləmək niyyətində olduğunu inkar etdi. Çin Xarici İşlər Nazirliyi onu “Çin-Yaponiya münasibətlərinin siyasi əsaslarına zərbə vurmaqda” ittiham edib. Cənubi Koreya nümayəndəsi isə Tokionun bu ölkədəki səfirinin etiraz notası təqdim edilməsi üçün çağırılacağını bildirib.

Nankin qırğını və milli kimlik

Takashi Yoshida bildirir ki, “Nankin hər üç xalqın [Çin, Yaponiya və ABŞ] etnik qürur və kimliyin əsaslarını qorumaq və yenidən formalaşdırmaq cəhdlərini önə çəkərək, dəyişən daxili və milli dəyərlərdən asılı olaraq müxtəlif növ əhəmiyyət kəsb edir"

Yaponiyada

Yaponiyada Nankin qırğını milli kimlik üçün vacib olan qürur, şərəf və utanc hisslərinə toxunur. Yoshida yazır ki, “Nankin millətin ideal reaksiyasını nəyin təşkil etməli olduğuna dair daha böyük bir münaqişəni kristallaşdırır: Yaponiya bir millət olaraq keçmiş səhvlərini tanıyır və təəssüflənir; ... və ya alternativ olaraq, bütün ittihamlar və beynəlxalq təzyiqlərlə üzləşərək, yapon gənclərinə Qərbin təsiri olmadan Asiya uğrunda ədalətli müharibədə vuruşan fədakar qəhrəmanlar nəslinin olduğunu öyrədirlər. " . Nankin qırğınının tanınması Yaponiya cəmiyyətinin bəzi dairələri tərəfindən və ya “Yaponiyanın təqibi” (əgər söhbət əcnəbilərdən gedirsə) və ya “özünə cəza vermək” (yaponlar haqqındadırsa) tərəfindən qiymətləndirilə bilər.

Yaponların əksəriyyəti Nankin qırğını zamanı ölkə ordusunun vəhşiliklər törətdiyini bilir. Bəzi rəsmilər və yazıçılar bu hadisəni açıq şəkildə inkar edərək, bunu anti-yapon hərəkatını inkişaf etdirmək üçün lazım olan təbliğat uydurması kimi qınayıblar. Qırğına münasibət bir çox cəhətdən yaponların sağ və solçuları arasında ayırıcı xəttə çevrilib. Birincilər imperiya ordusuna xas olan və xüsusi diqqətə layiq olan “vəhşilikləri” hesab edirdilər. Sonuncu, Perrinin Yaponiyanı "kəşf etməsini" və atom bombalarını daha əhəmiyyətli hadisələr elan etdi.

Yaponiya hökuməti hesab edir ki, dinc əhalinin kütləvi qırğını, talan və digər zorakılıq aktlarının Yaponiya ordusu tərəfindən törədildiyini inkar etmək mümkün deyil. Lakin onun fikrincə, qurbanların ümumi sayını demək çətindir . 2010-cu ildə Yaponiya-Çin Birgə Tarix Tədqiqat Komitəsinin iclasında Yaponiya tərəfi 40.000 və 20.000 təxmini hesablamalarla mülki əhalinin maksimum sayının təxminən 200.000 olmasından danışdı.

Bununla belə, hər şeyə bu millətçi baxış, Nankin qırğınını təsvir edən Yapon dərsliklərində işlərin vəziyyəti ilə təsvir olunduğu kimi, Nankinqdə baş verənlərin geniş yayılmış anlayışını əks etdirmir. Əsas versiyalarda onlar çinlilərlə müştərək tarix komitəsinin işinin məhsullarına bənzəyir, lakin müxtəlif versiyalarında müəlliflər qırğınları fərqli şəkildə şərh edirlər, baxmayaraq ki, onlar adətən yandırma və digər cinayətləri tanıyırlar, lakin cinsi əlaqəni ifadə etmirlər. onların bir çoxunun təbiəti və günahkarların müharibədən sonrakı tribunallar tərəfindən cəzalandırılmasına diqqət yetirilir.

“Nankinin yaponiya ordusu tərəfindən işğalı zamanı çoxlu sayda çinlini qətlə yetirilib, qarət, talan, yandırma və hücumlar həyata keçirilib. Nankin qırğınının qurbanlarının sayını Tokio müharibə cinayətləri tribunalı daha sonra onu 200.000 olaraq təyin etdi və bu işdə qolu olan yaponları ciddi şəkildə günahlandırdı" deyə Yapon dərsliklərindən birində yazılmışdır.

Çində

Nankin qırğını müasir Çin milli kimliyinin yaradılmasında təməl daşı oldu Müasir çinlilər (ÇXR, Tayvan və diasporadakı Çin vətəndaşları da daxil olmaqla) tutduqları mövqe və ya fikirlərin bəzilərini izah etmək üçün Nankin qırğınına baxırlar. Bu milləti birləşdirən element savadlı kəndlilər və iri dövlət xadimləri üçün eynidir.

Bax həmçinin

Elektron arxiv

• The Nanking Massacre Project: A Digital Archive of Documents & Photographs from American Missionaries Who Witnessed the Rape of Nanking (неопр.). The Special Collections of the Yale Divinity School Library.

Kinoda

• Nanking (1938), Yaponiya hökumətinin sifarişi ilə çəkilmiş müharibə təbliğat filmi. 1995-ci ildə yenidən açılan film işğal altındakı Nankindəki dinc həyatı göstərmək məqsədi daşıyır, lakin kino eksperti professor Jinshi Fujii onun Nankində çəkildiyinə və ümumilikdə filmin məzmununa şübhə edir.
• Amerika kinorejissoru Frank Kapranın Çin Döyüşü (1944) sənədli . Görüntülərin bəziləri Şahzadə Mikasanın Hirohitonu göstərdiyi, lakin sonradan itirilən Çin sənədli filmindən götürülmüş ola bilər
• Qara Günəş: Nankin qırğını (1995), Çin rejissorunun filmi, Mou Tun Fei .
• Ağlama, Nankin, aka Nankin 1937 (1995), rejissor Vu Ziniu və qırğın zamanı qarışıq Yapon-Çin ailəsinin hekayəsindən bəhs edir.
• Şərqdə dəhşət (2000),BBC üçün sənədli film. Digərləri arasında John Magic-in görüntüləri daxildir.
• Tokio Məhkəməsi (2006). Uzaq Şərq üzrə Beynəlxalq Hərbi Tribunal haqqında film.
• Huangshi's Children (2008). İngilis jurnalisti və macəraçı Corc Hoqqun hekayəsindən ilhamlanan film.
• Nanjing (2007), arxiv görüntüləri, sağ qalanlarla müsahibələr və dövrə aid məktubları ehtiva edir.
• Nankinq haqqında həqiqət (2007), Yapon millətçisi Satoru Mizuşimanın Nankin qırğınının əslində baş vermədiyi fikrini təbliğ edən sənədli filmi.
• Həyat və Ölüm şəhəri (2009), rejissor Lu Çuan .
• Yon Rabe (2009), rejissor Florian Gallenberger, Alman-Çin sənədli filmi
• Rejissor Tamaki Matsuoka tərəfindən çəkilmiş Nankinqin yırtılmış xatirələri (2009). Film zorlama və qətldə əli olduğunu etiraf edən yapon əsgərlərinin və qırğından sağ çıxan çinlilərin ifadələrinə əsaslanır.
• Rejissor Çjan Yimou tərəfindən çəkilmiş “Müharibənin çiçəkləri” (2011), baş rollarda Kristian Beyl və Şigeo Kobayaşi çəkilib . Film Gelin Yanın "Nankinqin 13 qadını " kitabı əsasında çəkilib.

Ədəbiyyat

Bədii ədəbiyyat

• Meira Chand. A Choice of Evils. London: The Orion Publishing Company. 1996.
• Mo Hayder. The Devil of Nanking. Britain: Bantam Press/Transworld Publishers. 2005.
• Ha Jin. Nanjing Requiem. New York: Pantheon. 2011.
• Qi, Shouhua. When the Purple Mountain Burns: A Novel. San Francisco: Long River Press. 2005.
• Qi, Shouhua. Purple Mountain: A Story of the Rape of Nanking. 2009.
• Qi, Shouhua. Purple Mountain: A Story of the Rape of Nanking. 2010.
• See, Lisa. Shanghai Girls: A Novel. . 2010.
• West, Paul. The Tent of Orange Mist. 1995.
• Geling Yan. The Flowers of War. 2013.
• Dave Davies. Fırtına Çiçəyi: İkinci Dünya Müharibəsi Trilleri. - 2016.

Документальная литература

• . . 1997.
• ^[ing.]. Nankin Jiken Gyakusatsu no kozo(南京事件―「虐殺」の構造).
• Katsuichi Honda. The Nanjing Massacre. A Japanese Journalist Confronts Japan's National Shame. 1998.
• Hu, Hua-ling (Editor) & Zhang, Lian-hong. The Undaunted Women of Nanking: The Wartime Diaries of Minnie Vautrin and Tsen Shui-fang. 2010.
• Takemoto, Tadao & Ohara, Yasuo. The Alleged "Nanking Massacre" – Japan's rebuttal to China's forged claims. 2000.
• Wickert, Erwin (Editor). The Good German of Nanking – The Diaries of John Rabe. 1998. ([[:Category:|link]])[[Category:]]

Musiqi

• Norveçin thrash metal qrupu Blood Tsunami Nanking qırğınına həsr olunmuş "The Rape of Nanking"
• Amerikalı thrash metal qrupu Exodus hadisə haqqında "Nanking" mahnısını yazdı; Exhibit B: The Human Condition (2010) albomuna daxil edilmişdir.
• Çin-Amerika bəstəkarı Bright Sheng əsəri Nanking yazdı! Nanking! (Orkestr və Pipa üçün Threnody) (2000); tamaşanın “barbarlığın yox, qurbanların xatirəsinə” olduğunu bildirdi .
• Çinin qara metal qrupu Black Kirin hadisəyə həsr olunmuş "Nanking Massacre" (2017) albomunu buraxıb.

Televiziya

• Müharibə və Tale (2007) - Yapon işğalından əvvəl və Nankindəki həyatdan bəhs edən rəsm.

Materialların nəşri

2007-ci ilin dekabrında ÇXR hökuməti Nankin qırğını zamanı yaponlar tərəfindən öldürülən 13 min insanın adlarını dərc etdi. Sinxua Xəbər Agentliyinin məlumatına görə, bu, o dövrdə mövcud olan adların ən dolğun siyahısı idi . Səkkizinci hesabat Nankin qırğınının başlanmasının 70-ci ildönümünü qeyd etmək üçün dərc edilib. O, həmçinin qətllərə görə məsuliyyət daşıyan Yapon bölmələri və birləşmələrinin siyahısını və qurbanların ölüm səbəblərini ehtiva edir. Zhang Xianwen (ing. Zhang Xianwen iddia edir ki, onun üçün məlumat "obyektiv, ədalətli və tarixin hökmünə tab gətirəcək Çin, Yapon və Qərb mənbələrindən" götürülüb. . Bu çıxış 55 cildlik “Nankinq qırğınına dair tarixi materiallar toplusu”nun bir hissəsidir (ing. Collection of Historical Materials of Nanjing Massacre (bax.南京 大 屠杀 史料 集)), bu qırğına həsr olunmuş yığıncaq.

Əlavə ədəbiyyat

• Faşist dövlət terroru
• Bataan Ölüm Marşı
• Tayland-Birma dəmir yolu
• Çanqde döyüşü # Kimyəvi və bakterioloji silahların istifadəsi
• Çin Respublikasının tarixi
• Nankinq qırğınının inkarı
• Qırmızı Svastika Cəmiyyəti (bax. həmçinin Daoyuan )
• Nankin hadisəsi
• Vahid 100
• Vahid 731
• Manila qətliamı

Qeydlər (redaktə)

İstinadlar

1. Levene, Mark and Roberts, Penny. The Massacre in History. 1999, page 223—224
2. Totten, Samuel. Dictionary of Genocide. 2008, 298—299.
3. The Nanking Atrocity, 1937–38: Complicating the Picture. ^[ing.]. ISBN .
4. Arxivlənmiş surət. Palgrave Macmillan. 2014-03-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-07-26.
5. Yoshida, Takashi. The Making of the «Rape of Nanking». 2006, page 157—158.
6. Wakabayashi, Bob Tadashi. Emperor Hirohito on Localized Aggression in China.
7. Bergamini, David. Japan's Imperial Conspiracy. 24.
8. Chen, World War II Database
9. Iris Chang, The Rape of Nanking, 1997, p. 40
10. (ingilis).
11. 国防部审判战犯军事法庭对战犯向井敏明等人的判决书. 民国史档案资料丛书——侵华日军南京大屠杀档案. 1947年12月18日: 616—621.
12. John G. Gagee, Case 9, Film 4, Folder 7, Box 263, Record Group 8, Special Collection, Yale Divinity School Library, cited in Suping Lu. They were in Nanjing: the Nanjing Massacre witnessed by American and British nationals. Hong Kong University Press, 2004 Arxivləşdirilib 2016-12-30 at the Wayback Machine
13. John Rabe, Erwin Wickert. The good man of Nanking: the diaries of John Rabe. A.A. Knopf, 1998. page 281-282. Books.google.com. 2008.
14. Gao Xingzu, Wu Shimin, Hu Yungong, Cha Ruizhen. Japanese Imperialism and the Massacre in Nanjing. Chapter X: Widespread Incidents of Rape. Museums.cnd.org.
15. Hua-ling Hu, , 2000, p.97
16. Documents on the Rape of Nanking, 254.
17. Zhang, Kaiyuan. Eyewitness to Massacre: American Missionaries Bear Witness to Japanese Atrocities in Nanjing. M. E. Sharpe, 2001.
18. Woods, John E. The Good man of Nanking, the Diaries of John Rabe.
19. P. 95, The Rape of Nanking, Iris Chang, Penguin Books, 1997.
20. Masaaki Tanaka заявляет об очень малом количестве убитых гражданских и фактической фальсификации резни в своей книге «Nankin gyakusatsu» no kyokÙ Arxivləşdirilib 2018-01-28 at the Wayback Machine (The «Nanking Massacre» as Fabrication).
21. Woods, John E. The Good man of Nanking, the Diaries of John Rabe. 1998. 67.
22. Woods, John E. The Good man of Nanking, the Diaries of John Rabe. 1998. 187.
23. John E. Woods,The Good man of Nanking, the Diaries of John Rabe, p. 281. On 5 February 2009, the Japanese Supreme Court ordered Shyudo Higashinakano and the publisher Tendensha to pay four million yen in damages to Mrs. Shuqin Xia, who claims to be the 7- or 8-year-old girl who appears in Magee’s film. Higashinakano was unable to prove that she and the girl were different persons, and that she was not a witness of the Nanking massacre, contrary to what he had claimed in his book, Chinese hail Nanjing massacre witness' libel suite victory, english.peopledaily.com.cn Arxivləşdirilib 2009-05-21 at the Wayback Machine, Author on Nanjing loses libel appeal, search.japantimes.co.jp Arxivləşdirilib 2009-05-22 at the Wayback Machine
24. Japan’s Last Vets of Nanking Massacre Open Up, Yahoo News!
25. LEI, Wan. The Chinese Islamic "Goodwill Mission to the Middle East" During the Anti-Japanese War // DÎVÂN DİSİPLİNLERARASI ÇALIŞMALAR DERGİSİ . cilt 15 (journal) (ingilis). № sayı 29. February 2010.
26. Hua-ling Hu, , 2000, p.77.
27. P. 162, The Rape of Nanking, Iris Chang, Penguin Books, 1997.
28. Woods, John E. The Good man of Nanking, the Diaries of John Rabe. 1998. 271.
29. Woods, John E. The Good man of Nanking, the Diaries of John Rabe. 1998. 274.
30. Woods, John E. The Good man of Nanking, the Diaries of John Rabe. 1998. 275–278.
31. John Rabe Arxivləşdirilib 2013-07-22 at the Wayback Machine, moreorless
32. «John Rabe’s letter to Hitler, from Rabe’s diary», Population of Nanking, Jiyuu-shikan.org Arxivləşdirilib 2010-12-29 at the Wayback Machine
33. Spence, Jonathan D. (1999) The Search for Modern China, W.W. Norton and Company. p. 424. .
34. Marquand, Robert (August 20, 2001) «Why the Past Still Separates China and Japan» Arxivləşdirilib 2016-03-03 at the Wayback Machine, Christian Science Monitor настаивает на цифре в 300 000 убитых.
35. Iwanami Shinsho, Fujiwara Akira (editor). Nankin jiken O Dou Miruka, 1998, Aoki shoten, , p. 18.
36. Там же, с. 146.
37. Yoshida, Hiroshi. Nankin jiken o dou miruka p. 123, Tennou no guntai to Nankin jiken 1998, Aoki shoten, p. 160, .
38. Masahiro Yamamoto, Nanking: Anatomy of an Atrocity (Westport, Connecticut: Praeger, 2000), 193.
39. Ono Kenji, "Massacre Near Mufushan, " in The Nanking Atrocity, 1937-38: Complicating the Picture, ed. Bob Tadashi Wakabayashi (New York: Berghahn Books, 2008), 85.
40. Bob Tadashi Wakabayashi, "Leftover Problems, " in The Nanking Atrocity, 1937-38: Complicating the Picture, ed. Bob Tadashi Wakabayashi (New York: Berghahn Books, 2008), 382—384.
41. Masahiro Yamamoto, Nanking: Anatomy of an Atrocity (Westport, Connecticut: Praeger, 2000), 252.
42. ^[ing.]. The Great Big Book of Horrible Things. . 2012. 377. ISBN .
43. , , 2000, p.583, , , 1999, p.326.
44. Thomas M. Huber, Japan’s Battle of Okinawa, April-June 1945, Leavenworth Papers Number 18, Combat Studies Institute, 1990, p.47
45. ^[ing.]. Embracing defeat: Japan in the wake of World War II (Paperback). New York: Norton. 2000. 459. ISBN .
46. Brackman, Arnold C. The other Nuremberg: the untold story of the Tokyo war trials. New York: Quill. 1988. 395. ISBN .
47. Bix, Herbert. Hirohito and the Making of Modern Japan // Perennial. 2001.
48. Hongo, Jun, «Nagoya mayor won’t budge on Nanjing remark Arxivləşdirilib 2012-07-13 at the Wayback Machine», , 23 February 2012, p. 2.
49. Yuan 2004
50. Pu, Xiaoyu. The Nanking Massacre, Justice and Reconciliation: A Chinese Perspective (PDF) // Perspectives . 6 (journal) (ingilis). № 3. — 2005. — 30 sentyabr. 2010-05-24 tarixində arxivləşdirilib (PDF).
51. Nanking 1937: Memory and Healing, edited by Fei Fei Li, Robert Sabella and David Liu (M.E. Sharpe, 2002).
52. The Making of the "Rape of Nanking. 2006.
53. 藤井仁子「上海・南京・北京―東宝文化映画部〈大陸都市三部作〉の地政学」 岩本憲児・編『日本映画史叢書②　映画と「大東亜共栄圏」』森話社、2004年　所収、111ページ
54. Включён в цикл «Why We Fight», доступный на DVD
55. 「闇に葬られた皇室の軍部批判」、『This is 読売』、一九九四年八月号57ページ
56. IMDb:
57. Sitat səhvi: Yanlış <ref> teqi; 2007report adlı istinad üçün mətn göstərilməyib

Biblioqrafiya

• , , Foreword by William C. Kirby; Penguin USA (Paper), 1998.
• Fogel, Joshua A. The Nanjing Massacre in history and historiography. Berkeley: University of California Press. 2000. 248. ISBN .

Linklər

• Askew, David. «The International Committee for the Nanking Safety Zone: An Introduction» Sino-Japanese Studies Vol. 14, April 2002 (Article outlining membership and their reports of the events that transpired during the massacre)
• Askew, David, «The Nanjing Incident: An Examination of the Civilian Population» Sino-Japanese Studies Vol. 13, March 2001 (Article analyzes a wide variety of figures on the population of Nanking before, during, and after the massacre)
• Bergamini, David, "Japan’s Imperial Conspiracy, " William Morrow, New York; 1971.
• , ed. Documents on the Rape of Nanjing, Ann Arbor: The University of Michigan Press, 1999. (Does not include the Rabe diaries but does include reprints of «, Documents of the , , 1939».)
• , , Foreword by Paul Simon; March 2000,
• Fujiwara, Akira «The Nanking Atrocity: An Interpretive Overview» Japan Focus October 23, 2007.
• Galbraith, Douglas, A Winter in China, London, 2006. . A novel focussing on the western residents of Nanking during the massacre.
• Harmsen, Peter. Nanjing 1937: Battle for a Doomed City. Philadelphia: Oxford: Casemate, 2015.
• Higashinakano, Shudo, The Nanking Massacre: Fact Versus Fiction: A Historian’s Quest for the Truth, Tokyo: Sekai Shuppan, 2005.
• Higashinakano, Kobayashi and Fukunaga, Analyzing The 'Photographic Evidence' of The Nanking Massacre, Tokyo: Soshisha, 2005.
• ^[ing.], Sandness, Karen trans. The Nanjing Massacre: A Japanese Journalist Confronts Japan’s National Shame, London: M.E. Sharpe, 1999.
• Hsū Shuhsi, ed. (1939), Documents of the Nanking Safety Zone (reprinted in Documents on the Rape of Nanjing Brook ed. 1999)
• Kajimoto, Masato «Mistranslations in Honda Katsuichi’s the Nanjing Massacre» Sino-Japanese Studies, 13. 2 (March 2001) pp. 32-44
• Lu, Suping, They Were in Nanjing: The Nanjing Massacre Witnessed by American and British Nationals, Hong Kong University Press, 2004.
• Murase, Moriyasu,Watashino Jyugun Cyugoku-sensen(My China Front), Nippon Kikanshi Syuppan Center, 1987 (revised in 2005).(includes disturbing photos, 149 page photogravure) (村瀬守保,私の従軍中国戦線)
• Qi, Shouhua. «When the Purple Mountain Burns: A Novel» San Francisco: Long River Press, 2005.
• Qi, Shouhua. Purple Mountain: A Story of the Rape of Nanking (A Novel) English Chinese Bilingual Edition (Paperback, 2009)
• Rabe, John, , Vintage (Paper), 2000.
• Robert Sabella, Fei Fei Li and David Liu, eds. Nanking 1937: Memory and Healing (Armonk, NY: M.E. Sharpe, 2002). .
• Takemoto, Tadao and Ohara, Yasuo The Alleged «Nanking Massacre»: Japan’s rebuttal to China’s forged claims, Meisei-sha, Inc., 2000, (Tokyo Trial revisited)
• Tanaka, Masaaki, What Really Happened in Nanking: The Refutation of a Common Myth, Tokyo: Sekai Shuppan, 2000.
• Wakabayashi, Bob Tadashi «The Nanking 100-Man Killing Contest Debate: War Guilt Amid Fabricated Illusions, 1971-75»,The Journal of Japanese Studies, Vol.26 No.2 Summer 2000.
• Wakabayashi, Bob Tadashi The Nanking Atrocity, 1937—1938: Complicating the Picture, Berghahn Books, 2007,
• Yamamoto, Masahiro Nanking: Anatomy of an Atrocity, Praeger Publishers, 2000,
• Yang, Daqing. «Convergence or Divergence? Recent Historical Writings on the Rape of Nanjing» American Historical Review 104, 3 (June 1999)., 842—865.
• Young, Shi; Yin, James. «Rape of Nanking: Undeniable history in photographs» Chicago: Innovative Publishing Group, 1997.
• Zhang, Kaiyuan, ed. Eyewitnesses to Massacre, An East Gate Book, 2001 (includes documentation of American missionaries M.S. Bates, G.A. Fitch, E.H. Foster, J.G. Magee, J.H. MaCallum, W.P. Mills, L.S.C. Smyth, A.N. Steward, Minnie Vautrin and R.O. Wilson.)

 

• Yapon əsgərlərinin gecəsi . Leonid Mlechinin Nankin qırğınından bəhs edən filmi
• Nankinqin zorlanması - Nankin qırğını - sənədli film
• Nankinin zorlanması videoları
• Nankin Soyqırımı Layihəsi: Yale İlahiyyat Məktəbinin Kitabxanasının Xüsusi Kolleksiyalarından Nankinqin zorlanmasının şahidi olmuş Amerika missionerlərinin sənədləri və fotoşəkillərinin rəqəmsal arxivi
• Nankin qırğınının sənədləri - YUNESKO
• BBC News: Nankinq qətliam qurbanlarını yad edir
• Onlayn sənədli film: Nanking vəhşilikləri
• Nankin qətliamı ilə bağlı məxfi Çin sənədinin ingiliscə tərcüməsi
• Yapon imperializmi və Nankinqdəki qırğın Gao Xingzu, Wu Shimin, Hu Yungong və Cha Ruizhen tərəfindən
• Kirk Denton, "Qəhrəmancasına Müqavimət və Vəhşilik Qurbanları: Çin Muzeylərində Yapon İmperializminin Yaddaşının Danışıqları"
• Nankin Hadisəsi: Müasir Yapon Tədqiqatlarının Elektron Jurnalında David Askew tərəfindən Son Tədqiqatlar və Trendlər, Aprel 2002
• Nanjing Massacre tarixi saytı: Tarix, Fotolar və Məqalələr
• Yapon qanunvericiləri "Nankinqdə qırğın yoxdur" deyirlər Arxivləşdirilib 2007-06-21 at the Wayback Machine Архивная копия
• "Soyqırımı inkar etmək: Holokostun və Nankinq qırğınının inkarının təkamülü", Cozef Çapelin kollec tədqiqat məqaləsi, 2004
• Nankinqin zorlanması The Times Originals
• Müharibə və barışıq: iki ölkənin nağılı
• İris Çanqın icmalı, Nankinin zorlanması: İkinci Dünya Müharibəsinin Unudulmuş Holokostu
• Nankinin ruhları: Jesse Horn tərəfindən Mogollon Əlaqə Xüsusi Seriyası Arxivləşdirilib 2019-04-15 at the Wayback Machine