Montqomeri (ing. Montgomery) — inzibati mərkəz və ABŞ-nin Alabama ştatında ikinci ən sıx şəhər. Eyni zamanda eyni adlı inzibati mərkəzidir. yerləşir.
Montqomeri | |||
---|---|---|---|
Montgomery | |||
| |||
Ölkə | |||
Tarixi və coğrafiyası | |||
Əsası qoyulub | 1817 | ||
Sahəsi |
| ||
Mərkəzin hündürlüyü | 73 ± 1 m | ||
Saat qurşağı | |||
Əhalisi | |||
Əhalisi |
| ||
Rəqəmsal identifikatorlar | |||
Telefon kodu | +1 334 | ||
Digər | |||
montgomeryal.gov | |||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
Avropa kolonizasiyasından əvvəl Alabama qəbiləsi Alabama çayının sol sahilində yaşayırdı (sonradan dövlətin adı gəldi). Bu yerləri ziyarət edən ilk ağdərili insanlar İspan tədqiqatçısı Ernando de Soto idi. 1540-cı ildə rəhbərlik etdiyi bir ekspedisiya ərazini araşdırdı. Bölgəyə növbəti Avropa səfəri bir əsrdən çox müddət sonra, 1697-ci ildə Karolina ştatından Alabama çayına enən bir ekspedisiya meydana gəldi. Montqomeri ərazisindəki ilk daimi ağ yerləşmiş 1716-cı ildə orada məskunlaşmış Şotlandiya taciri Ceyms MakKuin idi. Yerli bir qəbilənin liderinin qohumu ilə evləndi və daha sonra uşaqları hindular arasında assimilyasiya edildi.
Yeddi illik müharibədə Fransızların məğlubiyyətindən sonra İngilislərin indiki Alabama ərazisinə nüfuzu artdı. İngilislərin təzyiqi altında Alabama və əlaqədar tayfalar cənub-qərbə köçdü. Onların yeri şimaldan çerokilər və irokezlər hücumları altında geri çəkilən krik qəbilələri tərəfindən tutuldu.
Kriklər ərazini müstəmləkə salmağa, ağ köçkünləri öldürməyə və təsərrüfatları məhv etməyə müqavimət göstərdi. Buna baxmayaraq, avropalılarla uzunmüddətli təmaslar nəticəsində, qışqırıqlar arasında bir qrup insan meydana çıxdı və tədricən genişlənməyə başladı, yerli xalqın arxaik cəmiyyətini modernləşdirməyə çalışdı. Ənənəviçilər və yeniləşmə tərəfdarları arasındakı ziddiyyətlər əvvəlcə hind icmalarının içlərindəki vətəndaş müharibəsinə, daha sonra qışqırıqlar və onlara qoşulan qəbilələrin (Böyük Britaniyanın gizli dəstəyi ilə) Missisipi ilə Atlantik Okeanı arasındakı ərazidə ağları tamamilə məhv etmək cəhdinə səbəb oldu. Kriklər müharibəsi hindular üçün ən ağır məğlubiyyət oldu, bundan heç vaxt özlərinə gəlmədilər. 1814-cü ilin avqustundan etibarən Alabama genişmiqyaslı müstəmləkəçiliyə açıq idi və buraya bir miqrant axını töküldü. Montqomeri dairəsi 1816-cı ildə yaranmışdır.
General Con Skotun rəhbərlik etdiyi Amerikalı köçkünlərin ilk qrupu müasir şəhər mərkəzindən 3 kilometr aşağıda Alabama şəhərini qurdular. 1818-ci ilin iyun ayında dairə Məhkəməsi Fort Ceksondan oraya köçürüldü. Bundan qısa müddət sonra Andryu Dekster, şəhərin indiki şərqindəki Keçi Təpəsində qurdu. Yeni Filadelfiya sürətlə inkişaf etdi və Skott və yoldaşları yaxınlıqda Şərqi Alabama adlandıraraq yeni bir şəhər qurdular. Əvvəlcə rəqib olan şəhərlər, 3 dekabr 1819-cu ildə birləşərək vahid Montqomeri şəhərini meydana gətirdi.
Pambıq ticarəti sayəsində şəhər sürətlə inkişaf etdi. 1822-ci ildə dairə mərkəzi oldu və 1846-cı ildə Alabamanın paytaxtı Montqomeriye köçürüldü.
Dövlətin paytaxtı olaraq Montqomeri milli siyasəti təsir etdi. 4 fevral 1861-ci ildə Alabama, Corciya, Florida, Luiziana, Mississippi və Cənubi Karolina təmsilçiləri Montqomeridə Amerika Konfederativ Dövlətlərini yaratmaq üçün bir araya gəldilər. Montqomeri, ölkənin ilk paytaxtı seçildi və Jefferson Davis, Konfederasiya Kapitolunun pillələrində prezident vəzifəsini icra etdi. 12 aprel 1865-ci ildə Selma döyüşündən sonra general-mayor Ceyms Uilsonun komandanlığı altında olan şimali qüvvələr Montqomeri zəbt etdi.
1886-cı ildə Montqomeri, ABŞ-də tramvaylar əsasında ictimai nəqliyyat sistemi quran ilk şəhər oldu. Bu, şəhərin həm də əhalisinin çox hissəsinin şəhərətrafı ərazilərə köçdüyü ABŞ-də birincilərindən biri olma səbəbi idi. Bununla birlikdə, burada eyni dərəcədə əhəmiyyətli bir rol ayırma zəiflədikcə daha da güclənən "" ilə oynandı.
1955-ci ildə, nəqliyyatda seqreqasiyanın ləğv edilməsini tələb edən qaralar tərəfindən ictimai nəqliyyatın boykot edilməsinə başlaması ilə əlaqədar şəhər bütün şəhərləri gurladı. Boykot uğurla başa çatdı.
1970-ci illərin ortalarından bəri Montqomeri tənəzzül dövrünə qədəm qoydu. Ağ sakinlərin şəhərətrafı ərazilərə getməsi vergi bazasının azaldılmasına, Afrikalı Amerikalıların sayının artmasına və geniş qara gettoların meydana gəlməsinə — cinayət və artan antiterror şəraitinin artmasına səbəb oldu və bu da öz növbəsində qalan ağları köçürməyə məcbur etdi.
Son illərdə Montqomeri, iqtisadiyyatını şaxələndirməyə çalışır. 2007-ci ildə qəbul edilmiş baş plana uyğun olaraq şəhər mərkəzində aktiv bərpa işləri aparılır. Əvvəllər tərk edilmiş binalar təmir olunur, sahil boyu ictimai istirahət yerləri yaradılır.
Coğrafiyası və iqlimi
Montqomeri, Alabama çayı üzərində Meksika körfəzinin sahil düzündə yerləşir. Şəhərin sahəsi 404.5 km², bunlardan 402.4 km² ərazidir.
Şəhər subtropik okean iqlimi zonasında, bu bölgəyə xas olan uzun, isti və yağışlı yay, qısa, mülayim sərin qışlar, mülayim bulaqlar və payızdır. Qar nadir hallarda olur və bir neçə ildən bir yağır.
Montqomerinin iqlimi iqlimi | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Göstərici | Yan | Fev | Mar | Apr | May | İyn | İyl | Avq | Sen | Okt | Noy | Dek | İl |
Maksimum orta, °C | 14,1 | 16,6 | 20,9 | 24,8 | 28,9 | 32,1 | 33,4 | 33,3 | 30,7 | 25,7 | 20,6 | 15,3 | 24,7 |
Orta temperatur, °C | = 8,1 | = 10,3 | = 14,2 | = 17,8 | = 22,4 | = 26,1 | = 27,7 | = 27,5 | = 24,6 | = 18,8 | = 13,6 | = 9,2 | = 18,4 |
Minimum orta, °C | 2,1 | 4,0 | 7,4 | 10,9 | 15,9 | 20,1 | 21,9 | 21,7 | 18,4 | 11,9 | 6,6 | 3,0 | 12,0 |
Mənbə: «Hava və iqlim» |
İqtisadiyyatı
Montgomery-nin iqtisadi cəhətdən fəal əhalisinin dörddə biri dövlət sektorunda (müxtəlif federal, əyalət və bələdiyyə agentlikləri daxil olmaqla) çalışır. 2011-ci ilin yanvar ayı etibarilə şəhərin ən böyük işəgötürənləri:
- ABŞ Hava Qüvvələri bazası "Maxwell" (Maxwell Hava Qüvvələri Bazası) — 12.280 nəfər
- Alabama — 9500 nəfər
- Montgomery School District — 4500 nəfər
Şəhər həm də sənaye əhəmiyyətini itirməyib; Şərqi Montgomeridə böyük bir sənaye kompleksi fəaliyyət göstərir. Maşınqayırma, qida sənayesi, pambıq emalı. Alış-veriş mərkəzi. Böyük dəmir yolu qovşağı (depo, lokomotivlərin və vaqonların istehsalı). Maksvell Hərbi Hava Qüvvələri bazası şəhərətrafı ərazidədir. Dövlət universiteti daxil olmaqla beş əsas kollec. Nüfuzlu qəzet "Montqomeri Advertayzer" (ing. Montgomery Advertiser), 1828-ci ildə qurulmuşdur. 14 teatr, balet.
Nəqliyyat
Montqomeri, Atlanta, Dallas və Şarlott planlı sərnişin uçuşları ilə şəhərin 10 kilometr cənub-qərbində yerləşən kiçik bələdiyyə hava limanı Montgomery Regional Airport (IATA: MGM, ICAO: KMGM)tərəfindən xidmət göstərir.
Şəhərdən bir neçə dəmir yolu xətti keçir, ancaq sərnişin axını yoxdur.
Montqomeri dən keçən əsas yollar Dövlətlərarası I-65 və I-85, Expressways US 31, US 80, US 82 və US 231-dir. Şəhərlərarası avtobus xidmətləri Greyhound tərəfindən idarə olunur.
İctimai nəqliyyat Montgomery Area Transit System tərəfindən idarə olunan 16 avtobus marşrutu ilə təmsil olunur.
İstinadlar
- archINFORM (alm.). 1994.
- United States. Bureau of the Census 2016 U.S. Gazetteer Files (ing.). Washington, D.C.: U.S. Census Bureau, 2016.
- . ABŞ əhalinin siyahıya alınması bürosu.
- Соединенные Штаты Америки // Атлас мира / сост. и подгот. к изд. ПКО "Картография" в 2009 г. ; гл. ред. Г. В. Поздняк. — М. : ПКО "Картография" : Оникс, 2010. — С. 168–169. — (Картография). — (Оникс).
- Монтгомери // Словарь географических названий зарубежных стран / отв. ред. А. М. Комков. — 3-е изд., перераб. и доп. — М. : Недра, 1986. — С. 236.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Montqomeri ing Montgomery inzibati merkez ve ABS nin Alabama statinda ikinci en six seher Eyni zamanda eyni adli inzibati merkezidir yerlesir MontqomeriMontgomeryBayraq32 22 03 sm e 86 18 00 q u Olke ABSTarixi ve cografiyasiEsasi qoyulub 1817Sahesi 418 397389 km 2016 Merkezin hundurluyu 73 1 mSaat qursagi UTC 06 00UTC 05 00EhalisiEhalisi 200 603 nef 1 aprel 2020 Reqemsal identifikatorlarTelefon kodu 1 334Digermontgomeryal govXeriteni goster gizle Montqomeri Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiAvropa kolonizasiyasindan evvel Alabama qebilesi Alabama cayinin sol sahilinde yasayirdi sonradan dovletin adi geldi Bu yerleri ziyaret eden ilk agderili insanlar Ispan tedqiqatcisi Ernando de Soto idi 1540 ci ilde rehberlik etdiyi bir ekspedisiya erazini arasdirdi Bolgeye novbeti Avropa seferi bir esrden cox muddet sonra 1697 ci ilde Karolina statindan Alabama cayina enen bir ekspedisiya meydana geldi Montqomeri erazisindeki ilk daimi ag yerlesmis 1716 ci ilde orada meskunlasmis Sotlandiya taciri Ceyms MakKuin idi Yerli bir qebilenin liderinin qohumu ile evlendi ve daha sonra usaqlari hindular arasinda assimilyasiya edildi Yeddi illik muharibede Fransizlarin meglubiyyetinden sonra Ingilislerin indiki Alabama erazisine nufuzu artdi Ingilislerin tezyiqi altinda Alabama ve elaqedar tayfalar cenub qerbe kocdu Onlarin yeri simaldan cerokiler ve irokezler hucumlari altinda geri cekilen krik qebileleri terefinden tutuldu Krikler erazini mustemleke salmaga ag kockunleri oldurmeye ve teserrufatlari mehv etmeye muqavimet gosterdi Buna baxmayaraq avropalilarla uzunmuddetli temaslar neticesinde qisqiriqlar arasinda bir qrup insan meydana cixdi ve tedricen genislenmeye basladi yerli xalqin arxaik cemiyyetini modernlesdirmeye calisdi Eneneviciler ve yenilesme terefdarlari arasindaki ziddiyyetler evvelce hind icmalarinin iclerindeki vetendas muharibesine daha sonra qisqiriqlar ve onlara qosulan qebilelerin Boyuk Britaniyanin gizli desteyi ile Missisipi ile Atlantik Okeani arasindaki erazide aglari tamamile mehv etmek cehdine sebeb oldu Krikler muharibesi hindular ucun en agir meglubiyyet oldu bundan hec vaxt ozlerine gelmediler 1814 cu ilin avqustundan etibaren Alabama genismiqyasli mustemlekeciliye aciq idi ve buraya bir miqrant axini tokuldu Montqomeri dairesi 1816 ci ilde yaranmisdir General Con Skotun rehberlik etdiyi Amerikali kockunlerin ilk qrupu muasir seher merkezinden 3 kilometr asagida Alabama seherini qurdular 1818 ci ilin iyun ayinda daire Mehkemesi Fort Ceksondan oraya kocuruldu Bundan qisa muddet sonra Andryu Dekster seherin indiki serqindeki Keci Tepesinde qurdu Yeni Filadelfiya suretle inkisaf etdi ve Skott ve yoldaslari yaxinliqda Serqi Alabama adlandiraraq yeni bir seher qurdular Evvelce reqib olan seherler 3 dekabr 1819 cu ilde birleserek vahid Montqomeri seherini meydana getirdi Montqomeri 1857 ci il Pambiq ticareti sayesinde seher suretle inkisaf etdi 1822 ci ilde daire merkezi oldu ve 1846 ci ilde Alabamanin paytaxti Montqomeriye kocuruldu Dovletin paytaxti olaraq Montqomeri milli siyaseti tesir etdi 4 fevral 1861 ci ilde Alabama Corciya Florida Luiziana Mississippi ve Cenubi Karolina temsilcileri Montqomeride Amerika Konfederativ Dovletlerini yaratmaq ucun bir araya geldiler Montqomeri olkenin ilk paytaxti secildi ve Jefferson Davis Konfederasiya Kapitolunun pillelerinde prezident vezifesini icra etdi 12 aprel 1865 ci ilde Selma doyusunden sonra general mayor Ceyms Uilsonun komandanligi altinda olan simali quvveler Montqomeri zebt etdi 1886 ci ilde Montqomeri ABS de tramvaylar esasinda ictimai neqliyyat sistemi quran ilk seher oldu Bu seherin hem de ehalisinin cox hissesinin seheretrafi erazilere kocduyu ABS de birincilerinden biri olma sebebi idi Bununla birlikde burada eyni derecede ehemiyyetli bir rol ayirma zeifledikce daha da guclenen ile oynandi 1955 ci ilde neqliyyatda seqreqasiyanin legv edilmesini teleb eden qaralar terefinden ictimai neqliyyatin boykot edilmesine baslamasi ile elaqedar seher butun seherleri gurladi Boykot ugurla basa catdi 1970 ci illerin ortalarindan beri Montqomeri tenezzul dovrune qedem qoydu Ag sakinlerin seheretrafi erazilere getmesi vergi bazasinin azaldilmasina Afrikali Amerikalilarin sayinin artmasina ve genis qara gettolarin meydana gelmesine cinayet ve artan antiterror seraitinin artmasina sebeb oldu ve bu da oz novbesinde qalan aglari kocurmeye mecbur etdi Son illerde Montqomeri iqtisadiyyatini saxelendirmeye calisir 2007 ci ilde qebul edilmis bas plana uygun olaraq seher merkezinde aktiv berpa isleri aparilir Evveller terk edilmis binalar temir olunur sahil boyu ictimai istirahet yerleri yaradilir Cografiyasi ve iqlimiMontqomeri Alabama cayi uzerinde Meksika korfezinin sahil duzunde yerlesir Seherin sahesi 404 5 km bunlardan 402 4 km erazidir Seher subtropik okean iqlimi zonasinda bu bolgeye xas olan uzun isti ve yagisli yay qisa mulayim serin qislar mulayim bulaqlar ve payizdir Qar nadir hallarda olur ve bir nece ilden bir yagir Montqomerinin iqlimi iqlimiGosterici Yan Fev Mar Apr May Iyn Iyl Avq Sen Okt Noy Dek IlMaksimum orta C 14 1 16 6 20 9 24 8 28 9 32 1 33 4 33 3 30 7 25 7 20 6 15 3 24 7Orta temperatur C 8 1 10 3 14 2 17 8 22 4 26 1 27 7 27 5 24 6 18 8 13 6 9 2 18 4Minimum orta C 2 1 4 0 7 4 10 9 15 9 20 1 21 9 21 7 18 4 11 9 6 6 3 0 12 0Menbe Hava ve iqlim IqtisadiyyatiMontgomery nin iqtisadi cehetden feal ehalisinin dordde biri dovlet sektorunda muxtelif federal eyalet ve belediyye agentlikleri daxil olmaqla calisir 2011 ci ilin yanvar ayi etibarile seherin en boyuk isegoturenleri ABS Hava Quvveleri bazasi Maxwell Maxwell Hava Quvveleri Bazasi 12 280 nefer Alabama 9500 nefer Montgomery School District 4500 nefer Seher hem de senaye ehemiyyetini itirmeyib Serqi Montgomeride boyuk bir senaye kompleksi fealiyyet gosterir Masinqayirma qida senayesi pambiq emali Alis veris merkezi Boyuk demir yolu qovsagi depo lokomotivlerin ve vaqonlarin istehsali Maksvell Herbi Hava Quvveleri bazasi seheretrafi erazidedir Dovlet universiteti daxil olmaqla bes esas kollec Nufuzlu qezet Montqomeri Advertayzer ing Montgomery Advertiser 1828 ci ilde qurulmusdur 14 teatr balet NeqliyyatMontqomeri Atlanta Dallas ve Sarlott planli sernisin ucuslari ile seherin 10 kilometr cenub qerbinde yerlesen kicik belediyye hava limani Montgomery Regional Airport IATA MGM ICAO KMGM terefinden xidmet gosterir Seherden bir nece demir yolu xetti kecir ancaq sernisin axini yoxdur Montqomeri den kecen esas yollar Dovletlerarasi I 65 ve I 85 Expressways US 31 US 80 US 82 ve US 231 dir Seherlerarasi avtobus xidmetleri Greyhound terefinden idare olunur Ictimai neqliyyat Montgomery Area Transit System terefinden idare olunan 16 avtobus marsrutu ile temsil olunur IstinadlararchINFORM alm 1994 United States Bureau of the Census 2016 U S Gazetteer Files ing Washington D C U S Census Bureau 2016 ABS ehalinin siyahiya alinmasi burosu Soedinennye Shtaty Ameriki Atlas mira sost i podgot k izd PKO Kartografiya v 2009 g gl red G V Pozdnyak M PKO Kartografiya Oniks 2010 S 168 169 ISBN 978 5 85120 295 7 Kartografiya ISBN 978 5 488 02609 4 Oniks Montgomeri Slovar geograficheskih nazvanij zarubezhnyh stran otv red A M Komkov 3 e izd pererab i dop M Nedra 1986 S 236