Corciya (ing. Georgia) — Amerika Birləşmiş Ştatlarında ştat. Mərkəzi Atlanta şəhəridir. Sahəsi 152,6 min km2 -dir.
Corciya ing. Georgia | |||||
---|---|---|---|---|---|
Ştat | |||||
: Şaftalı ştatı Cənubun İmperiya ştatı | |||||
: Hikmət, ədalət, insaf | |||||
İngilis dili | |||||
İngilis dili İspan dili | |||||
Paytaxtı () | Atlanta | ||||
Ərazisi | 24-cü (ABŞ üzrə) | ||||
• Ümumi | 59,425 mil² (153,909 km2) | ||||
• Eni | 230 mil (370 km) | ||||
• Uzunluğu | 298 mil (480 km) | ||||
• % su | 2.60 | ||||
• En dairəsi | 30° 356′ Ş - 34° 985′ Ş | ||||
• Uzunluq dairəsi | 80° 840′ Q - 85° 605′ Q | ||||
Əhalisi | 8-ci (ABŞ üzrə) | ||||
• Ümumi | 10,214,860 (2015) | ||||
• | 165.0/mil² (65.4/km2) | ||||
• | 50,861 $ (23-cü) | ||||
• Maksimal yüksəklik | 4,784 ft (1,458 m) | ||||
• Orta yüksəklik | 600 ft (180 m) | ||||
• Minimal yüksəklik | Atlantik okean Dəniz səviyyəsi | ||||
Ştatlıqdan Əvvəl | |||||
(İttifaqa qəbul) | 2 yanvar, 1788 (4-cü) | ||||
(R) | |||||
(R) | |||||
Qanunverici hakimiyyət | |||||
• | |||||
• | |||||
(R) (R) | |||||
ABŞ Palata nümayəndələri | 10 Respublikaçı 4 Demokrat () | ||||
UTC -7/-6 | |||||
ISO 3166 | |||||
Abbreviatura | |||||
Rəsmi saytı | georgia.gov |
Əhalisi
Əhalisi 9,7 mln. (2010). İnzibati mərkəzi. Atlanta şəhəridir.
Coğrafiyası
Ərazisinin çox hissəsini alçaq dəniz yanı düzənlik tutur. Şimal və şimal qərbdə Appalaç dağlarının ətəkləri və qolları yerləşir. İqlimi rütubətli subtropikdir. Dağlarda, əsasən, palıd, şam və fıstıqdan ibarət meşə sahələrinə rast gəlinir. Yağıntının illik miqdarı 1300–1600 mm-dir.
Tarixi
16-cı əsrdə yerli əhalisi hindi tayfaları çiroki və kriklərdən ibarət olan Corciya ərazisini ispanlar (E. de Sotonun və, ehtimal ki, X. Ponse de Leonun ekspedisiyaları) mənimsəməyə başladılar. 1670-ci illərdə Corciya ispanlar ilə ingilislər arasında mübarizə meydanına çevrildi. 1704-cü ildə ingilislər yerli hindilərlə birlikdə ispanları sıxışdırıb çıxardılar, 1715–16-cı illərdə isə keçmiş müttəfiqləri olmuş hindilərə divan tutdular. 1719-cu ildə Corciya ingilislərin Karolina koloniyasının əyaləti elan edildi. 1732-ci ildən İngiltərə kralı II Georqun şərəfinə Corciya koloniyası adlandırıldı. Corciyanın ilk qubernatoru olmuş, hərbi xadim və filantrop C. Oqltorp Corciyanı İngiltərədə yaşayan yoxsulların sığınacağına çevirmək arzusunda idi. Koloniyada quldarlıq, spirtli içkilərin istifadəsi qadağan edildi.
1733-cü ildə Corciyaya İngiltərədən ilk mühacirlər gəldilər. Əhalinin burada məskunlaşması prosesi ləng gedirdi, Corciya uzun müddət İspaniya Floridası ilə sərhəddə hərbi dayaq məntəqəsi idi 1752-ci ildən etibarən koloniyanın idarəçiliyi bilavasitə Böyük Britaniya kralının səlahiyyətinə keçdi. 1776-cı ildə, Şimali Amerikada istiqlaliyyət müharibəsi (1775–83) gedişində Corciya İngiltərənin keçmiş 12 koloniyası ilə birlikdə ABŞ-ni yaratdılar.
1829-cu ildə Corciyanın şimalında qızıl yataqları aşkar edildi. "Qızıl həyəcanı" Corciyaya ağdərili əhalinin kütləvi axınına səbəb oldu. 1830-cu ildə Corciyada yaşayan hindilərin bir qismi rezervasiyalara (indiki Oklahoma ərazisinə) yerləşdirildi, onların kütləvi surətdə köçürülməsi 1838–39-cu illərdə də davam edirdi. 1861-ci ilin əvvəlində Corciya ABŞ-nin tərkibindən çıxaraq Amerika Konfederativ Ştatlarına (Corciyada doğulmuş A. Stivens Konfederasiyanın vitse-prezidenti seçildi) daxil oldu.
1864-cü ildə Corciya ərazisində Amerika Birləşmiş Ştatlarında Vətəndaş müharibəsinin (1861–65) həlledici döyüşləri baş verdi. 1865–70-ci illərdə Corciyada hərbi idarəçilik tətbiq edildi (federal qoşunlar burada 1877-ci ilədək qaldı). 1960-cı illərdə Corciya Vətəndaş hüquqları uğrunda hərəkatın mərkəzlərindən biri idi.
İqtisadiyyatı
Ştatın iqtisadiyyatı üçün xidmət sferası, sənaye, kənd təsərrüfatı, turizm və s. sahələrin inkişafı səciyyəvidir. ÜDM-in həcmi 396 mlrd. dollar (2007), adambaşına 33,5 min dollar (ölkə üzrə 37-ci yer) təşkil etmişdir. Əlverişli coğrafi mövqeyi ştatı iri nəqliyyat, sənaye və rabitə mərkəzinə çevirmişdir. Nəqliyyat və elektrotexnika maşınqayırması, toxuculuq, tikiş, yeyinti, kimya və tütün sənayesi inkişaf etmişdir. Corciyada bir sıra iri korporasiyalar: AT&T Mobility (telekommunikasiya), The Home Depot və Oxford İndustries (pərakəndə ticarət), Delta Air Lines (aviadaşımalar), SunTrust Banks (maliyyə xidmətləri), United Parcel Service (poçt xidməti və logistika), The Coca-Cola Company (yeyinti sənayesi), Aflac (maliyyə xidməti), Southern Company (energetika), İntercon tinental Exchange (maliyyə xidməti), Genuine Parts (maşınqayırma), AGCO (maşınqayırma), Rock-Tenn (kağız və qab laşdırma sənayesi), Newell Rubbermaid (istehlak malları), Chick-fil-A və Waffle House (ictimai iaşə), NCR Corporation (elektronika) və s.; bəzi media- qrupların (Turner Broadcasting System və Cox Enterprises), telekanalların (CNN, TNT, Cartoon Network, Bumerang, TBS və The Weather Channel) mənzil-qərargahları yerləşir. Həm də bu ştat Coca Colanın vətəni hesab edilir. Coca Colanın gizli resepti heç kəsə bildirilmir, və resept sadəcə Atlantadadır.
Sənayesi
Lockheed Martin (Mariettada) və General Dynamics (Savannada) şirkətinin aviasiya zdları, Kia Motors şirkətinin zavodları (Vest- Poynt), İnternational Paper şirkətinin kağız fabrikləri (), şirkətinin pivə zavodları (Olban) ştatın iri müəssisələrindəndir. Yüksək keyfiyyətli mərmər, kaolin gili, qum, çınqıl hasil edilir. Corciyada kənd təsərrüfatı yüksək inkişaf etmişdir. Tütün, pambıq, qarğıdalı, yerfındığı (istehsalın həcminə görə ABŞ ştatları arasında birinci yer), çiyələk, soya bitkiləri, müxtəlif tərəvəzlər və s.becərilir. Corciyada şaftalı çox yetişdirildiyinə görə, buranı "şaftalı ştatı" da adlandırırlar. Heyvandarlıq qaramal (əsasən, südlük cinslər), donuzçuluq və quşçuluq ilə təmsil olunmuşdur. Ştatın enerjisinin təqribən 25%-ini 2 AES istehsal edir.
Qalereya
Həmçinin bax
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Corciya ing Georgia Amerika Birlesmis Statlarinda stat Merkezi Atlanta seheridir Sahesi 152 6 min km2 dir Corciya ing GeorgiaStat Saftali stati Cenubun Imperiya stati Hikmet edalet insafABS xeritesinde CorciyaIngilis diliIngilis dili Ispan diliPaytaxti AtlantaErazisi24 cu ABS uzre Umumi59 425 mil 153 909 km2 Eni230 mil 370 km Uzunlugu298 mil 480 km su2 60 En dairesi30 356 S 34 985 S Uzunluq dairesi80 840 Q 85 605 QEhalisi8 ci ABS uzre Umumi10 214 860 2015 165 0 mil 65 4 km2 50 861 23 cu Maksimal yukseklik4 784 ft 1 458 m Orta yukseklik600 ft 180 m Minimal yukseklikAtlantik okean Deniz seviyyesiStatliqdan EvvelIttifaqa qebul2 yanvar 1788 4 cu R R Qanunverici hakimiyyet R R ABS Palata numayendeleri10 Respublikaci 4 Demokrat UTC 7 6ISO 3166AbbreviaturaResmi saytigeorgia govEhalisiEhalisi 9 7 mln 2010 Inzibati merkezi Atlanta seheridir CografiyasiErazisinin cox hissesini alcaq deniz yani duzenlik tutur Simal ve simal qerbde Appalac daglarinin etekleri ve qollari yerlesir Iqlimi rutubetli subtropikdir Daglarda esasen palid sam ve fistiqdan ibaret mese sahelerine rast gelinir Yagintinin illik miqdari 1300 1600 mm dir TarixiKenneso daglarinda doyus 16 ci esrde yerli ehalisi hindi tayfalari ciroki ve kriklerden ibaret olan Corciya erazisini ispanlar E de Sotonun ve ehtimal ki X Ponse de Leonun ekspedisiyalari menimsemeye basladilar 1670 ci illerde Corciya ispanlar ile ingilisler arasinda mubarize meydanina cevrildi 1704 cu ilde ingilisler yerli hindilerle birlikde ispanlari sixisdirib cixardilar 1715 16 ci illerde ise kecmis muttefiqleri olmus hindilere divan tutdular 1719 cu ilde Corciya ingilislerin Karolina koloniyasinin eyaleti elan edildi 1732 ci ilden Ingiltere krali II Georqun serefine Corciya koloniyasi adlandirildi Corciyanin ilk qubernatoru olmus herbi xadim ve filantrop C Oqltorp Corciyani Ingilterede yasayan yoxsullarin siginacagina cevirmek arzusunda idi Koloniyada quldarliq spirtli ickilerin istifadesi qadagan edildi 1733 cu ilde Corciyaya Ingiltereden ilk muhacirler geldiler Ehalinin burada meskunlasmasi prosesi leng gedirdi Corciya uzun muddet Ispaniya Floridasi ile serhedde herbi dayaq menteqesi idi 1752 ci ilden etibaren koloniyanin idareciliyi bilavasite Boyuk Britaniya kralinin selahiyyetine kecdi 1776 ci ilde Simali Amerikada istiqlaliyyet muharibesi 1775 83 gedisinde Corciya Ingilterenin kecmis 12 koloniyasi ile birlikde ABS ni yaratdilar 1829 cu ilde Corciyanin simalinda qizil yataqlari askar edildi Qizil heyecani Corciyaya agderili ehalinin kutlevi axinina sebeb oldu 1830 cu ilde Corciyada yasayan hindilerin bir qismi rezervasiyalara indiki Oklahoma erazisine yerlesdirildi onlarin kutlevi suretde kocurulmesi 1838 39 cu illerde de davam edirdi 1861 ci ilin evvelinde Corciya ABS nin terkibinden cixaraq Amerika Konfederativ Statlarina Corciyada dogulmus A Stivens Konfederasiyanin vitse prezidenti secildi daxil oldu 1864 cu ilde Corciya erazisinde Amerika Birlesmis Statlarinda Vetendas muharibesinin 1861 65 helledici doyusleri bas verdi 1865 70 ci illerde Corciyada herbi idarecilik tetbiq edildi federal qosunlar burada 1877 ci iledek qaldi 1960 ci illerde Corciya Vetendas huquqlari ugrunda herekatin merkezlerinden biri idi IqtisadiyyatiStatin iqtisadiyyati ucun xidmet sferasi senaye kend teserrufati turizm ve s sahelerin inkisafi seciyyevidir UDM in hecmi 396 mlrd dollar 2007 adambasina 33 5 min dollar olke uzre 37 ci yer teskil etmisdir Elverisli cografi movqeyi stati iri neqliyyat senaye ve rabite merkezine cevirmisdir Neqliyyat ve elektrotexnika masinqayirmasi toxuculuq tikis yeyinti kimya ve tutun senayesi inkisaf etmisdir Corciyada bir sira iri korporasiyalar AT amp T Mobility telekommunikasiya The Home Depot ve Oxford Industries perakende ticaret Delta Air Lines aviadasimalar SunTrust Banks maliyye xidmetleri United Parcel Service poct xidmeti ve logistika The Coca Cola Company yeyinti senayesi Aflac maliyye xidmeti Southern Company energetika Intercon tinental Exchange maliyye xidmeti Genuine Parts masinqayirma AGCO masinqayirma Rock Tenn kagiz ve qab lasdirma senayesi Newell Rubbermaid istehlak mallari Chick fil A ve Waffle House ictimai iase NCR Corporation elektronika ve s bezi media qruplarin Turner Broadcasting System ve Cox Enterprises telekanallarin CNN TNT Cartoon Network Bumerang TBS ve The Weather Channel menzil qerargahlari yerlesir Hem de bu stat Coca Colanin veteni hesab edilir Coca Colanin gizli resepti hec kese bildirilmir ve resept sadece Atlantadadir SenayesiLockheed Martin Mariettada ve General Dynamics Savannada sirketinin aviasiya zdlari Kia Motors sirketinin zavodlari Vest Poynt International Paper sirketinin kagiz fabrikleri sirketinin pive zavodlari Olban statin iri muessiselerindendir Yuksek keyfiyyetli mermer kaolin gili qum cinqil hasil edilir Corciyada kend teserrufati yuksek inkisaf etmisdir Tutun pambiq qargidali yerfindigi istehsalin hecmine gore ABS statlari arasinda birinci yer ciyelek soya bitkileri muxtelif terevezler ve s becerilir Corciyada saftali cox yetisdirildiyine gore burani saftali stati da adlandirirlar Heyvandarliq qaramal esasen sudluk cinsler donuzculuq ve qusculuq ile temsil olunmusdur Statin enerjisinin teqriben 25 ini 2 AES istehsal edir QalereyaHemcinin baxVirciniyaIstinadlar