Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Marsel Düşan (fr. Marcel Duchamp; 28 iyul 1887 – 2 oktyabr 1968) — fransız-amerikan rəssam, heykəltaraş. Kubizm, konseptualizm, dadaizmlə bağlı bir neçə əsər müəllifidir. Düşanın adı Pablo Pikasso və Anri Matiss kimi sənətçilərlə birlikdə XX əsrin ilk onilliklərində inqilabi inkişafı müdafiə edən üç sənətçidən biri kimi hörmətlə anılıb. Onun XX və XXI əsr incəsənətinə böyük təsiri olub.
| Marsel Düşan | |
|---|---|
| Henri-Robert-Marcel Duchamp | |
 Marsel Düşan | |
| Doğum adı | Henri-Robert-Marcel Duchamp |
| Doğum tarixi | |
| Vəfat tarixi | (81 yaşında) |
| Vəfat yeri |
|
| Milliyyəti | fransız |
| Vətəndaşlığı | 1955-ci ildən Amerika Birləşmiş Ştatları vətəndaşı |
| Fəaliyyəti | aktyor, şahmatçı, rəssam, heykəltaraş, fotoqraf, şair, kitabxanaçı, dizayner, incəsənət xadimi, vizual incəsənət rəssamı, kinorejissor, filosof, memarlıq çertyojçusu[d], rəssam-qravüraçı[d] |
| Təhsili | |
| Janrlar | İmpressionizm, Kubizm, Fovizm, Dadaizm, Konseptualizm |
| Stillər | dadaizm, sürrealizm, konseptualizm |
| Tanınmış işləri | Pilləkənlə enən çılpaq, No. 2 (1912) Fontan (Düşan) (1917) (1946-66) (1919) |
| Üzvlüyü |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Uşaqlığı və təhsili
Marsel Düşan 28 iyul 1887-ci ildə Fransanın şimalındakı Yuxarı Normandiya regionunun kommunasında anadan olub və mədəni fəaliyyəti olan ailədə böyüyüb. Ana babası rəssam və nəqqaş idi. Ailənin digər üzvləri isə şahmat oynayır, kitab oxuyur, rəsm çəkir və musiqi bəstələyirdilər.
Yucin və Lüsi Düşanların 7 övladı olub; onlardan biri körpə ikən ölüb, dördü isə uğurlu sənətçi olub. Marsel Düşan aşağıdakıların qardaşıdır:
Böyük qardaşları Ruan şəhərində məktəb oxuduqlarına görə, Marsel, bacısı Syuzan ilə daha yaxın olub. 8 yaşı olanda o, qardaşlarının yolunu davam etdirir, Ruan şəhərində təhsil almağa başlayır. O, oxuduğu sinifdən başqa 2 şagirdlə uzunömürlü dost olur, hansılar ki, gələcəkdə Marsel kimi, tanınmış rəssam olacaqdılar: və . Növbəti 8 ildə o, intellektual inkişafa fokuslanmış təhsil rejiminə bağlanır. Lakin buna baxmayaraq, o, məşhur şagird ola bilmir, ən yaxşı bildiyi fənn riyaziyyat idi və məktəbdə bu fəndən 2 mükafat qazanmışdı. O, həmçinin 1903-cü ildə rəsm mükafatı alır və 1904-cü ildə təntənəli buraxılış mərasimində həsrətində olduğu ilk mükafatını qazanır və bundan sonra rəssam olacağına qəti qərar verir.
O, akademik rəssamlığı tələbələrini impressionizm, və digər avanqard təsirlərdən qorumaq üçün uğursuz cəhdlər edən bir müəllimdən öyrənir. Lakin buna baxmayaraq, həmin vaxtlarda Düşanın həqiqi incəsənət məsləhətçisi qardaşı idi. Onun ilk ciddi sənət cəhdləri bacısı müxtəlif pozalarda təsvir edən, 14 yaşı olarkən çəkdiyi qara karandaşlı rəsm və akvarellərdən ibarət olur. Həmin yay o, həmçinin, yağlı boyadan istifadə edərək impressionist üslubunda mənzərələr çəkir.
İlk işləri
Düşanın ilk sənət əsərləri üslubunda olur. O, klassik texnika və subyektləri sınaqdan keçirir. Həmin dövrlərdə onu nələrin ilhamlandırdığı haqda soruşulanda o, sənətə görünüşcə anti-akademik olmayan, lakin individual yanaşan simvolist rəssam Odilon Redonun əsərlərini vurğulayır.
O, 1904-1905-ci illərdə incəsənət öyrənib, lakin bilyard oynamağı dərslərə getməkdən daha üstün tuturdu. Bu vaxt ərzində Düşan ədəbsiz yumorların əks olunduğu karikaturalar çəkib satırdı. Rəsmlərin çoxusunda söz cinaslarından (bəzən bir neçə dildə), görüntü qarşılaşdırmalarından və ya hər ikisindən birlikdə istifadə edirdi. Söz və simvollarla bu cür oynamaq sonradan bütün həyatında onun təsəvvürünü məşğul edir.
1905-ci ildə o, 39-cu piyada alayında icbari hərbi xidmətinə başlayır, Ruanda çapçı işləyir. Burada gələcək işlərində istifadə edə biləcəyi və çap prosedur bacarıqlarını öyrənir.
Böyük qardaşı üzvlüyü sayəsində 1908-ci ildə ""nda Düşanın əsərləri sərgilənir. Növbəti il onun işləri ""nda nümayiş etdirilir. Düşanın göstərilən əsərlərini tənqidçi Giyom Apolliner "Düşanın çox iyrənc çılpaq rəsmləri" adlandırır. 1911-ci ildə ""nda görüşdükdən sonra Düşan tanınmış rəssam ilə ömürlük dost olur.
İstinadlar
- doğum haqqında şəhadətnamə.
- https://www.britannica.com/biography/Marcel-Duchamp.
- Artnet. 1998.
- Guy Pessiot, Histoire de Rouen volume 2 1900–1939 en 800 photographies Archived 22 January 2017 at the Wayback Machine, repr. Rouen: PTC, 2004, , p. 271 (in French)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Marsel Dusan fr Marcel Duchamp 28 iyul 1887 2 oktyabr 1968 fransiz amerikan ressam heykeltaras Kubizm konseptualizm dadaizmle bagli bir nece eser muellifidir Dusanin adi Pablo Pikasso ve Anri Matiss kimi senetcilerle birlikde XX esrin ilk onilliklerinde inqilabi inkisafi mudafie eden uc senetciden biri kimi hormetle anilib Onun XX ve XXI esr incesenetine boyuk tesiri olub Marsel DusanHenri Robert Marcel DuchampMarsel DusanDogum adi Henri Robert Marcel DuchampDogum tarixi 28 iyul 1887Vefat tarixi 2 oktyabr 1968 81 yasinda Vefat yeri Noyi sur Sen Milliyyeti fransizVetendasligi 1955 ci ilden Amerika Birlesmis Statlari vetendasiFealiyyeti aktyor sahmatci ressam heykeltaras fotoqraf sair kitabxanaci dizayner incesenet xadimi vizual incesenet ressami kinorejissor filosof memarliq certyojcusu d ressam qravuraci d Tehsili Julian AkademiyasiJanrlar Impressionizm Kubizm Fovizm Dadaizm KonseptualizmStiller dadaizm surrealizm konseptualizmTaninmis isleri Pillekenle enen cilpaq No 2 1912 Fontan Dusan 1917 1946 66 1919 Uzvluyu Amerika Incesenet ve Edebiyyat Akademiyasi d Vikianbarda elaqeli mediafayllarUsaqligi ve tehsiliDusan qardaslari soldan saga Marsel Dusan ve Jak Viyonun Putodaki studiyasinin bagcasinda 1914 cu il Marsel Dusan 28 iyul 1887 ci ilde Fransanin simalindaki Yuxari Normandiya regionunun kommunasinda anadan olub ve medeni fealiyyeti olan ailede boyuyub Ana babasi ressam ve neqqas idi Ailenin diger uzvleri ise sahmat oynayir kitab oxuyur resm cekir ve musiqi besteleyirdiler Yucin ve Lusi Dusanlarin 7 ovladi olub onlardan biri korpe iken olub dordu ise ugurlu senetci olub Marsel Dusan asagidakilarin qardasidir 1875 1963 ressam tipoqraf 1876 1918 heykeltaras 1889 1963 ressam Boyuk qardaslari Ruan seherinde mekteb oxuduqlarina gore Marsel bacisi Syuzan ile daha yaxin olub 8 yasi olanda o qardaslarinin yolunu davam etdirir Ruan seherinde tehsil almaga baslayir O oxudugu sinifden basqa 2 sagirdle uzunomurlu dost olur hansilar ki gelecekde Marsel kimi taninmis ressam olacaqdilar ve Novbeti 8 ilde o intellektual inkisafa fokuslanmis tehsil rejimine baglanir Lakin buna baxmayaraq o meshur sagird ola bilmir en yaxsi bildiyi fenn riyaziyyat idi ve mektebde bu fenden 2 mukafat qazanmisdi O hemcinin 1903 cu ilde resm mukafati alir ve 1904 cu ilde tenteneli buraxilis merasiminde hesretinde oldugu ilk mukafatini qazanir ve bundan sonra ressam olacagina qeti qerar verir O akademik ressamligi telebelerini impressionizm ve diger avanqard tesirlerden qorumaq ucun ugursuz cehdler eden bir muellimden oyrenir Lakin buna baxmayaraq hemin vaxtlarda Dusanin heqiqi incesenet meslehetcisi qardasi idi Onun ilk ciddi senet cehdleri bacisi muxtelif pozalarda tesvir eden 14 yasi olarken cekdiyi qara karandasli resm ve akvarellerden ibaret olur Hemin yay o hemcinin yagli boyadan istifade ederek impressionist uslubunda menzereler cekir Ilk isleriDusanin ilk senet eserleri uslubunda olur O klassik texnika ve subyektleri sinaqdan kecirir Hemin dovrlerde onu nelerin ilhamlandirdigi haqda sorusulanda o senete gorunusce anti akademik olmayan lakin individual yanasan simvolist ressam Odilon Redonun eserlerini vurgulayir O 1904 1905 ci illerde incesenet oyrenib lakin bilyard oynamagi derslere getmekden daha ustun tuturdu Bu vaxt erzinde Dusan edebsiz yumorlarin eks olundugu karikaturalar cekib satirdi Resmlerin coxusunda soz cinaslarindan bezen bir nece dilde goruntu qarsilasdirmalarindan ve ya her ikisinden birlikde istifade edirdi Soz ve simvollarla bu cur oynamaq sonradan butun heyatinda onun tesevvurunu mesgul edir 1905 ci ilde o 39 cu piyada alayinda icbari herbi xidmetine baslayir Ruanda capci isleyir Burada gelecek islerinde istifade ede bileceyi ve cap prosedur bacariqlarini oyrenir Boyuk qardasi uzvluyu sayesinde 1908 ci ilde nda Dusanin eserleri sergilenir Novbeti il onun isleri nda numayis etdirilir Dusanin gosterilen eserlerini tenqidci Giyom Apolliner Dusanin cox iyrenc cilpaq resmleri adlandirir 1911 ci ilde nda gorusdukden sonra Dusan taninmis ressam ile omurluk dost olur Istinadlardogum haqqinda sehadetname https www britannica com biography Marcel Duchamp Artnet 1998 Guy Pessiot Histoire de Rouen volume 2 1900 1939 en 800 photographies Archived 22 January 2017 at the Wayback Machine repr Rouen PTC 2004 ISBN 9782906258877 p 271 in French Vikianbarda Marsel Dusan ile elaqeli mediafayllar var