Bu məqaləni lazımdır. |
Mahmud bəy Mahmudbəyov (1863, Şamaxı – 1923, Bakı) — müəllim, Zaqafqaziya (Qori) Müəllimlər Seminariyasının məzunu.
Mahmud bəy Mahmudbəyov | |
---|---|
Mahmud bəy Polad bəy oğlu Mahmudbəyov | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Şamaxı, Şamaxı qəzası, Bakı quberniyası, Rusiya imperiyası |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan SSR, ZSFSR, SSRİ |
Təhsili | Zaqafqaziya Müəllimlər Seminariyası |
Fəaliyyəti | pedaqoq |
Həyatı
Mahmud bəy Polad bəy oğlu 1863-cü ildə Şamaxı şəhərində anadan olmuşdu. İbtidai təhsilini məhəllə məktəbində almışdı.1874-cü ildə Şamaxı şəhərindəki "Məclis məktəbi"ndə təhsilini davam etdirmişdi. 1879-cu ildə Zaqafqaziya (Qori) Müəllimlər Seminariyasının hazırlıq sinifinə daxil olmuş, 1883-cü ildə bitirmişdi.
1883-cü ildə Qori seminariyasını bitirdikdən sonra bir neçə il Bərdə, Tərtər, Şamaxı şəhərlərində müəllimlik etmiş, 1890-cı ildə Bakıya köçmüşdür. Ömrünün sonunadək (1923) burada müəllimlik etmişdir.
Mahmud bəy Mahmudbəyov "Rəhbər" jurnalının redaktoru idi. Bu jurnalın ilk nömrəsi 1906-cı il sentyabrın 24-də çıxmışdır. Jurnal ilk nömrəsini baş məqaləsində gələcək proqramı haqqında danışmışdır. Elmin və maarifin inkişafı məsələlərinə xüsusi əhəmiyyət verən jurnal yazırdı: "Yaşadığımız əsr bir əsrdir ki, müntəzəm məktəbi, milli ədəbiyyatı, müəyyən məsləkdə ictimai məişəti və hər cür iqtisadi mücadiləyə hazırlığı olmayan millət məişət mücadiləsində tez-gec məhv olasıdır. Bir vaxt var idi ki, qüvvəli bir millət müsəlləh olub qol gücü ilə o biri zəif milləti özünə qul… edirdi. Lakin indi bir millətin o birisinə… ağa olması qol gücü ilə deyil, məktəb, ədəbiyyat, elm, ictimaiyyət və bunlar kimi mənəvi qüvvələr ilədir".
Sonra jurnal Azərbaycanda belə mənəvi qüvvələrin inkişafına kömək göstərəcəyini bildirir: "Məqsədimiz məktəblərimizin müntəzəmliyinə, millətimizin məişət meydanında, elm və mərifət yolunda irəli getməsinə və milli ədəbiyyatdan xəbərdar olmasına əlimizdən gələn qədər rəhbərlik etməkdir" .
Jurnalın cəmi 5 nömrəsi (1906-cı ildə 4, 1907-ci ildə 1) çıxmasına baxmayaraq, öz səhifələrində bir sıra ictimai-siyasi məsələlər qaldırmışdır. M. Mahmudbəyov "Bizə nə lazımdır" sərlövhəli publisist yazısında 1905-ci ilin inqilabi hadisələrindən sonra Azərbaycanda əmələ gələn dirçəliş və oyanmanın mənzərəsini verməyə çalışmış, qarşıda duran vəzifələri şərh etmişdir.
Fəaliyyəti
Mahmud bəy Mahmudbəyov "Yeni əlifba" kitabının müəllifi idi.
Mahmud bəy Mahmudbəyov Müəllimlər qurultayında iştirak etmişdi. Qurultayın Xalq Maarif Nazirliyinə təqdim etdiyi təkliflər əsasında bütövlükdə məktəb islahatı və xüsusi olaraq təhsilin məzmunca milliləşdirilməsini əsas tutan proqram və dərslik islahatı üzrə müvafiq proqram hazırlamaq məqsədilə hökumət komissiyası yaradılır. 1919-cu il noyabrın 7-də Xalq Maarif Nazirliyi yanında yaradılan hökumət islahat komissiyasına xalq maarif nazirinin müavini Həmid bəy Şahtaxtinski (sədr,) Nurməmməd bəy Şahsuvarov, Azad bəy Əmirov, Fətulla bəy Rzabəyev, Sultan Məcid Qənizadə, Abdulla bəy Əfəndizadə, Sara xanım Yaqubova, Sara xanım Xuramoviç, Əhməd bəy Pepinov, Xədicə xanım Ağayeva, Məhəmməd ağa Şahtaxtinski, və daxil idilər. Hökumət bu komissiya qarşısında növbəti dərs ilinin əvvəlinə kimi məktəb islahatı, o cümlədən təhsilin məzmunu ilə bağlı məsələlərin həlli üzrə hökumət proqramını hazırlamaq missiyası qoymuşdu. Komissiya öz işini başa çatdırana kimi milli hökumət devrildisə də, həmin məsələlər üzrə müəyyən işlər də görə bildi. Belə ki, bu komissiyanın təşəbbüsü və rəhbərliyi ilə 1919-cu ilin dekabrında Bakıda keçirilmiş müəllim seminariyaları, xalq maarifi inspektorları, ali, ibtidai və orta məktəb müdirlərinin 15 günlük müşavirəsində ümumtəhsil müəssisələrində istifadə olunan dərsliklər məsələsini geniş müzakirə edərək müəyyən təkliflər hazırlandı. Bununla yanaşı, müxtəlif fənlər üzrə, o cümlədən Mahmud bəy Mahmudbəyovun sədrliyi ilə ana dili və ədəbiyyat fənni (7 nəfər) üzrə, Pənah Qasımovun sədrliyi ilə tarix fənni (2 nəfər) üzrə, Səməd bəy Acalovun sədrliyi ilə riyaziyyat fənni (4 nəfər) üzrə, Cəmo bəy Gəbrayılbəylinin sədrliyi ilə təbiət fənni (8 nəfər) üzrə komissiyalar yaradıldı. Azərbaycan hökuməti dərslik islahatı sahəsində işləri stimullaşdırmaq məqsədilə ana dilində dərslik hazırlayan komissiyalara dövlət büdcəsindən ayrıca vəsait ayrılması barədə qərar da qəbul etmişdi.
İstinadlar
- Mahmud bəy Mahmudbəyov // Geomorfoloji terminlərin izahlı lüğəti. Bakı: "Elm". 2012. 326. ISBN .
- H. Əhmədov. Azərbaycan məktəb və pedaqoji fikir tarixi. Bakı: Elm və təhsil, 2014. — səh. 214–216.
Mənbə
- Ənvər Çingizoğlu, Mahmudbəyovlardan biri. "Soy" dərgisi, 2 (34), Bakı, 2010. səh. 23–25.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Mahmud bey Mahmudbeyov 1863 Samaxi 1923 Baki muellim Zaqafqaziya Qori Muellimler Seminariyasinin mezunu Mahmud bey MahmudbeyovMahmud bey Polad bey oglu MahmudbeyovDogum tarixi 1863Dogum yeri Samaxi Samaxi qezasi Baki quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 1923Vefat yeri Baki Azerbaycan SSR ZSFSR SSRITehsili Zaqafqaziya Muellimler SeminariyasiFealiyyeti pedaqoqHeyatiMahmud bey Polad bey oglu 1863 cu ilde Samaxi seherinde anadan olmusdu Ibtidai tehsilini mehelle mektebinde almisdi 1874 cu ilde Samaxi seherindeki Meclis mektebi nde tehsilini davam etdirmisdi 1879 cu ilde Zaqafqaziya Qori Muellimler Seminariyasinin hazirliq sinifine daxil olmus 1883 cu ilde bitirmisdi 1883 cu ilde Qori seminariyasini bitirdikden sonra bir nece il Berde Terter Samaxi seherlerinde muellimlik etmis 1890 ci ilde Bakiya kocmusdur Omrunun sonunadek 1923 burada muellimlik etmisdir Mahmud bey Mahmudbeyov Rehber jurnalinin redaktoru idi Bu jurnalin ilk nomresi 1906 ci il sentyabrin 24 de cixmisdir Jurnal ilk nomresini bas meqalesinde gelecek proqrami haqqinda danismisdir Elmin ve maarifin inkisafi meselelerine xususi ehemiyyet veren jurnal yazirdi Yasadigimiz esr bir esrdir ki muntezem mektebi milli edebiyyati mueyyen meslekde ictimai meiseti ve her cur iqtisadi mucadileye hazirligi olmayan millet meiset mucadilesinde tez gec mehv olasidir Bir vaxt var idi ki quvveli bir millet muselleh olub qol gucu ile o biri zeif milleti ozune qul edirdi Lakin indi bir milletin o birisine aga olmasi qol gucu ile deyil mekteb edebiyyat elm ictimaiyyet ve bunlar kimi menevi quvveler iledir Sonra jurnal Azerbaycanda bele menevi quvvelerin inkisafina komek gostereceyini bildirir Meqsedimiz mekteblerimizin muntezemliyine milletimizin meiset meydaninda elm ve merifet yolunda ireli getmesine ve milli edebiyyatdan xeberdar olmasina elimizden gelen qeder rehberlik etmekdir Jurnalin cemi 5 nomresi 1906 ci ilde 4 1907 ci ilde 1 cixmasina baxmayaraq oz sehifelerinde bir sira ictimai siyasi meseleler qaldirmisdir M Mahmudbeyov Bize ne lazimdir serlovheli publisist yazisinda 1905 ci ilin inqilabi hadiselerinden sonra Azerbaycanda emele gelen dircelis ve oyanmanin menzeresini vermeye calismis qarsida duran vezifeleri serh etmisdir FealiyyetiMahmud bey Mahmudbeyov Yeni elifba kitabinin muellifi idi Mahmud bey Mahmudbeyov Muellimler qurultayinda istirak etmisdi Qurultayin Xalq Maarif Nazirliyine teqdim etdiyi teklifler esasinda butovlukde mekteb islahati ve xususi olaraq tehsilin mezmunca millilesdirilmesini esas tutan proqram ve derslik islahati uzre muvafiq proqram hazirlamaq meqsedile hokumet komissiyasi yaradilir 1919 cu il noyabrin 7 de Xalq Maarif Nazirliyi yaninda yaradilan hokumet islahat komissiyasina xalq maarif nazirinin muavini Hemid bey Sahtaxtinski sedr Nurmemmed bey Sahsuvarov Azad bey Emirov Fetulla bey Rzabeyev Sultan Mecid Qenizade Abdulla bey Efendizade Sara xanim Yaqubova Sara xanim Xuramovic Ehmed bey Pepinov Xedice xanim Agayeva Mehemmed aga Sahtaxtinski ve daxil idiler Hokumet bu komissiya qarsisinda novbeti ders ilinin evveline kimi mekteb islahati o cumleden tehsilin mezmunu ile bagli meselelerin helli uzre hokumet proqramini hazirlamaq missiyasi qoymusdu Komissiya oz isini basa catdirana kimi milli hokumet devrildise de hemin meseleler uzre mueyyen isler de gore bildi Bele ki bu komissiyanin tesebbusu ve rehberliyi ile 1919 cu ilin dekabrinda Bakida kecirilmis muellim seminariyalari xalq maarifi inspektorlari ali ibtidai ve orta mekteb mudirlerinin 15 gunluk musaviresinde umumtehsil muessiselerinde istifade olunan derslikler meselesini genis muzakire ederek mueyyen teklifler hazirlandi Bununla yanasi muxtelif fenler uzre o cumleden Mahmud bey Mahmudbeyovun sedrliyi ile ana dili ve edebiyyat fenni 7 nefer uzre Penah Qasimovun sedrliyi ile tarix fenni 2 nefer uzre Semed bey Acalovun sedrliyi ile riyaziyyat fenni 4 nefer uzre Cemo bey Gebrayilbeylinin sedrliyi ile tebiet fenni 8 nefer uzre komissiyalar yaradildi Azerbaycan hokumeti derslik islahati sahesinde isleri stimullasdirmaq meqsedile ana dilinde derslik hazirlayan komissiyalara dovlet budcesinden ayrica vesait ayrilmasi barede qerar da qebul etmisdi IstinadlarMahmud bey Mahmudbeyov Geomorfoloji terminlerin izahli lugeti Baki Elm 2012 326 ISBN 978 9952 453 14 0 H Ehmedov Azerbaycan mekteb ve pedaqoji fikir tarixi Baki Elm ve tehsil 2014 seh 214 216 MenbeEnver Cingizoglu Mahmudbeyovlardan biri Soy dergisi 2 34 Baki 2010 seh 23 25