Məsih mirzə (1469 – 1491) — Ağqoyunlu sultanı Uzun Həsənin oğlu, Ağqoyunlu şahzadəsi.
Məsih mirzə | |
---|---|
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 1469 |
Vəfat tarixi | 1491 |
Atası | Uzun Həsən |
Anası | Dəspinə xatun |
Həyatı
1469-cu ildə dünyaya gəldi. Atası Ağqoyunlu sultanı Uzun Həsən, anası isə Trabzon imperatoru IV İohann Komnenosun qızı Teodoradır. Yerli bəylərdən Sufi Xəlil Bektaşi onun lələsidir. Atasının ölümü ndən sonra taxta çıxan ögey qardaşları Sultan Xəlil və Sultan Yaqubun qısa səltənətlərindəki fəaliyyəti barədə məlumat yoxdur. Haqqında ilk dəfə Sultan Yaqubun müəmmalı ölümündən sonra danışılır. Belə ki, rəvayətə görə, Səlcuqşah bəyim ərinin digər xanımından doğulan oğlu Məsih mirzəni zəhərləmək istəmiş, ancaq hazırlanan zəhərli şərbəti öz oğulları Yusif mirzə və Sultan Yaqub içmişdir. Bu hadisənin ardından özü də bu şərbətdən içərək intihar etmişdir.
Qardaşı Sultan Yaqubun ölümündən sonra lələsi Sufi Xəlil Bektaşi xəyanət edərək mərhum sultanın azyaşlı oğlu Baysunqur mirzəni taxta çıxardı. Buna etiraz edən bəzi tayfalar Məsih mirzəni taxta çıxarmaq üçün üsyana başladı. Ancaq 1491-ci ildə Sultanabad yaxınlığında baş tutan toqquşmada Bayundur əmirləri məğlub edildi və Məsih mirzə, vaxtilə lələsi olan Sufi Xəlil Bektaşi tərəfindən öldürüldü.
Mənbə
Ədəbiyyat
- Karakoyunlu ve Akkoyunlu Devletlerinde Hanedan Üyelerinin katli, Eda Geyik. Yüksek Lisans Tezi. TC Kastamonu Üniversitesi. Kastamonu-2021
İstinadlar
- Həsən Bəy Rumlu. (2017). Əhsənüt-təvarix (Tarixlərin ən yaxşısı). (Çev. Oqtay Əfəndiyev-Namiq Musalı)
- Hinz, W. (1992). Uzun Hasan ve Şeyh Cüneyd. (Çev. Tevfik Bıyıklıoğlu). Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi
- Muhy-i Gülşenî. (2014). Menâkıb-ı İbrahim-i Gülşenî. İstanbul: Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı Yayınları
- Hoca Sâdeddin Efendi, Tacü’t-Tevârih C.3, (Çeviren: İsmet Parmaksızoğlu), İstanbul 1979, s.131
- Ayşe Atıcı Arayancan, “Akkoyunlu Yönetiminde Aşiret Kavgası: Musullular ve Sufi Halil Bey Örneği Üzerinden Tarihi Sürecin İncelenmesi”, AVRASYA Uluslararası Araştırmalar Dergisi, C.6, S.13, Mayıs 2018, s.6-7
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mesih mirze 1469 1491 Agqoyunlu sultani Uzun Hesenin oglu Agqoyunlu sahzadesi Mesih mirzeSexsi melumatlarDogum tarixi 1469Vefat tarixi 1491Atasi Uzun HesenAnasi Despine xatunHeyati1469 cu ilde dunyaya geldi Atasi Agqoyunlu sultani Uzun Hesen anasi ise Trabzon imperatoru IV Iohann Komnenosun qizi Teodoradir Yerli beylerden Sufi Xelil Bektasi onun lelesidir Atasinin olumu nden sonra taxta cixan ogey qardaslari Sultan Xelil ve Sultan Yaqubun qisa seltenetlerindeki fealiyyeti barede melumat yoxdur Haqqinda ilk defe Sultan Yaqubun muemmali olumunden sonra danisilir Bele ki revayete gore Selcuqsah beyim erinin diger xanimindan dogulan oglu Mesih mirzeni zeherlemek istemis ancaq hazirlanan zeherli serbeti oz ogullari Yusif mirze ve Sultan Yaqub icmisdir Bu hadisenin ardindan ozu de bu serbetden icerek intihar etmisdir Qardasi Sultan Yaqubun olumunden sonra lelesi Sufi Xelil Bektasi xeyanet ederek merhum sultanin azyasli oglu Baysunqur mirzeni taxta cixardi Buna etiraz eden bezi tayfalar Mesih mirzeni taxta cixarmaq ucun usyana basladi Ancaq 1491 ci ilde Sultanabad yaxinliginda bas tutan toqqusmada Bayundur emirleri meglub edildi ve Mesih mirze vaxtile lelesi olan Sufi Xelil Bektasi terefinden olduruldu MenbeEdebiyyat Karakoyunlu ve Akkoyunlu Devletlerinde Hanedan Uyelerinin katli Eda Geyik Yuksek Lisans Tezi TC Kastamonu Universitesi Kastamonu 2021Istinadlar Hesen Bey Rumlu 2017 Ehsenut tevarix Tarixlerin en yaxsisi Cev Oqtay Efendiyev Namiq Musali Hinz W 1992 Uzun Hasan ve Seyh Cuneyd Cev Tevfik Biyiklioglu Ankara Turk Tarih Kurumu Basimevi Muhy i Gulseni 2014 Menakib i Ibrahim i Gulseni Istanbul Yazma Eserler Kurumu Baskanligi Yayinlari Hoca Sadeddin Efendi Tacu t Tevarih C 3 Ceviren Ismet Parmaksizoglu Istanbul 1979 s 131 Ayse Atici Arayancan Akkoyunlu Yonetiminde Asiret Kavgasi Musullular ve Sufi Halil Bey Ornegi Uzerinden Tarihi Surecin Incelenmesi AVRASYA Uluslararasi Arastirmalar Dergisi C 6 S 13 Mayis 2018 s 6 7