IV İohann Komnenos (yun. Ἰωάννης Μέγας Κομνηνός)(ən geci 1404, Trabzon – aprel 1460), 1429-ci ildən 1459-ci ilə qədər Trabzon imperiyasının imperatoru. Trabzon imperatoru IV. Aleksios ilə Theodora Kantakouzene'nin oğludur.
IV İohann Komnenos | |
---|---|
| |
Əvvəlki | IV Aleksey |
Sonrakı | V Aleksey |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | ən geci 1404 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | aprel 1460 |
Fəaliyyəti | suveren[d] |
Atası | IV Aleksey |
Anası | Teodora Kantakuzin |
Həyat yoldaşı | ... Baqrationi (I Aleksandrın qızı) |
Uşağı | Despina Komnini |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
1426-ci ildə atasına hücum edib,amma müvəffəqiyyətsizliyə uğrayıb. Bunun üzərinə Gürcüstana çəkilib. Gürcüstan Kralı I. Aleksandrosun qızı Bagrationi ilə evlənib. Ancaq bu evlilik Trabzon üçün lazımlı dəstəyi verməyib. 1427-ci ildə Krımda olan Genuya kolonyasına gəmiylə getmiş, burada hazırladığı bir ordu ilə 1429-ci ildə Trabzona hərəkət etmişdir. Atası Aleksios ona qarşı gəlsə də, İohann bəzi zadəganların dəstəyini qazanmağı bacarmışdır. Bu zadəganlar atası çadırında yatarkən İohannın agentləri tərəfindən öldürülməsinə icazə vermişlər. Yuhannes'in qardaşı Aleksandros taxta keçməyi bacara bilməmiş, oktyabr 1429 tarixində İohann Trabzon imperatoru elan edilmişdir.
İohann hökmdarlığına atasını öldürənləri cəzalandırıb, atasını Metropolitan kilsəsinə basdıraraq başlamışdır. Hökmdarlığı qonşu Türkmən və qərbdən gələn Osmanlı axınları ilə keçmişdir. 1442-ci ildə II. Murat, sahilləri qarət edib, şəhəri ələ keçirmək üçün bir donanma göndərmişdir. Bu hücum, Trabzon üzərində çox böyük təsir göstərməmiş,amma ona bağlı Krıma yürüş edilmiş və Krımdan dönərkən yaşanan bir fırtına donanmaya ziyan vermişdir. Osmanlılardan II. Məhmədə qədər heç kim bir daha buraya hücum etməmişdir.
1451-ci ildə Bizans İmperatorluğunun diplomatı və tarixçi Georgios Frantzis Trabzona İohannın ailəsi ya da Gürcü Krallığı ilə XI. Konstantin Palaiologos arasında bir evlilik təklifi etmək üçün gəlmişdir. Ancaq müvəffəqiyyətli olmamışdır. 1453-ci ildə İstanbulun fəthindən sonra Trabzona və Venesiya Respublikasına boğazlardan istifadə əvəzinə ağır vergilər qoymuşdur. İohann bu mövzuda iş birliyi etməmişdir. Bunun üzərinə Sultan 1456-ci ildə Amasya qubernatorunu həm quru, həm də dəniz üzərindən Trabzona səfərə çıxarmışdır. Bu vəziyyətdə vergi ödəməyi qəbul etmişdir. Osmanlıya qarşı qonşu Presliklerle ailəsi ilə evlilikler etdirmişdir. Bunun yanında Roma Katolik Kilsəsi ilə birləşməyi qəbul etmək üçün dəstək axtarmışdır. Daha əvvəlki imperatorların əksinə Papa IV. Eugeniusun məktubuna cavab vermişdir. 1430-cu illərin sonunda Trabzon Metropoliti Basel məclisində Bizans din adamları ilə birlikdə iştirak etmişdir.
Lakin, Papalığa bu yanaşmalar digər əhəmiyyətli Qərb gücləri ilə olan əlaqələrlə parallel olmamışdır. Genuya və Venesiya Respublikaları ilə problemlər yaşanmışdır. 22 Aprel 1459 tarixindən yerinə David keçmişdir.
Ailəsi
İohann iki dəfə evlənmişdir: Gürcüstan Kralı I. Aleksandrın qızı Bagrationi ilə və adı günümüzə çata bilməmiş Dawlat Berdinin qızı ilə.
İlk evliliyindən:
- Aleksios (1455-1463),
- Konstantinopolis- edam edilmişdir,
- Teodora (Dəspinə xatun)-Ağqoyunlular hökmdarı Uzun Həsən ilə evlənmişdir .
- Eudokia-Valenza-İtalyan əsilli Syros Lordu Niccolò Crisponun arvadı (IV. Aleksiosun qızı olma ehtimalı da var)
Mənbə
- http://fmg.ac/Projects/MedLands/TREBIZOND.htm#AlexiosIVTrebizondB
- Kazhdan, Alexander, ed. (1991), Oxford Dictionary of Byzantium, Oxford University Press,
- W. Miller, Trebizond: The Last Greek Empire of the Byzantine Era, Chicago, 1926.
- IV İohann.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
IV Iohann Komnenos yun Ἰwannhs Megas Komnhnos en geci 1404 Trabzon aprel 1460 1429 ci ilden 1459 ci ile qeder Trabzon imperiyasinin imperatoru Trabzon imperatoru IV Aleksios ile Theodora Kantakouzene nin ogludur IV Iohann KomnenosIV Iohann Komnenos donemine aid metal pulXX Trabzon imperatoruEvvelkiIV AlekseySonrakiV AlekseySexsi melumatlarDogum tarixi en geci 1404Dogum yeri Trabzon Trapezund imperiyasiVefat tarixi aprel 1460Fealiyyeti suveren d Atasi IV AlekseyAnasi Teodora KantakuzinHeyat yoldasi Baqrationi I Aleksandrin qizi Usagi Despina Komnini Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyati1426 ci ilde atasina hucum edib amma muveffeqiyyetsizliye ugrayib Bunun uzerine Gurcustana cekilib Gurcustan Krali I Aleksandrosun qizi Bagrationi ile evlenib Ancaq bu evlilik Trabzon ucun lazimli desteyi vermeyib 1427 ci ilde Krimda olan Genuya kolonyasina gemiyle getmis burada hazirladigi bir ordu ile 1429 ci ilde Trabzona hereket etmisdir Atasi Aleksios ona qarsi gelse de Iohann bezi zadeganlarin desteyini qazanmagi bacarmisdir Bu zadeganlar atasi cadirinda yatarken Iohannin agentleri terefinden oldurulmesine icaze vermisler Yuhannes in qardasi Aleksandros taxta kecmeyi bacara bilmemis oktyabr 1429 tarixinde Iohann Trabzon imperatoru elan edilmisdir Iohann hokmdarligina atasini oldurenleri cezalandirib atasini Metropolitan kilsesine basdiraraq baslamisdir Hokmdarligi qonsu Turkmen ve qerbden gelen Osmanli axinlari ile kecmisdir 1442 ci ilde II Murat sahilleri qaret edib seheri ele kecirmek ucun bir donanma gondermisdir Bu hucum Trabzon uzerinde cox boyuk tesir gostermemis amma ona bagli Krima yurus edilmis ve Krimdan donerken yasanan bir firtina donanmaya ziyan vermisdir Osmanlilardan II Mehmede qeder hec kim bir daha buraya hucum etmemisdir 1451 ci ilde Bizans Imperatorlugunun diplomati ve tarixci Georgios Frantzis Trabzona Iohannin ailesi ya da Gurcu Kralligi ile XI Konstantin Palaiologos arasinda bir evlilik teklifi etmek ucun gelmisdir Ancaq muveffeqiyyetli olmamisdir 1453 ci ilde Istanbulun fethinden sonra Trabzona ve Venesiya Respublikasina bogazlardan istifade evezine agir vergiler qoymusdur Iohann bu movzuda is birliyi etmemisdir Bunun uzerine Sultan 1456 ci ilde Amasya qubernatorunu hem quru hem de deniz uzerinden Trabzona sefere cixarmisdir Bu veziyyetde vergi odemeyi qebul etmisdir Osmanliya qarsi qonsu Presliklerle ailesi ile evlilikler etdirmisdir Bunun yaninda Roma Katolik Kilsesi ile birlesmeyi qebul etmek ucun destek axtarmisdir Daha evvelki imperatorlarin eksine Papa IV Eugeniusun mektubuna cavab vermisdir 1430 cu illerin sonunda Trabzon Metropoliti Basel meclisinde Bizans din adamlari ile birlikde istirak etmisdir Lakin Papaliga bu yanasmalar diger ehemiyyetli Qerb gucleri ile olan elaqelerle parallel olmamisdir Genuya ve Venesiya Respublikalari ile problemler yasanmisdir 22 Aprel 1459 tarixinden yerine David kecmisdir AilesiIohann iki defe evlenmisdir Gurcustan Krali I Aleksandrin qizi Bagrationi ile ve adi gunumuze cata bilmemis Dawlat Berdinin qizi ile Ilk evliliyinden Aleksios 1455 1463 Konstantinopolis edam edilmisdir Teodora Despine xatun Agqoyunlular hokmdari Uzun Hesen ile evlenmisdir Eudokia Valenza Italyan esilli Syros Lordu Niccolo Crisponun arvadi IV Aleksiosun qizi olma ehtimali da var Menbehttp fmg ac Projects MedLands TREBIZOND htm AlexiosIVTrebizondB Kazhdan Alexander ed 1991 Oxford Dictionary of Byzantium Oxford University Press ISBN 978 0 19 504652 6 W Miller Trebizond The Last Greek Empire of the Byzantine Era Chicago 1926 IV Iohann