Klassik liberalizm özəl mülkiyyəti maneəsiz bazar iqtisadiyyatını hüququn aliliyini din və mətbuat azadlığının konstitus

Klassik liberalizm — özəl mülkiyyəti, maneəsiz bazar iqtisadiyyatını, hüququn aliliyini, din və mətbuat azadlığının konstitusional qarantiyalarını, eləcə də azad bazara əsaslanan beynəlxalq sülhü dəstəkləyən ideologiyanı təyin etmək üçün istifadə edilən termin.Liberalizmin bir qoludur.

Liberalizm

İdeyalar

Kapitalizm • Bazar iqtisadiyyatı
İnsan hüquqları
Hüquqi dövlət
İctimai müqavilə
• Millət
Plüralizm • Demokratiya
İdeyadaxili hərəkatlar
Libertarianlıq
Neoliberalizm

[]

Klassik liberallar fərdi azadlığa əsaslanan və bu azadlıqların qorunması ilə məhdudlaşdırılmış, cəmiyyətə yüksək üstünlük təmin edəcək bəzi xidmətlər göstərən bir dövlətin olması, geriyə qalan bütün funksiyalar azaldılaraq sərbəst bazar tərəfindən qarşılanmalıdır. İdeyaları klassik liberalizmə təsir edən insanlar arasında Con Lokk, Jan Batist Sey, Tomas Maltus və David Rikardo var. Onların fikirləri Adam Smitin Xalq Sərvətlərindən Biri Kitabında irəli sürülən klassik iqtisadi fikirlərə və təbii qanuna, utilitarizmə və tərəqqiyə inam üzərində quruldu.

XX əsrdə iqtisadçılar Fridrix fon Hayek və Milton Fridmenin rəhbərliyi ilə klassik liberalizmə marağın canlanması baş verdi. Bəziləri klassik liberalizmin müasir inkişafını "neoklassik liberalizm" adlandırır.

Etimologiyası

Klassik liberalizm XIX əsrdə Avropa və ABŞ-də inkişaf etmişdir. XVIII əsrdə Klassik liberalizmin məlum ideyalar üzərində qurulmasına baxmayaraq, bu, yeni bir cəmiyyət tipinə, sənaye inqilabına və urbanizasiyaya cavab olaraq meydana gələn, hökumətə və ictimai münasibətlərə yönəlmişdir.

Həmçinin bax

İstinadlar

Zayıdzadə, Ayxan. "Klassik liberalizm nədir?". Rasional.org (az.). 9 avqust 2020. 2021-09-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-09-20.
Steven M. Dworetz, The Unvarnished Doctrine: Locke, Liberalism, and the American Revolution (1994)
Joyce Appleby, Liberalism and Republicanism in the Historical Imagination (1992) p. 58
Gerald F. Gaus and Chandran Kukathas, Handbook of Political Theory (2004) p. 422
Hunt, p. 54
Richardson, p. 43

[1] Zayıdzadə, Ayxan. "Klassik liberalizm nədir?". Rasional.org (az.). 9 avqust 2020. 2021-09-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-09-20.

[2] Steven M. Dworetz, The Unvarnished Doctrine: Locke, Liberalism, and the American Revolution (1994)

[3] Joyce Appleby, Liberalism and Republicanism in the Historical Imagination (1992) p. 58

[4] Gerald F. Gaus and Chandran Kukathas, Handbook of Political Theory (2004) p. 422

[5] Hunt, p. 54

[6] Richardson, p. 43