Müdrik Fridrix (alm. Friedrich II., der Weise; 9 dekabr 1482 və ya 1482 – 26 fevral 1556 və ya 1556) — Vittelsbaxlar sülaləsindən Pfals kürfürstü (1544–1556).
II Fridrix | |
---|---|
alm. Friedrich II. von der Pfalz | |
16 mart 1544 – 1556 | |
Əvvəlki | V Lüdviq |
Sonrakı | Otto Henri |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 9 dekabr 1482 və ya 1482 |
Vəfat tarixi | 26 fevral 1556 və ya 1556 |
Dəfn yeri | |
Atası | Filipp |
Ailəsi | Vittelsbax sülaləsi |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Fridrix 1482-ci ildə Noyştadt yaxınlığındakı Vinzingen qalasında doğulmuşdu. Onun valideynləri Filipp və Bavariya-Landsxut hersoqu qızı Bavariyalı Marqaret (1456–1501) idi. O, 1529 və 1532-ci illərdə Osmanlıya qarşı ekspedisiyalara rəhbərlik edən və 1530-cu ildə Auqsburq məclisində rəhbərlik edən Müqəddəs Roma İmperatoru V Karlın müşaviri və sərkərdəsi kimi xidmət etmişdir. O, Pfals-Noyburqun gənc hersoqları Otto Henri və Filippin himayəçisi idi və daha sonra Habsburqlu I Ferdinandın generalı kimi xidmət etmişdi.
Norveç taxtı uğrunda mübarizə
Fridrix bir müddət Danimarka-Norveçdə çevriliş planlarında iştirak edib. Onun həyat yoldaşı Dorotea 1523-cü ildə Danimarka zadəgan üsyanından sonra taxtdan salınmış Danimarka və Norveçin keçmiş kralı II Xristianın qızı idi.Norveçin Katolik arxiyepiskopu və Krallıq Şurasının rəhbəri 1529-cu ildə, Norveç taxtını protestant dost I Fridrixdən geri almaq barədə əməkdaşlıq haqda imperatorla əlaqə saxladı. II Xristian protestant idi, amma həm də İmperator Karlın qaynı idi və buna görə də Norveçdəki katolik mübarizəsinə kömək edəcəyinə söz verdi. II Xristian 1531-ci ildə Norveçi geri almağa çalışdı, lakin 1532-ci ildə məğlub oldu. Daha sonra həbs edildi və sonrakı 27 il Danimarkada məhbus olaraq qaldı.
1535-ci ildə Dorotea ilə evləndikdən sonra Fridrix tezliklə Olav Engelbrektsona (Brüsseldəki emissarları vasitəsilə) məktub göndərərək taxt-taca sahib çıxacağını bildirdi və o, həm də özündən və V Karldan hərbi dəstək vəd etdi. 1536-cı ilin qışında Olav Engelbrektsson Şərqi Norveçdəki kəndlərə tərəfdar dəstələri göndərdi; bu dəstələr yeni hökmdarın yolda olduğunu işarə edən məktubu insanlara oxudular. Bununla belə, az sayda kəndli gözlənilən üsyana qoşuldu, lakin digər mənbələr Şərqi Norveçdə bir çox fermerlərin və burjuaziyanın Arxiyepiskop üçün üsyana qalxdığını, lakin Fridrix və ya Karldan heç bir faktiki dəstək gəlmədiyi üçün tezliklə uğursuzluğa düçar oldu qeyd edir. 1537-ci ilin qışında Fridrix iki gəmi göndərdi. Bununla belə, Danimarka kralı Norveçin təhlükəsizliyini təmin etmək üçün eyni vaxtda dəniz hücumu təşkil etdiyi üçün bunun heç bir faydası olmadı. Olav Engelbrektsson aprel ayında ölkədən qaçdı, yepiskoplar Hoskuld Hoskuldsson və Mogens Lauritsson həbs olundu, iyunda digər tərəfdarlar cəzalandırıldı və Norveçdəki Katolik Kilsəsi və Krallığın Şurası ləğv edildi.
Fridrix və həyat yoldaşı Dorotea heç vaxt Norveç (və həmçinin Danimarka) taxtına iddiadan əl çəkmədilər və imperator V Karlın onları dəstəkləməsi üçün fəal şəkildə çalışdılar. 1539-cu ildə onlar məsələni həll etmək üçün İspaniyada imperatorun yanına getdilər, lakin müvəffəqiyyət qazana bilmədilər.
Hakimiyyəti və ölümü
1544-cü ildə Fridrix kürfürst oldu. İmperator elə həmin il Şpeyer müqaviləsində III Xristianı Danimarka-Norveç kralı kimi rəsmi olaraq tanıdı, lakin Fridrix ölümünə qədər iddiasını davam etdirdi. 1546-cı il Milad bayramında Fridrix və arvadı Dorotea Heydelberqdə protestant ayininə qoşuldular və bu, İmperatorun narazılığına səbəb oldu. Bir müddət Fridrix protestant müxalifətinin tərəfini tutdu. Lakin o, tezliklə İmperatorun katolik məzhəbinə yenidən qoşuldu. Bundan sonra Fridrix Pfalsda protestant reformasiyasının tətbiqinə mane oldu. II Fridrix 1556-cı ilin fevralında Alzeydə öldü, onun yerinə qardaşıoğlu Otto Henri keçdi.
İstinadlar
- https://www.biografiasyvidas.com/biografia/f/federico_ii_el_prudente.htm.
- Bietenholz, Peter G.; Deutscher, Thomas Brian. Contemporaries of Erasmus: A Biographical Register of the Renaissance and Reformation. January 2003. ISBN . 2023-07-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-10-09.
- Karl Eduard Förstemann, ed., Urkundenbuch zu der Geschichte des Reichstages zu Augsburg im Jahre 1530, vol. 1 (Halle, 1833), p. 304 [repr. (Osnabrück, 1966)]. Also in: Kohler, ed., Quellen, p. 160.
- Ersland, Geir Atle; Sandvik, Hilde. Norsk historie 1300-1625. Volume two of (Norwegian). Oslo: Samlaget. 1999. 148–149. ISBN .
- Ersland, Geir Atle; Sandvik, Hilde. Norsk historie 1300-1625. Volume two of (Norwegian). Oslo: Samlaget. 1999. 148–149. ISBN .
- Rian, Øystein. Olav Engelbrektsson // (redaktor). (Norwegian). Oslo: Kunnskapsforlaget. 22 October 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 19 June 2018.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mudrik Fridrix alm Friedrich II der Weise 9 dekabr 1482 ve ya 1482 26 fevral 1556 ve ya 1556 Vittelsbaxlar sulalesinden Pfals kurfurstu 1544 1556 II Fridrixalm Friedrich II von der Pfalz Pfals kurfurstu16 mart 1544 1556EvvelkiV LudviqSonrakiOtto HenriSexsi melumatlarDogum tarixi 9 dekabr 1482 ve ya 1482Vefat tarixi 26 fevral 1556 ve ya 1556Defn yeri Muqeddes Ruh kilsesiAtasi FilippAilesi Vittelsbax sulalesi Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiFridrix 1482 ci ilde Noystadt yaxinligindaki Vinzingen qalasinda dogulmusdu Onun valideynleri Filipp ve Bavariya Landsxut hersoqu qizi Bavariyali Marqaret 1456 1501 idi O 1529 ve 1532 ci illerde Osmanliya qarsi ekspedisiyalara rehberlik eden ve 1530 cu ilde Auqsburq meclisinde rehberlik eden Muqeddes Roma Imperatoru V Karlin musaviri ve serkerdesi kimi xidmet etmisdir O Pfals Noyburqun genc hersoqlari Otto Henri ve Filippin himayecisi idi ve daha sonra Habsburqlu I Ferdinandin generali kimi xidmet etmisdi Norvec taxti ugrunda mubarizeFridrix bir muddet Danimarka Norvecde cevrilis planlarinda istirak edib Onun heyat yoldasi Dorotea 1523 cu ilde Danimarka zadegan usyanindan sonra taxtdan salinmis Danimarka ve Norvecin kecmis krali II Xristianin qizi idi Norvecin Katolik arxiyepiskopu ve Kralliq Surasinin rehberi 1529 cu ilde Norvec taxtini protestant dost I Fridrixden geri almaq barede emekdasliq haqda imperatorla elaqe saxladi II Xristian protestant idi amma hem de Imperator Karlin qayni idi ve buna gore de Norvecdeki katolik mubarizesine komek edeceyine soz verdi II Xristian 1531 ci ilde Norveci geri almaga calisdi lakin 1532 ci ilde meglub oldu Daha sonra hebs edildi ve sonraki 27 il Danimarkada mehbus olaraq qaldi 1535 ci ilde Dorotea ile evlendikden sonra Fridrix tezlikle Olav Engelbrektsona Brusseldeki emissarlari vasitesile mektub gondererek taxt taca sahib cixacagini bildirdi ve o hem de ozunden ve V Karldan herbi destek ved etdi 1536 ci ilin qisinda Olav Engelbrektsson Serqi Norvecdeki kendlere terefdar desteleri gonderdi bu desteler yeni hokmdarin yolda oldugunu isare eden mektubu insanlara oxudular Bununla bele az sayda kendli gozlenilen usyana qosuldu lakin diger menbeler Serqi Norvecde bir cox fermerlerin ve burjuaziyanin Arxiyepiskop ucun usyana qalxdigini lakin Fridrix ve ya Karldan hec bir faktiki destek gelmediyi ucun tezlikle ugursuzluga ducar oldu qeyd edir 1537 ci ilin qisinda Fridrix iki gemi gonderdi Bununla bele Danimarka krali Norvecin tehlukesizliyini temin etmek ucun eyni vaxtda deniz hucumu teskil etdiyi ucun bunun hec bir faydasi olmadi Olav Engelbrektsson aprel ayinda olkeden qacdi yepiskoplar Hoskuld Hoskuldsson ve Mogens Lauritsson hebs olundu iyunda diger terefdarlar cezalandirildi ve Norvecdeki Katolik Kilsesi ve Kralligin Surasi legv edildi Fridrix ve heyat yoldasi Dorotea hec vaxt Norvec ve hemcinin Danimarka taxtina iddiadan el cekmediler ve imperator V Karlin onlari desteklemesi ucun feal sekilde calisdilar 1539 cu ilde onlar meseleni hell etmek ucun Ispaniyada imperatorun yanina getdiler lakin muveffeqiyyet qazana bilmediler Hakimiyyeti ve olumu1544 cu ilde Fridrix kurfurst oldu Imperator ele hemin il Speyer muqavilesinde III Xristiani Danimarka Norvec krali kimi resmi olaraq tanidi lakin Fridrix olumune qeder iddiasini davam etdirdi 1546 ci il Milad bayraminda Fridrix ve arvadi Dorotea Heydelberqde protestant ayinine qosuldular ve bu Imperatorun naraziligina sebeb oldu Bir muddet Fridrix protestant muxalifetinin terefini tutdu Lakin o tezlikle Imperatorun katolik mezhebine yeniden qosuldu Bundan sonra Fridrix Pfalsda protestant reformasiyasinin tetbiqine mane oldu II Fridrix 1556 ci ilin fevralinda Alzeyde oldu onun yerine qardasioglu Otto Henri kecdi Istinadlarhttps www biografiasyvidas com biografia f federico ii el prudente htm Bietenholz Peter G Deutscher Thomas Brian Contemporaries of Erasmus A Biographical Register of the Renaissance and Reformation January 2003 ISBN 9780802085771 2023 07 23 tarixinde Istifade tarixi 2022 10 09 Karl Eduard Forstemann ed Urkundenbuch zu der Geschichte des Reichstages zu Augsburg im Jahre 1530 vol 1 Halle 1833 p 304 repr Osnabruck 1966 Also in Kohler ed Quellen p 160 Ersland Geir Atle Sandvik Hilde Norsk historie 1300 1625 Volume two of Norwegian Oslo Samlaget 1999 148 149 ISBN 82 521 5182 5 Ersland Geir Atle Sandvik Hilde Norsk historie 1300 1625 Volume two of Norwegian Oslo Samlaget 1999 148 149 ISBN 82 521 5182 5 Rian Oystein Olav Engelbrektsson redaktor Norwegian Oslo Kunnskapsforlaget 22 October 2019 tarixinde Istifade tarixi 19 June 2018