Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Əhməd Hülusi Aladaş (türk. Ahmet Hulusi Alataş; 1 yanvar 1882, Bəyşəhər[d], Konya ili – 29 mart 1964, Ankara) — türk siyasətçi.Türkiyə Cümhuriyyəti tarixində Rəfiq Saydam (12 il) və dan (10 il) sonra ən uzun müddət səhiyyə naziri olaraq xidmət edən siyasətçidir.
| Hülusi Aladaş | |
|---|---|
 | |
| 1 noyabr 1937 – 18 yanvar 1945 | |
| Baş nazir | Cəlal Bayar Rəfiq Saydam Şükrü Saracoğlu |
| Əvvəlki | Rəfiq Saydam |
| Sonrakı | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 1 yanvar 1882 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 29 mart 1964 (82 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Partiya | |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | siyasətçi |
| Atası | Hacı Hafiz Əhməd Fəvzi bəy |
| Anası | Əminə xanım |
| Həyat yoldaşı | Məryəm Zərrin Aladaş |
| Uşaqları | Terim Serozan Yalçın Aladaş |
| Hərbi xidmət | |
| Döyüşlər | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
1882-ci ildə Konya Beyşəhərdə Hacı Hafiz Əhməd Fəvzi bəy və Əminə xanımın ailəsində dünyaya gəldi. Özündən yaşca kiçik Kamal, Sahirə, Şəhibə və Mehmed adlı bacı-qardaşı vardı. 6 yaşından etibarən İzmirdə olan Hülusi bəy ilk və orta təhsilini burada aldı.1901-ci ildə Hərbi Tibb məktəbinə daxil oldu və 16 noyabr 1907-ci ildə həkim kapitan rütbəsilə buradan məzun oldu.
Hərbi təliminin ardından Bəsrə və Bağdadda hərbi xidmətə yollandı. Balkan müharibələri illərində hospital baş həkimi, Birinci Dünya Müharibəsi illərində isə təbib-müşavir və ordu təbib rəisi kimi fəaliyyət göstərdi. 1918-ci ildə kaymakam rütbəsinə yüksəldi və bu illərdəki fəaliyyətləri səbəbilə medallarla təltif olundu. Mütarəkə dövründə işğal altındakı İstanbula yollandı və burada Hərbi Tibb Məktəbinin müdiri təyin edildi. 1921-ci ilədək bu vəzifədə qalan Hülusi bəy ətrafına topladığı təbiblərlə birlikdə gizlicə Anadoluya getdi və Mustafa Kamal Paşanın yenicə başlatdığı Milli Qurtuluş Hərəkatına qatıldı.
Milli Qurtuluş Hərəkatı boyunca baş təbib və I Ordu təbib rəisi kimi xidmət edən Hülusi bəy 30 avqust zəfərinin ardından polkovnik rütbəsinə yüksəldi. Ancaq 1923-cü ilin oktyabrından etibarən öz istəyilə hərbi həkimlikdən ayrıldı və İzmirə qayıdaraq fərdi həkim kimi fəaliyyət göstərməyə başladı. Bu illərdə Qızıl Aypara cəmiyyəti üzvü olan Hülusi bəy 1925-1935-ci illərdə İzmir Liman İşləri idarəsində müdür kimi çalışdı.1927-1930-cu illərdə İzmir bələdiyyə rəisi olan Hülusi bəy bu dönəmdə şəhərin bərpası üçün əlindən gələni əsirgəmədi. O illərdə tüğyan edən Böyük böhran səbəbilə iqtisadi tarazlığı qorumağa çalışdı. Uzun zamandır əziyyət çəkdiyi xəstəlik səbəbilə 1930-cu ilin iyununda bələdiyyə rəisliyindən istehfa etdi.
1936-cı ildə keçirilən seçkilərə qatıldı və Aydın millət vəkili olaraq TBMM-yə üzv seçildi. 1937-ci ilin oktyabrında qurulan I Bayar hökumətində Səhiyyə naziri olaraq təyin olundu. 1945-ci ilədək bu vəzifəsini davam etdirdi.1946-cı ildə keçirilən seçkilərdə iştirak etdi və Konya millət vəkili olaraq yenidən TBMM-yə üzv seçildi. 1950-ci ilədək millət vəkilliyi davam etdi və bu tarixdə siyasətdən ayrılaraq Ankaraya çəkildi.
İzmirdə keçirdiyi günlərdə tanış olduğu Məryəm Zərrin xanımla evlənən Hülusi Aladaşın bu evlilikdən qızı Terim Serozan və oğlu memar Yalçın Aladaş adlı 2 övladı dünyaya gəldi. Bundan başqa xanımının ilk evliliyindən Gühər Arar adlı bir qızına da atalıq edən Hülusi Aladaş 29 mart 1964-cü ildə gecə saatlarında Ankarada vəfat etdi. Cənazəsi 31 martda Ankara Əsri məzarlığına dəfn olundu.
Qalereya
-
Hülusi Aladaş və ailəsi (soldan sağa: ögey qızı Gühər, oğlu Yalçın, kürəkəni İsmayıl Arar, qızı Terim, yanında əyləşən xanımı Məryəm Zərrin xanım və nəvələri) -
Mütarəkə illərində Hərbi Tibb Məktəbinin müdiri ikən (20 dekabr 1920) -
Səhiyyə nazirliyi dönəmində baş nazir Cəlal Bayarla birlikdə. 1930-cu illərin sonu -
Ankaradakı Cəbəci Əsri məzarlığındakı məzar yeri
Mənbə
Ədəbiyyat
- Dr. Ahmet Hulusi Alataş'ın Hayatı (Askerî ve Siyasî Faaliyetleri). Selahattin Bayraktar. Yüksek Lisans Tezi. TC Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi. 2021
İstinadlar
- Mehmet Karayaman, “Beyşehirli Bir Hekim ve Devlet Adamı Doktor Hulusi Alataş”, Selçuk Üniversitesi Beyşehir Meslek Yüksekokulu I. Uluslararası Beyşehir ve Yöresi Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Konya, 2006, s. 390-392
- İhsan Güneş, Türk Parlamento Tarihi TBMM - V. Dönem 1935-1939, Cilt 2, Türkiye Büyük Millet Meclisi Vakfı Yayınları, Ankara, 2001, s. 65
- İzmir Atatürk Lisesi Eğitim Vakfı, “Mezunlarımız”
- Mehmet Zeki Pakalın, Türkiye Teracimi Ahval Ansiklopedisi, İstanbul, 1929, s. 86
- Melih Tınal, “Mekteb-i İdadiden Günümüze İzmir Atatürk Lisesi”, Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 24, 2008, s. 133
- “İzmir Lisesi’nde Büyük Bayram”, Anadolu, 11 Ekim 1938, s. 8
- Engin Berber, Rumeli’den İzmir’e Yitik Yaşamların İzinde, İzmir Büyükşehir Belediyesi Kent Kitaplığı, İzmir, 2002, s. 32-33
- T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (BCA), Fon No (FN): 30.10.0.0, Yer No (YN): 14.80.8
- “Kabinede Değişiklik”, Ulus, 19 Ocak 1945, s. 1
- Mustafa Çufalı, Türk Parlamento Tarihi TBMM - VIII. Dönem (1946-1950), Cilt 3, Türkiye Büyük Millet Meclisi Vakfı Yayınları, Ankara, 2012, s. 271
- “Büyük Bir Kayıp”, Cumhuriyet, 31 Mart 1964, s. 3
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ehmed Hulusi Aladas turk Ahmet Hulusi Alatas 1 yanvar 1882 Beyseher d Konya ili 29 mart 1964 Ankara turk siyasetci Turkiye Cumhuriyyeti tarixinde Refiq Saydam 12 il ve dan 10 il sonra en uzun muddet sehiyye naziri olaraq xidmet eden siyasetcidir Hulusi AladasTurkiyenin1 noyabr 1937 18 yanvar 1945Bas nazirCelal Bayar Refiq Saydam Sukru SaracogluEvvelkiRefiq SaydamSonrakiSexsi melumatlarDogum tarixi 1 yanvar 1882 1882 01 01 Dogum yeri Beyseher d Konya ili TurkiyeVefat tarixi 29 mart 1964 1964 03 29 82 yasinda Vefat yeri Ankara Ankara ili TurkiyeDefn yeri Cebeci Esri qebiristanligiPartiya Cumhuriyyet Xalq PartiyasiTehsili Gulhane Tehsil ve Arasdirma XestexanasiFealiyyeti siyasetciAtasi Haci Hafiz Ehmed Fevzi beyAnasi Emine xanimHeyat yoldasi Meryem Zerrin AladasUsaqlari Terim Serozan Yalcin AladasHerbi xidmetDoyusler Balkan muharibeleri Birinci Dunya muharibesi Turkiye Istiqlaliyyet muharibesi Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyati1882 ci ilde Konya Beyseherde Haci Hafiz Ehmed Fevzi bey ve Emine xanimin ailesinde dunyaya geldi Ozunden yasca kicik Kamal Sahire Sehibe ve Mehmed adli baci qardasi vardi 6 yasindan etibaren Izmirde olan Hulusi bey ilk ve orta tehsilini burada aldi 1901 ci ilde Herbi Tibb mektebine daxil oldu ve 16 noyabr 1907 ci ilde hekim kapitan rutbesile buradan mezun oldu Herbi teliminin ardindan Besre ve Bagdadda herbi xidmete yollandi Balkan muharibeleri illerinde hospital bas hekimi Birinci Dunya Muharibesi illerinde ise tebib musavir ve ordu tebib reisi kimi fealiyyet gosterdi 1918 ci ilde kaymakam rutbesine yukseldi ve bu illerdeki fealiyyetleri sebebile medallarla teltif olundu Mutareke dovrunde isgal altindaki Istanbula yollandi ve burada Herbi Tibb Mektebinin mudiri teyin edildi 1921 ci iledek bu vezifede qalan Hulusi bey etrafina topladigi tebiblerle birlikde gizlice Anadoluya getdi ve Mustafa Kamal Pasanin yenice baslatdigi Milli Qurtulus Herekatina qatildi Milli Qurtulus Herekati boyunca bas tebib ve I Ordu tebib reisi kimi xidmet eden Hulusi bey 30 avqust zeferinin ardindan polkovnik rutbesine yukseldi Ancaq 1923 cu ilin oktyabrindan etibaren oz isteyile herbi hekimlikden ayrildi ve Izmire qayidaraq ferdi hekim kimi fealiyyet gostermeye basladi Bu illerde Qizil Aypara cemiyyeti uzvu olan Hulusi bey 1925 1935 ci illerde Izmir Liman Isleri idaresinde mudur kimi calisdi 1927 1930 cu illerde Izmir belediyye reisi olan Hulusi bey bu donemde seherin berpasi ucun elinden geleni esirgemedi O illerde tugyan eden Boyuk bohran sebebile iqtisadi tarazligi qorumaga calisdi Uzun zamandir eziyyet cekdiyi xestelik sebebile 1930 cu ilin iyununda belediyye reisliyinden istehfa etdi 1936 ci ilde kecirilen seckilere qatildi ve Aydin millet vekili olaraq TBMM ye uzv secildi 1937 ci ilin oktyabrinda qurulan I Bayar hokumetinde Sehiyye naziri olaraq teyin olundu 1945 ci iledek bu vezifesini davam etdirdi 1946 ci ilde kecirilen seckilerde istirak etdi ve Konya millet vekili olaraq yeniden TBMM ye uzv secildi 1950 ci iledek millet vekilliyi davam etdi ve bu tarixde siyasetden ayrilaraq Ankaraya cekildi Izmirde kecirdiyi gunlerde tanis oldugu Meryem Zerrin xanimla evlenen Hulusi Aladasin bu evlilikden qizi Terim Serozan ve oglu memar Yalcin Aladas adli 2 ovladi dunyaya geldi Bundan basqa xaniminin ilk evliliyinden Guher Arar adli bir qizina da ataliq eden Hulusi Aladas 29 mart 1964 cu ilde gece saatlarinda Ankarada vefat etdi Cenazesi 31 martda Ankara Esri mezarligina defn olundu QalereyaHulusi Aladas ve ailesi soldan saga ogey qizi Guher oglu Yalcin kurekeni Ismayil Arar qizi Terim yaninda eylesen xanimi Meryem Zerrin xanim ve neveleri Mutareke illerinde Herbi Tibb Mektebinin mudiri iken 20 dekabr 1920 Sehiyye nazirliyi doneminde bas nazir Celal Bayarla birlikde 1930 cu illerin sonu Ankaradaki Cebeci Esri mezarligindaki mezar yeriMenbeEdebiyyat Dr Ahmet Hulusi Alatas in Hayati Askeri ve Siyasi Faaliyetleri Selahattin Bayraktar Yuksek Lisans Tezi TC Mimar Sinan Guzel Sanatlar Universitesi 2021Istinadlar Mehmet Karayaman Beysehirli Bir Hekim ve Devlet Adami Doktor Hulusi Alatas Selcuk Universitesi Beysehir Meslek Yuksekokulu I Uluslararasi Beysehir ve Yoresi Sempozyumu Bildiriler Kitabi Konya 2006 s 390 392 Ihsan Gunes Turk Parlamento Tarihi TBMM V Donem 1935 1939 Cilt 2 Turkiye Buyuk Millet Meclisi Vakfi Yayinlari Ankara 2001 s 65 Izmir Ataturk Lisesi Egitim Vakfi Mezunlarimiz Mehmet Zeki Pakalin Turkiye Teracimi Ahval Ansiklopedisi Istanbul 1929 s 86 Melih Tinal Mekteb i Idadiden Gunumuze Izmir Ataturk Lisesi Dokuz Eylul Universitesi Buca Egitim Fakultesi Dergisi Sayi 24 2008 s 133 Izmir Lisesi nde Buyuk Bayram Anadolu 11 Ekim 1938 s 8 Engin Berber Rumeli den Izmir e Yitik Yasamlarin Izinde Izmir Buyuksehir Belediyesi Kent Kitapligi Izmir 2002 s 32 33 T C Cumhurbaskanligi Devlet Arsivleri Baskanligi Basbakanlik Cumhuriyet Arsivi BCA Fon No FN 30 10 0 0 Yer No YN 14 80 8 Kabinede Degisiklik Ulus 19 Ocak 1945 s 1 Mustafa Cufali Turk Parlamento Tarihi TBMM VIII Donem 1946 1950 Cilt 3 Turkiye Buyuk Millet Meclisi Vakfi Yayinlari Ankara 2012 s 271 Buyuk Bir Kayip Cumhuriyet 31 Mart 1964 s 3