Hampi (канн. ಹಂಪೆ) - Hindistanın qədim karnataka ştatında yerləşir. Keçmiş Vicayanaqar imperiyasının paytaxtı Vicayanaqara ətrafında yerləşir. Hampidə çoxlu sayda abidələr var. Qədim Hampi Vicayanaqaranın mərkəzində yerləşir, ancaq hal-hazırda bura bərbad vəziyyətdədir. Bu ərazilər UNESCO-nun tarixi abidələr siyahısına daxildir. İndi bura induistlərin əsas mədəb yerlədir.
Hamar | |
---|---|
Ölkə | Hindistan |
Şəhər | |
Aidiyyatı | |
Sahəsi |
|
Vəziyyəti | bərbad |
Rəsmi sayt | asi.nic.in/hampi/ |
Hindistan | |
Region | Asiya |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Etimologiyası
Hampi sözü "pampa" sözündən götürülüb, qədim vaxtlarda Tunqabxadra çayı belə adlanırdı. Bu çayın sahilində yerləşən Vicayanaqara şəhəri salınmışdır. Kannada dilində hampi "pampa" deməkdir. Uzun illər ərzində buradakı əhali yaşayış məntəqəsini Vicayaqara və Virupakşapura adlandırırdı.
Tarixi
Hampi assosasiyası tarixi yer olan Kişkindxadır. İlk insanlar burada I əsrdə məskunlaşmağa başlamışdır. 1336-1565-ci illərdə Vicayanaqarada imperiyasının şəhəri Vacayanaqaranın paytaxtının yerində salınmışdır. Bu ərazinin paytaxt seçilməsində əsas məqsəd onun bir tərəfinin Tunqabxadr çayı ilə, digər üç tərəfinin isə təpələrlə əhatə olunmasıdır.
Bu ərazi çoxlu memarlıq və abidələrlə zəngindir. İslam dövrü ərzində bu abidələr dağıdılmış, bəziləri isə hələ də qalmaqdadır
Qədim tikili Hampi
Vicayanaqar imperiyası dövründə Hampi tikilməyə başlamışdır. Qeyri-adi texnologiyadan istifadə edərək bu abidə tikilmişdir. Kömürdən alınan bu məhsulları istənilən formaya gətirmək mümkün idi.
Coğrafiyası
Hampi Tunqabxadra çayı sahilində, Mərkəzi Karnatakanın şərq hissəsində yerləşir. Hampi həmçinin Andro Pradeş ilə həmsərhəddir. O, Banqaloradan 353 km, Bicapura şəhərindən 254 km və Bellaridən isə 74 km aralıda yerləşir. Buradan örtülü Hosapet (Hospet) dəmir yolu keçir. Dəmir yolunun uzunluğu 13 km və ya 8,1 ml-dir. Qış fəsli ərzində Hampi ilə Goa, Sekunderabad və Banqalora arasındakı yolların buz bağlaması ilə əlaqədar avtobus işləmədiyi üçün buraya əhali dəmir yolu vasitəsilə gəlirlər. Bununla yanaşı cənub istiqamətdə Badami və Ayholearekoloji getmək üçün uzunluğu 140 km vəə ya 87 mi olan avtomobil yoluda mövcuddur.
Hampinin 13 km yaxınlığında Xospet - Taluki admistrasiyanın mərkəzi yerləşir. Əsas dili kannada və teluqudur. Əsas gəlirləri kənd təsərrüfatı və turizmdir. Hər il noyabr ayında Vicayanaqarda festival keçirilir. Region dəmir filizi və marqan ilə zəngindir. 2000-ci illərdə dəmir filizini dünya bazarına çıxarılmağa başladı. Bu tarixi abidə olan Hampinin ekologiyası üçün pis olduğundan istehsal dayandırıldır.
Görməli yerləri
- Acyutaraya məbədi
- Akka Tanqi Qudda
- Aneqondi
- Andjeyanadri məbədi
- Akveduki və kanalları
- Kamalapre arxeoloji muzeyi
- Badava-linqa
- Çar tərəzisi
- Yeraltı məbəd
- Tunqabxadra
- Uddan-Virabxadra məbədi
- Narasimxi heykəli
- Virupakşa məbədi
- Vittala məbədi
- Eduru - başavanna
- Yentrodxaraka Andjaneya məbədi
- Virupapurq
Qaleriya
Xarici keçid
- Hampi Museum 2014-06-25 at the Wayback Machine, Archaeological Survey of India
- Group of Monuments at Hampi, UNESCO World Heritage List
- Vijayanagara Research Project, Penn Museum
- Fields of Victory: Vijayanagara 2015-09-21 at the Wayback Machine, Kathleen Morrison, UC Berkeley
Ədəbiyyat
- T.S. Satyan, Hampi: The fabled capital of the Vijayanagara Empire, (Directorate of Archaeology and Museums), Govt. of Karnataka, 1995
- J.M. Fritz et al, New Light on Hampi: Recent Research at Vijayanagara, (Performing Arts Mumbai, 2001) ISBN 81-85026-53-X
- A.N. Longhurst, Hampi Ruins Described and Illustrated, (Laurier Books Ltd., 1998) ISBN 81-206-0159-9
- The Ruins of Hampi:Travel Guide ISBN 81-7525-766
İstinadlar
- Ümumdünya irsi.
- Anila Verghese 2002, pp. 1–18
- Group of Monuments at Hampi 2015-05-13 at the Wayback Machine. World Heritage. Проверено 20 декабря 2006. 28 марта 2012 года.
- James Lochtefeld 2002, pp. 503-505.
- David Kinsley 1988, pp. 46-52, 42-44.
- Fritz & Michell 2016, pp. 14-15.
- Fritz & Michell 2016, pp. 154-155.
- Anila Verghese 2002, pp. 85-87.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Hampi kann ಹ ಪ Hindistanin qedim karnataka statinda yerlesir Kecmis Vicayanaqar imperiyasinin paytaxti Vicayanaqara etrafinda yerlesir Hampide coxlu sayda abideler var Qedim Hampi Vicayanaqaranin merkezinde yerlesir ancaq hal hazirda bura berbad veziyyetdedir Bu eraziler UNESCO nun tarixi abideler siyahisina daxildir Indi bura induistlerin esas medeb yerledir Hamar15 20 04 sm e 76 27 43 s u Olke HindistanSeherAidiyyatiSahesi 4 187 24 ha19 453 62 haVeziyyeti berbadResmi sayt asi nic in hampi HindistanRegionAsiya Vikianbarda elaqeli mediafayllarEtimologiyasiHampi sozu pampa sozunden goturulub qedim vaxtlarda Tunqabxadra cayi bele adlanirdi Bu cayin sahilinde yerlesen Vicayanaqara seheri salinmisdir Kannada dilinde hampi pampa demekdir Uzun iller erzinde buradaki ehali yasayis menteqesini Vicayaqara ve Virupaksapura adlandirirdi TarixiHampi assosasiyasi tarixi yer olan Kiskindxadir Ilk insanlar burada I esrde meskunlasmaga baslamisdir 1336 1565 ci illerde Vicayanaqarada imperiyasinin seheri Vacayanaqaranin paytaxtinin yerinde salinmisdir Bu erazinin paytaxt secilmesinde esas meqsed onun bir terefinin Tunqabxadr cayi ile diger uc terefinin ise tepelerle ehate olunmasidir Bu erazi coxlu memarliq ve abidelerle zengindir Islam dovru erzinde bu abideler dagidilmis bezileri ise hele de qalmaqdadirQedim tikili HampiVicayanaqar imperiyasi dovrunde Hampi tikilmeye baslamisdir Qeyri adi texnologiyadan istifade ederek bu abide tikilmisdir Komurden alinan bu mehsullari istenilen formaya getirmek mumkun idi CografiyasiHampi Tunqabxadra cayi sahilinde Merkezi Karnatakanin serq hissesinde yerlesir Hampi hemcinin Andro Prades ile hemserheddir O Banqaloradan 353 km Bicapura seherinden 254 km ve Bellariden ise 74 km aralida yerlesir Buradan ortulu Hosapet Hospet demir yolu kecir Demir yolunun uzunlugu 13 km ve ya 8 1 ml dir Qis fesli erzinde Hampi ile Goa Sekunderabad ve Banqalora arasindaki yollarin buz baglamasi ile elaqedar avtobus islemediyi ucun buraya ehali demir yolu vasitesile gelirler Bununla yanasi cenub istiqametde Badami ve Ayholearekoloji getmek ucun uzunlugu 140 km vee ya 87 mi olan avtomobil yoluda movcuddur Hampinin 13 km yaxinliginda Xospet Taluki admistrasiyanin merkezi yerlesir Esas dili kannada ve teluqudur Esas gelirleri kend teserrufati ve turizmdir Her il noyabr ayinda Vicayanaqarda festival kecirilir Region demir filizi ve marqan ile zengindir 2000 ci illerde demir filizini dunya bazarina cixarilmaga basladi Bu tarixi abide olan Hampinin ekologiyasi ucun pis oldugundan istehsal dayandirildir Gormeli yerleriAcyutaraya mebedi Akka Tanqi Qudda Aneqondi Andjeyanadri mebedi Akveduki ve kanallari Kamalapre arxeoloji muzeyi Badava linqa Car terezisi Yeralti mebed Tunqabxadra Uddan Virabxadra mebedi Narasimxi heykeli Virupaksa mebedi Vittala mebedi Eduru basavanna Yentrodxaraka Andjaneya mebedi VirupapurqQaleriyaXarici kecidHampi Museum 2014 06 25 at the Wayback Machine Archaeological Survey of India Group of Monuments at Hampi UNESCO World Heritage List Vijayanagara Research Project Penn Museum Fields of Victory Vijayanagara 2015 09 21 at the Wayback Machine Kathleen Morrison UC BerkeleyEdebiyyatT S Satyan Hampi The fabled capital of the Vijayanagara Empire Directorate of Archaeology and Museums Govt of Karnataka 1995 J M Fritz et al New Light on Hampi Recent Research at Vijayanagara Performing Arts Mumbai 2001 ISBN 81 85026 53 X A N Longhurst Hampi Ruins Described and Illustrated Laurier Books Ltd 1998 ISBN 81 206 0159 9 The Ruins of Hampi Travel Guide ISBN 81 7525 766IstinadlarUmumdunya irsi Anila Verghese 2002 pp 1 18 Group of Monuments at Hampi 2015 05 13 at the Wayback Machine World Heritage Provereno 20 dekabrya 2006 28 marta 2012 goda James Lochtefeld 2002 pp 503 505 David Kinsley 1988 pp 46 52 42 44 Fritz amp Michell 2016 pp 14 15 Fritz amp Michell 2016 pp 154 155 Anila Verghese 2002 pp 85 87