Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hindistanın dövlət quruluşu - 1950-ci ildə qəbul edilmiş Konstitusiyaya əsasən Hindistanda hüquqi-siyasi, inzibati, iqtisadi və ictimai münasibətlər sistemi.
| Hindistan | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| भारत गणराज्य Republic of India | |||||
| |||||
| sanskr. सत्यमेव जयते (Yalnız haqq qalib gəlir) | |||||
| Himn: জন গণ মন(Xalqın canı) | |||||
| Tarixi | |||||
| • Elan olunub | 15 avqust 1947-ci il | ||||
| Paytaxt | Nyu Dehli | ||||
| İdarəetmə forması | Respublika | ||||
| Prezident | Pranab Mukherjee | ||||
| Baş Nazir | Narendra Modi | ||||
| Sahəsi | Dünyada 7-ci | ||||
| • Ümumi | 3287590 km² | ||||
| • Su sahəsi (%) | 9,5 | ||||
| Əhalisi | |||||
| • Əhali | 1 210 193 422 nəfər (2-ci) | ||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Dövlət quruluşu
Hindistan 1950-ci ilin yanvar ayında təsdiq edilmiş , 397 maddədən və 9 kitabçadan ibarət Konstitusiyalı federativ respublikadır.
İnzibati bölgüsü
Hindistanın tərkibinə - Baş nazirin məsləhəti əsasında federal Prezidentin 5 illik müddətə təyin etdiyi qubernatorların idarə etdiyi və hər birinin qanunvericilik orqanı (Assambleya) və Hökuməti olan 25 muxtar ştat (Andxra-Pradeş, Arunaçap-Pradeş, Assam, Bixar, Qoa, Qucarat, Cammu və Kəşmir, Qərbi Benqaliya, Karnataka, Tamilnad, Pəncab, Tripura, Uttar-Pradeş, Mizoram, Manipur və s.) və 7 ittifaq ərazisi daxildir.
Hindistanda mövcud olan Andaman və Nikobar adaları, Çandiqarx, Dadra və Naqarxaveli, Daman və Diu, Lakşadvip və Puttuççeri (Pondişeri) adlanan ittifaq əraziləri və paytaxt - Dehli ərazisinın hər biri federal Prezidentin təyin etdiyi qubernator və ya inzibatçısı tərəfindən idarə edilir.
Dövlət başçısı
Prezident - ştatların qanunverici məclislərinin üzvləri ilə Parlamentin hər iki palatasının seçici üzvlərindən ibarət seçki kollegiyası tərəfindən 5 illik müddətə seçilir. Prezident ştatların qanunverici məclislərini buraxmaq, ştatların hökumətlərini ləğv etmək və onların yerinə Prezident üsul-idarəsi tətbiq etmək (ştatların idarəsi qubernatorların ixtiyarına keçir) səlahiyyətlərinə malikdir. Prezident ölkədə olmadığı və ya vəfat etdiyi halda, Parlamentin hər iki palatasının üzvləri tərəfindən 5 il müddətinə seçilən vitse-prezident onun səlahiyyətlərini icra edir. Vitse-prezident eyni zamanda, ştatlar şurasının sədridir. Ölkədə icraedici hakimiyyət prezident və vitse-prezident tərəfindən həyata keçirilir.
Qanunverici hakimiyyət
Ştatlar Şurası "Raja Sabxa"dan və Xalq Palatası "Lok Sabxa"dan ibarət olan ikipalatalı Parlament tərəfindən həyata keçirilir. Ştatlar Şurası ən çoxu 250 nəfərdən ibarətdir və bunlardan 12-si Prezident tərəfindən təyin olunur. Qalan üzvlər isə ştatların qanunverici orqanlarının seçici üzvləri tərəfindən 6 illiyə proporsional sistem üzrə seçilir. Üzvlərin 1/3 hissəsi 2 ildən bir yenidən seçilir.
Qanun layihələri hər iki palatada təqdir edildikdən və Prezidentin formal razılığı alındıqdan sonra qüvvəyə minir. Konstitusiyaya təklif edilən düzəlişlər - hər bir palatanın üzvlərinin 2/3 hissəsinin və bütün üzvlərin sadə səs çoxluğunun razılığı ilə həyata keçirilir və Prezidentin icazəsi ilə müşayiət olunur.
Mərkəzlə ştatlar arasında səlahiyyətlərin bölgüsünə, ştatların Parlamentdəki nümayəndəliklərinə, Ali Məhkəmənin və yüksək məhkəmələrin fəaliyyətinə dair düzəlişlərin qanuni qüvvəyə minməsi üçün ştatların qanunverici orqanlarının, heç olmazsa, yarısının ratifikasiyası tələb olunur. 1950-ci ildən bu günə qədər 80-dən çox düzəlişlər qəbul edilmişdir.
Hər bir ştat 5 illik müddətə seçilən və üzvlərinin sayı 32-425 arasında dəyişən Qanunvericilik orqanına və ya Vidxan Sabxaya malikdir. Beş daha böyük: Bixar, Cammu və Kəşmir, Karnataka, Maxaraştra və Uttar-Pradeş ştatları Qanunvericilik şurası və ya Vidxan Parişad adlandırılan Qanunvericilik palatası tərəfindən həyata keçirilir. Xalq palatası ən çoxu 545 üzvdən ibarətdir. Deputatlar xalq tərəfindən ümumi və gizli səsvermə yolu ilə 5 il müddətinə seçilir. Hər ştatın öz qanunverici məclisi və hökuməti vardır. İttifaq bölgələri mərkəzi hökumət tərəfindən idarə olunur.
İcraedici hakimiyyət
Hindistanda icra hakimiyyəti, həm Prezident, həm də Parlament çoxluğunu qazanmış Federal Hökumət tərəfindən həyata keçirilir. Nazirlərin İcraedici Şurasına - qarşısında məsuliyyət daşıdığı Qanunvericilik orqanından olan hökumət başçısı rəhbərlik edir. Belə ki, bu orqanın dəstəyi olmadan Baş nazir vəzifəsinə seçilmək mümkün deyil. Ştatlar təhsil, səhiyyə, polis və yerli hakimiyyət orqanları üzərində ilkin nəzarəti həyata keçirir, iqtisadi sahədə isə mərkəzin göstərişlərinə uyğun fəaliyyət göstərirlər. Böhran zamanı mərkəzi hökumət və ya Prezident hökumətin idarə edilməsini müvəqqəti olaraq öz əlinə götürə bilər.
Federal hökumət Konstitusiyanın 97 maddəsinin tərkibinə aid olan vətəndaşlıq, müdafiə, xarici ticarət və xarici işlər sahələrində təkbaşına məsuliyyət daşıyır və iqtisadi məsələlərdə həlledici rol oynayır.
Məhkəmə hakimiyyəti
Ölkədə məhkəmə hakimiyyətini ən yüksək məhkəmə instansiyası sayılan, sədri və üzvləri (Ali Məhkəmənin sədrinin təqdimatı əsasında) Prezident tərəfindən təyin olunan Ali Məhkəmə həyata keçirir.
Mənbə
- Неру Дж. Открытие Индии / Джавахарлал Неру / Пер. с англ.; Переводчики: В.В. Исакович, Д.Э. Кунина, И.С. Кливанская, В.Ч. Павлов; Ред. перевода В.Н. Мачавариани.. — М.: Издательство иностранной литературы, 1955.
- Ивашенцов Г. А. Индия. — М.: Мысль, 1989.
- Wolpert, Stanley (2003), A New History of India, Oxford and New York: Oxford University Press. Pp. 544, .
Xarici keçid
- Официальный каталог сайтов Правительства Республики Индия
İstinadlar
- "Arxivlənmiş surət". 2010-10-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-11-22.
- http://districts.gov.in/ 2007-10-11 at the Wayback Machine Districts of India. Government of India. National Informatics Centre (NIC)
- http://www.loc.gov/collections/country-studies/about-this-collection/ 2021-05-07 at the Wayback Machine Country Profile: India (PDF). Library of Congress - Federal Research Division (December 2004)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Hindistanin dovlet qurulusu 1950 ci ilde qebul edilmis Konstitusiyaya esasen Hindistanda huquqi siyasi inzibati iqtisadi ve ictimai munasibetler sistemi Hindistanभ रत गणर ज य Republic of IndiaBayraq Gerbsanskr सत यम व जयत Yalniz haqq qalib gelir Himn জন গণ মন Xalqin cani source source track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track Tarixi Elan olunub 15 avqust 1947 ci ilPaytaxt Nyu DehliIdareetme formasi RespublikaPrezident Pranab MukherjeeBas Nazir Narendra ModiSahesi Dunyada 7 ci Umumi 3287590 km Su sahesi 9 5Ehalisi Ehali 1 210 193 422 nefer 2 ci Vikianbarda elaqeli mediafayllarDovlet qurulusuHindistan 1950 ci ilin yanvar ayinda tesdiq edilmis 397 maddeden ve 9 kitabcadan ibaret Konstitusiyali federativ respublikadir Inzibati bolgusuHindistanin terkibine Bas nazirin mesleheti esasinda federal Prezidentin 5 illik muddete teyin etdiyi qubernatorlarin idare etdiyi ve her birinin qanunvericilik orqani Assambleya ve Hokumeti olan 25 muxtar stat Andxra Prades Arunacap Prades Assam Bixar Qoa Qucarat Cammu ve Kesmir Qerbi Benqaliya Karnataka Tamilnad Pencab Tripura Uttar Prades Mizoram Manipur ve s ve 7 ittifaq erazisi daxildir Hindistanda movcud olan Andaman ve Nikobar adalari Candiqarx Dadra ve Naqarxaveli Daman ve Diu Laksadvip ve Puttucceri Pondiseri adlanan ittifaq erazileri ve paytaxt Dehli erazisinin her biri federal Prezidentin teyin etdiyi qubernator ve ya inzibatcisi terefinden idare edilir Dovlet bascisiPrezident statlarin qanunverici meclislerinin uzvleri ile Parlamentin her iki palatasinin secici uzvlerinden ibaret secki kollegiyasi terefinden 5 illik muddete secilir Prezident statlarin qanunverici meclislerini buraxmaq statlarin hokumetlerini legv etmek ve onlarin yerine Prezident usul idaresi tetbiq etmek statlarin idaresi qubernatorlarin ixtiyarina kecir selahiyyetlerine malikdir Prezident olkede olmadigi ve ya vefat etdiyi halda Parlamentin her iki palatasinin uzvleri terefinden 5 il muddetine secilen vitse prezident onun selahiyyetlerini icra edir Vitse prezident eyni zamanda statlar surasinin sedridir Olkede icraedici hakimiyyet prezident ve vitse prezident terefinden heyata kecirilir Qanunverici hakimiyyetStatlar Surasi Raja Sabxa dan ve Xalq Palatasi Lok Sabxa dan ibaret olan ikipalatali Parlament terefinden heyata kecirilir Statlar Surasi en coxu 250 neferden ibaretdir ve bunlardan 12 si Prezident terefinden teyin olunur Qalan uzvler ise statlarin qanunverici orqanlarinin secici uzvleri terefinden 6 illiye proporsional sistem uzre secilir Uzvlerin 1 3 hissesi 2 ilden bir yeniden secilir Qanun layiheleri her iki palatada teqdir edildikden ve Prezidentin formal raziligi alindiqdan sonra quvveye minir Konstitusiyaya teklif edilen duzelisler her bir palatanin uzvlerinin 2 3 hissesinin ve butun uzvlerin sade ses coxlugunun raziligi ile heyata kecirilir ve Prezidentin icazesi ile musayiet olunur Merkezle statlar arasinda selahiyyetlerin bolgusune statlarin Parlamentdeki numayendeliklerine Ali Mehkemenin ve yuksek mehkemelerin fealiyyetine dair duzelislerin qanuni quvveye minmesi ucun statlarin qanunverici orqanlarinin hec olmazsa yarisinin ratifikasiyasi teleb olunur 1950 ci ilden bu gune qeder 80 den cox duzelisler qebul edilmisdir Her bir stat 5 illik muddete secilen ve uzvlerinin sayi 32 425 arasinda deyisen Qanunvericilik orqanina ve ya Vidxan Sabxaya malikdir Bes daha boyuk Bixar Cammu ve Kesmir Karnataka Maxarastra ve Uttar Prades statlari Qanunvericilik surasi ve ya Vidxan Parisad adlandirilan Qanunvericilik palatasi terefinden heyata kecirilir Xalq palatasi en coxu 545 uzvden ibaretdir Deputatlar xalq terefinden umumi ve gizli sesverme yolu ile 5 il muddetine secilir Her statin oz qanunverici meclisi ve hokumeti vardir Ittifaq bolgeleri merkezi hokumet terefinden idare olunur Icraedici hakimiyyetHindistanda icra hakimiyyeti hem Prezident hem de Parlament coxlugunu qazanmis Federal Hokumet terefinden heyata kecirilir Nazirlerin Icraedici Surasina qarsisinda mesuliyyet dasidigi Qanunvericilik orqanindan olan hokumet bascisi rehberlik edir Bele ki bu orqanin desteyi olmadan Bas nazir vezifesine secilmek mumkun deyil Statlar tehsil sehiyye polis ve yerli hakimiyyet orqanlari uzerinde ilkin nezareti heyata kecirir iqtisadi sahede ise merkezin gosterislerine uygun fealiyyet gosterirler Bohran zamani merkezi hokumet ve ya Prezident hokumetin idare edilmesini muveqqeti olaraq oz eline goture biler Federal hokumet Konstitusiyanin 97 maddesinin terkibine aid olan vetendasliq mudafie xarici ticaret ve xarici isler sahelerinde tekbasina mesuliyyet dasiyir ve iqtisadi meselelerde helledici rol oynayir Mehkeme hakimiyyetiOlkede mehkeme hakimiyyetini en yuksek mehkeme instansiyasi sayilan sedri ve uzvleri Ali Mehkemenin sedrinin teqdimati esasinda Prezident terefinden teyin olunan Ali Mehkeme heyata kecirir MenbeNeru Dzh Otkrytie Indii Dzhavaharlal Neru Per s angl Perevodchiki V V Isakovich D E Kunina I S Klivanskaya V Ch Pavlov Red perevoda V N Machavariani M Izdatelstvo inostrannoj literatury 1955 Ivashencov G A Indiya M Mysl 1989 Wolpert Stanley 2003 A New History of India Oxford and New York Oxford University Press Pp 544 ISBN 0195166787 Xarici kecidOficialnyj katalog sajtov Pravitelstva Respubliki IndiyaIstinadlar Arxivlenmis suret 2010 10 19 tarixinde Istifade tarixi 2015 11 22 http districts gov in 2007 10 11 at the Wayback Machine Districts of India Government of India National Informatics Centre NIC http www loc gov collections country studies about this collection 2021 05 07 at the Wayback Machine Country Profile India PDF Library of Congress Federal Research Division December 2004