Hər hansı bir ərazinin müəyyən dövr ərzində coğrafiyasını (siyasi, iqtisadi, fiziki və s.) öyrənən elm sahəsidir.
Azərbaycanın tarixi coğrafiyası
Azərbaycanda tarixi coğrafiya elminin inkişafı əsasən XX əsrin 80-ci illərindən başlamışdır. Lakin Azərbaycanın tarixi-coğrafiyasında həsr olunmuş müasir anlamda ilk elmi tədqiqat əsəri başqırd tədqiqatçısı Əhməd Zəki Vəlidi Toğanın XX əsrin 20-30-cu illərində yazdığı "Azərbaycanın tarixi coğrafiyası" adlı əsəri hesab edilir.
Əhməd Zəki Vəlidi Toğanın Azərbaycanın tarixi coğrafiyasına dair tədqiqatları
Ə.Z.Vəlidinin “Azərbaycanın tarixi coğrafiyası”na həsr olunmuş əsəri (məruzələri) bu sahədə atılmış mühüm addım olması və elmi əhəmiyyətinə görə diqqəti cəlb edir. Əsərdəki 700-ə yaxın yer adları - toponimlər Azərbaycanın, xüsusilə Şirvan bölgəsinin zəngin tarixə malik olduğunu bir daha təsdiqləyir. Müəllifin orta əsrlərə dair əksər mənbələrdən bəhrələnməsi onun əsərinin yüksək elmi səviyyədə meydana gəlməsinə imkan vermişdir.
Bu əsər əslində alimin 1928-1931-ci illərdə İstanbul universitetində oxuduğu mühazirələrdən ibarət olsa da, elmi səviyyəsinə görə digər əsərlərindən geri qalmır. Görkəmli alimin 4 mühazirədən ibarət olan bu əsərində əsasən Azərbaycanın şimal bölgəsinin - Şirvanın, Şəkinin və başqa yaşayış məntəqələrinin tarixi-coğrafi vəziyyətindən bəhs olunur.
Müəllif Dərbənd, Bərdə, Samur körpüsü, Abxaz, Quba, Şabran, Şamaxı, Bərzənc, Bakı, Ərəş, Şəki, Zaqatala ərazilərinin toponimlərindən söhbət açır, onların mənasını, tarixini açıqlayır. Əsərdə 700-ə qədər toponimin (eyni toponimin müxtəlif variantları daxil olmaqla) verilməsi alimin nə qədər zəngin elmi biliyə malik olduğunu göstərir.
Ərəb, fars, rus, türk, başqırd dilləri ilə yanaşı alman və avropa dillərindən bəhrələnməsi ona elmi yaradıcılığında böyük uğurlar qazandırmışdır. Həcmcə çox da böyük olmayan bu əsərdə (cəmi 51 səhifə) alim 50-ə qədər ilk mənbədən istifadə etmiş, bir çox görkəmli şərqşünas alimlərin əsərlərindən bəhrələnmişdir
Tarixi-coğrafiya sahəsində Azərbaycanda yazılmış əsərlər
KİTABLAR
- Əhməd Zəki Validi Toqan "Azərbaycanın tarixi coğrafiyası, İstanbul, 1930 (türk dilində)
- "Историческая география Азербайджана", Баку: Элм, 1987, 148 с.
- Vaqif Piriyev "Azərbaycanın tarixi-siyasi coğrafiyası", Bakı:Müəllim, 2006, 148 s.[1] 2017-11-16 at the Wayback Machine
- Fəridə Məmmədova "Qafqaz Albaniyasının siyasi-tarixi və tarixi-coğrafiyası"
- Фарида Мамедова "Политическая история и историческая география Кавказкой Албании". Баку: Элм, 1986, 284 с.
- Nailə Vəlixanlı "IX-XII əsr ərəb coğrafiyaşünas-səyyahları Azərbaycan haqqında". Bakı: Elm, 1974, 224 s.
- Elnur Kəlbizadə Naxçıvanın tarixi coğrafiyası (XII-XVIII əsrin birini yarısı), Naxçıvan:Əcəmi, 2016, 200 s. 2017-07-31 at the Wayback Machine
- Əziz Ələkbərli "Ermənistan azərbaycanlılarının tarixi-coğrafiyası". Bakı:Gənclik, 1995, 464 s.
- Азиз Алекперли "Историческая география Западного Азербайджана"
- Sahibə Budaqova Naxçıvan diyarının tarixi coğrafiyası (XVIII əsrin II yarısı - XIX əsrin birinci qərinəsi). Bakı:Elm, 1996, 96 s.
MƏQALƏLƏR
- Piriyev V.Z. XIII-XIV əsrlərdə Naxçıvanın tarixi-coğrafiyası. NDU "Elmi əsərlər" (Humanitar elmlər seriyası), 1999, № 5, с. 30-33
- Kəlbizadə E.H. İohan Şiltberqerin “Səyahət kitabı” Azərbaycanın Naxçıvan bölgəsinin tarixi-coğrafiyasına dair mənbə kimi / AMEA Naxçıvan Bölməsinin Xəbərləri. İctimai və humanitar elmlər seriyası, 2014, № 1 s. 70-76[ölü keçid]
- Kəlbizadə E.H. XII-XIII əsrlər Naxçıvan bölgəsinin tarixi-coğrafiyasının bəzi məsələlərinə dair / AMEA Naxçıvan Bölməsinin Xəbərləri. İctimai və humanitar elmlər seriyası, 2014, № 4 s. 60-68
- Kəlbizadə E.H. Naxçıvan əhalisinin etnik və dini tərkibi tarixi mənbələrdə (XII-XIV əsrlər) // Dövlət və din, Bakı, 2015, №4, s. 87-92
- Kəlbizadə E.H. Ümummilli lider Heydər Əliyev və Naxçıvanın tarixi-coğrafiyasının tədqiqi məsələləri // BSU-da keçirilən Azərbaycanşünaslığın aktual problemləri VI Beynəlxalq Elmi Konfransın materialları, II hissə, Bakı, 5-7 may 2015-ci il, s. 53-54
İstinadlar
- "Əhməd Zəki Vəlidi Azərbaycanın tarixi coğrafiyası. Bakı "Təhsil", 2009, 112 səh" (PDF). 2017-10-07 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2017-09-03.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Her hansi bir erazinin mueyyen dovr erzinde cografiyasini siyasi iqtisadi fiziki ve s oyrenen elm sahesidir Azerbaycanin tarixi cografiyasiAzerbaycanda tarixi cografiya elminin inkisafi esasen XX esrin 80 ci illerinden baslamisdir Lakin Azerbaycanin tarixi cografiyasinda hesr olunmus muasir anlamda ilk elmi tedqiqat eseri basqird tedqiqatcisi Ehmed Zeki Velidi Toganin XX esrin 20 30 cu illerinde yazdigi Azerbaycanin tarixi cografiyasi adli eseri hesab edilir Ehmed Zeki Velidi Toganin Azerbaycanin tarixi cografiyasina dair tedqiqatlariE Z Velidinin Azerbaycanin tarixi cografiyasi na hesr olunmus eseri meruzeleri bu sahede atilmis muhum addim olmasi ve elmi ehemiyyetine gore diqqeti celb edir Eserdeki 700 e yaxin yer adlari toponimler Azerbaycanin xususile Sirvan bolgesinin zengin tarixe malik oldugunu bir daha tesdiqleyir Muellifin orta esrlere dair ekser menbelerden behrelenmesi onun eserinin yuksek elmi seviyyede meydana gelmesine imkan vermisdir Bu eser eslinde alimin 1928 1931 ci illerde Istanbul universitetinde oxudugu muhazirelerden ibaret olsa da elmi seviyyesine gore diger eserlerinden geri qalmir Gorkemli alimin 4 muhazireden ibaret olan bu eserinde esasen Azerbaycanin simal bolgesinin Sirvanin Sekinin ve basqa yasayis menteqelerinin tarixi cografi veziyyetinden behs olunur Muellif Derbend Berde Samur korpusu Abxaz Quba Sabran Samaxi Berzenc Baki Eres Seki Zaqatala erazilerinin toponimlerinden sohbet acir onlarin menasini tarixini aciqlayir Eserde 700 e qeder toponimin eyni toponimin muxtelif variantlari daxil olmaqla verilmesi alimin ne qeder zengin elmi biliye malik oldugunu gosterir Ereb fars rus turk basqird dilleri ile yanasi alman ve avropa dillerinden behrelenmesi ona elmi yaradiciliginda boyuk ugurlar qazandirmisdir Hecmce cox da boyuk olmayan bu eserde cemi 51 sehife alim 50 e qeder ilk menbeden istifade etmis bir cox gorkemli serqsunas alimlerin eserlerinden behrelenmisdirTarixi cografiya sahesinde Azerbaycanda yazilmis eserlerKITABLAR Ehmed Zeki Validi Toqan Azerbaycanin tarixi cografiyasi Istanbul 1930 turk dilinde Istoricheskaya geografiya Azerbajdzhana Baku Elm 1987 148 s Vaqif Piriyev Azerbaycanin tarixi siyasi cografiyasi Baki Muellim 2006 148 s 1 2017 11 16 at the Wayback Machine Feride Memmedova Qafqaz Albaniyasinin siyasi tarixi ve tarixi cografiyasi Farida Mamedova Politicheskaya istoriya i istoricheskaya geografiya Kavkazkoj Albanii Baku Elm 1986 284 s Naile Velixanli IX XII esr ereb cografiyasunas seyyahlari Azerbaycan haqqinda Baki Elm 1974 224 s Elnur Kelbizade Naxcivanin tarixi cografiyasi XII XVIII esrin birini yarisi Naxcivan Ecemi 2016 200 s 2017 07 31 at the Wayback Machine Eziz Elekberli Ermenistan azerbaycanlilarinin tarixi cografiyasi Baki Genclik 1995 464 s Aziz Alekperli Istoricheskaya geografiya Zapadnogo Azerbajdzhana Sahibe Budaqova Naxcivan diyarinin tarixi cografiyasi XVIII esrin II yarisi XIX esrin birinci qerinesi Baki Elm 1996 96 s MEQALELER Piriyev V Z XIII XIV esrlerde Naxcivanin tarixi cografiyasi NDU Elmi eserler Humanitar elmler seriyasi 1999 5 s 30 33 Kelbizade E H Iohan Siltberqerin Seyahet kitabi Azerbaycanin Naxcivan bolgesinin tarixi cografiyasina dair menbe kimi AMEA Naxcivan Bolmesinin Xeberleri Ictimai ve humanitar elmler seriyasi 2014 1 s 70 76 olu kecid Kelbizade E H XII XIII esrler Naxcivan bolgesinin tarixi cografiyasinin bezi meselelerine dair AMEA Naxcivan Bolmesinin Xeberleri Ictimai ve humanitar elmler seriyasi 2014 4 s 60 68 Kelbizade E H Naxcivan ehalisinin etnik ve dini terkibi tarixi menbelerde XII XIV esrler Dovlet ve din Baki 2015 4 s 87 92 Kelbizade E H Umummilli lider Heyder Eliyev ve Naxcivanin tarixi cografiyasinin tedqiqi meseleleri BSU da kecirilen Azerbaycansunasligin aktual problemleri VI Beynelxalq Elmi Konfransin materiallari II hisse Baki 5 7 may 2015 ci il s 53 54Istinadlar Ehmed Zeki Velidi Azerbaycanin tarixi cografiyasi Baki Tehsil 2009 112 seh PDF 2017 10 07 tarixinde PDF Istifade tarixi 2017 09 03