Hafsilər (ərəb. الحفصيون al-Ḥafṣiyūn) — 1228–1574-cü illərdə Tunisdə hökmranlıq edən bərbər əsilli sülalə.
Tarixi dövlət | |||
Hafsilər | |||
---|---|---|---|
| |||
| |||
Paytaxt | Tunis | ||
Dilləri | Bərbər dili | ||
Rəsmi dilləri | |||
Dövlət dini | sünni islam, xristianlıq, katolisizm, İudaizm | ||
Valyuta | Dinar | ||
İdarəetmə forması | monarxiya | ||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
Xanədan adını Şeyx almışdır. Onun oğlu, İfriqiyyə valisi olan dövründə Hafsilər sülaləsi Əlmüvəhhidilərin tabeliyindən çıxaraq müstəqil hakimiyyət sürməyə başladı.
Qüdrətli dövrlərində Əlcəzair və Liviyada hökmranlıq edən Hafsilər, sonra sürətlə gücdən düşdülər. 1311–1317-ci illərdə Məmlük dövlətinin vassalına çevrildilər. Həmçinin 1530-cu illərdən başlayaraq Tunisin cənubu və mərkəzi Osmanlılar tərəfindən tutuldu. Hafsilərin əlində isə ölkənin yalnız şimal hissəsi qaldı.
1534-cü il avqustun 16-da Xeyrəddin Barbarossanın komandanlığı ilə Osmanlı qüvvələri Tunis şəhərini və ölkənin cənub hissəsini də Osmanlı imperatorluğuna birləşdirərək Hafsilərin hakimiyyətinə son qoydular. Lakin sonradan İspaniya və Almaniya imperatoru V Karl tərəfindən Tunisin geri alınması ilə Hafsilərin hakimiyyəti bərpa edildi. Bu dövrdən etibarən Hafsilər sülaləsi hakimiyyətinə İspaniyanın vassalı kimi davam etdi və beləliklə, 1535–1574-cü illər arasında Tunis şəhərində ispan qarnizonu yerləşdirildi.
Tunis 13 sentyabr 1574-cü ildə Qılınc Əli Paşanın komandanlığı altında Osmanlı donanması tərəfindən yenidən fəth edildikdən sonra Hafsilərin bölgədəki hakimiyyətinə tamamilə son qoyuldu. Son Hafsi hökmdarı VI Məhəmməd İstanbula aparıldı və müsəlmanlara qarşı ispanlarla əməkdaşlıq etdiyi üçün edam edildi.
İstinadlar
- Fromherz, Allen J. Abū Ḥafṣ ʿUmar al-Hintātī // Fleet, Kate; Krämer, Gudrun; Matringe, Denis; Nawas, John; Rowson, Everett (redaktorlar ). Encyclopaedia of Islam, Three (ingilis). Brill. 2009. ISBN .
- Roger Crowley, Empires of the Sea, faber and faber 2008 p. 61
- Öztuna, Yılmaz, "Devletler ve Hanedanlar-İslam Devletleri, Cilt 1, Kültür Bakanlığı, Ankara 1996, s. 234–238
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Hafsiler ereb الحفصيون al Ḥafṣiyun 1228 1574 cu illerde Tunisde hokmranliq eden berber esilli sulale Tarixi dovletHafsilerBayraq1229 1574Paytaxt TunisDilleri Berber diliResmi dilleri Berber diliDovlet dini sunni islam xristianliq katolisizm IudaizmValyuta DinarIdareetme formasi monarxiya Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiXanedan adini Seyx almisdir Onun oglu Ifriqiyye valisi olan dovrunde Hafsiler sulalesi Elmuvehhidilerin tabeliyinden cixaraq musteqil hakimiyyet surmeye basladi Qudretli dovrlerinde Elcezair ve Liviyada hokmranliq eden Hafsiler sonra suretle gucden dusduler 1311 1317 ci illerde Memluk dovletinin vassalina cevrildiler Hemcinin 1530 cu illerden baslayaraq Tunisin cenubu ve merkezi Osmanlilar terefinden tutuldu Hafsilerin elinde ise olkenin yalniz simal hissesi qaldi 1534 cu il avqustun 16 da Xeyreddin Barbarossanin komandanligi ile Osmanli quvveleri Tunis seherini ve olkenin cenub hissesini de Osmanli imperatorluguna birlesdirerek Hafsilerin hakimiyyetine son qoydular Lakin sonradan Ispaniya ve Almaniya imperatoru V Karl terefinden Tunisin geri alinmasi ile Hafsilerin hakimiyyeti berpa edildi Bu dovrden etibaren Hafsiler sulalesi hakimiyyetine Ispaniyanin vassali kimi davam etdi ve belelikle 1535 1574 cu iller arasinda Tunis seherinde ispan qarnizonu yerlesdirildi Tunis 13 sentyabr 1574 cu ilde Qilinc Eli Pasanin komandanligi altinda Osmanli donanmasi terefinden yeniden feth edildikden sonra Hafsilerin bolgedeki hakimiyyetine tamamile son qoyuldu Son Hafsi hokmdari VI Mehemmed Istanbula aparildi ve muselmanlara qarsi ispanlarla emekdasliq etdiyi ucun edam edildi IstinadlarFromherz Allen J Abu Ḥafṣ ʿUmar al Hintati Fleet Kate Kramer Gudrun Matringe Denis Nawas John Rowson Everett redaktorlar Encyclopaedia of Islam Three ingilis Brill 2009 ISBN 9789004161658 Roger Crowley Empires of the Sea faber and faber 2008 p 61 Oztuna Yilmaz Devletler ve Hanedanlar Islam Devletleri Cilt 1 Kultur Bakanligi Ankara 1996 s 234 238Xarici kecidler