Bu məqalədə heç bir məlumatın mənbəsi . |
Fərman Ağadədə oğlu Quliyev (19 may 1937, Sütəmurdov, Lənkəran rayonu – 7 noyabr 2023, Sütəmurdov, Lənkəran rayonu) — kənd təsərrüfatı elmləri doktoru, professor; Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Lənkəran Regional Elmi Mərkəzinin direktoru. Beynəlxalq Qafqaz və Azərbaycan Çay Assosiasiyaları İB-nin prezidenti və Azərbaycan Ekologiya və Ətraf Mühitə Nəzarət Mərkəzi İB-nin Lənkəran Cənub Regional departamentinin sədridir.
Fərman Quliyev | |
---|---|
Fərman Ağadədə oğlu Quliyev | |
Doğum tarixi | 19 may 1937 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 7 noyabr 2023 (86 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Elm sahələri | Aqrotexnika, Seleksiya[d], Seleksiya |
Elmi dərəcəsi | |
Elmi adı | |
İş yeri | AMEA Lənkəran Regional Elmi Mərkəzi |
Təhsili | |
Mükafatları | |
Həyatı
Fərman Ağadədə oğlu Quliyev 19 may 1937-ci ildə Azərbaycan Respublikasının Lənkəran rayonunun Sütəmurdov kəndində ziyalı ailəsində anadan olmuşdur.
1943-cü ildə Lənkəran rayonunun Sütəmurdov kəndinin yeddillik məktəbinə daxil olmuş və 1950-ci ildə həmin məktəbi bitirmişdir. 1950–1954-cü illərdə Lənkəran şəhərinin Subtropik Bitkilər Texnikumunda təhsil almış, 1954-cü ildə oranı əla qiymətlərlə bitirmişdir.
1954-cü ildə Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı İnstitutunun aqronomluq fakültəsinə daxil olmuş və 1959-cu ildə yuxarıda adı çəkilən İnstitutu bitirmişdir.
O, 7 noyabr 2023-cü ildə vəfat edib. Noyabrın 8-də doğulduğu Sütəmurdov kəndində yerləşən ""-da dəfn olunmuşdur.
Elmi fəalliyəti
1959–1961-ci illər ərzində Azərbaycan Elmi-tədqiqat Bağçılıq və Subtropik Bitkilər İnstitutunun Lənkəran Filialında kiçik elmi işçi vəsifəsində işləmişdir.
1961–1962-ci illərdə sabiq Ümumittifaq Çay və Subtropik Bitkilər Elmi-tədqiqat İnstitututunda (ÜİÇ və SBETI) kiçik elmi işçi vəzifəsində işləmişdir.
aprel 1962–1965-ci illər ərzində sabiq Ümumittifaq Çay və Subtropik Bitkilər Elmi-tədqiqat İnstitututun (ÜİÇ və SBETI-nin Gürcüstan SSR) aspiranturasında oxumuşdur.
1965-ci ildə Gürcüstan Subtropik Təsərrüfatı İnstitututunda (Suxumi şəhəri) namizədlik dissertasiyasını müdafiə etmiş və 11 iyun 1965-ci il tarixində kənd təsərrüfatı elmləri namizədi alimlik dərəcəsini almışdır.
1965–1967-ci illər ərzində Krasnodar vilayətinin (Rusiya) Soçi Subtropik və Cənub Meyvə Bitkiləri Təcrübə Stansiyasında (indiki Rusiya Dağ Bağçılığı və Gülçülüyü Elm İstehsalat Birliyi) baş elmi işçi vəsifəsində çalışmışdır.
1967-ci ildə Azərbaycan Respublikası Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin dəvəti ilə Azərbaycan Bağçılıq və SB ETI-nin Lənkəran Filialında aqrokimya və bitki fiziologiyası laboratoriyasının müdiri vəzifəsinə gəlmiş və iyul 1968-ci ildən oktyabr 1984-cü ilə qədər Lənkəran Filialının direktoru vəzifəsində işləmişdir.
1973-cü ildə "Baş elmi işçi" rütbəsini və 1988-ci ildə isə "Dosent" elmi rütbəsini almışdır.
1980-ci ildə "Xalqlar Dostluğu" ordeni və "Əmək Rəşadəti" medalları ilə təltif olunmuşdur.
1982-ci ildə "Azərbaycan Respublikasının Əməkdar Aqronomu" fəxri adını almış, "XXI-ci əsrin tanınmış alimi" Beynəlxalq diploma layiq görülmüşdür. oktyabr 1984-cü ildən müsabiqə yolu ilə Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı İnstitutunun Meyvəçilik və Subtropik Bitkilər kafedrasında dosent və sonralar isə həmin kafedranın müdiri vəzifəsində 1988-ci ilin dekabr ayına qədər işləmişdir.
1988-ci ildə Gürcüstan Subtropik Təsərrüfatı İnstititunda ( şəhəri) "Azərbaycanda çay bitkisinin intensiv texnologiyasının elmi əsasları" mövzusu üzrə doktorluq dissertasiyasını müdafiə etmiş və Kənd təsərrüfatı elmləri doktoru alimlik dərəcəsini almışdır.
1988-ci ildən 2003-cü ilə kimi Azərbaycan Respublikası Milli Elmlər Akademiyasının Genetika və Seleksiya İnstititunda müsabiqə yolu ilə "Subtropik bitkilərin genetikası və seleksiyası" şöbəsinin müdiri vəzifəsində çalışmışdır.
1991–1995-ci illər ərzində Azərbaycan Respublikasının Prezident Aparatında Ərazi idarəetmə orqanları ilə iş şöbəsinin Böyük məsləhətçisi vəzifəsində işləmişdir.
1995–1996-cı illərdə Azərbaycan Respublikasının Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin "Beynəlxalq elmi-texniki əməkdaşlıq və informasiya" idarəsinin rəisi vəzifəsində çalışmışdır.
1993-cü ildə "Professor" elmi adını almışdır.
1996-cı ildə Beynəlxalq Ekoenergetika Akademiyasının həqiqi üzvü-akademiki seçilmişdir.
1996–1998-ci illərdə İran İslam Respublikasının elmi-tədqiqat işləri üzrə və İran Kənd Təsərrüfatı Nazirliyində "Bağçılıq və subtropik bitkilər" üzrə müşavir vəzifəsində işləmişdir.
2003–2015-ci illərdə Lənkəran Dövlət Universitetinin "İqtisadiyyat və aqrotexnologiya" kafedrasının müdiri vəzifəsində işləmişdir. 2015-ci ildən AMEA-nın Lənkəran Regional Elmi Mərkəzinin direktoru vəzifəsinə təyin edilmişdir.
2015-ci ildə "Avropa Nəşr Mətbu Evi" mükafat komissiyasının qərarı ilə istedadlı gənc alimlərin hazırlanmasında səmərəli fəaliyyətimə, Subtropik bitkilərin becərilməsi, ekologiyasının elmi-praktik əsaslarının öyrənilməsi sahəsində apardığ uğurlu elmi tədqiqatlarına, gənclərdə vətənpərvərlik hisslərinin aşılanmasında və aqrar elmlərin inkişafı tarixində göstərdiyi xidmətlərinə görə ən yaxşı vətənpərvər tədqiqatçı alim qızıl medalı ilə təltif edilmişdir.
Əmək fəaliyyəti ərzində sabiq SSRI Ali Attestasiya Komissiyasının (AAK) eksperti, sabiq SSRI Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin Elmi-texniki Şurasının üzvü, sabiq ÜIÇ və SBEIB-nin buraxdığı "Субтропические культуры" jurnalının redaksiya heyətinin üzvü, Azərbaycan Respublikasının Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin elmi-texniki sovetinin üzvü, Azərbaycan Respublikası Ali Attestasiya Komissiyasının Ekspert Şurasının üzvü olmuşdur.
Hazırda ingilis dilində buraxılan "Annals of Agrarian Science" "İSSN 1512–1887" Beynəlxalq və "Yaşıl Çay" jurnalları redaksiya heyətinin üzvüdür.
"Orqanizmləri ətraf mühit amillərinin mutagen təsirinə davamlığın artırılma üsulu" Patentininin həmmüəllifidir.
Çay bitkisinin becərilməsinə dair 5 səmərəli təklifin vəsiqəsini almışdır.
2014–2015-ci illərdə 4 çay sortu: "Fərmançay", "Lənkəran", "Xəzər", "Fərmançay Çəhrayı" Seleksiya Nailiyyətlərinin Sınağı və Mühafizəsi üzrə Dövlət Komissiyasına təqdim etmiş və 2019-cu ildə patentləşdirilərək rayonlaşdırılmışdır.
Bu sortlar zoğvermə intensivliyi, zoğların keyfiyyət göstəricilərinə görə, quru çay məhsulu bu ana kimi rayonlaşdırılmış "Azərbaycan-2" çay sortundan kəskin üstünlükləri ilə fərqlənir.
Çay, limon, naringi, portağal, qreypfrut, feyxoa, zeytun, kivi, innab, əncir, badam, nəcib dəfnə və i.a. subtropik bir sıra dərman bitkiləri üzərində apardığı elmi-tədqiqat işlərimin nəticələri təsərrüfatda geniş tətbiq edilərək, ali məktəblərin tədris proqramlarına, tədris vəsaitlərinə daxil edilmiş, xarici dillərə tərcümə olunmuşdur.
Fərman Quliyevin rəhbərliyi altında Azərbaycanın və xarici ölkələrin müxtəlif elmi-tədqiqat və tədris müəssisələri üçün 18 fəlsəfə doktoru və elmlər doktoru hazırlamışdır. Onların bir qismi artıq elmi dərəcələrini almışdır.
Elmi əsərləri azərbaycan, rus, fars, ingilis, çin, gürcü və s. dillərdə çap olunmuşdur. Subtropik bitkilər sahəsində 300-dən çox elmi əsərin, o cümlədən 30-dan çox kitabın, monoqrafiyaların, metodik vəsaitlərin, tövsiyələrin müəllifidir.
Ailəsi
Ailəlidir dörd övladı var. Millət vəkili Rüfət Quliyevin qardaşıdır.
İstinadlar
- "Lənkəranda dünya şöhrətli çayçı alim vəfat edib". Report İnformasiya Agentliyi (az.). 2023-11-07. 2023-11-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-11-07.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqalede hec bir melumatin menbesi gosterilmemisdir Lutfen etibarli menbeler elave etmekle meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Qerez yaradan menbesiz hisseler muzakiresiz siline biler Ferman Agadede oglu Quliyev 19 may 1937 Sutemurdov Lenkeran rayonu 7 noyabr 2023 Sutemurdov Lenkeran rayonu kend teserrufati elmleri doktoru professor Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasinin Lenkeran Regional Elmi Merkezinin direktoru Beynelxalq Qafqaz ve Azerbaycan Cay Assosiasiyalari IB nin prezidenti ve Azerbaycan Ekologiya ve Etraf Muhite Nezaret Merkezi IB nin Lenkeran Cenub Regional departamentinin sedridir Ferman QuliyevFerman Agadede oglu QuliyevDogum tarixi 19 may 1937 1937 05 19 Dogum yeri Sutemurdov Lenkeran rayonu Azerbaycan SSR SSRIVefat tarixi 7 noyabr 2023 2023 11 07 86 yasinda Vefat yeri Sutemurdov Lenkeran rayonu AzerbaycanDefn yeri SutemurdovElm saheleri Aqrotexnika Seleksiya d SeleksiyaElmi derecesi kend teserrufati elmleri doktoruElmi adi professorIs yeri AMEA Lenkeran Regional Elmi MerkeziTehsili Azerbaycan Dovlet Aqrar UniversitetiMukafatlariHeyatiFerman Agadede oglu Quliyev 19 may 1937 ci ilde Azerbaycan Respublikasinin Lenkeran rayonunun Sutemurdov kendinde ziyali ailesinde anadan olmusdur 1943 cu ilde Lenkeran rayonunun Sutemurdov kendinin yeddillik mektebine daxil olmus ve 1950 ci ilde hemin mektebi bitirmisdir 1950 1954 cu illerde Lenkeran seherinin Subtropik Bitkiler Texnikumunda tehsil almis 1954 cu ilde orani ela qiymetlerle bitirmisdir 1954 cu ilde Azerbaycan Kend Teserrufati Institutunun aqronomluq fakultesine daxil olmus ve 1959 cu ilde yuxarida adi cekilen Institutu bitirmisdir O 7 noyabr 2023 cu ilde vefat edib Noyabrin 8 de doguldugu Sutemurdov kendinde yerlesen da defn olunmusdur Elmi fealliyeti1959 1961 ci iller erzinde Azerbaycan Elmi tedqiqat Bagciliq ve Subtropik Bitkiler Institutunun Lenkeran Filialinda kicik elmi isci vesifesinde islemisdir 1961 1962 ci illerde sabiq Umumittifaq Cay ve Subtropik Bitkiler Elmi tedqiqat Institututunda UIC ve SBETI kicik elmi isci vezifesinde islemisdir aprel 1962 1965 ci iller erzinde sabiq Umumittifaq Cay ve Subtropik Bitkiler Elmi tedqiqat Institututun UIC ve SBETI nin Gurcustan SSR aspiranturasinda oxumusdur 1965 ci ilde Gurcustan Subtropik Teserrufati Institututunda Suxumi seheri namizedlik dissertasiyasini mudafie etmis ve 11 iyun 1965 ci il tarixinde kend teserrufati elmleri namizedi alimlik derecesini almisdir 1965 1967 ci iller erzinde Krasnodar vilayetinin Rusiya Soci Subtropik ve Cenub Meyve Bitkileri Tecrube Stansiyasinda indiki Rusiya Dag Bagciligi ve Gulculuyu Elm Istehsalat Birliyi bas elmi isci vesifesinde calismisdir 1967 ci ilde Azerbaycan Respublikasi Kend Teserrufati Nazirliyinin deveti ile Azerbaycan Bagciliq ve SB ETI nin Lenkeran Filialinda aqrokimya ve bitki fiziologiyasi laboratoriyasinin mudiri vezifesine gelmis ve iyul 1968 ci ilden oktyabr 1984 cu ile qeder Lenkeran Filialinin direktoru vezifesinde islemisdir 1973 cu ilde Bas elmi isci rutbesini ve 1988 ci ilde ise Dosent elmi rutbesini almisdir 1980 ci ilde Xalqlar Dostlugu ordeni ve Emek Resadeti medallari ile teltif olunmusdur 1982 ci ilde Azerbaycan Respublikasinin Emekdar Aqronomu fexri adini almis XXI ci esrin taninmis alimi Beynelxalq diploma layiq gorulmusdur oktyabr 1984 cu ilden musabiqe yolu ile Azerbaycan Kend Teserrufati Institutunun Meyvecilik ve Subtropik Bitkiler kafedrasinda dosent ve sonralar ise hemin kafedranin mudiri vezifesinde 1988 ci ilin dekabr ayina qeder islemisdir 1988 ci ilde Gurcustan Subtropik Teserrufati Instititunda seheri Azerbaycanda cay bitkisinin intensiv texnologiyasinin elmi esaslari movzusu uzre doktorluq dissertasiyasini mudafie etmis ve Kend teserrufati elmleri doktoru alimlik derecesini almisdir 1988 ci ilden 2003 cu ile kimi Azerbaycan Respublikasi Milli Elmler Akademiyasinin Genetika ve Seleksiya Instititunda musabiqe yolu ile Subtropik bitkilerin genetikasi ve seleksiyasi sobesinin mudiri vezifesinde calismisdir 1991 1995 ci iller erzinde Azerbaycan Respublikasinin Prezident Aparatinda Erazi idareetme orqanlari ile is sobesinin Boyuk meslehetcisi vezifesinde islemisdir 1995 1996 ci illerde Azerbaycan Respublikasinin Kend Teserrufati Nazirliyinin Beynelxalq elmi texniki emekdasliq ve informasiya idaresinin reisi vezifesinde calismisdir 1993 cu ilde Professor elmi adini almisdir 1996 ci ilde Beynelxalq Ekoenergetika Akademiyasinin heqiqi uzvu akademiki secilmisdir 1996 1998 ci illerde Iran Islam Respublikasinin elmi tedqiqat isleri uzre ve Iran Kend Teserrufati Nazirliyinde Bagciliq ve subtropik bitkiler uzre musavir vezifesinde islemisdir 2003 2015 ci illerde Lenkeran Dovlet Universitetinin Iqtisadiyyat ve aqrotexnologiya kafedrasinin mudiri vezifesinde islemisdir 2015 ci ilden AMEA nin Lenkeran Regional Elmi Merkezinin direktoru vezifesine teyin edilmisdir 2015 ci ilde Avropa Nesr Metbu Evi mukafat komissiyasinin qerari ile istedadli genc alimlerin hazirlanmasinda semereli fealiyyetime Subtropik bitkilerin becerilmesi ekologiyasinin elmi praktik esaslarinin oyrenilmesi sahesinde apardig ugurlu elmi tedqiqatlarina genclerde vetenperverlik hisslerinin asilanmasinda ve aqrar elmlerin inkisafi tarixinde gosterdiyi xidmetlerine gore en yaxsi vetenperver tedqiqatci alim qizil medali ile teltif edilmisdir Emek fealiyyeti erzinde sabiq SSRI Ali Attestasiya Komissiyasinin AAK eksperti sabiq SSRI Kend Teserrufati Nazirliyinin Elmi texniki Surasinin uzvu sabiq UIC ve SBEIB nin buraxdigi Subtropicheskie kultury jurnalinin redaksiya heyetinin uzvu Azerbaycan Respublikasinin Kend Teserrufati Nazirliyinin elmi texniki sovetinin uzvu Azerbaycan Respublikasi Ali Attestasiya Komissiyasinin Ekspert Surasinin uzvu olmusdur Hazirda ingilis dilinde buraxilan Annals of Agrarian Science ISSN 1512 1887 Beynelxalq ve Yasil Cay jurnallari redaksiya heyetinin uzvudur Orqanizmleri etraf muhit amillerinin mutagen tesirine davamligin artirilma usulu Patentininin hemmuellifidir Cay bitkisinin becerilmesine dair 5 semereli teklifin vesiqesini almisdir 2014 2015 ci illerde 4 cay sortu Fermancay Lenkeran Xezer Fermancay Cehrayi Seleksiya Nailiyyetlerinin Sinagi ve Muhafizesi uzre Dovlet Komissiyasina teqdim etmis ve 2019 cu ilde patentlesdirilerek rayonlasdirilmisdir Bu sortlar zogverme intensivliyi zoglarin keyfiyyet gostericilerine gore quru cay mehsulu bu ana kimi rayonlasdirilmis Azerbaycan 2 cay sortundan keskin ustunlukleri ile ferqlenir Cay limon naringi portagal qreypfrut feyxoa zeytun kivi innab encir badam necib defne ve i a subtropik bir sira derman bitkileri uzerinde apardigi elmi tedqiqat islerimin neticeleri teserrufatda genis tetbiq edilerek ali mekteblerin tedris proqramlarina tedris vesaitlerine daxil edilmis xarici dillere tercume olunmusdur Ferman Quliyevin rehberliyi altinda Azerbaycanin ve xarici olkelerin muxtelif elmi tedqiqat ve tedris muessiseleri ucun 18 felsefe doktoru ve elmler doktoru hazirlamisdir Onlarin bir qismi artiq elmi derecelerini almisdir Elmi eserleri azerbaycan rus fars ingilis cin gurcu ve s dillerde cap olunmusdur Subtropik bitkiler sahesinde 300 den cox elmi eserin o cumleden 30 dan cox kitabin monoqrafiyalarin metodik vesaitlerin tovsiyelerin muellifidir AilesiAilelidir dord ovladi var Millet vekili Rufet Quliyevin qardasidir Istinadlar Lenkeranda dunya sohretli cayci alim vefat edib Report Informasiya Agentliyi az 2023 11 07 2023 11 07 tarixinde Istifade tarixi 2023 11 07 Xarici kecidler