Frans von Papen (29 oktyabr 1879[…], Verl, Prussiya – 2 may 1969[…]; alm. Franz von Papen) — Alman dövlət və siyasət xadimi, diplomat.
Frans von Papen | |
---|---|
alm. Franz von Papen | |
Almaniya Reyxinin Türkiyədəki səfiri | |
aprel 1939 – 8 may 1945 | |
Əvvəlki | Fridrix von Keller |
Sonrakı | Vilhelm Haas |
Almaniya Reyxinin Avstriya Federal Dövlətindəki səfiri | |
avqust 1934 – 13 mart 1938 | |
Əvvəlki | Kurt Reet |
Sonrakı | Avstriyanın Almaniya tərəfindən ilhaqı |
Prussiyanın naziri-prezidenti | |
30 yanvar – 10 aprel 1933 | |
Əvvəlki | Kurt von Şleyer |
Sonrakı | Hermann Görinq |
Almaniya Dövlətinin 13-cü vitse-kansleri | |
30 yanvar 1933 – 7 avqust 1934 | |
Əvvəlki | Hermann Ditrix |
Sonrakı | vəzifə boşdur; Hermann Göring (1941-ci ildən) |
Alman Dövlətinin 12-ci Reyx kansleri | |
1 iyun 1932 – 17 noyabr 1932 | |
Əvvəlki | Heinrich Brüning |
Sonrakı | Kurt von Şleicher |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum adı | Franz Joseph Hermann Michael Maria von Papen |
Doğum tarixi | 29 oktyabr 1879[…] |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | 2 may 1969[…](89 yaşında) |
Partiya | |
Fəaliyyəti | siyasətçi, diplomat, hərbi qulluqçu |
Dini | katolisizm |
Hərbi xidmət | |
Döyüşlər | |
Rütbəsi | mayor |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Frans von Papen 1879-cu il dekabrın 29-da Vestfaliyada Verl şəhərində qədim alman cəngavər ailəsindən olan iri torpaq sahibinin ailəsində anadan olmuşdur. Dininə görə - katolikdir. Birinci Dünya Müharibəsindən əvvəl Baş Qərargahın zabiti olub. 1913-1915-ci illərdə ABŞ-da hərbi attaşe olub, oradan casusluq və təxribat fəaliyyətinə görə qovulub. Bundan sonra ilk olaraq Qərb Cəbhəsində xidmət etdi. 1916-cı ildə o, Almaniya hökuməti ilə İrlandiya respublikaçı üsyançıları arasında Britaniya ordusuna qarşı istifadə etdikləri silahların tədarükündə vasitəçi kimi çıxış edib. Daha sonra 1917-ci ildən Yaxın Şərqdə Baş Qərargah zabiti və Fələstində türk ordusunda mayor rütbəsi ilə xidmət edib. 1918-ci ildə Almaniyaya qayıdıb və polkovnik-leytenant rütbəsi ilə ordudan təqaüdə çıxıb. 1921-1932-ci illərdə Katolik Mərkəz Partiyasından Prussiya Landtaqının üzvü idi; onun ifrat sağ qanadına bitişik idi. 1925-ci il prezident seçkilərində Vilhelm Marks Mərkəzi Partiyasından Pol fon Hindenburqun namizədliyini dəstəkləməklə partiyasını təəccübləndirdi. 1932-ci il iyunun 1-dən dekabrın 2-dək Almaniyada faşistlərin mövqelərinin möhkəmlənməsinə obyektiv töhfə verən hökumətə rəhbərlik etdi. O, 1933-cü ilin yanvarında nasist diktaturasının qurulmasında fəal iştirak edib və Hitlerin birinci kabinetinə vitse-kansler kimi daxil olub. Lakin tezliklə, 1934-cü il iyunun 17-də o, Marburq Universitetində Almaniyanın maliyyə və biznes elitası olan Reyxsverin mühafizəkar qüvvələrinin nasist sosialist ritorikasından və ekstremizmindən, narazı olan fikirlərini dəstəkləmək üçün "Marburq nitqi" adlanır çıxış etdi. Tənqid Nasist partiyasının və Adolf Hitlerin zirvəsini qəzəbləndirdi və reaksiya hücum dəstələrinin (SA) üst hissəsinin məğlubiyyəti bitti. Von Papenin ən yaxın adamları da öldürüldü, lakin onun özü fon Hindenburqun dəstəyi sayəsində zərər görmədi. 1934-cü ilin iyulundan 1938-ci ilin martına qədər von Papen Avstriyada səfir vəzifəsində çalışmış və Anşlusun həyata keçirilməsinə kömək etmişdir. Daha sonra 1939-1944-cü illərdə Türkiyədə səfir postunu tutan von Papen onu Almaniyanın müttəfiqləri sırasına cəlb etməyə çalışır. Bununla əlaqədar Sovet kəşfiyyatının agentləri tərəfindən ona cəhd edildi, lakin uğursuz oldu. Müharibə zamanı nasist hökuməti fon Papeni Almaniyanın papaya səfiri təyin etməyə çalışdı, lakin Papa XII Piy bu təklifi rədd etdi. 1945-ci ilin aprelində von Papen 9-cu ABŞ Ordusunun hərbi rəhbərliyi tərəfindən Ruhrda həbs edildi. 1946-cı ildə Nürnberqdəki Beynəlxalq Hərbi Tribunal qarşısında çıxış etdi, lakin bəraət aldı. Lakin 1947-ci ilin fevralında o, yenidən denasionalizasiya komissiyasının qarşısına çıxdı və əsas hərbi cinayətkar kimi 8 il müddətinə azadlıqdan məhrum edildi. 1950-ci illərdə von Papen yenidən siyasətə girmək cəhdi uğursuz oldu. Sonrakı illərdə Yuxarı Svabiyadakı Benzenhofen qəsrində yaşamış və 1930-cu illərdə bu dövrlə Soyuq Müharibənin başlanğıcı arasında paralellər apararaq siyasətini əsaslandırmağa çalışdığı bir çox kitab və xatirələr nəşr etdirmişdir. Frans von Papen 2 may 1969-cu ildə Obersasbaxda (Baden) vəfat edib.
Kitablar
Frans von Papen. Üçüncü Reyxin vitse-kansleri. Nasist Almaniyasının siyasətçisinin xatirələri. 1933-1947. - M ..: Tsentrpoliqraf, 2005. - 592 s. — .
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Franz von Papen // Encyclopædia Britannica (ing.).
- Папен Франц фон // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- https://dzen.ru/a/Xf77PC_ahgCwFOdS
- "Arxivlənmiş surət". 2019-06-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-01-19.
- "Arxivlənmiş surət". 2018-09-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-01-19.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Frans von Papen 29 oktyabr 1879 Verl Prussiya 2 may 1969 alm Franz von Papen Alman dovlet ve siyaset xadimi diplomat Frans von Papenalm Franz von Papen Almaniya Reyxinin Turkiyedeki sefiriaprel 1939 8 may 1945EvvelkiFridrix von KellerSonrakiVilhelm HaasAlmaniya Reyxinin Avstriya Federal Dovletindeki sefiriavqust 1934 13 mart 1938EvvelkiKurt ReetSonrakiAvstriyanin Almaniya terefinden ilhaqiPrussiyanin naziri prezidenti30 yanvar 10 aprel 1933EvvelkiKurt von SleyerSonrakiHermann GorinqAlmaniya Dovletinin 13 cu vitse kansleri30 yanvar 1933 7 avqust 1934EvvelkiHermann DitrixSonrakivezife bosdur Hermann Goring 1941 ci ilden Alman Dovletinin 12 ci Reyx kansleri1 iyun 1932 17 noyabr 1932EvvelkiHeinrich BruningSonrakiKurt von SleicherSexsi melumatlarDogum adi Franz Joseph Hermann Michael Maria von PapenDogum tarixi 29 oktyabr 1879 1879 10 29 Dogum yeri Verl Arnsberq d Prussiya Almaniya imperiyasiVefat tarixi 2 may 1969 1969 05 02 89 yasinda Partiya Alman Nasional Sosialist Fehle PartiyasiFealiyyeti siyasetci diplomat herbi qulluqcuDini katolisizmHerbi xidmetDoyusler Birinci Dunya muharibesiRutbesi mayor Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiFranz fon Papen Almaniyanin ABS daki sefirliyinde herbi attasedir 1914 Frans von Papen 1879 cu il dekabrin 29 da Vestfaliyada Verl seherinde qedim alman cengaver ailesinden olan iri torpaq sahibinin ailesinde anadan olmusdur Dinine gore katolikdir Birinci Dunya Muharibesinden evvel Bas Qerargahin zabiti olub 1913 1915 ci illerde ABS da herbi attase olub oradan casusluq ve texribat fealiyyetine gore qovulub Bundan sonra ilk olaraq Qerb Cebhesinde xidmet etdi 1916 ci ilde o Almaniya hokumeti ile Irlandiya respublikaci usyancilari arasinda Britaniya ordusuna qarsi istifade etdikleri silahlarin tedarukunde vasiteci kimi cixis edib Daha sonra 1917 ci ilden Yaxin Serqde Bas Qerargah zabiti ve Felestinde turk ordusunda mayor rutbesi ile xidmet edib 1918 ci ilde Almaniyaya qayidib ve polkovnik leytenant rutbesi ile ordudan teqaude cixib 1921 1932 ci illerde Katolik Merkez Partiyasindan Prussiya Landtaqinin uzvu idi onun ifrat sag qanadina bitisik idi 1925 ci il prezident seckilerinde Vilhelm Marks Merkezi Partiyasindan Pol fon Hindenburqun namizedliyini desteklemekle partiyasini teeccublendirdi 1932 ci il iyunun 1 den dekabrin 2 dek Almaniyada fasistlerin movqelerinin mohkemlenmesine obyektiv tohfe veren hokumete rehberlik etdi O 1933 cu ilin yanvarinda nasist diktaturasinin qurulmasinda feal istirak edib ve Hitlerin birinci kabinetine vitse kansler kimi daxil olub Lakin tezlikle 1934 cu il iyunun 17 de o Marburq Universitetinde Almaniyanin maliyye ve biznes elitasi olan Reyxsverin muhafizekar quvvelerinin nasist sosialist ritorikasindan ve ekstremizminden narazi olan fikirlerini desteklemek ucun Marburq nitqi adlanir cixis etdi Tenqid Nasist partiyasinin ve Adolf Hitlerin zirvesini qezeblendirdi ve reaksiya hucum destelerinin SA ust hissesinin meglubiyyeti bitti Von Papenin en yaxin adamlari da olduruldu lakin onun ozu fon Hindenburqun desteyi sayesinde zerer gormedi 1934 cu ilin iyulundan 1938 ci ilin martina qeder von Papen Avstriyada sefir vezifesinde calismis ve Anslusun heyata kecirilmesine komek etmisdir Daha sonra 1939 1944 cu illerde Turkiyede sefir postunu tutan von Papen onu Almaniyanin muttefiqleri sirasina celb etmeye calisir Bununla elaqedar Sovet kesfiyyatinin agentleri terefinden ona cehd edildi lakin ugursuz oldu Muharibe zamani nasist hokumeti fon Papeni Almaniyanin papaya sefiri teyin etmeye calisdi lakin Papa XII Piy bu teklifi redd etdi 1945 ci ilin aprelinde von Papen 9 cu ABS Ordusunun herbi rehberliyi terefinden Ruhrda hebs edildi 1946 ci ilde Nurnberqdeki Beynelxalq Herbi Tribunal qarsisinda cixis etdi lakin beraet aldi Lakin 1947 ci ilin fevralinda o yeniden denasionalizasiya komissiyasinin qarsisina cixdi ve esas herbi cinayetkar kimi 8 il muddetine azadliqdan mehrum edildi 1950 ci illerde von Papen yeniden siyasete girmek cehdi ugursuz oldu Sonraki illerde Yuxari Svabiyadaki Benzenhofen qesrinde yasamis ve 1930 cu illerde bu dovrle Soyuq Muharibenin baslangici arasinda paraleller apararaq siyasetini esaslandirmaga calisdigi bir cox kitab ve xatireler nesr etdirmisdir Frans von Papen 2 may 1969 cu ilde Obersasbaxda Baden vefat edib KitablarFrans von Papen Ucuncu Reyxin vitse kansleri Nasist Almaniyasinin siyasetcisinin xatireleri 1933 1947 M Tsentrpoliqraf 2005 592 s ISBN 5 9524 1911 9 IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Franz von Papen Encyclopaedia Britannica ing Papen Franc fon Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 https dzen ru a Xf77PC ahgCwFOdS Arxivlenmis suret 2019 06 20 tarixinde Istifade tarixi 2023 01 19 Arxivlenmis suret 2018 09 21 tarixinde Istifade tarixi 2023 01 19