Epidermis — dərini təşkil edən üç qatın ən kənar hissəsi. Daxili təbəqələr dermis və . Epidermis təbəqəsi ətraf mühit patogenlərinin səbəb ola biləcəyi infeksiyalara qarşı bir maneə yaradır. Transepidermal maye itkisi ilə bədəndən atmosferə atılan su miqdarını da tənzimləyir. Epidermis əsas qatdakı bir sıra hüceyrə qatından ibarətdir.
Bu təbəqələrin ən xarici nüvəli təbəqəsi ölü və yastı hüceyrələrdən ibarətdir. Bunlar kəpək və dırnaqların meydana gəlməsində təsirli olur. Korpus qatını təşkil edən hüceyrələrin içərisində sərt və lifli zülallar (keratin) toplanmışdır. Keratin hüceyrələri dərini əzmə, vurma kimi mexaniki təsirlərdən və mikroorqanizmlər qoruyur. Altda canlı və çox qatlı yastı epitel hüceyrələrindən ibarət malpighi təbəqəsi var. Bu təbəqənin hüceyrələrində melanosit piqmenti yer almaqdadır, hansı ki, dəriyə rəngini verir. Malpighi təbəqəsindəki canlı hüceyrələrin bölünərək yeni hüceyrələr yaratmasıyla nüvə təbəqəsi daim yenilənir. Bədəni istidən və soyuqdan qoruyur.
Aşağı dəri (dermis): hiss hüceyrələri, tər vəziləri, sinir ucları, kapilyar qan damarları, saç kökləri, toxunma cisimcikləri yer almaqdadır. Pacini cisimciyi təzyiq və gərginliyi aşkarlayır. Meissner cisimciyi tüksüz, merkel cisimciyi isə tüklü bölgələrdə toxunma duyğusunu aşkarlayır. Krause cisimciyi soyuğu, ruffini cisimciyi istini aşkarlamaq vəzifəsi daşıyır. Alt dərinin başlıca vəzifələri: bədənin istilik, tər və su tarazlığını təmin etmək, xarici təsirlərdən qorumaq, toxunma, təzyiq və ağrı hisslərini aşkarlamaqdır. Sinirlərlə beynin müvafiq hissələrinə ötürülür. Sevinc, qorxu, həyəcan, soyuq hava təsiri ilə dəri sinirləri tük əzələlərinin daralmasını və tüklərin dikləşməsini təmin edir.
İstinadlar
- Young, Barbara. Wheater's functional histology a text and colour atlas. Elsevier. 2014. 160& 175. ISBN .
- Marks, James G; Miller, Jeffery. Lookingbill and Marks' Principles of Dermatology (4th). Elsevier. 2006. 1–7. ISBN .
- Proksch, E.; Brandner, J.; Jensen, J.M. "The skin: an indispensable barrier". Experimental Dermatology. 17 (12). 2008: 1063–1072. doi:10.1111/j.1600-0625.2008.00786.x. PMID 19043850.
- McGrath, J.A.; Eady, R.A.; Pope, F.M. Rook's Textbook of Dermatology (7th). Blackwell Publishing. 2004. 3.1–3.6. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Epidermis derini teskil eden uc qatin en kenar hissesi Daxili tebeqeler dermis ve Epidermis tebeqesi etraf muhit patogenlerinin sebeb ola bileceyi infeksiyalara qarsi bir manee yaradir Transepidermal maye itkisi ile bedenden atmosfere atilan su miqdarini da tenzimleyir Epidermis esas qatdaki bir sira huceyre qatindan ibaretdir Bitki yarpaginin epidermis tebeqesi Bu tebeqelerin en xarici nuveli tebeqesi olu ve yasti huceyrelerden ibaretdir Bunlar kepek ve dirnaqlarin meydana gelmesinde tesirli olur Korpus qatini teskil eden huceyrelerin icerisinde sert ve lifli zulallar keratin toplanmisdir Keratin huceyreleri derini ezme vurma kimi mexaniki tesirlerden ve mikroorqanizmler qoruyur Altda canli ve cox qatli yasti epitel huceyrelerinden ibaret malpighi tebeqesi var Bu tebeqenin huceyrelerinde melanosit piqmenti yer almaqdadir hansi ki deriye rengini verir Malpighi tebeqesindeki canli huceyrelerin bolunerek yeni huceyreler yaratmasiyla nuve tebeqesi daim yenilenir Bedeni istiden ve soyuqdan qoruyur Asagi deri dermis hiss huceyreleri ter vezileri sinir uclari kapilyar qan damarlari sac kokleri toxunma cisimcikleri yer almaqdadir Pacini cisimciyi tezyiq ve gerginliyi askarlayir Meissner cisimciyi tuksuz merkel cisimciyi ise tuklu bolgelerde toxunma duygusunu askarlayir Krause cisimciyi soyugu ruffini cisimciyi istini askarlamaq vezifesi dasiyir Alt derinin baslica vezifeleri bedenin istilik ter ve su tarazligini temin etmek xarici tesirlerden qorumaq toxunma tezyiq ve agri hisslerini askarlamaqdir Sinirlerle beynin muvafiq hisselerine oturulur Sevinc qorxu heyecan soyuq hava tesiri ile deri sinirleri tuk ezelelerinin daralmasini ve tuklerin diklesmesini temin edir IstinadlarYoung Barbara Wheater s functional histology a text and colour atlas Elsevier 2014 160 amp 175 ISBN 9780702047473 Marks James G Miller Jeffery Lookingbill and Marks Principles of Dermatology 4th Elsevier 2006 1 7 ISBN 978 1 4160 3185 7 Proksch E Brandner J Jensen J M The skin an indispensable barrier Experimental Dermatology 17 12 2008 1063 1072 doi 10 1111 j 1600 0625 2008 00786 x PMID 19043850 McGrath J A Eady R A Pope F M Rook s Textbook of Dermatology 7th Blackwell Publishing 2004 3 1 3 6 ISBN 978 0 632 06429 8