Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Eldar Rasim oğlu Hacıyev (3 dekabr 1962, Bakı) - Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının (1997-ci il) üzvü.Azərbaycan xalçaçılığında miniatür nümunələri xalça üzərinə köçürən və xalça toxunulmasında ipəkdən istifadə edən ilk xalçaçı rəssam.
| Eldar Hacıyev | |
|---|---|
| Doğum tarixi | 3 dekabr 1962 (61 yaş) |
| Doğum yeri | |
| Təhsili | |
| Üzvlüyü | |
Həyatı
Eldar Rasim oğlu Hacıyev 1962-ci il 03 dekabr tarixində Bakı şəhərində həkim ailəsində dünyaya göz açmışdır. O, Bakı şəhərində 1969-1979-cu illərdə 20 saylı orta ümumtəhsil məktəbini bitirmişdir.1979-1984-cü illər ərzində M.Əliyev adına Azərbaycan Dövlət İncəsənət İnstitutunun "Xalçaçılıq və Bədii toxuculuq" fakültəsinin Xalçaçı-rəssam ixtisasını başa vurur. 1997-ci ildən Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının üzvüdür.
Hələ İncəsənət İnstitutunda təhsil aldığı müddət və ondan sonrakı dövrlərdə də Eldar Rasim oğlu Hacıyev Azərbaycan xalçaçılıq irsinin görkəmli nümayəndəsi,profesor,Xalq rəssamı Lətif Kərimovdan, sənətşünas, professor, sənətşünaslıq üzrə elmlər doktoru Kübra Əliyevadan bu sənətin sirlərinə yiyələnmişdir. O dövr xalça sənətimizin canlı ensiklopediyası L.Kərimovdan mənimsədiyi ilmələrin sirri bu gün Eldar Hacıyevin xalçaçı - rəssam kimi formalaşmasında əhəmiyyətli rol oynamışdır. Xalçada portret janrının ənələrini davam etdirən E.R.Hacıyevin portret işləri maraq doğurmaya bilməz.
Yaradıcılıq işləri
O portret janrında Ulu Öndər Heydər Əliyevin, Prezident İlham Əliyevin, Məhəmməd Füzulinin, Bülbülün, Corc Buşun, Putinin, II Aleksinin və digər görkəmli şəxsiyyətlərin portretlərini böyük ustalıqla işləmişdir. Eldar Rasim oğlu Hacıyevin yaradıcılığına xas əsas xüsusiyyətlərdən biri də onun müəllifi olduğu xalçalarının müasir günümüzdə qədim Azərbaycan xalça sənətində qismən az müraciət olunan ipək saplarla toxunulmasıdır.
Belə ki, xalçaçı-rəssam E.R.Hacıyevin miniatür, dini mövzulu və süjet xalçalarını məhz ipək saplar üzərində yaratmışdır. Bu xalçalar sırasında "Nizami Gəncəvinin, Ömər Xəyyamın əsərlərinə çəkilmiş miniatürlərə, dini-Pravoslav süjetlərinə, Bibliya tarixinə həsr olunmuş işlərini sadalaya bilərik.
Hazırda bu işlərin bəziləri müxtəlif muzey və şəxsi kolleksiyalarda saxlanılır.Xalçaçı rəssamın “Yeddi gözəl”,”Bəhramgur ovda”,”Fitnənin öküzü qaldırması”,”Leyli və Məcnun”,”Xosrov və Şirin”,”Məhsəti Gəncəvi”,”Mirzə Şəfi Vazeh”,”Ana Məryəm”,”Vladimir ikonası”,”Ömər Xəyyam”,”Şərq gəlini”,“Ağ dəvələr,Qarabağ xalçaları”,”Şuşa qızı”,”Qələbə”,”Qarabağda toy”,”Bəy atları”,Şuşa xalçası”,”Ağ atlar”,”Qırmızı Qarabağ atları”,”Qarabağın xəritəsi”,”Azərbaycan xalçaları”,”Qarabağda Novruz”,”Qarabağ xalçalarının rəqsi” və s. kimi 50-dən artıq rənglərin vəhdəti ilə yaranmış xalçaları Azərbaycan xalçaçılığının ən uğurlu nümunələrindəndir.
"Ağ dəvələr"xalçası
Xalçada qırmızı ornamental fon üzərində ağ dəvələrin təsvir edilməsi və kontras diqqəti cəlb edir.Qırmızı fon üzərində Qarabağın “Xətai”xalçası harmonik tərzdə işlənmişdir.Təntənə ilə bəzədilmiş iki ağ dəvə üzərində isə təsvir edilən xalçalar “Açma-yumma”və”Butulkalı”Qarabağ xalçalarıdır.
Eldar Hacıyev “Açma-Yumma”xalçasının bir bütov,iki yarım gölünü dəvənin üzərində çox böyük təntənə və olduqca simmetrik formada yerləşdirmişdir.Ənənəvi “Açma-Yumma”Qarabağ xalçalarından fərqli olaraq burdakı xalça daha canlı və işıqlı tərzdə təsvir olunmuşdur.
Hər iki dəvənin donqar hissələri bizə milli motivlərdən hesab edilən buta formasını xatırladır.Bir-birilə ümumi bir vəhdət içərisində olan gül-çiçək motivləri və digər ornamentlərin kompozisiya daxilində uğurla həlli diqqəti cəlb edir. Bir xalça kompozisiyası daxilində müxtəlif sujetləri cəmləmək,bir çox xalçaya məxsus ornamentlər və motivlərin bir bütün formada həll edilməsi Eldar Hacıyevin müəllifi olduğu xalçalar üçün ortaq bir xarekteristik haldır. Bu xalçada arxa fon kimi seçilən Qarabağın”Xətai”xalça kompozisiyasının yaşı 400-dən çoxdur.Toxunulma texnikasına,materialına və ornamentlərinin zənginliyinə görə “Əjdahalı”xalçalara aid edilən bu kompozisiya üzrə toxunulan hər bir nümunə dünya muzeylərində də qorunularaq saxlanılır.
"Qarabağda toy"xalçası
Eldar Hacıyevin yaradıcılığında Qarabağ adət-ənənələrini,gündəlik həyat tərzini özündə əks etdirən nümunələrdən biri də”Qarabağda toy”adlı xalçadır.Xalça ilk baxışdan parlaq və şux rəngləri ilə diqqəti cəlb edir.Kompozisiyada beş qarabağlı qız təsvir olunmuşdur.Milli geyimlərdə təsvir olunan qızların geyimlərindəki ornamentlərdən əlavə olaraq onların aksesuarlar,kəmərlər və xırda elementlərin zərgərlik dəqiqliyi ilə işlənməsi əsəri daha da baxımlı edir.Qarabağlı üç qız musiqi alətlərində ifa etdiyi halda,digər ikisi milli rəqsimizi nümayiş etdirirlər.Xalça kompozisiyası daxilində divarda asılan xalçanı görürük ki,bu da Qarabağın”Güllü”xalçasıdır.Bundan əlavə olaraq isə otaq,divarlar və yer Qarabağ xalçalarına məxsus ornamentlərlə,tikmələrlə bəzədilmişdir.Yerdə təsvir olunan Qarabağın “Qızılgül kilimi”buna misaldır.Bir-birilə kontras təşkil edən rəng tonlarına üstünlük verilməsi və xalça daxilində yer alan müxtəlif parça teksturalarının uğurla hiss edilməsi kompozisiyanın tamamlanmasında xüsusi rol oynamışdır.
“Şuşa qızı”xalçası
Eldar Hacıyev yaradıcılığında Şuşaya həsr edilən ən gözəl və al-əlvan nümunələrdən biri də məhz “Şuşa qızı”xalçasıdır.Qara fon üzərində mərkəzdə qüdrətli Qarabağ atı,atın üzərində isə milli geyimi ilə diqqəti cəlb edən Şuşa qızı təsvir edilmişdir.Şuşa qızı sağ əlində Şuşanın,gözəl Qarabağın,uzun illər Qarabağa olan həsrətin,sevginin simvolu olan Xarı bül-bül gülünü,digər əlində isə üzərinə bül-bül qonmuş gül çələngini tutmuşdur.Müəllif Şuşa qızının geyiminin rəng seçimində Azərbaycan Respublikasının Bayrağının rənglərinə- müraciət etmişdir.Şuşa qızının geyimi,geyiminin üzərindəki buta elementləri qədər aksesuarlar,zərgərlik nümunələri də dəqiq formada təsvir edilmişdir. “Şuşa qızı”xalça nümunəsində diqqəti cəlb edən daha bir məqam isə Cəbrayıl xalça motivlərindən istifadə edilərək xalça daxilindəki kompozisiyasının çiçəklərlə çərçivəyə alınmasıdır.“Şuşa qızı”xalçasında müəllif 50-dən çox rənglərdən istifadə etmişdir.Xalça nümunəsində at hərəkət halında verilərək irəliyə doğru addımlayır.
"Qələbə"xalçası
Eldar Hacıyevin yaradıcılığında Qarabağın dünya şöhrətli atlarından bəhs edən daha bir kompozisiya isə Azərbaycanın İkinci Vətən müharibəsindəki Şanlı Qələbəsinə həsr olunan “Qələbə”xalçasıdır.Burada arxa ayaqları üzərində şahə qalxmış Qarabağ atının mənfur düşmənə qarşı yəni ilanın başına doğru zərbə endirdikdən sonrakı anı təsvir olunmuşdur.At qüdrəti,gücü xatırladacaq qırmızı rəngldə verilmişdir.Qədim Qarabağ xalçalarındakı at təsvirlərindən fərqli olaraq buradakı qırmızı at da ornemantal xalça ilə bəzədilmişdir.Atın üzərində isə Qarabağ qrupuna aid edilən “Xan Qarabağ xalçası”təsvir edilmişdir.Qarabağın qədim “Xan Qarabağ”və ya sadəcə “Qarabağ”adı ilə tanınan xalçaları demək olar ki,Azərbaycanın bütün ərazilərində müraciət edilən xalça kompozisiyası olmuşdur.“Qələbə”xalçasında fon kimi müəllif müxtəlif Qarabağ xalçalarına xas ornamentləri bir bütün halında cəm etməyi uğurla bacarmışdır. Burada yuxarı mərkəzdə İkinci Vətən müharibəsində Qələbəni bizə yaşadan,Şəhidlərin əziz xatirəsini simvolizə edən Xarı bül-bül motivinin yerləşdirilməsi də xalçada kompozisiyasının tamamalanmasında mühüm rol oynamışdır.Xalça nümmunəsində “Xətai”və”Güzgülü”xalçasıdan arxa fon kimi olduqca uğurla istifadə edilmişdir.
"Ağ atlar"xalçası
Eldar Hacıyev yaradıcılığında fərqli tərzdə icra olunmuş ornamental həlli ilə diqqəti cəlb edən daha bir nümunə isə”Ağ atlar”kompozisiyasıdır.Xalça nümunəsində şaquli formada Qarabağın üç atı yerləşdirilmişdir.Atların iç hissələri gül-çiçək motivləri ilə əhatə olunduğu kimi arxa fonda da məhz nəbati ornamentlərə müraciət edilmişdir.Daha dəqiq desək Qarabağın “Güllü”xalçasının ornamental həlli bu nümunədə arxa fon kimi çıxış edir.Bundan əlavə olaraq müəllifin təsvir etdiyi digər xalça nümunələrindəki atlarda olduğu kimi burada da atlar Qarabağın bahalı tikmələri ilə bəzədilmişdir və hər birinin üzərində üç fərqli Qarabağ xalçası təsvir edilmişdir.Belə ki,birinci atın üzərində təsvir edilən xalça nümunəsi Qarabağın”Muğan”xalçasıdır.Ortada təsvir edilən atın üzərində "Xan Qarabağ",aşağıdakı atın üzərində isə "Ləmpə"adı ilə tanınan məşhur Qarabağ xalçaları zərif tərbibatları ilə yerləşdirilmiş və xalçaya xüsusi bir gözəllik qatmışdır.
"Qarabağın xəritəsi"xalçası
Eldar Hacıyev yaradıcılığında Qarabağ memarlığının xalça nümunəsində əks edilməsinə məhz "Xəritə"xalçasından rast gəlinir.Bu xalçanı izləyən zaman sanki özümüzü Qarabağda hiss edir,onun havasını uduruq.Qarabağ dedikdə ağla gələn bütün əsrarəngiz səhnələr,şəhərlər,abidələr,Qarabağın yam-yaşıl təbiəti,hətta havası belə bu xalçanın ilmələrinə çox böyük uğurla hopdurulmuşdur.Belə ki,Qarabağın xəritəsi daxilində Tərtər,Ağdam,Xocalı,Kəlbəcər,Laçın,Hadrud,Füzuli,Cəbrayıl,Qubadlı,Zəngilan və mərkəzdə isə Şərqin konservatoriyası adlandırılan Şuşa şəhərlərinin adlarını və abidələrini görürük.Eyni zamanda Xudafərin körpüsü,Şeyx Babı türbəsi,Cövhərağa məscidini və digər Qarabağın simvoluna çevrilmiş abidələr əsərdə uğurla yer almışdır.Müəllif burada da Şuşanın,uzun illər Qarabağa olan həsrətin və müqəddəs Şəhidlərin ruhunu simvolizə edən Xarı bülbül simvolunu da unutmamış onu Şuşanın üzərində yerləşdirmişdir.Abidələrin qüsursuz həllindən,təbiətin rənginin naturalist formada təsvirindən əlavə olaraq,bütün bu kompozisiyanın arxa fonu kimi demək olar ki,Qarabağ qrupuna aid xalça kompozisiyalarından elementlər,ornamentlər və motivlər çıxış edir.Burada “Balıqlı”,”Buynuzlu”,”Qasımuşağı”,”Buludlu”,”Malıbəyli”,”Butalı”,”Çələbi”,”Qoca”,”Xətai”xalçalarının elementlərini görə bilərik.Müxtəlif xalçaların elementlərinin bir xalça kompozisiyası kimi cəm olunduğu bu nümunədə həm Qarabağın xərtiəsinin,həm Qarabağ abilərinin,həm də Qarabağ qrupuna aid saysız-hesabsız xalça motivlərini cəm etdiyi üçün olduqca dəyərli və bənzərsizdir.
"Qırmızı Qarabağ atları"xalçası
Eldar Hacıyev yaradıcılığında koloriti və harmoniyası ilə diqqəti çəkən başqa bir nümunə isə “Qırmızı Qarabağ atları”xalçasıdır.Xalçaçı rəssamın yaradıcılığına xas olan bir kompozisiya daxilində bir çox xalça motivlərinin cəm edilməsi ənənəsinə bu nümunədə də rast gəlirik.İlk növbədə xalçada qırmızı rəng qamması üstünlük təşkil edir.Müəllif burada Qarabağın ənənəvi “Bulud”xalçası elementlərindən istifadə etmişdir.Kompozisiya daxilində şaquli formada bir birilə üzbəüz dayanmış üç cüt at fiquru yerləşdirilmişdir.Atlar bitkin formada təsvir edilsə də,onlar sanki “Bulud”xalçasının elementlərinin dəvamı kimi görünür.Burada atların özləri qırmızı,yəhərləri isə zərgər dəqiqliyi ilə təsvir olunaraq qızılı formada özünü görsədir.Eyni zamanda Eldar Hacıyevin xırda detallara diqqət verməsini burada hər bir atın üzərindəki yəhərlərin motivlərinin fərqli formada icra olunması ilə hiss etmək olar.Qarşı-qarşıya dayanmış altı at fiquru burada da qiymətli Qarabağ xalçaları ilə bəzədilmişdir və hər birininin üzərində Qarabağ qrupuna aid edilən yetkin xalçalar yerləşdirilmişdir.Belə ki,sağ tərəfdə aşağıdakı atın üzərində “Xətai”,ortada “Malıbəyli”,yuxarıdakı atın üzərində isə “Bəhmənli”xalçası yer alır.Sol tərəfdə isə aşağıdakı atın üzərində “Qasımuşağı”,ortada “Çələbi”,yuxarıdakı atın üzərində isə “Butalı”Qarabağ xalçaları bənzərsiz bir formada yerləşdirilmişdir.Demək olar ki,Eldar Hacıyevin yaradıcılığına xas bir çox xüsusiyyəti bu nümunədə aydın formada hiss etmək mümkündür.Yeddi xalça motivinin bir nümunədə cəm edilməsi,parlaq rənglər,xırda detallara və incə nüanslara diqqət yetirilməsi,eyni zamanda Qarabağ atlarının dəyərli xalçalar və tikmələrlə bəzədilməsi bu xalçanı çox dəyərli etmişdir.
"Azərbaycan xalçaları"
Ənənəvi Qarabağ xalçalarının eyni zamanda Azərbaycanın digər xalçaçılıq məktəblərinin bir çox motivlərinin bir nümunədə cəmləndiyi daha bir nümunə isə Eldar Hacıyev yaradıcılığında yer alan “Azərbaycan xalçaları”dır.Xalça nümunəsi yun və ipək qarışığından istifadə olunaraq hazırlandığı üçün müəllifin digər xalçalarında olduğu kimi burada da zəriflik,harmoniya,uğurlu kolorit həlli və işıqlı rəng qamması diqqəti cəlb edir.Eldar Hacıyev yaradıcılığına xas olan bir neçə xalça sujetinin bir nümunə fonunda cəm edilməsi “Azərbaycan xalçaları”üçün də xarekteristik bir haldır.Burada arxa fon kimi Qarabağın Cəbrayıl bölgəsində toxunulan xalçalar üçün əsas motiv olan gül-çiçəklər,o cümlədən, “Qızılgüllü xalçası”əsas olaraq çıxış edir.Müxtəlif rənglərdən ibarət altı ədəd qüdrətli Qarabağ atları irəli qaçan formada verilmişdir ki,bunu onların saçlarından hiss etmək mümkündür.Atların üzərilərində isə Qarabağ,Quba,Şirvan,Qazax qruplarına aid müxtəlif xalça nümunələri təsvir edilmişdir.Bu xalçanın dəyərini daha da artırır.
"Qarabağda Novruz"xalçası
Eldar Hacıyevin yaradıcılığında yer alan “Qarabağda Novruz”adlı əsər diqqəti şən əhval ruhiyyəsi və bayram coşğusunu uğurlar hiss etdirməsilə cəlb edir.Əsərdə dörd Qarabağ qızı əyləşmiş formada verilmişdir.Qızların geyimlərinin rəngi,aksesuarlar və parçalarının teksturaları naturalizmi ilə seçildiyi kimi onların hərəkət halında verilməsi,məişət əşyaları və Novruzun simvolları olan şəkərbura,paxlava,qoğalların xonça daxilində yerləşdirilməsi də çox təbii alınmışdır.Yerdə əyləşmiş qızların ətrafında Qarabağa məxsus tikmələr,yastıqçalar,önlərində isə samovar yer almışdır.Otaqda yerləşən qızların arxa divarında isə dərin mənalara malik motivləri,qırmzımtıl rəng tonu və ritmik həll ilə diqqəti cəlb edən“Xan Qarabağ”xalçası asılmışdır.
Xarici keçidlər
- https://anews.az/az/bakida-eldar-haciyevin-ilmelerin-reqsi-sergisi-kecirilir-foto/javascript();
- https://azertag.az/xeber/Xalchachi_ressam_Eldar_Haciyevin_ferdi_sergisi_achilib-1016382
- http://www.anl.az/down/meqale/medeniyyet/2019/may/655454.htm
- https://aqreqator.az/az/cemiyyet/1753498
- https://www.adalet.az/mobil/144140
- https://report.az/incesenet-xeberleri/kiyevde-qarabag-incilerini-eks-etdiren-sergi-kecirilir/
- https://525.az/news/192278-susa-xalcalarina-hesr-olunmus-sergi-proqram-kecirilib--foto
- Qarabağ xalçaları
- Qasımuşağı xalçaları
- Xətai xalçaları
- Bulud xalçaları
- Açma-yumma xalçaları
- Çələbi xalçaları
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Eldar Rasim oglu Haciyev 3 dekabr 1962 Baki Azerbaycan Ressamlar Ittifaqinin 1997 ci il uzvu Azerbaycan xalcaciliginda miniatur numuneleri xalca uzerine kocuren ve xalca toxunulmasinda ipekden istifade eden ilk xalcaci ressam Eldar HaciyevDogum tarixi 3 dekabr 1962 1962 12 03 61 yas Dogum yeri Baki Azerbaycan SSR SSRITehsili Azerbaycan Dovlet Medeniyyet ve Incesenet UniversitetiUzvluyu Azerbaycan Ressamlar IttifaqiHeyatiEldar Rasim oglu Haciyev 1962 ci il 03 dekabr tarixinde Baki seherinde hekim ailesinde dunyaya goz acmisdir O Baki seherinde 1969 1979 cu illerde 20 sayli orta umumtehsil mektebini bitirmisdir 1979 1984 cu iller erzinde M Eliyev adina Azerbaycan Dovlet Incesenet Institutunun Xalcaciliq ve Bedii toxuculuq fakultesinin Xalcaci ressam ixtisasini basa vurur 1997 ci ilden Azerbaycan Ressamlar Ittifaqinin uzvudur Hele Incesenet Institutunda tehsil aldigi muddet ve ondan sonraki dovrlerde de Eldar Rasim oglu Haciyev Azerbaycan xalcaciliq irsinin gorkemli numayendesi profesor Xalq ressami Letif Kerimovdan senetsunas professor senetsunasliq uzre elmler doktoru Kubra Eliyevadan bu senetin sirlerine yiyelenmisdir O dovr xalca senetimizin canli ensiklopediyasi L Kerimovdan menimsediyi ilmelerin sirri bu gun Eldar Haciyevin xalcaci ressam kimi formalasmasinda ehemiyyetli rol oynamisdir Xalcada portret janrinin enelerini davam etdiren E R Haciyevin portret isleri maraq dogurmaya bilmez Yaradiciliq isleriO portret janrinda Ulu Onder Heyder Eliyevin Prezident Ilham Eliyevin Mehemmed Fuzulinin Bulbulun Corc Busun Putinin II Aleksinin ve diger gorkemli sexsiyyetlerin portretlerini boyuk ustaliqla islemisdir Eldar Rasim oglu Haciyevin yaradiciligina xas esas xususiyyetlerden biri de onun muellifi oldugu xalcalarinin muasir gunumuzde qedim Azerbaycan xalca senetinde qismen az muraciet olunan ipek saplarla toxunulmasidir Bele ki xalcaci ressam E R Haciyevin miniatur dini movzulu ve sujet xalcalarini mehz ipek saplar uzerinde yaratmisdir Bu xalcalar sirasinda Nizami Gencevinin Omer Xeyyamin eserlerine cekilmis miniaturlere dini Pravoslav sujetlerine Bibliya tarixine hesr olunmus islerini sadalaya bilerik Hazirda bu islerin bezileri muxtelif muzey ve sexsi kolleksiyalarda saxlanilir Xalcaci ressamin Yeddi gozel Behramgur ovda Fitnenin okuzu qaldirmasi Leyli ve Mecnun Xosrov ve Sirin Mehseti Gencevi Mirze Sefi Vazeh Ana Meryem Vladimir ikonasi Omer Xeyyam Serq gelini Ag develer Qarabag xalcalari Susa qizi Qelebe Qarabagda toy Bey atlari Susa xalcasi Ag atlar Qirmizi Qarabag atlari Qarabagin xeritesi Azerbaycan xalcalari Qarabagda Novruz Qarabag xalcalarinin reqsi ve s kimi 50 den artiq renglerin vehdeti ile yaranmis xalcalari Azerbaycan xalcaciliginin en ugurlu numunelerindendir Ag develer xalcasi Ag develer Xalcada qirmizi ornamental fon uzerinde ag develerin tesvir edilmesi ve kontras diqqeti celb edir Qirmizi fon uzerinde Qarabagin Xetai xalcasi harmonik terzde islenmisdir Tentene ile bezedilmis iki ag deve uzerinde ise tesvir edilen xalcalar Acma yumma ve Butulkali Qarabag xalcalaridir Eldar Haciyev Acma Yumma xalcasinin bir butov iki yarim golunu devenin uzerinde cox boyuk tentene ve olduqca simmetrik formada yerlesdirmisdir Enenevi Acma Yumma Qarabag xalcalarindan ferqli olaraq burdaki xalca daha canli ve isiqli terzde tesvir olunmusdur Her iki devenin donqar hisseleri bize milli motivlerden hesab edilen buta formasini xatirladir Bir birile umumi bir vehdet icerisinde olan gul cicek motivleri ve diger ornamentlerin kompozisiya daxilinde ugurla helli diqqeti celb edir Bir xalca kompozisiyasi daxilinde muxtelif sujetleri cemlemek bir cox xalcaya mexsus ornamentler ve motivlerin bir butun formada hell edilmesi Eldar Haciyevin muellifi oldugu xalcalar ucun ortaq bir xarekteristik haldir Bu xalcada arxa fon kimi secilen Qarabagin Xetai xalca kompozisiyasinin yasi 400 den coxdur Toxunulma texnikasina materialina ve ornamentlerinin zenginliyine gore Ejdahali xalcalara aid edilen bu kompozisiya uzre toxunulan her bir numune dunya muzeylerinde de qorunularaq saxlanilir Qarabagda toy xalcasi Qarabagda toy Eldar Haciyevin yaradiciliginda Qarabag adet enenelerini gundelik heyat terzini ozunde eks etdiren numunelerden biri de Qarabagda toy adli xalcadir Xalca ilk baxisdan parlaq ve sux rengleri ile diqqeti celb edir Kompozisiyada bes qarabagli qiz tesvir olunmusdur Milli geyimlerde tesvir olunan qizlarin geyimlerindeki ornamentlerden elave olaraq onlarin aksesuarlar kemerler ve xirda elementlerin zergerlik deqiqliyi ile islenmesi eseri daha da baximli edir Qarabagli uc qiz musiqi aletlerinde ifa etdiyi halda diger ikisi milli reqsimizi numayis etdirirler Xalca kompozisiyasi daxilinde divarda asilan xalcani goruruk ki bu da Qarabagin Gullu xalcasidir Bundan elave olaraq ise otaq divarlar ve yer Qarabag xalcalarina mexsus ornamentlerle tikmelerle bezedilmisdir Yerde tesvir olunan Qarabagin Qizilgul kilimi buna misaldir Bir birile kontras teskil eden reng tonlarina ustunluk verilmesi ve xalca daxilinde yer alan muxtelif parca teksturalarinin ugurla hiss edilmesi kompozisiyanin tamamlanmasinda xususi rol oynamisdir Susa qizi xalcasi Susa qizi Eldar Haciyev yaradiciliginda Susaya hesr edilen en gozel ve al elvan numunelerden biri de mehz Susa qizi xalcasidir Qara fon uzerinde merkezde qudretli Qarabag ati atin uzerinde ise milli geyimi ile diqqeti celb eden Susa qizi tesvir edilmisdir Susa qizi sag elinde Susanin gozel Qarabagin uzun iller Qarabaga olan hesretin sevginin simvolu olan Xari bul bul gulunu diger elinde ise uzerine bul bul qonmus gul celengini tutmusdur Muellif Susa qizinin geyiminin reng seciminde Azerbaycan Respublikasinin Bayraginin renglerine muraciet etmisdir Susa qizinin geyimi geyiminin uzerindeki buta elementleri qeder aksesuarlar zergerlik numuneleri de deqiq formada tesvir edilmisdir Susa qizi xalca numunesinde diqqeti celb eden daha bir meqam ise Cebrayil xalca motivlerinden istifade edilerek xalca daxilindeki kompozisiyasinin ciceklerle cerciveye alinmasidir Susa qizi xalcasinda muellif 50 den cox renglerden istifade etmisdir Xalca numunesinde at hereket halinda verilerek ireliye dogru addimlayir Qelebe xalcasi Qelebe Eldar Haciyevin yaradiciliginda Qarabagin dunya sohretli atlarindan behs eden daha bir kompozisiya ise Azerbaycanin Ikinci Veten muharibesindeki Sanli Qelebesine hesr olunan Qelebe xalcasidir Burada arxa ayaqlari uzerinde sahe qalxmis Qarabag atinin menfur dusmene qarsi yeni ilanin basina dogru zerbe endirdikden sonraki ani tesvir olunmusdur At qudreti gucu xatirladacaq qirmizi renglde verilmisdir Qedim Qarabag xalcalarindaki at tesvirlerinden ferqli olaraq buradaki qirmizi at da ornemantal xalca ile bezedilmisdir Atin uzerinde ise Qarabag qrupuna aid edilen Xan Qarabag xalcasi tesvir edilmisdir Qarabagin qedim Xan Qarabag ve ya sadece Qarabag adi ile taninan xalcalari demek olar ki Azerbaycanin butun erazilerinde muraciet edilen xalca kompozisiyasi olmusdur Qelebe xalcasinda fon kimi muellif muxtelif Qarabag xalcalarina xas ornamentleri bir butun halinda cem etmeyi ugurla bacarmisdir Burada yuxari merkezde Ikinci Veten muharibesinde Qelebeni bize yasadan Sehidlerin eziz xatiresini simvolize eden Xari bul bul motivinin yerlesdirilmesi de xalcada kompozisiyasinin tamamalanmasinda muhum rol oynamisdir Xalca nummunesinde Xetai ve Guzgulu xalcasidan arxa fon kimi olduqca ugurla istifade edilmisdir Ag atlar xalcasi Ag atlar Eldar Haciyev yaradiciliginda ferqli terzde icra olunmus ornamental helli ile diqqeti celb eden daha bir numune ise Ag atlar kompozisiyasidir Xalca numunesinde saquli formada Qarabagin uc ati yerlesdirilmisdir Atlarin ic hisseleri gul cicek motivleri ile ehate olundugu kimi arxa fonda da mehz nebati ornamentlere muraciet edilmisdir Daha deqiq desek Qarabagin Gullu xalcasinin ornamental helli bu numunede arxa fon kimi cixis edir Bundan elave olaraq muellifin tesvir etdiyi diger xalca numunelerindeki atlarda oldugu kimi burada da atlar Qarabagin bahali tikmeleri ile bezedilmisdir ve her birinin uzerinde uc ferqli Qarabag xalcasi tesvir edilmisdir Bele ki birinci atin uzerinde tesvir edilen xalca numunesi Qarabagin Mugan xalcasidir Ortada tesvir edilen atin uzerinde Xan Qarabag asagidaki atin uzerinde ise Lempe adi ile taninan meshur Qarabag xalcalari zerif terbibatlari ile yerlesdirilmis ve xalcaya xususi bir gozellik qatmisdir Qarabagin xeritesi xalcasi Qarabagin xeritesi Eldar Haciyev yaradiciliginda Qarabag memarliginin xalca numunesinde eks edilmesine mehz Xerite xalcasindan rast gelinir Bu xalcani izleyen zaman sanki ozumuzu Qarabagda hiss edir onun havasini uduruq Qarabag dedikde agla gelen butun esrarengiz sehneler seherler abideler Qarabagin yam yasil tebieti hetta havasi bele bu xalcanin ilmelerine cox boyuk ugurla hopdurulmusdur Bele ki Qarabagin xeritesi daxilinde Terter Agdam Xocali Kelbecer Lacin Hadrud Fuzuli Cebrayil Qubadli Zengilan ve merkezde ise Serqin konservatoriyasi adlandirilan Susa seherlerinin adlarini ve abidelerini goruruk Eyni zamanda Xudaferin korpusu Seyx Babi turbesi Covheraga mescidini ve diger Qarabagin simvoluna cevrilmis abideler eserde ugurla yer almisdir Muellif burada da Susanin uzun iller Qarabaga olan hesretin ve muqeddes Sehidlerin ruhunu simvolize eden Xari bulbul simvolunu da unutmamis onu Susanin uzerinde yerlesdirmisdir Abidelerin qusursuz hellinden tebietin renginin naturalist formada tesvirinden elave olaraq butun bu kompozisiyanin arxa fonu kimi demek olar ki Qarabag qrupuna aid xalca kompozisiyalarindan elementler ornamentler ve motivler cixis edir Burada Baliqli Buynuzlu Qasimusagi Buludlu Malibeyli Butali Celebi Qoca Xetai xalcalarinin elementlerini gore bilerik Muxtelif xalcalarin elementlerinin bir xalca kompozisiyasi kimi cem olundugu bu numunede hem Qarabagin xertiesinin hem Qarabag abilerinin hem de Qarabag qrupuna aid saysiz hesabsiz xalca motivlerini cem etdiyi ucun olduqca deyerli ve benzersizdir Qirmizi Qarabag atlari xalcasi Qirmizi Qarabag atlari Eldar Haciyev yaradiciliginda koloriti ve harmoniyasi ile diqqeti ceken basqa bir numune ise Qirmizi Qarabag atlari xalcasidir Xalcaci ressamin yaradiciligina xas olan bir kompozisiya daxilinde bir cox xalca motivlerinin cem edilmesi enenesine bu numunede de rast gelirik Ilk novbede xalcada qirmizi reng qammasi ustunluk teskil edir Muellif burada Qarabagin enenevi Bulud xalcasi elementlerinden istifade etmisdir Kompozisiya daxilinde saquli formada bir birile uzbeuz dayanmis uc cut at fiquru yerlesdirilmisdir Atlar bitkin formada tesvir edilse de onlar sanki Bulud xalcasinin elementlerinin devami kimi gorunur Burada atlarin ozleri qirmizi yeherleri ise zerger deqiqliyi ile tesvir olunaraq qizili formada ozunu gorsedir Eyni zamanda Eldar Haciyevin xirda detallara diqqet vermesini burada her bir atin uzerindeki yeherlerin motivlerinin ferqli formada icra olunmasi ile hiss etmek olar Qarsi qarsiya dayanmis alti at fiquru burada da qiymetli Qarabag xalcalari ile bezedilmisdir ve her birininin uzerinde Qarabag qrupuna aid edilen yetkin xalcalar yerlesdirilmisdir Bele ki sag terefde asagidaki atin uzerinde Xetai ortada Malibeyli yuxaridaki atin uzerinde ise Behmenli xalcasi yer alir Sol terefde ise asagidaki atin uzerinde Qasimusagi ortada Celebi yuxaridaki atin uzerinde ise Butali Qarabag xalcalari benzersiz bir formada yerlesdirilmisdir Demek olar ki Eldar Haciyevin yaradiciligina xas bir cox xususiyyeti bu numunede aydin formada hiss etmek mumkundur Yeddi xalca motivinin bir numunede cem edilmesi parlaq rengler xirda detallara ve ince nuanslara diqqet yetirilmesi eyni zamanda Qarabag atlarinin deyerli xalcalar ve tikmelerle bezedilmesi bu xalcani cox deyerli etmisdir Azerbaycan xalcalari Enenevi Qarabag xalcalarinin eyni zamanda Azerbaycanin diger xalcaciliq mekteblerinin bir cox motivlerinin bir numunede cemlendiyi daha bir numune ise Eldar Haciyev yaradiciliginda yer alan Azerbaycan xalcalari dir Xalca numunesi yun ve ipek qarisigindan istifade olunaraq hazirlandigi ucun muellifin diger xalcalarinda oldugu kimi burada da zeriflik harmoniya ugurlu kolorit helli ve isiqli reng qammasi diqqeti celb edir Eldar Haciyev yaradiciligina xas olan bir nece xalca sujetinin bir numune fonunda cem edilmesi Azerbaycan xalcalari ucun de xarekteristik bir haldir Burada arxa fon kimi Qarabagin Cebrayil bolgesinde toxunulan xalcalar ucun esas motiv olan gul cicekler o cumleden Qizilgullu xalcasi esas olaraq cixis edir Muxtelif renglerden ibaret alti eded qudretli Qarabag atlari ireli qacan formada verilmisdir ki bunu onlarin saclarindan hiss etmek mumkundur Atlarin uzerilerinde ise Qarabag Quba Sirvan Qazax qruplarina aid muxtelif xalca numuneleri tesvir edilmisdir Bu xalcanin deyerini daha da artirir Qarabagda Novruz xalcasi Qarabagda Novruz Eldar Haciyevin yaradiciliginda yer alan Qarabagda Novruz adli eser diqqeti sen ehval ruhiyyesi ve bayram cosgusunu ugurlar hiss etdirmesile celb edir Eserde dord Qarabag qizi eylesmis formada verilmisdir Qizlarin geyimlerinin rengi aksesuarlar ve parcalarinin teksturalari naturalizmi ile secildiyi kimi onlarin hereket halinda verilmesi meiset esyalari ve Novruzun simvollari olan sekerbura paxlava qogallarin xonca daxilinde yerlesdirilmesi de cox tebii alinmisdir Yerde eylesmis qizlarin etrafinda Qarabaga mexsus tikmeler yastiqcalar onlerinde ise samovar yer almisdir Otaqda yerlesen qizlarin arxa divarinda ise derin menalara malik motivleri qirmzimtil reng tonu ve ritmik hell ile diqqeti celb eden Xan Qarabag xalcasi asilmisdir Xarici kecidlerhttps anews az az bakida eldar haciyevin ilmelerin reqsi sergisi kecirilir foto javascript https azertag az xeber Xalchachi ressam Eldar Haciyevin ferdi sergisi achilib 1016382 http www anl az down meqale medeniyyet 2019 may 655454 htm https aqreqator az az cemiyyet 1753498 https www adalet az mobil 144140 https report az incesenet xeberleri kiyevde qarabag incilerini eks etdiren sergi kecirilir https 525 az news 192278 susa xalcalarina hesr olunmus sergi proqram kecirilib foto Qarabag xalcalari Qasimusagi xalcalari Xetai xalcalari Bulud xalcalari Acma yumma xalcalari Celebi xalcalari