Dyör (mac. Győr) — Macarıstanın şimal-qərbində yerləşən, Dyör-Moson-Sopron inzibati bölgəsinin mərkəzi olan şəhər.
Dyör | |||||
---|---|---|---|---|---|
Győr | |||||
| |||||
Ölkə | |||||
Tarixi və coğrafiyası | |||||
Sahəsi |
| ||||
Mərkəzin hündürlüyü | 108 ± 1 m | ||||
Saat qurşağı |
| ||||
Əhalisi | |||||
Əhalisi |
| ||||
Rəqəmsal identifikatorlar | |||||
Telefon kodu | +36 96 | ||||
Poçt indeksi | 9000–9030 | ||||
Digər | |||||
gyor.hu | |||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
Dunay çayı boyunca uzanan bu ərazidə ilk kütləvi məskunlaşma b.e.ə V əsrə təsadüf edir. Dyörün ilk sakinləri keltlər olmuşdurlar. Onlar bu şəhəri "Ara Bona" (sonralar "Arrabona") yəni "yaxşı qurbangah" adlandırmışdılar. Şəhər VIII əsrə qədər belə adlandırılsa da, alman və slovak dillərində günümüzdə də "Arrabona"nın qısaltması "Raab" adından istifadə olunur.
E.ə I əsrdə buraya romalı tacirlər köçmüşdülər. Daha sonra b.e X əsrində Qərbi Macarıstanın şimalı Roma tərəfindən işğal edilərək bu əraziyə Pannoniya adı verildi. V əsrdə slavyanlar daha sonra, lombardlar tərəfindən hücuma məruz qalan şəhərdə VI əsrin sonu ilə IX əsrin əvvəllərində avarlar hökm sürürdü.
Artıq IX əsrdə şəhər macar axınlarına məruz qaldı. İlk Macarıstan kralı I Stefan tərəfindən bu ərazidə yepiskopluq yaradıldı. Şəhərin adı dəyişərək "Dyör" adlandırıldı.
1241–1242-ci ildə monqolların hücumuna məruz qalsa da, 1526-cı ilin Mohaç döyüşündən sonra Habsburq imperiyasının tərkibinə qatılmışdır. 1594-cü ildə osmanlılar tərəfindən ələ keçirilən Dyör qalası yandırılaraq dağıdıldı, bu səbəbdən osmanlı türkcəsində şəhər "Yanıkkale" (Yanıqqala) adını daşıyırdı. 1598-ci ildə Habsburqlar ikinci dəfə bu əraziyə yürüş etdi. 1743-cü ildə Dyörə "Müstəqil Krallıq Şəhəri" statusu verildi. 14 iyul 1809-cu ildə baş verən Raab döyüşündə Avstriya imperiyası burada Napaleonun qoşunları tərəfindən məğlub edildi.
II Dünya müharibəsində şəhərin yəhudi əhalisinin sürgün edilib öldürüldü. Şəhər özü güclü dağıntılara məruz qaldı. 1970-ci ildə şəhər yenidən inşa edildi.
Turizm
Şəhərin ilkin qalıntısı Dunay, Raba və Rabsa çaylarının birləşdiyi nöqtə- Kaptalan təpəsidir. Püspökvar – Dyör yepiskopunun binası da qədim şəhərin qalıqlarından biridir. Dyörun ən qədim binaları XIII əsrə aid qəsr və XV əsrə aid Qotik Doçi Kafedralıdır. Kafedral ilk olaraq Roman memarlıq üslubunda tikilsə də, sonradan Qotik və Barok tərzində bərpa edilmişdir. Şəhərin digər görməli yerləri aşağıdakılardır :
- Bələdiyyə binası
- Karmelit kilsəsi
- Roma Arxeologiya muzeyi
- 1978-ci ildə tikintisi başa çatan teatr binası
1996-cı ildə Yuneskonun Ümumdünya irsi siyahısına daxil olan Pannonholma Monastrı Dyörə 20 km məsafədə yerləşir.
Qalereya
İstinadlar
- Magyarország helységnévtára, Detailed Gazetteer of Hungary (mac.). KSH, 2023.
- Sugar, Peter. A History of Hungary. İndiana University Press. 1994.
- "Arxivlənmiş surət". 2005-11-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-12-12.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Dyor mac Gyor Macaristanin simal qerbinde yerlesen Dyor Moson Sopron inzibati bolgesinin merkezi olan seher DyorGyorBayraq Gerb47 41 03 sm e 17 38 04 s u Olke MacaristanTarixi ve cografiyasiSahesi 174 62 km Merkezin hundurluyu 108 1 mSaat qursagi Merkezi Avropa vaxti d UTC 01 00UTC 02 00EhalisiEhalisi 130 020 nef 1 yanvar 2023 Reqemsal identifikatorlarTelefon kodu 36 96Poct indeksi 9000 9030Digergyor huXeriteni goster gizle Dyor Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixi1598 ci ilde Dyor qalasinin muhasiresi Dunay cayi boyunca uzanan bu erazide ilk kutlevi meskunlasma b e e V esre tesaduf edir Dyorun ilk sakinleri keltler olmusdurlar Onlar bu seheri Ara Bona sonralar Arrabona yeni yaxsi qurbangah adlandirmisdilar Seher VIII esre qeder bele adlandirilsa da alman ve slovak dillerinde gunumuzde de Arrabona nin qisaltmasi Raab adindan istifade olunur E e I esrde buraya romali tacirler kocmusduler Daha sonra b e X esrinde Qerbi Macaristanin simali Roma terefinden isgal edilerek bu eraziye Pannoniya adi verildi V esrde slavyanlar daha sonra lombardlar terefinden hucuma meruz qalan seherde VI esrin sonu ile IX esrin evvellerinde avarlar hokm sururdu Artiq IX esrde seher macar axinlarina meruz qaldi Ilk Macaristan krali I Stefan terefinden bu erazide yepiskopluq yaradildi Seherin adi deyiserek Dyor adlandirildi 1241 1242 ci ilde monqollarin hucumuna meruz qalsa da 1526 ci ilin Mohac doyusunden sonra Habsburq imperiyasinin terkibine qatilmisdir 1594 cu ilde osmanlilar terefinden ele kecirilen Dyor qalasi yandirilaraq dagidildi bu sebebden osmanli turkcesinde seher Yanikkale Yaniqqala adini dasiyirdi 1598 ci ilde Habsburqlar ikinci defe bu eraziye yurus etdi 1743 cu ilde Dyore Musteqil Kralliq Seheri statusu verildi 14 iyul 1809 cu ilde bas veren Raab doyusunde Avstriya imperiyasi burada Napaleonun qosunlari terefinden meglub edildi II Dunya muharibesinde seherin yehudi ehalisinin surgun edilib olduruldu Seher ozu guclu dagintilara meruz qaldi 1970 ci ilde seher yeniden insa edildi TurizmSeherin ilkin qalintisi Dunay Raba ve Rabsa caylarinin birlesdiyi noqte Kaptalan tepesidir Puspokvar Dyor yepiskopunun binasi da qedim seherin qaliqlarindan biridir Dyorun en qedim binalari XIII esre aid qesr ve XV esre aid Qotik Doci Kafedralidir Kafedral ilk olaraq Roman memarliq uslubunda tikilse de sonradan Qotik ve Barok terzinde berpa edilmisdir Seherin diger gormeli yerleri asagidakilardir Belediyye binasi Karmelit kilsesi Roma Arxeologiya muzeyi 1978 ci ilde tikintisi basa catan teatr binasi 1996 ci ilde Yuneskonun Umumdunya irsi siyahisina daxil olan Pannonholma Monastri Dyore 20 km mesafede yerlesir QalereyaIstinadlarMagyarorszag helysegnevtara Detailed Gazetteer of Hungary mac KSH 2023 Sugar Peter A History of Hungary Indiana University Press 1994 Arxivlenmis suret 2005 11 29 tarixinde Istifade tarixi 2018 12 12