Cambul vilayəti (qaz. Жамбыл облысы) — Qazaxıstanın cənubunda vilayət. İnzibati mərkəzi Taraz şəhəridir.
Vilayət | |||
Cambul vilayəti | |||
---|---|---|---|
qaz. Жамбыл облысы | |||
| |||
| |||
Ölkə | Qazaxıstan | ||
İnzibati mərkəz | Taraz | ||
Tarixi və coğrafiyası | |||
Yaradılıb | 1939-cu il | ||
Sahəsi | 144 264 km² (5,3 %, 10-cu-ci yer) | ||
Saat qurşağı | |||
Əhalisi | |||
Əhalisi | 1 084 482 nəfər (2014) (6,7 %,6-cı-ci yer) | ||
Əhalinin sıxlığı | 7,32 nəfər/km² (6-cı-ci yer) | ||
Etnik tərkib | qazaxlar 72,21 % ruslar 10,75 % dunqanlar 4,74 % Anadolu türkləri 2,96 % özbəklər 2,45 % digər 6,89 % (2014 il.) | ||
Rəsmi dili | qazax dili | ||
Rəqəmsal identifikatorlar | |||
Abreviatura | Cam | ||
ISO kodu | KZ-31 | ||
Telefon kodu | +7 7262 xx-xx-xx | ||
Poçt indeksi | 08xxxx | ||
Avtomobil nömrəsi | H, 08 | ||
Rəsmi sayt | |||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
1939-cu il oktyabrın 14-də təşkil olunmuşdur. Vilayət məşhur qazax akını Cambul Cabayevin (1846 - 1945) şərəfinə adlanmışdır.
Coğrafiyası
Sahəsi 144,2 min km2 . 10 rayonu, 4 şəhəri, 13 qəsəbəsi var. Mərkəzi Taraz şəhərdir
Ərazisi, əsasən, düzənlikdir. Şimal hissəsini Bədbəxttala s əhrası tutur. Cənub şərqi, şərqi və cənubu dağlıqdır. Maksimum hündürlük 4000 m. Faydalı qazıntıları: fosforitlər, flüorit, qızıl, mis, uran, əlvan metallar, barit, daş kömür, qaz, tikinti materialları. İqlimi kəskin kontinentaldır. Orta temperatur yanvarda –5 dən –10 °C-yədək, iyulda 20 –27 °C-dir. İllik yağıntı 350–900 mm. Mühüm çayları: Çu, Talas, Assa və s. Ən boz və şabalıdı torpaqlar yayılmışdır. Söyüd-iydə, ağcaqovaq-küknar meşələri, qamışlıqlar, ağotlu-şırımlı topal və yovşanlı-şoranotlu çöllərlə örtülüdür. 2100 m-dən yüksəkdə subalp və Alp çəmənlikləri var. Heyvanları: ceyran, cüyür, say qak, dağ keçisi, canavar, tülkü, porsuq, gəlincik, qaban, , sünbülqıran, ərəbdovşanı, dovşan, sürünənlər və s. Göl və çayları balıqla zəngindir. böyük gölləri: Balxaş (cənub-qərb hissəsi), Biylikol, Akkol, Aşikol. Boz-qonur səhra.
Təsərrüfatı
Yerli təbii ehtiyatlar və kənd təsərrüfatı xammalı bazasında kimya, yüngül, yeyinti və tikinti sənayesi müəssisələri fəaliyyət göstərir. Mədən-kimya kombinatı (Qaratau, fosforitlərin hasilatı və emalı üzrə), superfosfat zavodları (Cambul), yüngül sənaye müəssisələrindən xrom, rezin məmulatlar zavodları, dəri-ayaqqabı kombinatı, yunun ilkin emalı, tikiş, qalantereya fabrikləri (Cambul), dəri kombinatı (Georgiyevka); yeyinti sənayesi müəssisələrindən şəkər kombinatı (Cambul), şəkər zavodları (Çu, Oytal), ət, spirt-araq kombinatları, şərab, balıq, pivə zavodları (Cambul), süd və yağ-pendir zavodları (Cambul, Qaratau, Çuvə rayon mərkəzlərində) var. Maşınqayırma və metal emalı müəssisələri – ehtiyat hissələri, kommunal avadanlıq, aqreqat-təmir, texnoloji metal konstruksiyalar, təmir-mexaniki (Cambul, Çu, Luqovaya), avtomobil təmiri (Qranitoqorsk) zavodları ilə təmsil olunmuşdur. Kərpic (Cambul, Mi xaylovka), gips, körpü və dəmir-beton məmulatları, iripanelli evtikmə zavodları, tikinti hissələri və konstruksiyalar (Cambul), tikinti materialları (Cambul, Qaratau) kombinatları, yol əhəngi və dol du rucular (Georgiyevka) zavodu; mebel fabriki (Cambul) fəaliyyət göstərir. Cambul vilayətinin energetikası təbii qaz və qismən də su enerjisinə əsaslanır.Heyvandarlıq və suvarma, qismən dəm yə əkinçiliyi kənd təsərrüfatının əsasını təşkil edir. Bağçılıq, üzümçülük inkişaf etmişdir.
Əhalisi
Cambul vilayəti Qazaxıstanda azərbaycanlıların ən çox yaşadığı rayondur. Onların əksəriyyəti 30-cu illərdə Azərbaycandan sürgün edilmiş azərbaycanlıların övladlarıdır.
Əh. 1 mln. (2011).
İnzibati bölgələri
Vilayət 10 rayona bölünür:
İstinadlar
- "Qazaxıstan Respublikasının əhalisinin sayı 2014-cu ilin əvvəlində ayrı-ayrı etnik qruplar ilə". 2015-04-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-02-16.
- Qazaxıstan Respublikasının əhalisinin sayı 2014-cu ilin əvvəlində ayrı-ayrı etnik qruplar ilə 2015-04-28 at the Wayback Machine Qazaxıstanın Statistika Agentliyi.
- Cambul vilayəti// Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). — V cild. Bakı, 2009. — Səh.: 177.
- . 2009-05-27 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-01-18.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Cambul vilayeti qaz Zhambyl oblysy Qazaxistanin cenubunda vilayet Inzibati merkezi Taraz seheridir VilayetCambul vilayetiqaz Zhambyl oblysyGerb44 sm e 72 s u Olke QazaxistanInzibati merkez TarazTarixi ve cografiyasiYaradilib 1939 cu ilSahesi 144 264 km 5 3 10 cu ci yer Saat qursagi UTC 6EhalisiEhalisi 1 084 482 nefer 2014 6 7 6 ci ci yer Ehalinin sixligi 7 32 nefer km 6 ci ci yer Etnik terkib qazaxlar 72 21 ruslar 10 75 dunqanlar 4 74 Anadolu turkleri 2 96 ozbekler 2 45 diger 6 89 2014 il Resmi dili qazax diliReqemsal identifikatorlarAbreviatura CamISO kodu KZ 31Telefon kodu 7 7262 xx xx xxPoct indeksi 08xxxxAvtomobil nomresi H 08Resmi sayt Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixi1939 cu il oktyabrin 14 de teskil olunmusdur Vilayet meshur qazax akini Cambul Cabayevin 1846 1945 serefine adlanmisdir CografiyasiSahesi 144 2 min km2 10 rayonu 4 seheri 13 qesebesi var Merkezi Taraz seherdir Erazisi esasen duzenlikdir Simal hissesini Bedbexttala s ehrasi tutur Cenub serqi serqi ve cenubu dagliqdir Maksimum hundurluk 4000 m Faydali qazintilari fosforitler fluorit qizil mis uran elvan metallar barit das komur qaz tikinti materiallari Iqlimi keskin kontinentaldir Orta temperatur yanvarda 5 den 10 C yedek iyulda 20 27 C dir Illik yaginti 350 900 mm Muhum caylari Cu Talas Assa ve s En boz ve sabalidi torpaqlar yayilmisdir Soyud iyde agcaqovaq kuknar meseleri qamisliqlar agotlu sirimli topal ve yovsanli soranotlu collerle ortuludur 2100 m den yuksekde subalp ve Alp cemenlikleri var Heyvanlari ceyran cuyur say qak dag kecisi canavar tulku porsuq gelincik qaban sunbulqiran erebdovsani dovsan surunenler ve s Gol ve caylari baliqla zengindir boyuk golleri Balxas cenub qerb hissesi Biylikol Akkol Asikol Boz qonur sehra Teserrufati Yerli tebii ehtiyatlar ve kend teserrufati xammali bazasinda kimya yungul yeyinti ve tikinti senayesi muessiseleri fealiyyet gosterir Meden kimya kombinati Qaratau fosforitlerin hasilati ve emali uzre superfosfat zavodlari Cambul yungul senaye muessiselerinden xrom rezin memulatlar zavodlari deri ayaqqabi kombinati yunun ilkin emali tikis qalantereya fabrikleri Cambul deri kombinati Georgiyevka yeyinti senayesi muessiselerinden seker kombinati Cambul seker zavodlari Cu Oytal et spirt araq kombinatlari serab baliq pive zavodlari Cambul sud ve yag pendir zavodlari Cambul Qaratau Cuve rayon merkezlerinde var Masinqayirma ve metal emali muessiseleri ehtiyat hisseleri kommunal avadanliq aqreqat temir texnoloji metal konstruksiyalar temir mexaniki Cambul Cu Luqovaya avtomobil temiri Qranitoqorsk zavodlari ile temsil olunmusdur Kerpic Cambul Mi xaylovka gips korpu ve demir beton memulatlari iripanelli evtikme zavodlari tikinti hisseleri ve konstruksiyalar Cambul tikinti materiallari Cambul Qaratau kombinatlari yol ehengi ve dol du rucular Georgiyevka zavodu mebel fabriki Cambul fealiyyet gosterir Cambul vilayetinin energetikasi tebii qaz ve qismen de su enerjisine esaslanir Heyvandarliq ve suvarma qismen dem ye ekinciliyi kend teserrufatinin esasini teskil edir Bagciliq uzumculuk inkisaf etmisdir EhalisiCambul vilayeti Qazaxistanda azerbaycanlilarin en cox yasadigi rayondur Onlarin ekseriyyeti 30 cu illerde Azerbaycandan surgun edilmis azerbaycanlilarin ovladlaridir Eh 1 mln 2011 Inzibati bolgeleriVilayet 10 rayona bolunur kendi kendi kendi kendi Merke kendi kendi kendi seheri seheri Su seheri Vilayet tabeli Taraz ve rayon tabeli ve Su seherleri Istinadlar Qazaxistan Respublikasinin ehalisinin sayi 2014 cu ilin evvelinde ayri ayri etnik qruplar ile 2015 04 28 tarixinde Istifade tarixi 2015 02 16 Qazaxistan Respublikasinin ehalisinin sayi 2014 cu ilin evvelinde ayri ayri etnik qruplar ile 2015 04 28 at the Wayback Machine Qazaxistanin Statistika Agentliyi Cambul vilayeti Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi 25 cildde V cild Baki 2009 Seh 177 2009 05 27 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 01 18