Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bürhan Əli (Bakı – 1549, Bakı) — Şirvanşahlar taxtına iddiaçı şahzadə.
| Bürhan Əli | |
|---|---|
| Bürhanəddin | |
Şirvanşahlar dövlətinin XXXXIV hökmdarı olmağa iddiaçı | |
| 1548 – 1549 | |
| Əvvəlki | Şahrux |
| Sonrakı | Mehrab |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | ? |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | |
| Atası | Keyqubad ibn Əbu Bəkr ibn İshaq ibn İbrahim yaxud II Xəlilullah |
| Uşaqları | Əbubəkr mirzə Dərbəndi |
| Dini | Sünni İslam |
Hakimiyyət üçün mübarizə
Şahruxun əmisi oğlu Bürhanəddin uzun müddət Dağıstanda qaytaqlı qohumlarının yanında qaldıqdan sonra böyük qoşun toplayaraq 1544-cü ildə Əlqas mirzə Səfəvi ilə mübarizə aparmaq üçün Şirvana doğru hərəkət etmişdi. Lakin Əlqas Mirzə onu məğlub edərək Osmanlıya mühacirət etməsinə səbəb oldu. Bürhan Əlinin köməyilə öz düşməni Səfəvilərlə mübarizə aparmağa və Şirvanı tutmağa ümid edən sultan onu böyük ehtiramla qarşıladı. Sultan Süleyman ona silahlı qüvvə verdi. Lakin Bürhanəli Şirvana yaxınlaşarkən bəylərbəyinin böyük orduya malik olması haqda xəbər aldı. Buna görə də, o, sultanın qoşunlarını Osmanlıya qaytardı, özü isə Dağıstana gedərək Şirvana yenidən yürüş etmək üçün məqam gözləməyə başladı. 1548-ci ildə Sultan Süleyman Qanuni böyük ordu ilə Azərbaycana, I Təhmasibin üzərinə yürüş etdi. Təhmasib ölkənin içərilərinə çəkildi. Bürhanəli Dağıstandan hərəkət edərək sultan qoşunları ilə birləşdirdi. Sultan onu Şirvanı tutmaq üçün qoşun dəstəsi ilə irəli göndərdi. Lakin gələcək şah II İsmayıl ilə vuruşub məğlub oldu.
Hakimiyyət
Bürhan Əli böyük ordu toplayaraq 1548-ci ilin iyununda Şamaxını ələ keçirərək hökmdarlıq etməyə başladı. O 2 il hakimiyyətdə qaldı. O Qanuniyə yazırdı:"Qərib, baid bilad və nəvahi Sürhsəri (Gəncə, Qarabağ, Muğan kimi Kürün sağ sahilindəki bölgələri) yıxıb-yaxıb hədsiz qarətlər və xəsarətlər və dostanə hərəkət etdim". Lakin 1549-cu ildə Abdulla xan Ustaclının hücumuna uğradı.
Ölümü
Şərəf xan Bidlisinin sözlərinə görə "Abdulla xan Kür sularını keçəndə Bürhan qəribə təsadüf nəticəsində anadangəlmə xəstəlikdən öldü". Həsən bəy və Şərəf xan Bidlislinin məlumatlarına görə Bürhanəli 1549-cu ildə ölmüşdür. Münəccimbaşıya görə isə Bürhanəli təqribən 1551-ci ildə vəfat etmişdir. Zeynaloğluna görə Bürhanəli 1550-ci ildə dünyadan köçmüşdür. Sara Aşurbəyli də 1549 olduğunu düşünür. Həsən bəy Rumlu xəbər verir ki, Bürhan Əli öldükdən sonra Şirvan zadəganları onun meyidini gizlətmişlər. Lakin Şirvan bəylərbəyliyi Abdulla xan Ustaclı onu tapmış, qəbirdən çıxararaq basını kəsmişdir. Bürhanəlinin özündən sonra Şirvanda hakimiyyət sürə biləcək böyük uşaqları olmamışdır. Ailəsi, azyaşlı uşaqları və qohumları isə Səfəvilərdən qorxaraq Dağıstana qaçdılar.
Taxta iddiası
Bürhan Əli II Xəlilullahın oğlu olduğunu iddia edirdi. Abbasqulu ağa Bakıxanov isə onu I İbrahimin nəbibəsi hesab edir. Belə ki, onun yazdıqlarına görə tam adı "Bürhan Əli ibn Keyqubad ibn Əbu Bəkr ibn İshaq ibn İbrahim" olmuşdur.
Oğulları
və Əbubəkr mirzə Dərbəndi adlı oğulları olmuşdur.
Son araşdırmalar
Son numizmatik araşdırmalara görə Bürhan Əlinin 1543-cü ilə aid sikkələri tapılmışdır.
İstinadlar
- Prof. Dr. Remzi KILIÇ - KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN VE DİYARBAKIR, 2-ci fəsil
- Sara Aşurbəyli, Şirvanşahlar dövləti, səh. 134
- Abbasqulu ağa Bakıxanov, Gülüstani İrəm, səh. 43
- "Gennadi Vyaçeslavoviç Zlobin - The Shirvanshah Burhan 'Ali and the Safavids in the light of new numismatic research". 2023-07-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-08-17.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Burhan Eli Baki 1549 Baki Sirvansahlar taxtina iddiaci sahzade Burhan EliBurhaneddinSirvansahlar dovletinin XXXXIV hokmdari olmaga iddiaci1548 1549EvvelkiSahruxSonrakiMehrabSexsi melumatlarDogum tarixi Dogum yeri BakiVefat tarixi 1549Vefat yeri BakiAtasi Keyqubad ibn Ebu Bekr ibn Ishaq ibn Ibrahim yaxud II XelilullahUsaqlari Ebubekr mirze DerbendiDini Sunni IslamHakimiyyet ucun mubarizeSahruxun emisi oglu Burhaneddin uzun muddet Dagistanda qaytaqli qohumlarinin yaninda qaldiqdan sonra boyuk qosun toplayaraq 1544 cu ilde Elqas mirze Sefevi ile mubarize aparmaq ucun Sirvana dogru hereket etmisdi Lakin Elqas Mirze onu meglub ederek Osmanliya muhaciret etmesine sebeb oldu Burhan Elinin komeyile oz dusmeni Sefevilerle mubarize aparmaga ve Sirvani tutmaga umid eden sultan onu boyuk ehtiramla qarsiladi Sultan Suleyman ona silahli quvve verdi Lakin Burhaneli Sirvana yaxinlasarken beylerbeyinin boyuk orduya malik olmasi haqda xeber aldi Buna gore de o sultanin qosunlarini Osmanliya qaytardi ozu ise Dagistana gederek Sirvana yeniden yurus etmek ucun meqam gozlemeye basladi 1548 ci ilde Sultan Suleyman Qanuni boyuk ordu ile Azerbaycana I Tehmasibin uzerine yurus etdi Tehmasib olkenin icerilerine cekildi Burhaneli Dagistandan hereket ederek sultan qosunlari ile birlesdirdi Sultan onu Sirvani tutmaq ucun qosun destesi ile ireli gonderdi Lakin gelecek sah II Ismayil ile vurusub meglub oldu HakimiyyetBurhan Eli boyuk ordu toplayaraq 1548 ci ilin iyununda Samaxini ele kecirerek hokmdarliq etmeye basladi O 2 il hakimiyyetde qaldi O Qanuniye yazirdi Qerib baid bilad ve nevahi Surhseri Gence Qarabag Mugan kimi Kurun sag sahilindeki bolgeleri yixib yaxib hedsiz qaretler ve xesaretler ve dostane hereket etdim Lakin 1549 cu ilde Abdulla xan Ustaclinin hucumuna ugradi OlumuSeref xan Bidlisinin sozlerine gore Abdulla xan Kur sularini kecende Burhan qeribe tesaduf neticesinde anadangelme xestelikden oldu Hesen bey ve Seref xan Bidlislinin melumatlarina gore Burhaneli 1549 cu ilde olmusdur Muneccimbasiya gore ise Burhaneli teqriben 1551 ci ilde vefat etmisdir Zeynalogluna gore Burhaneli 1550 ci ilde dunyadan kocmusdur Sara Asurbeyli de 1549 oldugunu dusunur Hesen bey Rumlu xeber verir ki Burhan Eli oldukden sonra Sirvan zadeganlari onun meyidini gizletmisler Lakin Sirvan beylerbeyliyi Abdulla xan Ustacli onu tapmis qebirden cixararaq basini kesmisdir Burhanelinin ozunden sonra Sirvanda hakimiyyet sure bilecek boyuk usaqlari olmamisdir Ailesi azyasli usaqlari ve qohumlari ise Sefevilerden qorxaraq Dagistana qacdilar Taxta iddiasiBurhan Eli II Xelilullahin oglu oldugunu iddia edirdi Abbasqulu aga Bakixanov ise onu I Ibrahimin nebibesi hesab edir Bele ki onun yazdiqlarina gore tam adi Burhan Eli ibn Keyqubad ibn Ebu Bekr ibn Ishaq ibn Ibrahim olmusdur Ogullarive Ebubekr mirze Derbendi adli ogullari olmusdur Son arasdirmalarSon numizmatik arasdirmalara gore Burhan Elinin 1543 cu ile aid sikkeleri tapilmisdir IstinadlarProf Dr Remzi KILIC KANUNI SULTAN SULEYMAN VE DIYARBAKIR 2 ci fesil Sara Asurbeyli Sirvansahlar dovleti seh 134 Abbasqulu aga Bakixanov Gulustani Irem seh 43 Gennadi Vyaceslavovic Zlobin The Shirvanshah Burhan Ali and the Safavids in the light of new numismatic research 2023 07 04 tarixinde Istifade tarixi 2017 08 17