Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Buxara Əmrliyi (Özbəkcə: Buxoro Amirligi (1785 – 1920)), Həştərxan hakimiyyətinin son xanı olan zamanında, Məhəmməd Rəhm Xan rəhbərliyindəki Monqol mənşəli ancaq Çingiz xan soyundan olmayan Manqıtlar 1747-ci ildə Buxaranı işğal edərək 1753-cü ildə Əmrliyini elan etmişdi. Dövrün Orta Asiyanın adətinə görə Çingiz Xan soyundan gəlməyən Xan ola bilmədiyi üçün 1756-cı də "Əmir əl-Möminin" ünvanını istifadə etmişdi və 1785-ci ildə Həştərxan hakimiyyətinin Buxara xanlığına son qoymuşdur.
Yarı müstəqil dövlət (Rusiya protektoratı altında 1873–1917) | |||
Buxara əmirliyi | |||
---|---|---|---|
fars. امارت بخارا özb. Buxoro amirligi | |||
| |||
| |||
| |||
Paytaxt | Buxara | ||
Dilləri | fars dili | ||
Rəsmi dilləri | Özbək Fars dili | ||
Dövlət dini | Sünni İslam, Şiə İslam, Sufizm (Nəqşibəndilik), Zərdüştilik, İudaizm | ||
Valyuta | Rubl | ||
Əhalisi | 2478000 (1875-ci il) | ||
İdarəetmə forması | Mütləq monarxiya | ||
Xan | |||
• 1785–1800 | Mir Məsum Şah Murad (ilk) | ||
• 1911–1920 | (son) | ||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
1747-ci ildə Nadir Şahın ölümündən sonra, Muhammad Rəhm Xan, Abulfayz Xanı və onun oğulunu öldürdülər, beləcə Cani hakimiyyətinə son qoyuldu. Bundan sonra əmrlər oyuncaq xanlara icazə verdilər, Abdul Qazi Xanın ölümündən sonra Mir Günahsız Şah Muradın taxta çıxması üçün imkan yarandı
Manqıtler zamanında xanlığın sərhədləri daralmağa başladı və XIX əsrin sonlarına doğru mərkəz olan Buxaraın da ruslar tərəfində işğalından sonra Buxara xanlığı Rus boyunduruluğuna keçdi və 1920-ci ildəki Sovet işğalına qədər yarı müstəqil qaldı. Xanlıq torpaqları 1860-cı ilə qədər bugünkü Türkmənistanı, Özbəkistanın qərbini və Qazaxıstanın cənub-qərbini əhatə edirdi.
Xivə xanlığı və Kokand xanlığı ilə birlikdə Özbək üç xanlığı olaraq xatırlanmışdır.
Buxara Əmrləri
- Günahsız Şah Murad 1785–1800
- Heydər xan 1800–1826
- Ömər 1826–1827
- Nəsrulla xan 1827–1860
- Müzəffər xan 1860–1886
- Əbdüləhəd xan 1886–1910
- 1910–1920
Mənbə
İstinadlar
- "Roy (2000), The new Central Asia: the creation of nations, p.70". 2022-04-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-08-18.
- E.K. Travel from Orenburg to Bukhara. Foreword N.A. Halfin. Moscow, The main edition of the eastern literature of the publishing house "Science", 1975. (in Russian:Мейендорф Е. К. Путешествие из Оренбурга в Бухару. Предисл. Н. А. Халфина. М., Главная редакция восточной литературы издательства "Наука", 1975.) [ölü keçid]
- "Arxivlənmiş surət". 2015-06-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-08-18.
- Soucek Svat, A History of Inner Asia (2000), səhifə 179–180
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Buxara Emrliyi Ozbekce Buxoro Amirligi 1785 1920 Hesterxan hakimiyyetinin son xani olan zamaninda Mehemmed Rehm Xan rehberliyindeki Monqol menseli ancaq Cingiz xan soyundan olmayan Manqitlar 1747 ci ilde Buxarani isgal ederek 1753 cu ilde Emrliyini elan etmisdi Dovrun Orta Asiyanin adetine gore Cingiz Xan soyundan gelmeyen Xan ola bilmediyi ucun 1756 ci de Emir el Mominin unvanini istifade etmisdi ve 1785 ci ilde Hesterxan hakimiyyetinin Buxara xanligina son qoymusdur Yari musteqil dovlet Rusiya protektorati altinda 1873 1917 Buxara emirliyifars امارت بخارا ozb Buxoro amirligiBayraq d Buxara Emirliyi yasil rengde 1850 ci iller 1785 7 oktyabr 1920Paytaxt BuxaraDilleri fars diliResmi dilleri Ozbek Fars diliDovlet dini Sunni Islam Sie Islam Sufizm Neqsibendilik Zerdustilik IudaizmValyuta RublEhalisi 2478000 1875 ci il 1200000 1908 ci il Idareetme formasi Mutleq monarxiyaXan 1785 1800 Mir Mesum Sah Murad ilk 1911 1920 son Vikianbarda elaqeli mediafayllar 1747 ci ilde Nadir Sahin olumunden sonra Muhammad Rehm Xan Abulfayz Xani ve onun ogulunu oldurduler belece Cani hakimiyyetine son qoyuldu Bundan sonra emrler oyuncaq xanlara icaze verdiler Abdul Qazi Xanin olumunden sonra Mir Gunahsiz Sah Muradin taxta cixmasi ucun imkan yarandi Manqitler zamaninda xanligin serhedleri daralmaga basladi ve XIX esrin sonlarina dogru merkez olan Buxarain da ruslar terefinde isgalindan sonra Buxara xanligi Rus boyunduruluguna kecdi ve 1920 ci ildeki Sovet isgalina qeder yari musteqil qaldi Xanliq torpaqlari 1860 ci ile qeder bugunku Turkmenistani Ozbekistanin qerbini ve Qazaxistanin cenub qerbini ehate edirdi Xive xanligi ve Kokand xanligi ile birlikde Ozbek uc xanligi olaraq xatirlanmisdir Buxara Emrleri Gunahsiz Sah Murad 1785 1800 Heyder xan 1800 1826 Omer 1826 1827 Nesrulla xan 1827 1860 Muzeffer xan 1860 1886 Ebdulehed xan 1886 1910 1910 1920MenbeIstinadlar Roy 2000 The new Central Asia the creation of nations p 70 2022 04 01 tarixinde Istifade tarixi 2019 08 18 E K Travel from Orenburg to Bukhara Foreword N A Halfin Moscow The main edition of the eastern literature of the publishing house Science 1975 in Russian Mejendorf E K Puteshestvie iz Orenburga v Buharu Predisl N A Halfina M Glavnaya redakciya vostochnoj literatury izdatelstva Nauka 1975 olu kecid Arxivlenmis suret 2015 06 03 tarixinde Istifade tarixi 2019 08 18 Soucek Svat A History of Inner Asia 2000 sehife 179 180Xarici kecidler