Buxara (özb. Buxoro) — Özbəkistanın qədim şəhəri. Tarixi yerlərlə zəngin olan Buxara şəhərində təqribən 140 memarlıq abidəsi var. 31 avqust 2016-cı il tarixinə olan məlumata əsasən şəhər əhalisi 247,644 nəfər təşkil edir ki, bu da onu əhalisinin sayına görə Özbəkistanın beşinci ən böyük şəhəri edir. Əhalinin əksəriyyətinin ana dili Özbək dilidir.Böyük ipək yolu üzərində yerləşən bu şəhər uzun müddət ticarət, elm, mədəniyyət və din mərkəzi kimi fəaliyyət göstərmişdir. UNESCO təşkilatı Buxaranın tarixi mərkəzini (bir çox məscid və mədrəsələrdən ibarətdir) Ümumdünya irsi siyahısına daxil etmişdir.
Şəhər | |
Buxara | |
---|---|
özb. Buxoro | |
Ölkə | Özbəkistan |
Vilayət | Buxara vilayəti |
Hakim | Kərim Camaloviç Kamalov |
Tarixi və coğrafiyası | |
Əsası qoyulub | E.ə. VI əsr |
İlk məlumat | 500 |
Sahəsi | 73 km² |
Mərkəzin hündürlüyü | 225 m |
İqlimi | Kəskin kontinental |
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi | 272 000 nəfər (2017) |
Rəqəmsal identifikatorlar | |
Telefon kodu | 8 365 |
Poçt indeksi | 2001XX |
Nəqliyyat kodu | 80-84 |
Digər | |
Rəsmi adı | Historic Centre of Bukhara |
Tipi | Mədəni |
Kriteriya | ii, iv, vi |
Tarixi | 1993 |
İstinad nöm. | 602 |
Ölkə | Özbəkistan |
Region | Asiya |
bukhara.gov.uz (özb.) | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Adları
Buxara şəhəri 19-cu və 20-ci əsr ingilis nəşrlərində Boxara, Xan çincəsində isə Buhe və ya Puhe şəklində adlandırılmışdır.
İranika Ensiklopediyasında yazılana əsasən "Buxara" adı soqd dilində "bərəkətli torpaq" mənası verən βuxārak sözündən törəmişdir.
X əsr Orta Asiya tarixçisi Əbu Bəkr Narşahi özünün "Buxara tarixi" əsərində belə yazmışdır: "Buxaranın bir çox adı var. Bu adlardan biri də Numiykatdır. Bəzən "Bumikat" da adlandırılır. Ərəb dilində isə şəhərin iki adı var. Bunlardan biri "mis şəhər" mənası verən "Mədinət əl Sufriya", digəri isə "tacirlər şəhəri" mənası verən "Mədinət əl Tüccar"dır. Lakin, Buxara adı digər bütün adlara nisbətən daha məşhurdur. Xorasan bölgəsində bu qədər çox ada sahib olan başqa şəhər yoxdur."
Orta əsrlərdən etibarən şəhər ərəb və fars mənbələrində Buḫārā adı ilə keçir. Müasir özbək dilində isə Buxoro şəklində yazılır.
Ümumi məlumat
Bu şəhər təpədə, oda sitayiş edənlərin dini ayinləri icra etdiyi və müqəddəs hesab etdikləri yerdə salınmışdır. Şəhərin adına "Avesta"da rast gəlmək olar. Buxara Səmərqəndin qərbində yerləşir və İslamın mərkəzlərindən biri kimi tanınır. Bura həmçinin Böyük Şeyx Bahəddin Nəqşibəndinin yaşadığı şəhərdir. O bütün İslam aləmində və regionda sufizmi inkişaf etdirən əsas nümayəndə olmuşdur. Bu şəhər öz zəngin muzeyləri ilə məşhurdur. Burda yerləşən Dövlət İncəsənət Muzeyidə müxtəlif rəsm kolleksiyaları, duluzçuluq məmulatları, Buxara hakimlərinin paltarları saxlanılır. Şəhərdə 140-dan artıq memarlıq abidələrinin olması bu şəhərin "muzey şəhər" adlanmasına səbəb olmuşdur. Buxarda hal-hazırda 350 məscid və 100 dini kollec fəaliyyət göstərir. Bu abidələrin əksəriyyəti orta əsrlər dövrünə aitdir. Poi-Kalon, Kos Mədrəsəsi, İsmayil Samani Movzoleyi, Kalian Minarəsi diqqəti daha çox cəlb edir. Şəhər dar küçələr, yaşıl park və bağlar, müxtəlif eposların qəhrəmanlarını təsvir edən tarixi və memarlıq abidələri ilə zəngindir.
Şəhərin tanınmış sakinləri
- — X əsr alimi
- Əbu əli Hüseyn ibn Abdulla ibn Həsən ibn Sina (980–1037) — filosof, təbib, astronom
İstinadlar
- Города Узбекистана, Таш.. 1965; Ашуров Я. С., Гелах Т. Ф., Камалов У. Х., Бухара, Таш., 1963; Сухарева О. А., Бухара XIX—начала XX вв., М., 1966; Пугаченкова Г. А., Самарканд, Бухара, 2 изд., [М, 1968]; Бухара. Краткий справочник, 4 изд., Таш., 1968. (rus.)
- "Uzbekistan - Largest Cities". GeoNames. GeoNames. 2022-01-30 tarixində . İstifadə tarixi: 14 aprel 2019.
- "Viloyat haqida - Shahar va tumanlar". 2014-04-07 tarixində .
- "21 World Heritage Sites you have probably never heard of". Daily Telegraph. 2015-12-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-04-14.
- "UMID" Foundation, Uzbekistan. . 2001-01-26 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 aprel 2019.
- Richard N Frye, 'Bukhara i. In pre-Islamic times' 2009-01-02 at the Wayback Machine, Encyclopædia Iranica, 512.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Сайт администрации города 2008-12-21 at the Wayback Machine
- Сайт города
- Туры в Узбекистан — Туристическое агентство "Simurg Travel"
- Амулет Отель в центре старого города Бухары 2010-11-24 at the Wayback Machine
- Туроператор по Узбекистану. Туры, гостиницы, визы
- Гостиницы Бухары. Подробная информация, бронирование
- Туристическое агентство 2011-05-15 at the Wayback Machine
- Обзор достопримечательностей Бухары
- Фото Бухары 2009-08-31 at the Wayback Machine
- Фото-отчет о поездке в Бухару
- Бухарский государственный архитектурно-художественный музей-заповедник 2011-11-03 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Buxara ozb Buxoro Ozbekistanin qedim seheri Tarixi yerlerle zengin olan Buxara seherinde teqriben 140 memarliq abidesi var 31 avqust 2016 ci il tarixine olan melumata esasen seher ehalisi 247 644 nefer teskil edir ki bu da onu ehalisinin sayina gore Ozbekistanin besinci en boyuk seheri edir Ehalinin ekseriyyetinin ana dili Ozbek dilidir Boyuk ipek yolu uzerinde yerlesen bu seher uzun muddet ticaret elm medeniyyet ve din merkezi kimi fealiyyet gostermisdir UNESCO teskilati Buxaranin tarixi merkezini bir cox mescid ve medreselerden ibaretdir Umumdunya irsi siyahisina daxil etmisdir SeherBuxaraozb Buxoro39 46 29 sm e 64 25 43 s u Olke OzbekistanVilayet Buxara vilayetiHakim Kerim Camalovic KamalovTarixi ve cografiyasiEsasi qoyulub E e VI esrIlk melumat 500Sahesi 73 km Merkezin hundurluyu 225 mIqlimi Keskin kontinentalSaat qursagi UTC 5EhalisiEhalisi 272 000 nefer 2017 Reqemsal identifikatorlarTelefon kodu 8 365Poct indeksi 2001XXNeqliyyat kodu 80 84DigerUNESCO Umumdunya IrsiResmi adiHistoric Centre of BukharaTipiMedeniKriteriyaii iv viTarixi1993Istinad nom 602OlkeOzbekistanRegionAsiyabukhara gov uz ozb Buxara Vikianbarda elaqeli mediafayllarAdlariBuxara seheri 19 cu ve 20 ci esr ingilis nesrlerinde Boxara Xan cincesinde ise Buhe ve ya Puhe seklinde adlandirilmisdir Iranika Ensiklopediyasinda yazilana esasen Buxara adi soqd dilinde bereketli torpaq menasi veren buxarak sozunden toremisdir X esr Orta Asiya tarixcisi Ebu Bekr Narsahi ozunun Buxara tarixi eserinde bele yazmisdir Buxaranin bir cox adi var Bu adlardan biri de Numiykatdir Bezen Bumikat da adlandirilir Ereb dilinde ise seherin iki adi var Bunlardan biri mis seher menasi veren Medinet el Sufriya digeri ise tacirler seheri menasi veren Medinet el Tuccar dir Lakin Buxara adi diger butun adlara nisbeten daha meshurdur Xorasan bolgesinde bu qeder cox ada sahib olan basqa seher yoxdur Orta esrlerden etibaren seher ereb ve fars menbelerinde Buḫara adi ile kecir Muasir ozbek dilinde ise Buxoro seklinde yazilir Umumi melumatBu seher tepede oda sitayis edenlerin dini ayinleri icra etdiyi ve muqeddes hesab etdikleri yerde salinmisdir Seherin adina Avesta da rast gelmek olar Buxara Semerqendin qerbinde yerlesir ve Islamin merkezlerinden biri kimi taninir Bura hemcinin Boyuk Seyx Baheddin Neqsibendinin yasadigi seherdir O butun Islam aleminde ve regionda sufizmi inkisaf etdiren esas numayende olmusdur Bu seher oz zengin muzeyleri ile meshurdur Burda yerlesen Dovlet Incesenet Muzeyide muxtelif resm kolleksiyalari duluzculuq memulatlari Buxara hakimlerinin paltarlari saxlanilir Seherde 140 dan artiq memarliq abidelerinin olmasi bu seherin muzey seher adlanmasina sebeb olmusdur Buxarda hal hazirda 350 mescid ve 100 dini kollec fealiyyet gosterir Bu abidelerin ekseriyyeti orta esrler dovrune aitdir Poi Kalon Kos Medresesi Ismayil Samani Movzoleyi Kalian Minaresi diqqeti daha cox celb edir Seher dar kuceler yasil park ve baglar muxtelif eposlarin qehremanlarini tesvir eden tarixi ve memarliq abideleri ile zengindir Seherin taninmis sakinleri X esr alimi Ebu eli Huseyn ibn Abdulla ibn Hesen ibn Sina 980 1037 filosof tebib astronomIstinadlarGoroda Uzbekistana Tash 1965 Ashurov Ya S Gelah T F Kamalov U H Buhara Tash 1963 Suhareva O A Buhara XIX nachala XX vv M 1966 Pugachenkova G A Samarkand Buhara 2 izd M 1968 Buhara Kratkij spravochnik 4 izd Tash 1968 rus Uzbekistan Largest Cities GeoNames GeoNames 2022 01 30 tarixinde Istifade tarixi 14 aprel 2019 Viloyat haqida Shahar va tumanlar 2014 04 07 tarixinde 21 World Heritage Sites you have probably never heard of Daily Telegraph 2015 12 03 tarixinde Istifade tarixi 2019 04 14 UMID Foundation Uzbekistan 2001 01 26 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 15 aprel 2019 Richard N Frye Bukhara i In pre Islamic times 2009 01 02 at the Wayback Machine Encyclopaedia Iranica 512 Hemcinin baxBuxara xanligi Buxara emirliyiXarici kecidlerSajt administracii goroda 2008 12 21 at the Wayback Machine Sajt goroda Tury v Uzbekistan Turisticheskoe agentstvo Simurg Travel Amulet Otel v centre starogo goroda Buhary 2010 11 24 at the Wayback Machine Turoperator po Uzbekistanu Tury gostinicy vizy Gostinicy Buhary Podrobnaya informaciya bronirovanie Turisticheskoe agentstvo 2011 05 15 at the Wayback Machine Obzor dostoprimechatelnostej Buhary Foto Buhary 2009 08 31 at the Wayback Machine Foto otchet o poezdke v Buharu Buharskij gosudarstvennyj arhitekturno hudozhestvennyj muzej zapovednik 2011 11 03 at the Wayback Machine