Vilayət (ərəb. إقليم — vilayət , valilik — təyin olunduğu əyalət) — bir sıra dövlətlərdə inzibati-ərazi vahidi.
Sözün mənşəyi
Sözün mənşəyi latın dilindən «provincia» gəlir. Qədim Romada, bu, Apennin yarımadasının xaricində yerləşən və Roma qubernatorları tərəfindən idarə olunan Romaya tabe olan ərazilərin adı idi, yəni xarici ərazilər
"Vilayət" sözü, ehtimal ki, latınca pro- ("adından") və vincere ("nəzarəti ələ keçirmək") sözlərindən qaynaqlanır. Beləliklə, vilayət, Roma hakimləri adından Roma hakimliyi tərəfindən idarə olunan bir ərazi idi. Roma İmperiyası da vilayətlərə bölünmüşdür.
Müasir dövlətlərdə və ölkələrdə
Latın «provincia» yaxın sözlər Argentina, Kanada, Belçika, İspaniya, İndoneziya və bəzi digər əyalətlərdə və ölkələrdə ərazi bölgüsünü göstərir.
Bir çox əyalətdə və ölkədə əyalət nisbətən böyükdür, əyalət qanunverici orqanlarındakı təmsilçilərini ərazi bölgüsü ilə seçir (bir çox ingilisdilli əyalətlərdə və ölkələrdə bir rayon kimi). Digərlərində, dövlətin və ölkənin qanunverici orqanlarında nümayəndələri olan əhəmiyyətli bir muxtariyyətə və kifayət qədər geniş bir əraziyə sahib olan yerli bir vahiddir. Fransada, heç bir muxtariyyət olmadan ərazi vahididir, yəni mərkəzi bir orqan tərəfindən yaradıla və ya ləğv edilə bilər.
Məsələn, bir il Belçika, İspaniya, İtaliya və Filippinlərdəki bir dövlətin mərkəzi hökumətinin ərazi bölməsidir. Kanada, Konqo və Argentina kimi əyalətlərdə və ölkələrdə əhəmiyyətli bir muxtariyyətə sahib bir seçki vahididir. İtaliyada və Çilidə bir vilayət bir bölgənin inzibati bölgüsüdür, bu da öz növbəsində bu dövlətlər və ölkələr üçün birinci dərəcəli inzibati vahiddir. İtalyan əyalətləri də komune (kommunalar və ya kommunalar) adlanan bir neçə inzibati bölgüdən ibarətdir and not a , in practice it is among the world's more federations.<ref>.
Böyük Britaniyada, Londonun hər bir mahalına danışıq dilində əyalətlər deyilir. Britaniya İmperiyasında, Kanada və Cənubi Avstraliya kimi xarici koloniyalar qədim Roma mənasında "vilayət" adını daşıyırdı.
İstinadlar
- "A chorographical map of the Province of New-York in North America, divided into counties, manors, patents and townships; exhibiting likewise all the private grants of land made and located in that Province". Library of Congress. June 27, 2018 tarixində . İstifadə tarixi: December 4, 2017.
- "Definition of the word Province including the British English derivition". Lexico. September 12, 2021 tarixində . İstifadə tarixi: August 7, 2019.
- . .parl.gc.ca. April 5, 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: May 8, 2012.
Xarici keçidlər
- Online Etimologiya
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Vilayet deqiqlesdirme Vilayet ereb إقليم vilayet valilik teyin olundugu eyalet bir sira dovletlerde inzibati erazi vahidi Sozun menseyiSozun menseyi latin dilinden provincia gelir Qedim Romada bu Apennin yarimadasinin xaricinde yerlesen ve Roma qubernatorlari terefinden idare olunan Romaya tabe olan erazilerin adi idi yeni xarici eraziler Vilayet sozu ehtimal ki latinca pro adindan ve vincere nezareti ele kecirmek sozlerinden qaynaqlanir Belelikle vilayet Roma hakimleri adindan Roma hakimliyi terefinden idare olunan bir erazi idi Roma Imperiyasi da vilayetlere bolunmusdur Muasir dovletlerde ve olkelerdeLatin provincia yaxin sozler Argentina Kanada Belcika Ispaniya Indoneziya ve bezi diger eyaletlerde ve olkelerde erazi bolgusunu gosterir Bir cox eyaletde ve olkede eyalet nisbeten boyukdur eyalet qanunverici orqanlarindaki temsilcilerini erazi bolgusu ile secir bir cox ingilisdilli eyaletlerde ve olkelerde bir rayon kimi Digerlerinde dovletin ve olkenin qanunverici orqanlarinda numayendeleri olan ehemiyyetli bir muxtariyyete ve kifayet qeder genis bir eraziye sahib olan yerli bir vahiddir Fransada hec bir muxtariyyet olmadan erazi vahididir yeni merkezi bir orqan terefinden yaradila ve ya legv edile biler Meselen bir il Belcika Ispaniya Italiya ve Filippinlerdeki bir dovletin merkezi hokumetinin erazi bolmesidir Kanada Konqo ve Argentina kimi eyaletlerde ve olkelerde ehemiyyetli bir muxtariyyete sahib bir secki vahididir Italiyada ve Cilide bir vilayet bir bolgenin inzibati bolgusudur bu da oz novbesinde bu dovletler ve olkeler ucun birinci dereceli inzibati vahiddir Italyan eyaletleri de komune kommunalar ve ya kommunalar adlanan bir nece inzibati bolguden ibaretdir and not a in practice it is among the world s more federations lt ref gt Boyuk Britaniyada Londonun her bir mahalina danisiq dilinde eyaletler deyilir Britaniya Imperiyasinda Kanada ve Cenubi Avstraliya kimi xarici koloniyalar qedim Roma menasinda vilayet adini dasiyirdi Istinadlar A chorographical map of the Province of New York in North America divided into counties manors patents and townships exhibiting likewise all the private grants of land made and located in that Province Library of Congress June 27 2018 tarixinde Istifade tarixi December 4 2017 Definition of the word Province including the British English derivition Lexico September 12 2021 tarixinde Istifade tarixi August 7 2019 parl gc ca April 5 2011 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi May 8 2012 Xarici kecidlerOnline Etimologiya