Batum müqavilələrinin (1918, 4 iyun) konkret detalalları üzrə razılaşdırılmış sazişlər. Bakı-Batum neft kəmərinə aid saziş Osmanlı imperiyası ilə Azərbaycan və Gürcüstan arasında, dəmir yollarına aid ikinci saziş isə dörd dövlət- Cənubi Qafqaz respublikaları ilə Osmanlı imperiyası arasında imzalanmışdı.
I Saziş
Osmanlı imperiyası ilə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti arasında “Sülh və dostluq” müqaviləsinə əlavə olaraq, 1918-ci il, iyunun 14-də Batumda daha iki saziş imzalandı. Birinci sazişdə 4 iyun müqaviləsinin Almaniyaya və Avstriya-Macarıstana da aid olduğu bildirilir, Osmanlı öz üttəfiqləri tərəfindən Azərbaycanın müstəqilliyini tanınacağı barədə öhdəlik götürürdü. İkinci sazişə görə, Dördlər İttifaqı ilə müharibə edən ölkələrin hərbi və mülki məmurları təcili olaraq respublika ərazısındən çıxarılmalı və bu ölkələrin zabitləri hərbi xidmətə qəbul edilməməli idi. Osmanlı hərbi komendantlığı Azərbaycan dəmir yolundan hərbi məqsədlərlə istifadə hüququ alırdı.
II Saziş
Gəncədə 1918-ci il, iyulun 14-də Osmanlı dövləti hərbi dəmir yolları və limanları baş idarəsinin rəisi İsmayıl Hakkı paşa və Azərbaycan ticarət və sənaye naziri Ağa Aşurov 5 maddədən ibarət müqavilə imzalamışdılar. Müqaviləyə görə, Azərbaycan Hökuməti Osmanlı imperiyası hökuməti qarşısında dəmir yollarını və dəniz gəmiçiliyini neft və neft məhsulları ilə təmin və təchiz edilməsini öhdəsinə götürürdü, I Maddə Bakı və neft rayonu Azərbaycan hökumətinin tabeliyinə keçdiyi andan qüvvəyə minirdi, neft və neft məhsullarının qiyməti və texniki şərtlər Batum müqavilələrinə (1920) uyğun olaraq yaradılmış qarışıq komissiya tərəfindən hesablanmalı idi, Osmanlı hökumətinə verilən yanacağın əvəzində qısa müddətdə Azərbaycan hökumətinin hesabına kredit olaraq, 500 min türk lirəsi verilməli idi və s.
III Saziş
Həmin tarixdə İsmayıl Hakkı paşa, Azərbaycanın yollar naziri Məlik-Aslanov vı Xarici İşlər Naziri Məhəmməd Həsən Hacınski 7 maddədən ibarət digər bir müqavilə də imzalamışdılarş Müqaviləyə görə, Azərbaycan yolları 5 il müddətinə Osmanlı dövlətinin istifadəsinə verilirdi. Azərbaycan hökuməti respublikanın bütün yollarının daşınar və daşınmaz əmlakını, bütün materiallarını Osmanlı hökümətinə verirdi. Dəmir yolları Osmanlı baş idarəsitərəfindən yaradılan müəssisələr və qulluqçular tərəfindən onun vəsaiti ilə idarə olunmalı idi. Dəmir yollarının ilkin gəlirinin 75 faizi Azərbaycan hökumətinə verilməli idi, hərəhət heyətinin və digər materialların təhsil-təslimi qarışıq komissiya tərəfindən tədricən həyata keçirilirdi. Türk qulluqçuları Gəncəyə gələn kimi Azərbaycan hökuməti müvafiq komissiya yaratmalı və təhvil-təslim aparmalı idi. Müqavilələr imzalandığı andan qüvvəyə minirdi.
Həmçinin bax
- Batumi konfransı
- Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin xarici siyasəti
Mənbə
- Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası, Batum müqavilələrinə əlavə sazişlər maddəsi
İstinadlar
- Musa Qasımlı, Birinci Dünya Müharibəsi dövründə böyük dövlətlərin Azərbaycan siyasəti, Bakı, 1998,
- İ.Musayev, Azərbaycanın xarici siyasəti 3 hissədə, hissə 1, Bakı 2003.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Batum muqavilelerinin 1918 4 iyun konkret detalallari uzre razilasdirilmis sazisler Baki Batum neft kemerine aid sazis Osmanli imperiyasi ile Azerbaycan ve Gurcustan arasinda demir yollarina aid ikinci sazis ise dord dovlet Cenubi Qafqaz respublikalari ile Osmanli imperiyasi arasinda imzalanmisdi Memmedhesen HacinskiI SazisAga Asurov Osmanli imperiyasi ile Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti arasinda Sulh ve dostluq muqavilesine elave olaraq 1918 ci il iyunun 14 de Batumda daha iki sazis imzalandi Birinci sazisde 4 iyun muqavilesinin Almaniyaya ve Avstriya Macaristana da aid oldugu bildirilir Osmanli oz uttefiqleri terefinden Azerbaycanin musteqilliyini taninacagi barede ohdelik gotururdu Ikinci sazise gore Dordler Ittifaqi ile muharibe eden olkelerin herbi ve mulki memurlari tecili olaraq respublika erazisinden cixarilmali ve bu olkelerin zabitleri herbi xidmete qebul edilmemeli idi Osmanli herbi komendantligi Azerbaycan demir yolundan herbi meqsedlerle istifade huququ alirdi II SazisGencede 1918 ci il iyulun 14 de Osmanli dovleti herbi demir yollari ve limanlari bas idaresinin reisi Ismayil Hakki pasa ve Azerbaycan ticaret ve senaye naziri Aga Asurov 5 maddeden ibaret muqavile imzalamisdilar Muqavileye gore Azerbaycan Hokumeti Osmanli imperiyasi hokumeti qarsisinda demir yollarini ve deniz gemiciliyini neft ve neft mehsullari ile temin ve techiz edilmesini ohdesine gotururdu I Madde Baki ve neft rayonu Azerbaycan hokumetinin tabeliyine kecdiyi andan quvveye minirdi neft ve neft mehsullarinin qiymeti ve texniki sertler Batum muqavilelerine 1920 uygun olaraq yaradilmis qarisiq komissiya terefinden hesablanmali idi Osmanli hokumetine verilen yanacagin evezinde qisa muddetde Azerbaycan hokumetinin hesabina kredit olaraq 500 min turk liresi verilmeli idi ve s III SazisHemin tarixde Ismayil Hakki pasa Azerbaycanin yollar naziri Melik Aslanov vi Xarici Isler Naziri Mehemmed Hesen Hacinski 7 maddeden ibaret diger bir muqavile de imzalamisdilars Muqavileye gore Azerbaycan yollari 5 il muddetine Osmanli dovletinin istifadesine verilirdi Azerbaycan hokumeti respublikanin butun yollarinin dasinar ve dasinmaz emlakini butun materiallarini Osmanli hokumetine verirdi Demir yollari Osmanli bas idaresiterefinden yaradilan muessiseler ve qulluqcular terefinden onun vesaiti ile idare olunmali idi Demir yollarinin ilkin gelirinin 75 faizi Azerbaycan hokumetine verilmeli idi herehet heyetinin ve diger materiallarin tehsil teslimi qarisiq komissiya terefinden tedricen heyata kecirilirdi Turk qulluqculari Genceye gelen kimi Azerbaycan hokumeti muvafiq komissiya yaratmali ve tehvil teslim aparmali idi Muqavileler imzalandigi andan quvveye minirdi Hemcinin baxBatumi konfransi Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin xarici siyasetiMenbeAzerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Ensiklopediyasi Batum muqavilelerine elave sazisler maddesiIstinadlarMusa Qasimli Birinci Dunya Muharibesi dovrunde boyuk dovletlerin Azerbaycan siyaseti Baki 1998 I Musayev Azerbaycanin xarici siyaseti 3 hissede hisse 1 Baki 2003