Baltikyanı (latış. Baltija, lit. Baltija, est. Baltimaad) və ya Pribaltika (rus. Прибалтика) — Şimali Avropada bölgə. Bu bölgə Baltıkyanı ölkələr adı altında tanınan, müstəqil dövlət olan Estoniya, Latviya və Litvadan, və hə həmçinin keçmiş Şərqi Prusiyadan (o cümlədən, Rusiya Federasiyasının eksklavı olan Kalininqrad oblastından) ibarətdir. II Dünya müharibəsindən əvvəl, bəzən Finlandiya da Baltıkyanı ölkəsi olaraq qeyd olunurdu.
Etimologiya
Baltik hidronimi Baltik dənizindən gəlir. Onun ən erkən qeydi (Baltia kimi) e.ə. III əsrdə yazılan Eratosfenin mətnində tapmaq olar və təxmin edilir ki, o bundan əvvə də işlənilirdi.
Coğrafiya
Ölkə | Sahə (km²) | Torpaq sahəsi (km²) | Su sahəsi (km²) |
---|---|---|---|
Estoniya | 45,227 | 43,214.40 | 2,012.60 |
Latviya | 64,589 | 63.574.96 | 1,014.04 |
Litva | 65,300 | 64.418.45 | 881.55 |
Baltikyanı bölgəsi Şərqi Avropa düzənliyinin qərbində yerləşir. Şimal-qərbdən və şimaldan o, Baltik dənizi ilə sulanır (Vistula və ya Kalininqrad körfəzi, Kurş körfəzi, Riqa körfəzi və Fin körfəzi), şərqindən Valday təpələri yüksəlir, cənubda Poles düzənliyə, isə Şimali Avropa düzənliyi qədər uzanır.
Siyasət
Hökumət
Ölkə | Siyasi sistemlər | Enerji mənbəyi | Güc quruluşu |
---|---|---|---|
Estoniya | Parlament sistemi | Konstitusiya respublikası | Unitar dövlət |
Latviya | Parlament sistemi | Konstitusiya respublikası | Unitar dövlət |
Litva | Yarı prezident sistemi | Konstitusiya respublikası | Unitar dövlət |
Beynəlxalq təşkilata üzv olmaq
Ölkə | Avropa Şurası | AİHR | Avropa Birliyi | NATO | OECD | Birləşmiş Millətlər | ÜTT |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Estoniya | 14 may 1993 | HƏ | 2004 | 29 mart 2004 | 9 dekabr 2010 | 17 sentyabr 1991 | 13 noyabr 1999 |
Latvia | 10 fevral 1995 | HƏ | 2004 | 29 mart 2004 | 16 iyun 2016 | 17 sentyabr 1991 | 10 fevral 1999 |
Lithuania | 14 may 1993 | HƏ | 2004 | 29 mart 2004 | 5 iyul 2018 | 17 sentyabr 1991 | 31 may 2001 |
İqtisadiyyat
Ölkə | ÜDM-nin cəmi (PPP) | Adambaşına ÜDM (PPP) | ÜDM-nin cəmi (nominal) | Adambaşına ÜDM (nominal) | Gini | HDI |
---|---|---|---|---|---|---|
Estoniya | 36,947 milyard dollar | 27,729 dollar | 27,410 milyard dollar | 20.571 dollar | 32.69 | 0.861 |
Latviya | 51,058 milyard dollar | 25,195 dollar | 34.118 milyard dollar | $ 16,836 | 36.03 | 0.819 |
Litva | 83,105 milyard dollar | 28.245 dollar | 51,002 milyard dollar | 17,334 dollar | 32.63 | 0.839 |
Telekommunikasiya
Ölkə | İnternet TLD | ISO 3166 kodu | Zəng kodu |
---|---|---|---|
Estoniya | .ee | EE | +372 |
Latviya | .lv | LV | +371 |
Litva | .lt | LT | +370 |
Mənbə
- Baltikyanı ərazi tarixi
İstinadlar
- Krievu-latviešu vārdnīca: Ap 40.000 vārdu — R.:Avots, 1988. — 603 lpp.
- Латыш атыҹылары // Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası: [10 ҹилддә]. VI ҹилд: Куба—Мисир. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1982. С. 170.
- "Composition of macro geographical (continental) regions, geographical sub-regions, and selected economic and other groupings" (ingilis). 2010-04-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-04-25.
- Прибалтийский край // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890–1907.
- "Прибалтика включает республики Прибалтики и Калининградскую область РСФСР" — Прибалтийский экономический район / Гербов В. Р. // Плата — Проб. — М. : Советская энциклопедия, 1975. — С. 607. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров ; 1969–1978, т. 20).
- Достойный юбилей российской Прибалтики Телепрограмма "Вести недели" Репортаж от 10.09.2006
- Пруцкова, А. В. Политика Великобритании в Прибалтике в период между мировыми войнами. Санкт-Петербург, 2000 2015-05-26 at the Wayback Machine DisserCat — Научная библиотека диссертаций и авторефератов
- Ср.: к советско-германскому договору о ненападении.
- Lukoševičius, Viktoras; Duksa, Tomas. "ERATOSTHENES' MAP OF THE OECUMENE". Geodesy and Cartography. Taylor & Francis. 38 (2): 84. (eISSN) 2029-7009. ISSN 2029-6991.
- "Arxivlənmiş surət". 2015-10-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-12-06.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Baltikyani latis Baltija lit Baltija est Baltimaad ve ya Pribaltika rus Pribaltika Simali Avropada bolge Bu bolge Baltikyani olkeler adi altinda taninan musteqil dovlet olan Estoniya Latviya ve Litvadan ve he hemcinin kecmis Serqi Prusiyadan o cumleden Rusiya Federasiyasinin eksklavi olan Kalininqrad oblastindan ibaretdir II Dunya muharibesinden evvel bezen Finlandiya da Baltikyani olkesi olaraq qeyd olunurdu Muasir Baltikyani erazi Kalininqrad vilayeti Litva Latviya EstoniyaEtimologiyaBaltik hidronimi Baltik denizinden gelir Onun en erken qeydi Baltia kimi e e III esrde yazilan Eratosfenin metninde tapmaq olar ve texmin edilir ki o bundan evve de islenilirdi CografiyaOlke Sahe km Torpaq sahesi km Su sahesi km Estoniya 45 227 43 214 40 2 012 60Latviya 64 589 63 574 96 1 014 04Litva 65 300 64 418 45 881 55 Baltikyani bolgesi Serqi Avropa duzenliyinin qerbinde yerlesir Simal qerbden ve simaldan o Baltik denizi ile sulanir Vistula ve ya Kalininqrad korfezi Kurs korfezi Riqa korfezi ve Fin korfezi serqinden Valday tepeleri yukselir cenubda Poles duzenliye ise Simali Avropa duzenliyi qeder uzanir SiyasetHokumet Olke Siyasi sistemler Enerji menbeyi Guc qurulusuEstoniya Parlament sistemi Konstitusiya respublikasi Unitar dovletLatviya Parlament sistemi Konstitusiya respublikasi Unitar dovletLitva Yari prezident sistemi Konstitusiya respublikasi Unitar dovletBeynelxalq teskilata uzv olmaq Olke Avropa Surasi AIHR Avropa Birliyi NATO OECD Birlesmis Milletler UTTEstoniya 14 may 1993 HE 2004 29 mart 2004 9 dekabr 2010 17 sentyabr 1991 13 noyabr 1999Latvia 10 fevral 1995 HE 2004 29 mart 2004 16 iyun 2016 17 sentyabr 1991 10 fevral 1999Lithuania 14 may 1993 HE 2004 29 mart 2004 5 iyul 2018 17 sentyabr 1991 31 may 2001IqtisadiyyatOlke UDM nin cemi PPP Adambasina UDM PPP UDM nin cemi nominal Adambasina UDM nominal Gini HDIEstoniya 36 947 milyard dollar 27 729 dollar 27 410 milyard dollar 20 571 dollar 32 69 0 861Latviya 51 058 milyard dollar 25 195 dollar 34 118 milyard dollar 16 836 36 03 0 819Litva 83 105 milyard dollar 28 245 dollar 51 002 milyard dollar 17 334 dollar 32 63 0 839TelekommunikasiyaOlke Internet TLD ISO 3166 kodu Zeng koduEstoniya ee EE 372Latviya lv LV 371Litva lt LT 370MenbeBaltikyani erazi tarixiIstinadlarKrievu latviesu vardnica Ap 40 000 vardu R Avots 1988 603 lpp Latysh atyҹylary Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi 10 ҹilddә VI ҹild Kuba Misir Baky Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasynyn Bash Redaksiјasy Bash redaktor Ҹ B Guliјev 1982 S 170 Composition of macro geographical continental regions geographical sub regions and selected economic and other groupings ingilis 2010 04 17 tarixinde Istifade tarixi 2014 04 25 Pribaltijskij kraj Enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona v 86 t 82 t i 4 dop SPb 1890 1907 Pribaltika vklyuchaet respubliki Pribaltiki i Kaliningradskuyu oblast RSFSR Pribaltijskij ekonomicheskij rajon Gerbov V R Plata Prob M Sovetskaya enciklopediya 1975 S 607 Bolshaya sovetskaya enciklopediya v 30 t gl red A M Prohorov 1969 1978 t 20 Dostojnyj yubilej rossijskoj Pribaltiki Teleprogramma Vesti nedeli Reportazh ot 10 09 2006 Pruckova A V Politika Velikobritanii v Pribaltike v period mezhdu mirovymi vojnami Sankt Peterburg 2000 2015 05 26 at the Wayback Machine DisserCat Nauchnaya biblioteka dissertacij i avtoreferatov Sr k sovetsko germanskomu dogovoru o nenapadenii Lukosevicius Viktoras Duksa Tomas ERATOSTHENES MAP OF THE OECUMENE Geodesy and Cartography Taylor amp Francis 38 2 84 eISSN 2029 7009 ISSN 2029 6991 Arxivlenmis suret 2015 10 16 tarixinde Istifade tarixi 2019 12 06