Aleksandr (Sandro) İoviç İnaşvili (gürc. ალექსანდრე იობის ძე ინაშვილი;23 avqust 1887, Tiflis – 4 iyun 1958, Tbilisi) — gürcü, sovet opera müğənnisi (lirik və dramatik bariton), teatr rejissoru, müəllim. SSRİ xalq artisti (1950).
Aleksandr İnaşvili | |
---|---|
gürc. ალექსანდრე იობის ძე ინაშვილი | |
Ümumi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 23 avqust 1887 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 4 iyun 1958 (70 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Vətəndaşlığı | |
Musiqiçi məlumatları | |
Fəaliyyəti | opera müğənnisi |
Səs tembri | bariton |
Mükafatları | |
Həyatı
Aleksandr İnaşvili 1887-ci il avqustun 11-də (23) (digər mənbələrə görə — 1889-cu ildə) Tiflisdə (indiki Tbilisi) dülgər ailəsində anadan olmuşdur.
1907-ci ildə atasının ölümündən sonra gimnaziyanı tərk etmiş, dəmiryol emalatxanalarının dəmirçi sexində çəkicçi, sonralar (1911-ci ilə qədər) orada mühasibatlıqda çalışmışdır.
Uşaqlıqdan S. Kavsadzenin rəhbərliyi ilə xorda, 1908–1910-cu illərdə N. Sulxanişvilinin rəhbərliyi ilə "Xalq musiqi cəmiyyəti"nin xorunda oxuyub.
1910-cu ildən N. Kovalenskidən xanəndəlik dərsləri alır. 1916-cı ildə Tiflis Musiqi Məktəbini (1917-ci ildən Tiflis Konservatoriyasını) E. K. Ryadnovun (1911–1916) xanəndəlik sinfini bitirmişdir.
Aleksandr İnaşvili 1912-ci ildə Tiflis Xalq Evinin səhnəsində Eskamillo (Jorj Bizenin Karmen operası) obrazında debüt etmişdir. Sonralar o, Kutaisi, Batumi, Suxumi, Bakı, Qroznı və digər şəhərlərdə qastrol səfərlərində S. Yevlaxovun teatrında oxumuşdur.
1916-cı ildən — Tiflis Opera və Balet Teatrının aparıcı solisti, 1933-cü ildən — teatrın bədii şöbəsinin müdiri kimi çalışmışdır.
1923-cü ildə A. Sumbataşvili-Yuzinin məsləhəti ilə Milanda (İtaliya) E. Jeraldoninin yanında peşəkarlığını artırmış, daha sonra C. Bizenin "Karmen", Qaetano Donizettinin "Favorit" operalarını Macerata opera teatrının səhnəsində ifa edir. 1925-ci ildə Milanda keçirilən vokal müsabiqəsinin qalibi olur. Bundan sonra Madrid Opera Teatrına dəvət alır və orada Cüzeppe Verdinin "Aida" və "Troubadur", Cakomo Puççininin "Toska", V. Cordanonun "Andre Şenye" əsərlərini ifa edir.
Moskvada Dövlət Akademik Böyük Teatrda (1925), Leninqradda (1932), İrəvanda, Bakıda, Xarkovda qastrollarda olub.
O, həm də kamera müğənnisi kimi konsertlərdə çıxış edib. Qramofon vallarına yazılıb.
Aleksandr İnaşvili Gürcüstan opera sənətinin banilərindən biridir. O, gürcü operalarında, eləcə də rus dilində klassik operalarda bir çox vokal və səhnə obrazları yaradıb (repertuarda 50-yə yaxın partiya var idi). O, fövqəladə gözəl tembr və geniş diapazonlu mobil, dərin (orta və aşağı registrlərdə) səsə malik idi.
1927-ci ildən Tiflis Konservatoriyasında dərs demiş, burada beş il opera sinfinə və vokal şöbəsinə rəhbərlik etmiş, sonra solo müğənnilik sinfinə rəhbərlik etmişdir (1942-ci ildən professor).
Aleksandr İnaşvili aktiv musiqi və ictimai fəaliyyət göstərmişdir: İncəsənət işçiləri həmkarlar ittifaqı idarə heyətinin, Tbilisi Opera Teatrının, Konservatoriyanın bədii şuralarının, müsabiqələrin münsiflər heyətinin üzvü olmuşdur.
1946-cı ildə Sovet İttifaqı Kommunist Partiyasına üzv olub.
Aleksandr İnaşvili 1958-ci il iyunun 4-də Tbilisidə vəfat edib. Didube panteonunda dəfn edilmişdir.
Ailəsi
- Qardaşı — Qriqori İoviç, təxəllüsü — Venadze (1896–1969), opera artisti (bariton). Gürcüstan SSR xalq artisti (1943). Didube panteonunda dəfn edilmişdir.
- Qardaşı — Anton İoviç, təxəllüsü — İnoveli (1898–1987), filarmoniya artisti. Gürcüstan SSR əməkdar artisti.
- Həyat yoldaşı — Tamara (1901–1978). Əri ilə birlikdə Panteonda dəfn edilib.
Xatirəsi
Tbilisidə yaşaydığı Maçabeli küçəsi, 13 ünvanında xatirə lövhəsi vurulmuşdur.
Mükafatları
- SSRİ xalq artisti (1950)
- (1937)
- Müxtəlif Medallar
Filmoqrafiya
1928 — Kazaklar — Olenin obrazı.
İstinadlar
- Большая советская энциклопедия. Гл. ред. А. М. Прохоров, 3-е изд. Т. 10. Ива — Италики. 1972. 592 стр., илл.; 44 л. илл. и карт. 1 карта-вкл.
- "ИНАШВИЛИ в энциклопедии музыки". 2014-05-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-28.
- Большая советская энциклопедия. Гл. ред. А. М. Прохоров, 3-е изд. Т. 17. Моршин — Никиш. 1974. 616 стр., илл.; 34 л. илл. и карт.
- . 2020-10-10 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-28.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Aleksandr Sandro Iovic Inasvili gurc ალექსანდრე იობის ძე ინაშვილი 23 avqust 1887 Tiflis 4 iyun 1958 Tbilisi gurcu sovet opera mugennisi lirik ve dramatik bariton teatr rejissoru muellim SSRI xalq artisti 1950 Aleksandr Inasviligurc ალექსანდრე იობის ძე ინაშვილიUmumi melumatlarDogum tarixi 23 avqust 1887 1887 08 23 Dogum yeri Tiflis Tiflis quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 4 iyun 1958 1958 06 04 70 yasinda Vefat yeri Tbilisi Gurcustan SSR SSRIDefn yeri Didube panteonuVetendasligi SSRIMusiqici melumatlariFealiyyeti opera mugennisiSes tembri baritonMukafatlariHeyatiAleksandr Inasvili 1887 ci il avqustun 11 de 23 diger menbelere gore 1889 cu ilde Tiflisde indiki Tbilisi dulger ailesinde anadan olmusdur 1907 ci ilde atasinin olumunden sonra gimnaziyani terk etmis demiryol emalatxanalarinin demirci sexinde cekicci sonralar 1911 ci ile qeder orada muhasibatliqda calismisdir Usaqliqdan S Kavsadzenin rehberliyi ile xorda 1908 1910 cu illerde N Sulxanisvilinin rehberliyi ile Xalq musiqi cemiyyeti nin xorunda oxuyub 1910 cu ilden N Kovalenskiden xanendelik dersleri alir 1916 ci ilde Tiflis Musiqi Mektebini 1917 ci ilden Tiflis Konservatoriyasini E K Ryadnovun 1911 1916 xanendelik sinfini bitirmisdir Aleksandr Inasvili 1912 ci ilde Tiflis Xalq Evinin sehnesinde Eskamillo Jorj Bizenin Karmen operasi obrazinda debut etmisdir Sonralar o Kutaisi Batumi Suxumi Baki Qrozni ve diger seherlerde qastrol seferlerinde S Yevlaxovun teatrinda oxumusdur 1916 ci ilden Tiflis Opera ve Balet Teatrinin aparici solisti 1933 cu ilden teatrin bedii sobesinin mudiri kimi calismisdir 1923 cu ilde A Sumbatasvili Yuzinin mesleheti ile Milanda Italiya E Jeraldoninin yaninda pesekarligini artirmis daha sonra C Bizenin Karmen Qaetano Donizettinin Favorit operalarini Macerata opera teatrinin sehnesinde ifa edir 1925 ci ilde Milanda kecirilen vokal musabiqesinin qalibi olur Bundan sonra Madrid Opera Teatrina devet alir ve orada Cuzeppe Verdinin Aida ve Troubadur Cakomo Puccininin Toska V Cordanonun Andre Senye eserlerini ifa edir Moskvada Dovlet Akademik Boyuk Teatrda 1925 Leninqradda 1932 Irevanda Bakida Xarkovda qastrollarda olub O hem de kamera mugennisi kimi konsertlerde cixis edib Qramofon vallarina yazilib Aleksandr Inasvili Gurcustan opera senetinin banilerinden biridir O gurcu operalarinda elece de rus dilinde klassik operalarda bir cox vokal ve sehne obrazlari yaradib repertuarda 50 ye yaxin partiya var idi O fovqelade gozel tembr ve genis diapazonlu mobil derin orta ve asagi registrlerde sese malik idi 1927 ci ilden Tiflis Konservatoriyasinda ders demis burada bes il opera sinfine ve vokal sobesine rehberlik etmis sonra solo mugennilik sinfine rehberlik etmisdir 1942 ci ilden professor Aleksandr Inasvili aktiv musiqi ve ictimai fealiyyet gostermisdir Incesenet iscileri hemkarlar ittifaqi idare heyetinin Tbilisi Opera Teatrinin Konservatoriyanin bedii suralarinin musabiqelerin munsifler heyetinin uzvu olmusdur 1946 ci ilde Sovet Ittifaqi Kommunist Partiyasina uzv olub Aleksandr Inasvili 1958 ci il iyunun 4 de Tbiliside vefat edib Didube panteonunda defn edilmisdir Ailesi Qardasi Qriqori Iovic texellusu Venadze 1896 1969 opera artisti bariton Gurcustan SSR xalq artisti 1943 Didube panteonunda defn edilmisdir Qardasi Anton Iovic texellusu Inoveli 1898 1987 filarmoniya artisti Gurcustan SSR emekdar artisti Heyat yoldasi Tamara 1901 1978 Eri ile birlikde Panteonda defn edilib XatiresiTbiliside yasaydigi Macabeli kucesi 13 unvaninda xatire lovhesi vurulmusdur MukafatlariSSRI xalq artisti 1950 Lenin ordeni Seref nisani ordeni 1937 Qirmizi Emek Bayragi ordeni Muxtelif MedallarFilmoqrafiya1928 Kazaklar Olenin obrazi IstinadlarBolshaya sovetskaya enciklopediya Gl red A M Prohorov 3 e izd T 10 Iva Italiki 1972 592 str ill 44 l ill i kart 1 karta vkl INAShVILI v enciklopedii muzyki 2014 05 21 tarixinde Istifade tarixi 2021 10 28 Bolshaya sovetskaya enciklopediya Gl red A M Prohorov 3 e izd T 17 Morshin Nikish 1974 616 str ill 34 l ill i kart 2020 10 10 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 10 28