Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
"Aclıq" (norv. "Sult") — Norveç yazıçısı Knut Hamsunun 1890-cı ildə nəşr edilmiş ilk romanı. Bu kiçik əsər yazıçını Avropada tanıtmışdır. Əsərdə çoxlu avtobioqrafik detallara rast gəlmək olar.
| Aclıq | |
|---|---|
| norv. Sult | |
 Romanın ilk nəşrinin üz qabığı | |
| Müəllif | Knut Hamsun |
| Janr | roman |
| Orijinalın dili | Norveç dili (bukmol) |
| Ölkə | Norveç |
| Orijinalın nəşr ili | 1890 |
Romanın bəzi hissələri 1888-ci ildə anonim adla adlı Danimarka jurnalında nəşr edilmişdir. Roman, XX əsrin ədəbi kəşfi elan edilmiş və müasir psixoloji ədəbiyyatın ən gözəl nümunələrindən biri kimi dəyərləndirilmişdir. "Aclıq" romanında, intriqant, bəzən də yumoristik tərzdə insan zəkasının bəhs edilmişdir.
"Aclıq" romanını azərbaycan dilinə böyük şair Əhməd Cavad tərcümə etmişdir. Lakin bu tərcümə 30-cu illərdə edildiyindən, həmin dövrün ədəbi dilindədir və ərəb-fars sözləri, tərkibləri ilə zəngin olduğu üçün müasir oxucu onun dilini anlamaqda çətinlik çəkir.
2004-cü ildə Knut Hamsunun 6 romandan ("Aclıq", "Viktoriya", "Pan", "Nağıllar diyarında", "Torpağın bərəkəti", "Misteriyalar") ibarət əsərlərinin 2 cildiliyini dilimizə tərcümə edən Nadir Qocabəyli (Quliyev) bunu nəzərə alaraq "Aclıq" romana yenidən müraciət etmişdir. Romanı "Şərq-Qərb" nəşriyyatında çap olunan 2 cildlik "Seçilmiş Əsərlərin" 1-ci cildinə daxil edilmişdir. Yeni tərcümədə Azərbaycan oxucusunun böyük marağına səbəb olan "Aclıq" romanı Azərbaycan Respublikası prezidenti İlham Əliyevin sərəncamı ilə nəşr olunan DƏK (Dünya Ədəbiyyatı Kitabxanası) layihəsi çərçivəsində 2-ci dəfə, "Qanun" nəşriyyatı tərrəfindən 3-cü dəfə işıq üzü görmüşdür.
Məzmunu
Xəbərdarlıq: Yazının davamı əsərin məzmunu haqqında məlumat ehtiva edir.Əsərin baş qəhrəmanı olan adsız personaj Kristianiyada (Oslo) qəzetlər üçün məqalə yazıb pul qazanmağa çalışan yoxsul bir gəncdir. Bir məqaləyə görə ona adətən 5 kron ödəyirlər və o , bu pulla ancaq bir neçə gün yaşaya bilir. Yaşamaq dedikdə, yemək nəzərdə tutulur, çünki qazanılan qonorarlar əsasən naharlara xərclənir. Onun məqalələri ciddi sosial mövzulara həsr olunduğundan qəzetlər onları həvəssiz alırlar, bir neçə dəfə isə məqalələri geri qaytarılır. Bir uğurlu məqaləyə görə isə ona 10 kron ödəyirlər.
O başqa işlərə düzəlmək istəsə də, nə kassir, nə də yanğınsöndürən vakansiyalarına uyğun gəlmədiyindən onu götürmürlər.
Onun artıq pulu yoxdur, pulsuzluqdan o, kirayədə qaldığı evlərdə ona aid olan əşyaları lombarda satmaqla çörək pulu qazanır. O, tələbə Petersendən götürdüyü yorğanı, öz eynəyini və paltosundan kəsdiyi düymələri lombarda vermək istəsə də, lombard bunları qəbul etmir. Bu predmetlər onun yeganə şəxsi əşyalarıdır.
Gənc köşə yazarı öz günlərini yemək tapmaq üçün küçələrdə veyillənməklə keçirir. O, küçələrdə insanlarla qəribə söhbətlər edir, onları ələ salır, öz-özü ilə pəsdən danışır.
Ac personaj zəiflik, başgicəllənməsi, ürəkbulanması və əsəb gərginliyindən əziyyət çəkir, dəfələrlə ona elə gəlir ki, tezliklə aclıqdan öləcək. Aclığın güc gəldiyi anlarda o , ağac qabıqları çeynəməklə mədəsini aldadır. Personajın aclığı onun erotik fantaziyalarına mane olmur. O , bir xanımın dalınca düşür, onu İlayalı adlandırır və bir neçə gündən sonra onunla tanış da ola bilir.
Son ümidsizlik anında bir daha acından öləcəyini düşünən personaj limana gəlir və orada onu Rusiyaya yola düşən bir gəmidə işə götürürlər. Personaj aclıqdan xilas olur.
Tarixi
1882-ci ildə Knut Hamsun ABŞ-yə, qardaşının yanına yollanır. Lakin o, bu ölkədə o uğur qazana bilmir və həm də bronxitlə xəstələnir. 1884-cü ildə vətəninə qayıtmalı olur. Xəstə olduğu dövr ərzində o İbsen və Zolya üslubunda hekayələr yazır, 1886-cı ildə isə özünə Knut Hamsun təxəllüsünü götürür.
Kopenhagendə nəşr edilən “Ny Jord” jurnalında 1888-ci ilin noyabrında “Aclıq”dan epizod anonim olaraq dərc edilmişdi. Epizodun anonim dərc edilməsi onun müəllifi haqqında mübahisələrə səbəb oldu.
Lakin tezliklə “Verdens Gang” Norveç qəzeti bu sirrin üstünü açdı və səhvən bildirdi ki, müəllif ABŞ-da yaşayır, baxmayaraq ki, həmin vaxt Hamsun artıq qayıtmışdı. Məlum oldu ki, Hamsun romanı bitirənədək öz müəllifliyini gizli saxlamağa çalışırmış.
Knut Hamsun bir anın içərisində məşhurlaşdı. O dövrdə, Kopenhagendə onu Amerika barəsində mühazirələr oxumağa dəvət edirlər və daha sonra, Knut həmin mühazirələri kitab kimi çap etdirir. Bu “Aclığ”ın nəşrinin 1890-cı ilədək ləngiməsinə səbəb olur.
Tənqidçilərin mövqeyi
Əsər oxucular və tənqidçilər tərəfindən böyük heyranlıqla qarşılanmışdı. Danimarkalı jurnalist və tənqidçi E.Sram romanın nəşrini “yüksək səviyyəli ədəbi hadisə” adlandırmışdı, digər nüfuzlu norveçli tənqidçi isə 1895-ci ildə yazırdı ki, bu əsər “müasir skandinav ədəbiyyatının əsasını qoydu”.
“Aclığ”ın janrını müəyyən etmək çox çətindir. Müəllif öz əsərini roman adlandırmaq istəmirdi, tənqidçilərdən biri isə yazırdı ki, “bu əsəri nə roman, nə novella, nə də hekayə adlandırmaq olar. Estetika elminin indiyədək yaratdığı anlayışlar çərçivəsində onun yeri dardır. Bu orijinal əsər nəsrlə yazılmış eposdur, ac adamın “Odisseya”sıdır”.
Amerikan tənqidçisi Alrik Qustafson isə yazırdı: “Bu bədəni və ruhu xəstə olan Dostoyevskinin qəhrəmanıdır, o öz daxili həyatını fasiləsiz hallüsinasiyalar axınına çevirir”.
Ekranlaşdırılması
"Aclıq" romanı əsasında iki film çəkilmişdir:
- (1966), rejissor: .
- (2001), rejissor: .
İstinadlar
- "Bütün XX əsr bədii ədəbiyyatı Hamsundan qaynaqlanır. Əksər XX əsr yazıçılarını onun tələbələri hesab etmək olar: Tomas Mann və Artur Şnitzler (...) həmçinin, Ficerald və Heminquey kimi bir çox ABŞ yazıçıları." Isaac Bashevis Singer - 'Knut Hamsun, Artist of Skepticism', Robert Blayın tərcüməsi və önsözü ilə.
- . Svermeren og hans demon. Oslo, Norway: Dreyers Forlag. 1973. ISBN .
- Наталия Будур: Гамсун, «заумь» и Крученых, 2022-04-12 tarixində , İstifadə tarixi: 2014-04-02.
Xarici keçidlər
- Наталия Будур: Гамсун, «заумь» и Крученых
- Концепция нового психологизма в романе К.Гамсуна "Голод"
- А. Сергеев О ГАМСУНЕ
- "Голод":Краткое содержание романа
- "Aclıq":romana yazılan oxucu resenziyaları (rusca)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Acliq norv Sult Norvec yazicisi Knut Hamsunun 1890 ci ilde nesr edilmis ilk romani Bu kicik eser yazicini Avropada tanitmisdir Eserde coxlu avtobioqrafik detallara rast gelmek olar Acliqnorv SultRomanin ilk nesrinin uz qabigiMuellif Knut HamsunJanr romanOrijinalin dili Norvec dili bukmol Olke NorvecOrijinalin nesr ili 1890 Romanin bezi hisseleri 1888 ci ilde anonim adla adli Danimarka jurnalinda nesr edilmisdir Roman XX esrin edebi kesfi elan edilmis ve muasir psixoloji edebiyyatin en gozel numunelerinden biri kimi deyerlendirilmisdir Acliq romaninda intriqant bezen de yumoristik terzde insan zekasinin behs edilmisdir Acliq romanini azerbaycan diline boyuk sair Ehmed Cavad tercume etmisdir Lakin bu tercume 30 cu illerde edildiyinden hemin dovrun edebi dilindedir ve ereb fars sozleri terkibleri ile zengin oldugu ucun muasir oxucu onun dilini anlamaqda cetinlik cekir 2004 cu ilde Knut Hamsunun 6 romandan Acliq Viktoriya Pan Nagillar diyarinda Torpagin bereketi Misteriyalar ibaret eserlerinin 2 cildiliyini dilimize tercume eden Nadir Qocabeyli Quliyev bunu nezere alaraq Acliq romana yeniden muraciet etmisdir Romani Serq Qerb nesriyyatinda cap olunan 2 cildlik Secilmis Eserlerin 1 ci cildine daxil edilmisdir Yeni tercumede Azerbaycan oxucusunun boyuk maragina sebeb olan Acliq romani Azerbaycan Respublikasi prezidenti Ilham Eliyevin serencami ile nesr olunan DEK Dunya Edebiyyati Kitabxanasi layihesi cercivesinde 2 ci defe Qanun nesriyyati terrefinden 3 cu defe isiq uzu gormusdur MezmunuXeberdarliq Yazinin davami eserin mezmunu haqqinda melumat ehtiva edir Eserin bas qehremani olan adsiz personaj Kristianiyada Oslo qezetler ucun meqale yazib pul qazanmaga calisan yoxsul bir gencdir Bir meqaleye gore ona adeten 5 kron odeyirler ve o bu pulla ancaq bir nece gun yasaya bilir Yasamaq dedikde yemek nezerde tutulur cunki qazanilan qonorarlar esasen naharlara xerclenir Onun meqaleleri ciddi sosial movzulara hesr olundugundan qezetler onlari hevessiz alirlar bir nece defe ise meqaleleri geri qaytarilir Bir ugurlu meqaleye gore ise ona 10 kron odeyirler O basqa islere duzelmek istese de ne kassir ne de yanginsonduren vakansiyalarina uygun gelmediyinden onu goturmurler Onun artiq pulu yoxdur pulsuzluqdan o kirayede qaldigi evlerde ona aid olan esyalari lombarda satmaqla corek pulu qazanir O telebe Petersenden goturduyu yorgani oz eyneyini ve paltosundan kesdiyi duymeleri lombarda vermek istese de lombard bunlari qebul etmir Bu predmetler onun yegane sexsi esyalaridir Genc kose yazari oz gunlerini yemek tapmaq ucun kucelerde veyillenmekle kecirir O kucelerde insanlarla qeribe sohbetler edir onlari ele salir oz ozu ile pesden danisir Ac personaj zeiflik basgicellenmesi urekbulanmasi ve eseb gerginliyinden eziyyet cekir defelerle ona ele gelir ki tezlikle acliqdan olecek Acligin guc geldiyi anlarda o agac qabiqlari ceynemekle medesini aldadir Personajin acligi onun erotik fantaziyalarina mane olmur O bir xanimin dalinca dusur onu Ilayali adlandirir ve bir nece gunden sonra onunla tanis da ola bilir Son umidsizlik aninda bir daha acindan oleceyini dusunen personaj limana gelir ve orada onu Rusiyaya yola dusen bir gemide ise gotururler Personaj acliqdan xilas olur Tarixi1882 ci ilde Knut Hamsun ABS ye qardasinin yanina yollanir Lakin o bu olkede o ugur qazana bilmir ve hem de bronxitle xestelenir 1884 cu ilde vetenine qayitmali olur Xeste oldugu dovr erzinde o Ibsen ve Zolya uslubunda hekayeler yazir 1886 ci ilde ise ozune Knut Hamsun texellusunu goturur Kopenhagende nesr edilen Ny Jord jurnalinda 1888 ci ilin noyabrinda Acliq dan epizod anonim olaraq derc edilmisdi Epizodun anonim derc edilmesi onun muellifi haqqinda mubahiselere sebeb oldu Lakin tezlikle Verdens Gang Norvec qezeti bu sirrin ustunu acdi ve sehven bildirdi ki muellif ABS da yasayir baxmayaraq ki hemin vaxt Hamsun artiq qayitmisdi Melum oldu ki Hamsun romani bitirenedek oz muellifliyini gizli saxlamaga calisirmis Knut Hamsun bir anin icerisinde meshurlasdi O dovrde Kopenhagende onu Amerika baresinde muhazireler oxumaga devet edirler ve daha sonra Knut hemin muhazireleri kitab kimi cap etdirir Bu Aclig in nesrinin 1890 ci iledek lengimesine sebeb olur Tenqidcilerin movqeyiEser oxucular ve tenqidciler terefinden boyuk heyranliqla qarsilanmisdi Danimarkali jurnalist ve tenqidci E Sram romanin nesrini yuksek seviyyeli edebi hadise adlandirmisdi diger nufuzlu norvecli tenqidci ise 1895 ci ilde yazirdi ki bu eser muasir skandinav edebiyyatinin esasini qoydu Aclig in janrini mueyyen etmek cox cetindir Muellif oz eserini roman adlandirmaq istemirdi tenqidcilerden biri ise yazirdi ki bu eseri ne roman ne novella ne de hekaye adlandirmaq olar Estetika elminin indiyedek yaratdigi anlayislar cercivesinde onun yeri dardir Bu orijinal eser nesrle yazilmis eposdur ac adamin Odisseya sidir Amerikan tenqidcisi Alrik Qustafson ise yazirdi Bu bedeni ve ruhu xeste olan Dostoyevskinin qehremanidir o oz daxili heyatini fasilesiz hallusinasiyalar axinina cevirir Ekranlasdirilmasi Acliq romani esasinda iki film cekilmisdir 1966 rejissor 2001 rejissor Istinadlar Butun XX esr bedii edebiyyati Hamsundan qaynaqlanir Ekser XX esr yazicilarini onun telebeleri hesab etmek olar Tomas Mann ve Artur Snitzler hemcinin Ficerald ve Heminquey kimi bir cox ABS yazicilari Isaac Bashevis Singer Knut Hamsun Artist of Skepticism Robert Blayin tercumesi ve onsozu ile Svermeren og hans demon Oslo Norway Dreyers Forlag 1973 ISBN 82 09 01137 5 Nataliya Budur Gamsun zaum i Kruchenyh 2022 04 12 tarixinde Istifade tarixi 2014 04 02 Xarici kecidlerNataliya Budur Gamsun zaum i Kruchenyh Koncepciya novogo psihologizma v romane K Gamsuna Golod A Sergeev O GAMSUNE Golod Kratkoe soderzhanie romana Acliq romana yazilan oxucu resenziyalari rusca