İstanbula əsrlər boyu müxtəlif adlar verilmişdir. Bu şəhər adları şəhər tarixinin müxtəlif dövrləri ilə bağlıdır. Bu adlar, tarixi ardıcıllıqla, Bizanti, Auqusta Antonina, Yeni Roma, Konstantinopol, Kostantiniyyə, İslambol və İstanbuldur. Bundan başqa tarixən İstanbulu monqollar Çakduryan, polyaklar Kanatorya, çexlər Aylana, macarlar isə Vizenduvar adlandırıblar.
Tarixi adları
Tarix boyu İstanbul şəhərinə verilən onlarla ad arasında türklər tərəfindən daha tez mənimsənilən və bu gün istifadə edilən ad İstanbuldur. Bu adın mənşəyinin “eis tin polin” (yun. εις την πόλιν) ifadəsindən gəldiyi güman edilir. Bu ifadə o dövrün yunancasında “şəhərdə”, “şəhərin içində”, “şəhərli” mənasını verirdi. Bundan əlavə, ümumiyyətlə xalqın dilində “n” samitinə bitişik olan “p” səsi “b” səsinə çevrilirdi. Bu kontekstdə İstanbul adının mənşəyi bir sıra mənbələrdə məhz bu ifadə ilə əlaqələndirilir. Eramızın II əsrinə aid erməni mənbələrində İstanbol və ya İstinbol kimi qeyd olunan şəhərin adı, ola bilsin ki, türkcəyə bu şəkildə daxil olmuşdur. Osmanlı dövründə şəhər mərkəzi üçün istifadə edilən adlar müxtəlif olsa da, bütün əyalətdə adlandırma demək olar ki, sabit qaldı. İstanbul şəhərinin yerləşdiyi yuxarı inzibati vahidin şəhərlə eyni adı daşıması Osmanlı imperiyasından qalma təcrübədir. Roma hakimiyyəti altında olarkən şəhərin yerləşdiyi əyalət Avropa yaxasında Trakya (lat. Tracia, yun. Θράκη) idi; Anadolu yaxasında Vifiniya (lat. Bithynia, yun. Βιθυνία) vilayəti idi.
Bizanti
Böyük Pliniyə görə şəhərin məlum olan ən qədim adı Liqosdur (q.yun. Λύγκος), lakin bu barədə ətraflı məlumat yoxdur. Sonralar şəhər Bizanti (yunanca: Βυζάντιον) adını aldı.
E.ə.667-ci ildə Qədim Yunanıstanın Meqara şəhər-dövlətindən olan Dori mənşəli yunan köçkünləri bugünkü İstanbulda koloniya qurdular və yeni koloniyanı öz kralları Bizas və ya Bizansın (q.yun. Βύζας , Βύζςν) şərəfinə Bizans adlandırdılar.
Bizans adı, I əsrdə romalılar şəhəri ələ keçirən zaman adının ilkin versiyası "Bizanti" olan qədim şəhərin adının latın dili versiyasıdır.
Auqusta Antonina
Auqusta Antonina adı, III əsrin əvvəllərində Roma imperatoru Septimi Sever tərəfindən oğlu Antoninin (sonralar Roma imperatoru Karakalla) şərəfinə şəhərə verilən qısamüddətli addır.
Yeni Roma
Şəhər, 330-cu ildə Roma imperatoru I Konstantin tərəfindən Roma imperiyasının paytaxtı elan edildikdən sonra, o, şəhəri latıncadan mənası "Yeni Roma" olan Nova Roma adlandırsa da (yun. Νέα Ρώμη), bu ad heç vaxt qəbul edilmədi.
Konstantinopol
337-ci ildə imperator I Konstantinin ölümü ilə şəhərin adı dəyişdirilərək Konstantinopol (yun. Κωνσταντινούπολις, lat. Constantinopolis) adlandırıldı ki, bu da "Konstantinin şəhəri" mənasını verirdi. Konstantinopol, Bizans imperiyası boyu şəhərin rəsmi adı olaraq qaldı. Lakin Konstantinopol öz yerliləri tərəfindən sadəcə yunanca "şəhər" kim anılırdı.
1453-cü ildə Osmanlı sultanı Fateh Mehmedin rəhbərliyi altında Osmanlı imperiyası tərəfindən fəth edildikdən sonra da Konstantinopol adı, Qərbdə ən çox istifadə edilən ad olaraq qaldı. İstanbul adı yalnız 1928-ci ildə latın hərflərinə keçdikdən sonra Qərbdə, Konstantinopolu əvəz etməyə başladı.
Kostantiniyyə
Kostantiniyyə (القسطنطينية) Konstantinopolun ərəbcə səslənməsidir və şəhərin İslam dünyasında ən çox tanınan və istifadə edilən adı olmuşdur. Yunanca "Konstantin şəhəri" mənasını verən Konstantinopoldan fərqli olaraq, Kostantiniyyə ərəbcədən "Konstantinin yeri" mənasını verir.
1453-cü ildə fəthindən sonra şəhər Osmanlı imperatorluğunun dördüncü paytaxtı elan edildi və Osmanlı imperiyası tərəfindən şəhərin rəsmi adı olan Konstantinopoldan istifadə edildi. 1923-cü ildə Osmanlı imperiyasının dağılmasına qədər də işlək ad olaraq qaldı. Məsələn, Osmanlı imperiyası və saraylarında Kostantiniyyədə nəşr olunan rəsmi sənədlərin mənbəyini göstərmək üçün "be-Makam-ı Darü's-Saltanat-ı Kostantiniyyetü'l-Mahrusâtü'l-Mahmiyye" kimi titullardan istifadə edilirdi.
Övliya Çələbinin Səyahətnaməsində şəhər üçün istifadə edilən adlardan biri də “Kostantiniyyə”dir.
Bəzi dövrlərdə Osmanlı məmurları şəhərin başqa adlarına üstünlük verirdilər. Bu fəxri adlardan həm şəhər üçün, həm də Osmanlı hökumətini və diplomatik yazışmaları təsvir etmək üçün sinonim olaraq istifadə edilmişdir:
- Dersaadət (در سعادت, "Xoşbəxtlik qapısı")
- Deraliyə (در عاليه, "Ali Qapı")
- Bab-ı Ali (باب عالی, "Ali Qapı")
- Payitaxt (پایتخت, "Taxtın ayağı" və ya "Paytaxt")
- Asitanə (آستانه, "Dövlətin astanası").
İslambol
Tarixdə şəhər üçün istifadə edilən adlar arasında "İslambol" az istifadə edilən ad olsa da yazılı qeydlərdə görülən adlardan biridir. Övliya Çələbinin XVII əsrə aid Səyahətnaməsində “Kostantiniyyə” adı ilə yanaşı bir çox cilddə "İslambol" (اسلامبول) sözü də işlənmişdir. Sözügedən səyahətnamədə bu ad digər adlara nisbətən daha intensiv işlənir.
İstanbul
Etimoloji cəhətdən İstanbul adı “şəhərə” və ya “şəhərdə” mənasını verən orta əsr (Bizans) yunan sözlərinin türkləşməsindən yaranmışdır.
İstanbul adı Osmanlı dövründə rəsmi sənədlərə daxil edilmiş və tez-tez istifadə edilmiş ad idi. Şəhərin bu adının türkcə ən qədim istifadəsinə 1360-cı ilə aid "Dânişmendnâme" əsərində rast gəlinir. Osmanlı tarixşünaslığının ilk dövrlərində çıxarılan anonim qazavatnamə olan Qazavat-ı Sultan Murad adlı əsərdə də İstanbul adı ilə şəhərdən bəhs edilirdi. Bundan əlavə, Osmanlı ordusunda İstanbulun mərkəzi ordu komandanı üçün İstanbul ağası, İstanbulun ən yüksək mülki hakimi üçün isə İstanbulun əfəndisi rütbəsi rəsmi olaraq istifadə edilirdi. Konstantinopol da daxil olmaqla digər adlar da istifadə edilirdi, lakin İstanbul (osman. استانبول) nəticədə şəhərin türkcə ən çox tanınan adı oldu və digər təyinatlar sonradan istifadədən çıxdı. Lakin Konstantinopol adı qərblilər tərəfindən istifadə olunmağa davam edirdi.
1918-ci ildə şəhərin iki adı var idi. Rəsmi sənədlərdə və azlıqlar arasında "Konstantin" adı istifadə edilərkən, türk xalqları arasında “İstanbul” adı çox yayılmışdı. Dövrün siyasi şərtləri daxilində şəhərin müxtəlif adlarının işlədilməsində müxtəlifliklər müşahidə olunurdu. Bu ayrılığa ithafən, İstanbulun işğalı zamanı İstanbulda Osmanlı vətəndaşı olan yunan azlıqları, işğalçı orduları “Burada Konstantin (İstanbul), burada Konstantin!” sözləri ilə alqışlayaraq salamlayır ki, bu da Yunanıstanın o vaxtkı kralı I Konstantinin adı ilə bağlıdır. Bu şüar hər yerdə yayıldı. Beləliklə, “Konstantin” adı türklər arasında çox mənfi məna kəsb etməyə başladı. İstanbulun geri alınmasından sonra görülən ilk işlərdən biri də mənfi məna kəsb edən “Konstantin” adının rəsmi olaraq “İstanbul” adı ilə dəyişdirilməsi oldu.
1928-ci ildə latın hərflərinə keçiddən sonra şəhərin türkcə adının latın variantı olan İstanbul beynəlxalq istifadəyə verilib. İstanbul şəhərin beynəlxalq adı elan edildikdən sonra "Konstantinopol" adının məktublarda və ya digər yazışmalarda və beynəlxalq səviyyədə istifadəsi qadağan edildi. Məsələn, xaricdən İstanbula göndərilən məktublarda "Konstantinopol" adı (İstanbul onun yanında yazılsa belə) yazılırdısa, belə məktublar geri göndərilməyə başlandı. Zamanla İstanbul adı və onun müxtəlif oxşar yazılışları əksər dünya dillərində öz yerini tutdu.
Miklaqard
Miklaqard (qədim skandinav dili: Miklagarðr, mikla və ya mikildən böyük, qard "qala" və ya "divar" mənasını verir) şəhərə vikinqlər tərəfindən verilən addır.
İstinadlar
- İstanbul Efsaneleri, Kitapçık, Focus Dergisi Eki, Temmuz 2005, 38 Sayfa
- "Kelimebaz: İstanbul". Sevan Nişanyan. 29 Haziran 2010 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 Haziran 2010.()
- Göncüoğlu, Süleyman Faruk. İstanbul'un İlkleri Enleri (Türkçe). İstanbul: Ötüken. .
- "The Bithynian cities under the later empire". 29 Haziran 2010 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 Haziran 2010.
- Anadolu'nun Tarihi Coğrafyası I. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları. ISBN . (#first_missing_last)
- "The Names of Constantinople". The Johns Hopkins University Press. doi:10.2307/283503. 2016-03-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-04-02.
- Evans, 2000. səh. 16
- Necdet Sakaoğlu (1993). "İstanbul'un adları". Dünden bugüne İstanbul ansiklopedisi. Türkiye Kültür Bakanlığı.
- Room, 2006. səh. 177
- "Constantinople, Thomas K. Wukitsch, B.A., M.S". 28 Temmuz 2011 tarixində .
- Necdet Sakaoğlu (1993). "Kostantiniyye". Dünden bugüne İstanbul ansiklopedisi. Türkiye Kültür Bakanlığı.
- Evliya Çelebi Seyahatnamesi, 5. Kitap, "Hazırlayan": Yücel Dağlı, Seyit Ali Kahraman, İbrahim Sezgin, YKY Yayınları, İstanbul 2001, s. 44, 109, 119, 137, 157.
- Evliya Çelebi Seyahatnamesi, 5. Kitap, "Hazırlayan": Yücel Dağlı, Seyit Ali Kahraman, İbrahim Sezgin, YKY Yayınları, İstanbul 2001, s. 7, 8, 10…
- "Lexicorient, Istanbul". 23 Eylül 2010 tarixində .
- "istanbul". 13 Ekim 2020 tarixində .
- tr:Dânişmendnâme, 1360: "Niksardan tā İstanbūla varınça lağımdan giderlerdi."
- tr:Gazavat-ı Sultan Murad, 1451 yılından önce: "Tekvur daχı kalyonuŋa süvār olub şehr-i İstanbūla gelüb"
- Afyoncu, F. (2009). Osmanlı Arşiv Belgelerine Göre İşgal Döneminde İstanbul (16 Mart 1920-31 Aralık 1922). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Anabilim Dalı.
- The First Turkish Republic: A Case Study in National Development.
- History of the Ottoman Empire and Modern Turkey.
- Mats G. Larsson: Väringar. Nordbor hos kejsaren i Miklagård. Stockholm 1994.
Ədəbiyyat
- İnalcık, Halil. Istanbul // van Donzel, E.; Lewis, B.; Phellat, Ch. (redaktorlar ). Encyclopaedia of Islam. 4 (2nd). Leiden: Brill. 1997. 224–248. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Istanbula esrler boyu muxtelif adlar verilmisdir Bu seher adlari seher tarixinin muxtelif dovrleri ile baglidir Bu adlar tarixi ardicilliqla Bizanti Auqusta Antonina Yeni Roma Konstantinopol Kostantiniyye Islambol ve Istanbuldur Bundan basqa tarixen Istanbulu monqollar Cakduryan polyaklar Kanatorya cexler Aylana macarlar ise Vizenduvar adlandiriblar Cemberlidas sutunu ve ya Konstantin sutunu 330 cu ilde Cemberlidas semtindeki tepede imperator I Konstantinin serefine ucaldilmis monumental sutundur Tarixi adlariTarix boyu Istanbul seherine verilen onlarla ad arasinda turkler terefinden daha tez menimsenilen ve bu gun istifade edilen ad Istanbuldur Bu adin menseyinin eis tin polin yun eis thn polin ifadesinden geldiyi guman edilir Bu ifade o dovrun yunancasinda seherde seherin icinde seherli menasini verirdi Bundan elave umumiyyetle xalqin dilinde n samitine bitisik olan p sesi b sesine cevrilirdi Bu kontekstde Istanbul adinin menseyi bir sira menbelerde mehz bu ifade ile elaqelendirilir Eramizin II esrine aid ermeni menbelerinde Istanbol ve ya Istinbol kimi qeyd olunan seherin adi ola bilsin ki turkceye bu sekilde daxil olmusdur Osmanli dovrunde seher merkezi ucun istifade edilen adlar muxtelif olsa da butun eyaletde adlandirma demek olar ki sabit qaldi Istanbul seherinin yerlesdiyi yuxari inzibati vahidin seherle eyni adi dasimasi Osmanli imperiyasindan qalma tecrubedir Roma hakimiyyeti altinda olarken seherin yerlesdiyi eyalet Avropa yaxasinda Trakya lat Tracia yun 8rakh idi Anadolu yaxasinda Vifiniya lat Bithynia yun Bi8ynia vilayeti idi Bizanti Boyuk Pliniye gore seherin melum olan en qedim adi Liqosdur q yun Lygkos lakin bu barede etrafli melumat yoxdur Sonralar seher Bizanti yunanca Byzantion adini aldi E e 667 ci ilde Qedim Yunanistanin Meqara seher dovletinden olan Dori menseli yunan kockunleri bugunku Istanbulda koloniya qurdular ve yeni koloniyani oz krallari Bizas ve ya Bizansin q yun Byzas Byzsn serefine Bizans adlandirdilar Bizans adi I esrde romalilar seheri ele keciren zaman adinin ilkin versiyasi Bizanti olan qedim seherin adinin latin dili versiyasidir Auqusta Antonina Bozdogan kemeri ve ya Valensik su kemeri romalilar terefinden Istanbulda tikilmis su kemeridir IV esrin sonlarinda kemerin tikintisi Roma imperatoru Valens terefinden tamamlanmisdi Auqusta Antonina adi III esrin evvellerinde Roma imperatoru Septimi Sever terefinden oglu Antoninin sonralar Roma imperatoru Karakalla serefine sehere verilen qisamuddetli addir Yeni Roma Seher 330 cu ilde Roma imperatoru I Konstantin terefinden Roma imperiyasinin paytaxti elan edildikden sonra o seheri latincadan menasi Yeni Roma olan Nova Roma adlandirsa da yun Nea Rwmh bu ad hec vaxt qebul edilmedi Konstantinopol 337 ci ilde imperator I Konstantinin olumu ile seherin adi deyisdirilerek Konstantinopol yun Kwnstantinoypolis lat Constantinopolis adlandirildi ki bu da Konstantinin seheri menasini verirdi Konstantinopol Bizans imperiyasi boyu seherin resmi adi olaraq qaldi Lakin Konstantinopol oz yerlileri terefinden sadece yunanca seher kim anilirdi 1453 cu ilde Osmanli sultani Fateh Mehmedin rehberliyi altinda Osmanli imperiyasi terefinden feth edildikden sonra da Konstantinopol adi Qerbde en cox istifade edilen ad olaraq qaldi Istanbul adi yalniz 1928 ci ilde latin herflerine kecdikden sonra Qerbde Konstantinopolu evez etmeye basladi Kostantiniyye Kitab ul Behriyyeye 1629 cu ilde Mustafa ibin Mehmed Cundi terefinden elave edilen Istanbul resmi Kostantiniyye القسطنطينية Konstantinopolun erebce seslenmesidir ve seherin Islam dunyasinda en cox taninan ve istifade edilen adi olmusdur Yunanca Konstantin seheri menasini veren Konstantinopoldan ferqli olaraq Kostantiniyye erebceden Konstantinin yeri menasini verir 1453 cu ilde fethinden sonra seher Osmanli imperatorlugunun dorduncu paytaxti elan edildi ve Osmanli imperiyasi terefinden seherin resmi adi olan Konstantinopoldan istifade edildi 1923 cu ilde Osmanli imperiyasinin dagilmasina qeder de islek ad olaraq qaldi Meselen Osmanli imperiyasi ve saraylarinda Kostantiniyyede nesr olunan resmi senedlerin menbeyini gostermek ucun be Makam i Daru s Saltanat i Kostantiniyyetu l Mahrusatu l Mahmiyye kimi titullardan istifade edilirdi Ovliya Celebinin Seyahetnamesinde seher ucun istifade edilen adlardan biri de Kostantiniyye dir Bezi dovrlerde Osmanli memurlari seherin basqa adlarina ustunluk verirdiler Bu fexri adlardan hem seher ucun hem de Osmanli hokumetini ve diplomatik yazismalari tesvir etmek ucun sinonim olaraq istifade edilmisdir Dersaadet در سعادت Xosbextlik qapisi Deraliye در عاليه Ali Qapi Bab i Ali باب عالی Ali Qapi Payitaxt پایتخت Taxtin ayagi ve ya Paytaxt Asitane آستانه Dovletin astanasi Istanbulun xeritesi Bugunku Fateh tarixi yarimada Islambol Tarixde seher ucun istifade edilen adlar arasinda Islambol az istifade edilen ad olsa da yazili qeydlerde gorulen adlardan biridir Ovliya Celebinin XVII esre aid Seyahetnamesinde Kostantiniyye adi ile yanasi bir cox cildde Islambol اسلامبول sozu de islenmisdir Sozugeden seyahetnamede bu ad diger adlara nisbeten daha intensiv islenir Istanbul Etimoloji cehetden Istanbul adi sehere ve ya seherde menasini veren orta esr Bizans yunan sozlerinin turklesmesinden yaranmisdir Uskudarin simvolu hesab edilen Qiz qullesi Uskudarda Bizans dovrunden qalan yegane tarixi eserdir Istanbul adi Osmanli dovrunde resmi senedlere daxil edilmis ve tez tez istifade edilmis ad idi Seherin bu adinin turkce en qedim istifadesine 1360 ci ile aid Danismendname eserinde rast gelinir Osmanli tarixsunasliginin ilk dovrlerinde cixarilan anonim qazavatname olan Qazavat i Sultan Murad adli eserde de Istanbul adi ile seherden behs edilirdi Bundan elave Osmanli ordusunda Istanbulun merkezi ordu komandani ucun Istanbul agasi Istanbulun en yuksek mulki hakimi ucun ise Istanbulun efendisi rutbesi resmi olaraq istifade edilirdi Konstantinopol da daxil olmaqla diger adlar da istifade edilirdi lakin Istanbul osman استانبول neticede seherin turkce en cox taninan adi oldu ve diger teyinatlar sonradan istifadeden cixdi Lakin Konstantinopol adi qerbliler terefinden istifade olunmaga davam edirdi 1918 ci ilde seherin iki adi var idi Resmi senedlerde ve azliqlar arasinda Konstantin adi istifade edilerken turk xalqlari arasinda Istanbul adi cox yayilmisdi Dovrun siyasi sertleri daxilinde seherin muxtelif adlarinin isledilmesinde muxteliflikler musahide olunurdu Bu ayriliga ithafen Istanbulun isgali zamani Istanbulda Osmanli vetendasi olan yunan azliqlari isgalci ordulari Burada Konstantin Istanbul burada Konstantin sozleri ile alqislayaraq salamlayir ki bu da Yunanistanin o vaxtki krali I Konstantinin adi ile baglidir Bu suar her yerde yayildi Belelikle Konstantin adi turkler arasinda cox menfi mena kesb etmeye basladi Istanbulun geri alinmasindan sonra gorulen ilk islerden biri de menfi mena kesb eden Konstantin adinin resmi olaraq Istanbul adi ile deyisdirilmesi oldu 1928 ci ilde latin herflerine kecidden sonra seherin turkce adinin latin varianti olan Istanbul beynelxalq istifadeye verilib Istanbul seherin beynelxalq adi elan edildikden sonra Konstantinopol adinin mektublarda ve ya diger yazismalarda ve beynelxalq seviyyede istifadesi qadagan edildi Meselen xaricden Istanbula gonderilen mektublarda Konstantinopol adi Istanbul onun yaninda yazilsa bele yazilirdisa bele mektublar geri gonderilmeye baslandi Zamanla Istanbul adi ve onun muxtelif oxsar yazilislari ekser dunya dillerinde oz yerini tutdu Miklaqard Miklaqard Gerhard Munte Miklaqard qedim skandinav dili Miklagardr mikla ve ya mikilden boyuk qard qala ve ya divar menasini verir sehere vikinqler terefinden verilen addir IstinadlarIstanbul Efsaneleri Kitapcik Focus Dergisi Eki Temmuz 2005 38 Sayfa Kelimebaz Istanbul Sevan Nisanyan 29 Haziran 2010 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 30 Haziran 2010 Goncuoglu Suleyman Faruk Istanbul un Ilkleri Enleri Turkce Istanbul Otuken ISBN 978 975 437 753 8 The Bithynian cities under the later empire 29 Haziran 2010 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 30 Haziran 2010 Anadolu nun Tarihi Cografyasi I Ankara Turk Tarih Kurumu Yayinlari ISBN 9789751609847 first missing last The Names of Constantinople The Johns Hopkins University Press doi 10 2307 283503 2016 03 03 tarixinde Istifade tarixi 2024 04 02 Evans 2000 seh 16 Necdet Sakaoglu 1993 Istanbul un adlari Dunden bugune Istanbul ansiklopedisi Turkiye Kultur Bakanligi Room 2006 seh 177 Constantinople Thomas K Wukitsch B A M S 28 Temmuz 2011 tarixinde Necdet Sakaoglu 1993 Kostantiniyye Dunden bugune Istanbul ansiklopedisi Turkiye Kultur Bakanligi Evliya Celebi Seyahatnamesi 5 Kitap Hazirlayan Yucel Dagli Seyit Ali Kahraman Ibrahim Sezgin YKY Yayinlari Istanbul 2001 s 44 109 119 137 157 ISBN 975 08 0235 7 Evliya Celebi Seyahatnamesi 5 Kitap Hazirlayan Yucel Dagli Seyit Ali Kahraman Ibrahim Sezgin YKY Yayinlari Istanbul 2001 s 7 8 10 ISBN 975 08 0235 7 Lexicorient Istanbul 23 Eylul 2010 tarixinde istanbul 13 Ekim 2020 tarixinde tr Danismendname 1360 Niksardan ta Istanbula varinca lagimdan giderlerdi tr Gazavat i Sultan Murad 1451 yilindan once Tekvur daxi kalyonuŋa suvar olub sehr i Istanbula gelub Afyoncu F 2009 Osmanli Arsiv Belgelerine Gore Isgal Doneminde Istanbul 16 Mart 1920 31 Aralik 1922 Yayinlanmamis Yuksek Lisans Tezi Istanbul Marmara Universitesi Turkiyat Arastirmalari Enstitusu Ataturk Ilkeleri ve Inkilap Tarihi Anabilim Dali The First Turkish Republic A Case Study in National Development History of the Ottoman Empire and Modern Turkey Mats G Larsson Varingar Nordbor hos kejsaren i Miklagard Stockholm 1994 EdebiyyatInalcik Halil Istanbul van Donzel E Lewis B Phellat Ch redaktorlar Encyclopaedia of Islam 4 2nd Leiden Brill 1997 224 248 ISBN 9789004057456