Bu səhifədə iş davam etməkdədir. |
İslam feminizmi — İslamda qadının rolundan bəhs edən feminizm formasıdır. O, ictimai və şəxsi həyatda cinsindən asılı olmayaraq bütün müsəlmanların tam bərabərliyini hədəfləyir. Hərəkatın tərəfdarları dində bərabərlik təliminin dərin köklərini vurğulamağa və daha bərabər və ədalətli cəmiyyət yaratmağa çalışırlar.
![image](https://www.wikimedia.az-az.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraW1lZGlhLmF6LWF6Lm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTg1THprMUwwbHpiR0Z0YVdOZlJtVnRhVzVwYzIxZlUzbHRZbTlzTG5OMlp5OHlOVEJ3ZUMxSmMyeGhiV2xqWDBabGJXbHVhWE50WDFONWJXSnZiQzV6ZG1jdWNHNW4ucG5n.png)
Hərəkatın müdafiəçiləri dində bərabərlik təlimlərini vurğulamağa çalışır və Quran və Hədisləri yenidən şərh etməklə İslamın patriarxal təfsirlərini yenidən baxmağa təşviq edirlər. İslam feminizminin nümayəndələri arasında görkəmli mütəfəkkirlər Bəqum Rokəyə, Əminə Vadud, Leyla Əhməd, Fatma Mernissi, Əzizə əl-Hibri, Riffət Hassan, Əsma Lamrabet və Əsma Barlas var.
Bəzi müsəlman ölkələrində qadınlar dövlət başçısı və baş nazir olmuşlar: Pakistanda Bənazir Bhutto, Seneqalda Mame Madior Boye, Türkiyədə Tansu Çillər, Kosovoda Kaçuşa Yaşari və İndoneziyada Meqavati Sukarnoputri.
Tarixi
Orta əsrlər
![image](https://www.wikimedia.az-az.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraW1lZGlhLmF6LWF6Lm5pbmEuYXovaW1hZ2UvTDNSbGJYQnNZWFJsTDJsdFlXZGxjeTkzYVd0cGNHVmthV0V2VUc5bGRGOVVaV2hsY21Wb1h5MWZWR0ZvYVhKcGFDNXFjR2M9LmpwZw==.jpg)
VII əsrin əvvəllərində İslam cəmiyyətində qadın hüquqları sahəsində islahatlar aparıldı ki, bu da evlilik, boşanma və vərəsəlik kimi aspektlərə təsir etdi. Digər mədəniyyətlərdə, o cümlədən Qərb ölkələrində qadınlar belə hüquqi statusa malik deyildilər.Oksford Universiteti İslam lüğəti yazılır ki, ərəb cəmiyyətində islamın yüksəlişi ilə qadınların statusunda yaxşılaşma, o cümlədən qız körpə uşaqlarının öldürülməsinin qadağan edilməsi və qadınların tam şəxsiyyət kimi tanınması müşahidə olunur. İslam şəriətinə görə, nikah artıq dövlət deyil, qadının razılığının zəruri olduğu müqavilə sayılır. Qadınlar vərəsəlik hüququ aldılar, baxmayaraq ki, əvvəllər yalnız kişi qohumları vərəsəlik hüququna malik idilər.
Feminist hərəkat nisbətən yeni olsa da, İslam cəmiyyətində qadın hüquqlarının yaxşılaşdırılmasını müdafiə edənlər olub. Onların arasında qadınların kişilər kimi yüksək mənəvi məqama çata biləcəyini iddia edən orta əsr mistik və filosof İbn əl-Ərəbi və müsəlman qadınların savadının artırılmasına təkan verən XVIII əsr dini islahatçı xadim Sokoto xilafətinin yaradıcısı Fodio Usmanın qızı Nana Əsmau var.
XIX əsr
Müasir İslam feminist hərəkatı başlanğıcını XIX əsrdən götürür. Cənubi Azərbaycanlı şairə, babilər hərəkatının iştirakçısı Tahirə QürrətüleynQuranı təfsir edən ilk müasir qadındır.
İstinadlar
- Al-Ahram Weekly | Culture | Islamic feminism: what’s in a name? Arxivləşdirilib 2015-03-20 at the Wayback Machine
- a b «Women and Islam» in Oxford Islamic Studies Online
- Jones, Lindsay. p.6224
- a b c Esposito (2005) p. 79
- İslamda qadın hüquqları
- Hakim, Souad (2002), «Ibn 'Arabî's Twofold Perception of Woman: Woman as Human Being and Cosmic Principle», Journal of the Muhyiddin Ibn 'Arabi Society 31: 1-29
- Beverly B. Mack and Jean Boyd. One Woman's Jihad: Nana Asma'u; Scholar and Scribe. Bloomington: Indiana University Press. 2000. ISBN .
- "Azərbaycan qadın şairləri antologiyası", Bakı: "Avrasiya press", 2005. səh.56.
Ədəbiyyat
- Ahmed, Leila. Women and gender in Islam: historical roots of a modern debate. New Haven, Connecticut: Yale University Press. 1992. ISBN .
- Ali, Kecia, Feminist thought in Islam // Fitzpatrick, Coeli; Hani Walker, Adam (redaktorlar ), Muhammad in history, thought, and culture: an encyclopedia of the Prophet of God, Santa Barbara, California: ABC-CLIO, LLC, 2014, 195–197, ISBN .
- Anwar, Zainah. "Islamisation and its Impact on Democratic Governance and Women's Rights in Islam: A Feminist Perspective". islam-democracy.org. Center for the Study of Islam and Democracy. May 17, 2003. Archived from the original on March 8, 2005.
- Badran, Margot. Feminists, Islam, and Nation: Gender and the Making of Modern Egypt. Princeton: Princeton University Press. 2001. ISBN .
- Badran, Margot. "Islamic feminism: what's in a name? Islamic feminism is on the whole more radical than Muslims' secular feminisms". Al-Ahram Weekly Online. 17–23 January 2002, Issue No.569.
- Noushad, Mohammed. "Islamic feminism means justice to women". en:The Milli Gazette. January 16, 2004. Interview with Prof Margot Badran.
- Baffoun, Alya. "Women and social change in the Muslim Arab world". Women's Studies International Forum. 5 (2). 1982: 227–242. doi:10.1016/0277-5395(82)90030-9.
- Baffoun, Alya, Feminism and Muslim fundamentalism: the Tunisian and Algerian cases // Moghadam, Valentine M. (redaktor), Identity politics and women: cultural reassertions and feminisms in international perspective, Boulder: Westview Press, 1994, ISBN
- Djait, Badra. "More to life than window dressing". August 2006. January 11, 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. In this special feature, a successful Belgian-Algerian Muslim woman recounts what it was like growing up immersed in two cultures with divergent views of women.
- Fernea, Elizabeth Warnock. In search of Islamic feminism: one woman's global journey. New York: Doubleday. 1998. ISBN .
- Women and Islam in Oxford Islamic Studies Online
- "Women's Islamic Initiative in Spirituality and Equity". 2009-01-21 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-02-12.
- Canadian Council of Muslim Women Several examples of closely argued essays for female equality, based on the Qur'an.
- Farooq, Mohammad Omar. "Women Scholars of Islam: They Must Bloom Again". 2006-06-15 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
- Foreign Affairs Committee of the National Council of Resistance of Iran. Women, Islam, and Equality, an ebook
- Jameelah, Maryam. "The feminist movement and the Muslim woman". islam101.com. Islam 101. July 13, 2005.
- Jeenah, Na'eem. "Towards an Islamic feminist hermeneutic". Journal for Islamic Studies. 21. 2001: 36–70. doi:10.4314/jis.v21i1.39954.
- Jeenah, Na'eem. "The national liberation struggle and Islamic feminisms in South Africa". en:Women's Studies International Forum. 29 (1). January–February 2006: 27–41. doi:10.1016/j.wsif.2005.10.004.
- Khader, Serene J. "Do Muslim women need freedom? Traditionalist feminisms and transnational politics". en:Politics & Gender. 12 (4). December 2016: 727–753. doi:10.1017/S1743923X16000441.
- [[::en:Lois Lamya' al Faruqi|Lamya' al Faruqi, Lois]]. "Islamic Traditions and the Feminist Movement: Confrontation or Cooperation?".
- Muñoz, Gema Martín. "Feminism in the Arab World: The Silent Revolution". Qantara.de. 2012.
- Nomani, Asra. "A Gender Jihad For Islam's Future". Washington Post. November 6, 2005.
- Perry, Eleanor H. Opening the Gates: A Century of Arab Feminist Writing. June 1, 1993. Article for Domes
- Safarian, Alexander. "On the history of Turkish feminism". Iran & the Caucasus. 11 (1). 2007: 141–152. doi:10.1163/157338407X224978. JSTOR 25597322.
- "A Declaration of the Rights of Women in Islamic Societies", SecularIslam.com, undated
- Seker, Nimet. "Islamic Feminism and Reformist Islam: Against the Politicisation of the Koran". Qantara.de. 2012.
- Shaikh, Shamima. "Articles by the South African Islamic feminist". 2006-02-07 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. Articles by a South African Islamic feminist
- Simons, Marlise. "Muslim women take charge of their faith". The New York Times. December 4, 2005. August 5, 2011 tarixində arxivləşdirilib.
- Svensson, Jonas. Women's Human Rights and Islam. A Study of Three Attempts at Accommodation. Stockholm: Almquist & Wiksell. 2001.[1]
- Webb, Gisela. Windows of faith: Muslim women scholar-activists in North America. Syracuse, New York: Syracuse University Press. 2000. ISBN .
- Mir-Hosseini, Ziba. Journeys Toward Gender Equality in Islam. United Kingdom, Oneworld Publications, 2022. ISBN
- Shamim, Amna. Ed. Towards Islamic Feminism. Jaipur, Aadi Publications, 2016. ISBN
Xarici keçidlər
- Third World Movement Against the Exploitation of Women (TW MAE W)
- COMMISSION ON HUMAN RIGHTS COMPLETES DEBATE ON RIGHTS OF WOMEN
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu sehifede is davam etmekdedir Mudaxile etmeye telesmeyin Eger komek etmek isteyirsinizse ya da sehife yarimciq qalibsa sehifeni yaradan istifadeci ile elaqe qura bilersiniz Sehifenin tarixcesinde sehife uzerinde islemis istifadecilerin adlarini gore bilersiniz Redaktelerinizi menbe ve istinadlarla esaslandirmagi unutmayin Bu meqale sonuncu defe 2 saniye evvel En Merker muzakire tohfeler terefinden redakte olunub Yenile Islam feminizmi Islamda qadinin rolundan behs eden feminizm formasidir O ictimai ve sexsi heyatda cinsinden asili olmayaraq butun muselmanlarin tam beraberliyini hedefleyir Herekatin terefdarlari dinde beraberlik teliminin derin koklerini vurgulamaga ve daha beraber ve edaletli cemiyyet yaratmaga calisirlar Islam feminizminin simvolu Herekatin mudafiecileri dinde beraberlik telimlerini vurgulamaga calisir ve Quran ve Hedisleri yeniden serh etmekle Islamin patriarxal tefsirlerini yeniden baxmaga tesviq edirler Islam feminizminin numayendeleri arasinda gorkemli mutefekkirler Bequm Rokeye Emine Vadud Leyla Ehmed Fatma Mernissi Ezize el Hibri Riffet Hassan Esma Lamrabet ve Esma Barlas var Bezi muselman olkelerinde qadinlar dovlet bascisi ve bas nazir olmuslar Pakistanda Benazir Bhutto Seneqalda Mame Madior Boye Turkiyede Tansu Ciller Kosovoda Kacusa Yasari ve Indoneziyada Meqavati Sukarnoputri TarixiOrta esrler Muasir Islam feminist herekatinin banisi Tahire Qurretuleyn VII esrin evvellerinde Islam cemiyyetinde qadin huquqlari sahesinde islahatlar aparildi ki bu da evlilik bosanma ve vereselik kimi aspektlere tesir etdi Diger medeniyyetlerde o cumleden Qerb olkelerinde qadinlar bele huquqi statusa malik deyildiler Oksford Universiteti Islam lugeti yazilir ki ereb cemiyyetinde islamin yukselisi ile qadinlarin statusunda yaxsilasma o cumleden qiz korpe usaqlarinin oldurulmesinin qadagan edilmesi ve qadinlarin tam sexsiyyet kimi taninmasi musahide olunur Islam serietine gore nikah artiq dovlet deyil qadinin raziliginin zeruri oldugu muqavile sayilir Qadinlar vereselik huququ aldilar baxmayaraq ki evveller yalniz kisi qohumlari vereselik huququna malik idiler Feminist herekat nisbeten yeni olsa da Islam cemiyyetinde qadin huquqlarinin yaxsilasdirilmasini mudafie edenler olub Onlarin arasinda qadinlarin kisiler kimi yuksek menevi meqama cata bileceyini iddia eden orta esr mistik ve filosof Ibn el Erebi ve muselman qadinlarin savadinin artirilmasina tekan veren XVIII esr dini islahatci xadim Sokoto xilafetinin yaradicisi Fodio Usmanin qizi Nana Esmau var XIX esr Muasir Islam feminist herekati baslangicini XIX esrden goturur Cenubi Azerbaycanli saire babiler herekatinin istirakcisi Tahire QurretuleynQurani tefsir eden ilk muasir qadindir IstinadlarAl Ahram Weekly Culture Islamic feminism what s in a name Arxivlesdirilib 2015 03 20 at the Wayback Machine a b Women and Islam in Oxford Islamic Studies Online Jones Lindsay p 6224 a b c Esposito 2005 p 79 Islamda qadin huquqlari Hakim Souad 2002 Ibn Arabi s Twofold Perception of Woman Woman as Human Being and Cosmic Principle Journal of the Muhyiddin Ibn Arabi Society 31 1 29 Beverly B Mack and Jean Boyd One Woman s Jihad Nana Asma u Scholar and Scribe Bloomington Indiana University Press 2000 ISBN 978 0253213983 Azerbaycan qadin sairleri antologiyasi Baki Avrasiya press 2005 seh 56 EdebiyyatAhmed Leila Women and gender in Islam historical roots of a modern debate New Haven Connecticut Yale University Press 1992 ISBN 9780300049428 Ali Kecia Feminist thought in Islam Fitzpatrick Coeli Hani Walker Adam redaktorlar Muhammad in history thought and culture an encyclopedia of the Prophet of God Santa Barbara California ABC CLIO LLC 2014 195 197 ISBN 9781610691789 Anwar Zainah Islamisation and its Impact on Democratic Governance and Women s Rights in Islam A Feminist Perspective islam democracy org Center for the Study of Islam and Democracy May 17 2003 Archived from the original on March 8 2005 Badran Margot Feminists Islam and Nation Gender and the Making of Modern Egypt Princeton Princeton University Press 2001 ISBN 9781400821433 Badran Margot Islamic feminism what s in a name Islamic feminism is on the whole more radical than Muslims secular feminisms Al Ahram Weekly Online 17 23 January 2002 Issue No 569 Noushad Mohammed Islamic feminism means justice to women en The Milli Gazette January 16 2004 Interview with Prof Margot Badran Baffoun Alya Women and social change in the Muslim Arab world Women s Studies International Forum 5 2 1982 227 242 doi 10 1016 0277 5395 82 90030 9 Baffoun Alya Feminism and Muslim fundamentalism the Tunisian and Algerian cases Moghadam Valentine M redaktor Identity politics and women cultural reassertions and feminisms in international perspective Boulder Westview Press 1994 ISBN 9780813386928 Djait Badra More to life than window dressing August 2006 January 11 2013 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib In this special feature a successful Belgian Algerian Muslim woman recounts what it was like growing up immersed in two cultures with divergent views of women Fernea Elizabeth Warnock In search of Islamic feminism one woman s global journey New York Doubleday 1998 ISBN 9780385488587 Women and Islam in Oxford Islamic Studies Online Women s Islamic Initiative in Spirituality and Equity 2009 01 21 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2009 02 12 Canadian Council of Muslim Women Several examples of closely argued essays for female equality based on the Qur an Farooq Mohammad Omar Women Scholars of Islam They Must Bloom Again 2006 06 15 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Foreign Affairs Committee of the National Council of Resistance of Iran Women Islam and Equality an ebook Jameelah Maryam The feminist movement and the Muslim woman islam101 com Islam 101 July 13 2005 Jeenah Na eem Towards an Islamic feminist hermeneutic Journal for Islamic Studies 21 2001 36 70 doi 10 4314 jis v21i1 39954 Jeenah Na eem The national liberation struggle and Islamic feminisms in South Africa en Women s Studies International Forum 29 1 January February 2006 27 41 doi 10 1016 j wsif 2005 10 004 Khader Serene J Do Muslim women need freedom Traditionalist feminisms and transnational politics en Politics amp Gender 12 4 December 2016 727 753 doi 10 1017 S1743923X16000441 en Lois Lamya al Faruqi Lamya al Faruqi Lois Islamic Traditions and the Feminist Movement Confrontation or Cooperation Munoz Gema Martin Feminism in the Arab World The Silent Revolution Qantara de 2012 Nomani Asra A Gender Jihad For Islam s Future Washington Post November 6 2005 Perry Eleanor H Opening the Gates A Century of Arab Feminist Writing June 1 1993 Article for Domes Safarian Alexander On the history of Turkish feminism Iran amp the Caucasus 11 1 2007 141 152 doi 10 1163 157338407X224978 JSTOR 25597322 A Declaration of the Rights of Women in Islamic Societies SecularIslam com undated Seker Nimet Islamic Feminism and Reformist Islam Against the Politicisation of the Koran Qantara de 2012 Shaikh Shamima Articles by the South African Islamic feminist 2006 02 07 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Articles by a South African Islamic feminist Simons Marlise Muslim women take charge of their faith The New York Times December 4 2005 August 5 2011 tarixinde arxivlesdirilib Svensson Jonas Women s Human Rights and Islam A Study of Three Attempts at Accommodation Stockholm Almquist amp Wiksell 2001 1 Webb Gisela Windows of faith Muslim women scholar activists in North America Syracuse New York Syracuse University Press 2000 ISBN 9780815628521 Mir Hosseini Ziba Journeys Toward Gender Equality in Islam United Kingdom Oneworld Publications 2022 ISBN 9780861543281 Shamim Amna Ed Towards Islamic Feminism Jaipur Aadi Publications 2016 ISBN 9789382630807Xarici kecidlerThird World Movement Against the Exploitation of Women TW MAE W COMMISSION ON HUMAN RIGHTS COMPLETES DEBATE ON RIGHTS OF WOMEN