Çar bombası (rus. Царь-бомба) — tarixdə sınaqdan keçirilmiş ən güclü nüvə silahı olan AN602 adlı hidrogen bombasının kod adı. Bu silah 30 oktyabr, 1961-ci ildə Novaya Zemlya adasında, Suxoy Nos məntəqəsində sınaqdan keçirilmişdir. SSRİ-də yaradılmış bu silah 50-58 meqaton gücündə olub. Buna bəzən Kuzkinanın anası da deyirlər. Bu rus sözü olub "Biz sizə göstərərik!" mənasına gəlir və Nikita Xruşşov tərəfindən 1960-cı ildə BMT baş assambleyasında ABŞ-yə öz nüvə potensialını göstərmək kimi işlədilir.
Çar bombası | |
---|---|
Ölkə | |
İstehsal tarixçəsi | |
Konstruktor | Yuli Xariton |
Konstruksiya tarixi | 1956 |
İstehsalçı | Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqı |
Xüsusiyyətləri | |
Ağırlığı | 27 t |
Uzunluğu |
|
Eni | 2.100 mm |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Çar bombasının müxtəlif kod adları vardır. Bunlar Proyekt 700, RDS-200, RDS-202, AN602, Vanya kodadı, Böyük İvan, Kuzkinanın anası və s. adlar daxildir.
Dizayn
Çar bombası üç mərhələli "Teller-Ulam" tipli kateqoriyasına aiddir. Bu silah Naqasaki və Hiroşima şəhərlərinə atılan nüvə silahlarından 1350-1570 dəfə, İkinci dünya müharibəsi dövründə partladılmış bütün silahlardam 10 dəfə, 1883-cü ildə püskürmüş Krakatau vulkanının 25%-i, bütün nüvə sınaqlarını isə 10%-i gücündə olub.
İlkin olaraq silahın gücünün 100 meqatona çatdırılması planlaşdırılırdı, amma zərbə dalğasının güclü, isə normadan yüksək olacağı qənaətinə gələrək dizaynerlər üçüncə və çox gümanki ikinci partlayış mərhələsinidən -i neytron reflektoru ilə əvəz etdilər. Bunun nəticəsində radioaktiv çöküntü minimuma endirildi və bu tarixdə ən "təmiz" nüvə silahı olaraq sınaqdan keçirlidi.
Silahın komponentləri akademik Yuli Xariton, Andrey Saxarov, Viktor Adamski, Yuri Smirnov və Yuri Trutnev tərəfindən yaradılmışdır. Sınaqdan sonra Saxarov nüvə silahlarının istifadəsi əleyhinə çıxış etdi və bu da onu Sovet dissidentləri sırasına qatdı.
Sınaq
Çar bombası sınaq ərazisinə modifikasiyalaşdırılmış təyyarəsi vasitəsilə çatdırılmışdır. qalxan təyyarə çəkiliş aparan təyyarəsi ilə bir yerdə istilik zərbəsini minimuma endirmək üçün xüsusi reflektorlu ağ boya ilə rənglənmişdi.
Bombanın çəkisi 27 ton, uzunluğu isə 8 metr idi. Buna görə silah təyyarənin daxiluinə yerləşmirdi. Bu səbəbdən onu təyyarənin altına bərkitmişdilər. Bombaya əlavə olaraq 800 kiloqram ağırlığında paraşüt bağlanmışdı. Bu təyyarə heyətinə partlayış mərkəzindən 45 kilometr uzaqlaşmağa şərait yaratmışdı.
Bomba Moskva vaxtı ilə 11:32-də partladıldı. Alov kürəsi 1000 kilometr məsafədən seçilirdi. 64 kilometr hündürlüyə yüksəlmişdi. Bu o deməkdir ki, nüvə buludu Stratosfer və Mezosfer təbəqələrinə qədər yüksəlmişdi. Yaxınlıqda yerləşən yaşayış məntəqələri dağılmış, 1 saat müddətində kəsilmişdi. Sınaq iştirakçılarında biri 270 kilometr məsafədən partlayış işığını görmüş və müvəqqəti olaraq kor olmuşdu. Zərbə dalğası Norveç və Finlandiyada hiss edilmişdi. 700 kilometr məsafədə yerləşən qəsəbəsində evlərin şüşələri qırılmışdı.
Analiz
Çar bombası bəşəriyyət tərəfindən icad edilmiş ən güclü silahdır. Müqayisə üçün ABŞ-də sınaqdan keçirilmiş "" silahı 25 meqaton gücündə olub. Belə silahlar əsasən və ya təyyarələr vasitəsilə hədəfə çatdırılır. Bu tip nüvə silahları əsasən iri və ya müəyyən məhv etmək üçün istifadə olunur.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- The World's Largest Nuclear Weapon
- THE STORY OF THE TSAR BOMBA
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Car bombasi rus Car bomba tarixde sinaqdan kecirilmis en guclu nuve silahi olan AN602 adli hidrogen bombasinin kod adi Bu silah 30 oktyabr 1961 ci ilde Novaya Zemlya adasinda Suxoy Nos menteqesinde sinaqdan kecirilmisdir SSRI de yaradilmis bu silah 50 58 meqaton gucunde olub Buna bezen Kuzkinanin anasi da deyirler Bu rus sozu olub Biz size gostererik menasina gelir ve Nikita Xrussov terefinden 1960 ci ilde BMT bas assambleyasinda ABS ye oz nuve potensialini gostermek kimi isledilir Car bombasiOlke Israil SSRIIstehsal tarixcesiKonstruktor Yuli XaritonKonstruksiya tarixi 1956Istehsalci Sovet Sosialist Respublikalari IttifaqiXususiyyetleriAgirligi 27 tUzunlugu 8 000 mmEni 2 100 mm Vikianbarda elaqeli mediafayllarCar Bombasinin gobelek buludu 160 km mesafeden Hundurluk 56 km e catir Car bombasinin muxtelif kod adlari vardir Bunlar Proyekt 700 RDS 200 RDS 202 AN602 Vanya kodadi Boyuk Ivan Kuzkinanin anasi ve s adlar daxildir DizaynPartlayis yeri Car bombasi uc merheleli Teller Ulam tipli kateqoriyasina aiddir Bu silah Naqasaki ve Hirosima seherlerine atilan nuve silahlarindan 1350 1570 defe Ikinci dunya muharibesi dovrunde partladilmis butun silahlardam 10 defe 1883 cu ilde puskurmus Krakatau vulkaninin 25 i butun nuve sinaqlarini ise 10 i gucunde olub Ilkin olaraq silahin gucunun 100 meqatona catdirilmasi planlasdirilirdi amma zerbe dalgasinin guclu ise normadan yuksek olacagi qenaetine gelerek dizaynerler ucunce ve cox gumanki ikinci partlayis merhelesiniden i neytron reflektoru ile evez etdiler Bunun neticesinde radioaktiv cokuntu minimuma endirildi ve bu tarixde en temiz nuve silahi olaraq sinaqdan kecirlidi Silahin komponentleri akademik Yuli Xariton Andrey Saxarov Viktor Adamski Yuri Smirnov ve Yuri Trutnev terefinden yaradilmisdir Sinaqdan sonra Saxarov nuve silahlarinin istifadesi eleyhine cixis etdi ve bu da onu Sovet dissidentleri sirasina qatdi SinaqAlov kuresinin diametri 8 kilometr idi ve 10 5 kilometr yukseklikde partladilmisdi Car bombasi sinaq erazisine modifikasiyalasdirilmis teyyaresi vasitesile catdirilmisdir qalxan teyyare cekilis aparan teyyaresi ile bir yerde istilik zerbesini minimuma endirmek ucun xususi reflektorlu ag boya ile renglenmisdi Bombanin cekisi 27 ton uzunlugu ise 8 metr idi Buna gore silah teyyarenin daxiluine yerlesmirdi Bu sebebden onu teyyarenin altina berkitmisdiler Bombaya elave olaraq 800 kiloqram agirliginda parasut baglanmisdi Bu teyyare heyetine partlayis merkezinden 45 kilometr uzaqlasmaga serait yaratmisdi Bomba Moskva vaxti ile 11 32 de partladildi Alov kuresi 1000 kilometr mesafeden secilirdi 64 kilometr hundurluye yukselmisdi Bu o demekdir ki nuve buludu Stratosfer ve Mezosfer tebeqelerine qeder yukselmisdi Yaxinliqda yerlesen yasayis menteqeleri dagilmis 1 saat muddetinde kesilmisdi Sinaq istirakcilarinda biri 270 kilometr mesafeden partlayis isigini gormus ve muveqqeti olaraq kor olmusdu Zerbe dalgasi Norvec ve Finlandiyada hiss edilmisdi 700 kilometr mesafede yerlesen qesebesinde evlerin suseleri qirilmisdi AnalizCar bombasi beseriyyet terefinden icad edilmis en guclu silahdir Muqayise ucun ABS de sinaqdan kecirilmis silahi 25 meqaton gucunde olub Bele silahlar esasen ve ya teyyareler vasitesile hedefe catdirilir Bu tip nuve silahlari esasen iri ve ya mueyyen mehv etmek ucun istifade olunur Hemcinin baxSoyuq muharibe Karib bohrani Nuve silahiXarici kecidlerThe World s Largest Nuclear Weapon THE STORY OF THE TSAR BOMBA