Ərikli — Azərbaycan Respublikasının Laçın rayonu Kürdhacı kənd inzibati ərazi dairəsində kənd.
Ərikli | |
---|---|
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Saat qurşağı | |
Etimologiyası
Ərikli toponiminin yaranması haqqında bir neçə variant mövcuddur. Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti kitabında yaşayış məntəqəsini qasımuşağı tayfasına mənsub ailələr keçmışdə ərik bağları olmuş Ərikli adlı yerdə saldıqları üçün belə adlandırıldığı qeyd edilmişdir. Aparılan araşdırmalardan məlum olur ki, kəndin adı Qarakilsə rayonunda olan Ərikli kəndinin, Qarakilsə rayonunu Ermənistandan ayıran silsilə Ərikli dağlarının və Ərikli çayının adından götürmüşdür. Ərikli sözünün leksik mənası ərənlər, igidlər yaşayan məkan mənasındadır.
İbrahim Bayramovun Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri adlı kitabında apardığı tarixi araşdırmadan məlum olur ki, Ərikli — Yelizavetpol (Gəncə) quberniyasının Zəngəzur qəzasında, Qarakilsə (indiki Sisyan rayonu) ərazisində kənd olmuşdur. Bu kənd Qafqazın 5 verstlik xəritəsində qeyd edilmişdir. Kənddə 1873-cü ildən başlayaraq müxtəlif illərdə aparılmış siyahıya alma zamanı kənd sakinlərinin azərbaycanlılar olduğu qeyd edilmişdir. Nəhayət, 1917-18-cı illərdə azərbaycanlılar bu kənddən qırğınlarla deportasiya edilmiş, kənd dağıdılmış və bu günə qədərdə xarabalığa çevrilmiş şəkildə qalmaqdadır.
Tarixi
Ərikli kəndinin ərazisi 1747-ci ildən Qaraçorlu mahalının, 1840-cı ildən Şuşa qəzasının Zəngəzur sahəsinin, 1867-ci ildə Zəngəzur qəzasının tərkibində mövcud olmuşdur. 28 may 1918-ci ildən 28 aprel 1920-ci ilə qədər Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Zəngəzur qəzasına daxil olmuşdur.
Cümhuriyyətin süquta uğramasından və bolşeviklərin işğalına məruz qalmasından sonra Azərbaycan SSR-nin Zəngəzur qəzasının, 1923-cü ilin iyulunda Yelizavetpol quberniyasının Cavanşir və Zəngəzur qəzalarının bir hissəsində təsis edilmiş Kürdüstan mahalının (sonradan qəza) tərkibində olmuşdur. 8 aprel 1929-cu ildə Kürdüstan qəzası ləğv edildir və yeni yaradılmış Laçın rayonunun tərkibinə daxil edilmişdir.
1992-ci ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilmiş və işğalçılar tərəfindən bütün yaşayış, sosial və təsərrüfat təyinatlı tikililər tamamilə yandırılmış və dağıdılmışdır. 10 noyabr 2020-ci il tarixli Azərbaycan-Rusiya-Ermənistan üçtərəfli müqaviləsinə əsasən, 1 dekabr 2020-ci ildə işğaldan azad olunub.
Coğrafiyası
Ərikli kəndi Qarabağ silsiləsinin yamacındadır.
Əhalisi
Bəzi mənbələrdə kənd əhalisinin kürd əsilli olması qeyd edilsə də aparılan dəqiq araşdırmalar nəticəsində bu məlumatın kökündən yanlış olduğu ortaya çıxmışdır. Kənd sakinlərindən bir nəfərdə olsun kürd dilində bilmirdi. Kəndin binasını qoyan və sonralar da kənddə yaşayan əhali azərbaycan türkləri olmuşdur.
Kənddə yaşayan əhali bir neçə tayfa və tirədən ibarətdir: Heydərli tayfası (tirələri: Bağıruşağı və Alıbəyuşağı), İbrahimuşağı tayfası, Əhməduşağı tayfası.
Tanınmışları
Həmçinin bax
İstinadlar
- Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. "İnzibati ərazi bölgüsü təsnifatı" (PDF) (az.). stat.gov.az. 2019. 2020-04-16 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2020-04-16.
- Ərikli (Laçın) // Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti. I cild. Bakı: Şərq-Qərb. 2007. 304. ISBN .
- Əli Umud oğlu Əliyev. Laçın-Qədim Oğuz yurdu. Bakı: Avropa. 2009. səh. 34. ISBN .
- Milman A. Politiçeskiy stroy Azerbaydjana v XIX-naçale XX vekov (adminstrativnıy apparat I sud, formı I metodıkolonialnoqo upravleniya). Baku. 1966. səh. 44.
- Полное собрание законов Российской империи, собрание 2-е, т. XV, ст. 13368
- Полное собрание законов Российской империи, собрание 2-е, т. XLII, ч. 2, ст. 45259
- "Cümhuriyyət: Tiflisdən Bakıya gedən yol". metbuat.az. Cavid Cabbaroğlu. 11 iyun 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 11 iyun 2023.
- Из протокола заседания Президиума ЦК АКП (б). 30 июля 1923 г. ПААФ ИМЛ. Ф. 1. On. 74. Д. 133. Л. 3 об.
- Азербайджанская ССР. Административно-территориальное деление на 1 января 1977 года (4-е изд.). Баку: Азербайджанское гос. изд-во. 1979. 7.
- Vendik, Yuri. "Армяне оставляют Лачин, несмотря на конец войны в Карабахе и прибытие российских миротворцев". BBC Russian Service (rus). 17 November 2020. 16 January 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 1 December 2020.
- Sultan Hümbətov. "Ərikli kəndi". "Laçın yurdu". № 3(10) ("Bəxtiyar-4" nəşriyyatı). 2013: səh.19. (#accessdate_missing_url)
- "Azərbaycan Müdafiə Nazirliyi Laçında dövlət bayrağının asılması barədə video yayıb". BBC Azerbaijani Service (az.). 1 December 2020. 30 August 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 1 December 2020.
- [1] 2023-05-26 at the Wayback Machine Г. Гейбуллаев. Топонимия Азербайджана. Баку — Элм — 1986. səh.58
- Аламдар Шахвердиев. Азербайджанские курды (PDF) // Международный Азербайджанский Журнал IRS-Наследие (rus). 40—41.
- Лятиф Керимов. Азербайджанский ковёр. Том III. III. Тип Карабах. Баку: «Гянджлик». 1983. səh. 221.
- Əli Umud oğlu Əliyev. Laçın-Qədim Oğuz yurdu. Bakı: Avropa. 2009. səh. 35. ISBN .
- Sultan Hümbətov. "Qasımuşağı tayfası". "Laçın yurdu". №3(10) ("Bəxtiyar-4" nəşriyyatı). 28.06.2013: səh. 31. (#accessdate_missing_url)
- "Курдистанский уезд (перепись 1926 года)">Ethno-Caucasus, Этнодемография Кавказа :Курдистанский уезд (перепись 1926 года) 2020-08-23 at the Wayback Machine
- Sultan Hümbətov. "Qasımuşağı tayfası". "Laçın yurdu". №3(10) ("Bəxtiyar-4" nəşriyyatı). 28.06.2013: səh. 31. (#accessdate_missing_url)
- Sultan Hümbətov. "Ərikli kəndi". "Laçın yurdu". № 3(10) ("Bəxtiyar-4" nəşriyyatı). 2013: səh.19. (#accessdate_missing_url)
Laçın rayonu ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
Kənd ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Erikli Erikli Azerbaycan Respublikasinin Lacin rayonu Kurdhaci kend inzibati erazi dairesinde kend Erikli39 51 14 sm e 46 24 24 s u Olke AzerbaycanTarixi ve cografiyasiSaat qursagi UTC 04 00ErikliEtimologiyasiErikli toponiminin yaranmasi haqqinda bir nece variant movcuddur Azerbaycan toponimlerinin ensiklopedik lugeti kitabinda yasayis menteqesini qasimusagi tayfasina mensub aileler kecmisde erik baglari olmus Erikli adli yerde saldiqlari ucun bele adlandirildigi qeyd edilmisdir Aparilan arasdirmalardan melum olur ki kendin adi Qarakilse rayonunda olan Erikli kendinin Qarakilse rayonunu Ermenistandan ayiran silsile Erikli daglarinin ve Erikli cayinin adindan goturmusdur Erikli sozunun leksik menasi erenler igidler yasayan mekan menasindadir Ibrahim Bayramovun Qerbi Azerbaycanin turk menseli toponimleri adli kitabinda apardigi tarixi arasdirmadan melum olur ki Erikli Yelizavetpol Gence quberniyasinin Zengezur qezasinda Qarakilse indiki Sisyan rayonu erazisinde kend olmusdur Bu kend Qafqazin 5 verstlik xeritesinde qeyd edilmisdir Kendde 1873 cu ilden baslayaraq muxtelif illerde aparilmis siyahiya alma zamani kend sakinlerinin azerbaycanlilar oldugu qeyd edilmisdir Nehayet 1917 18 ci illerde azerbaycanlilar bu kendden qirginlarla deportasiya edilmis kend dagidilmis ve bu gune qederde xarabaliga cevrilmis sekilde qalmaqdadir TarixiErikli kendinin erazisi 1747 ci ilden Qaracorlu mahalinin 1840 ci ilden Susa qezasinin Zengezur sahesinin 1867 ci ilde Zengezur qezasinin terkibinde movcud olmusdur 28 may 1918 ci ilden 28 aprel 1920 ci ile qeder Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin Zengezur qezasina daxil olmusdur Cumhuriyyetin suquta ugramasindan ve bolseviklerin isgalina meruz qalmasindan sonra Azerbaycan SSR nin Zengezur qezasinin 1923 cu ilin iyulunda Yelizavetpol quberniyasinin Cavansir ve Zengezur qezalarinin bir hissesinde tesis edilmis Kurdustan mahalinin sonradan qeza terkibinde olmusdur 8 aprel 1929 cu ilde Kurdustan qezasi legv edildir ve yeni yaradilmis Lacin rayonunun terkibine daxil edilmisdir 1992 ci ilde Ermenistan Respublikasi Silahli Quvveleri terefinden isgal edilmis ve isgalcilar terefinden butun yasayis sosial ve teserrufat teyinatli tikililer tamamile yandirilmis ve dagidilmisdir 10 noyabr 2020 ci il tarixli Azerbaycan Rusiya Ermenistan ucterefli muqavilesine esasen 1 dekabr 2020 ci ilde isgaldan azad olunub CografiyasiErikli kendi Qarabag silsilesinin yamacindadir EhalisiBezi menbelerde kend ehalisinin kurd esilli olmasi qeyd edilse de aparilan deqiq arasdirmalar neticesinde bu melumatin kokunden yanlis oldugu ortaya cixmisdir Kend sakinlerinden bir neferde olsun kurd dilinde bilmirdi Kendin binasini qoyan ve sonralar da kendde yasayan ehali azerbaycan turkleri olmusdur Kendde yasayan ehali bir nece tayfa ve tireden ibaretdir Heyderli tayfasi tireleri Bagirusagi ve Alibeyusagi Ibrahimusagi tayfasi Ehmedusagi tayfasi Taninmislari Adil SirinHemcinin baxAraxis sovmesiIstinadlarAzerbaycan Respublikasinin Dovlet Statistika Komitesi Inzibati erazi bolgusu tesnifati PDF az stat gov az 2019 2020 04 16 tarixinde PDF Istifade tarixi 2020 04 16 Erikli Lacin Azerbaycan toponimlerinin ensiklopedik lugeti I cild Baki Serq Qerb 2007 304 ISBN 978 9952 34 155 3 Eli Umud oglu Eliyev Lacin Qedim Oguz yurdu Baki Avropa 2009 seh 34 ISBN 4702060103 Milman A Politiceskiy stroy Azerbaydjana v XIX nacale XX vekov adminstrativniy apparat I sud formi I metodikolonialnoqo upravleniya Baku 1966 seh 44 Polnoe sobranie zakonov Rossijskoj imperii sobranie 2 e t XV st 13368 Polnoe sobranie zakonov Rossijskoj imperii sobranie 2 e t XLII ch 2 st 45259 Cumhuriyyet Tiflisden Bakiya geden yol metbuat az Cavid Cabbaroglu 11 iyun 2023 tarixinde Istifade tarixi 11 iyun 2023 Iz protokola zasedaniya Prezidiuma CK AKP b 30 iyulya 1923 g PAAF IML F 1 On 74 D 133 L 3 ob Azerbajdzhanskaya SSR Administrativno territorialnoe delenie na 1 yanvarya 1977 goda 4 e izd Baku Azerbajdzhanskoe gos izd vo 1979 7 Vendik Yuri Armyane ostavlyayut Lachin nesmotrya na konec vojny v Karabahe i pribytie rossijskih mirotvorcev BBC Russian Service rus 17 November 2020 16 January 2021 tarixinde Istifade tarixi 1 December 2020 Sultan Humbetov Erikli kendi Lacin yurdu 3 10 Bextiyar 4 nesriyyati 2013 seh 19 accessdate missing url Azerbaycan Mudafie Nazirliyi Lacinda dovlet bayraginin asilmasi barede video yayib BBC Azerbaijani Service az 1 December 2020 30 August 2021 tarixinde Istifade tarixi 1 December 2020 1 2023 05 26 at the Wayback Machine G Gejbullaev Toponimiya Azerbajdzhana Baku Elm 1986 seh 58 Alamdar Shahverdiev Azerbajdzhanskie kurdy PDF Mezhdunarodnyj Azerbajdzhanskij Zhurnal IRS Nasledie rus 40 41 Lyatif Kerimov Azerbajdzhanskij kovyor Tom III III Tip Karabah Baku Gyandzhlik 1983 seh 221 Eli Umud oglu Eliyev Lacin Qedim Oguz yurdu Baki Avropa 2009 seh 35 ISBN 4702060103 Sultan Humbetov Qasimusagi tayfasi Lacin yurdu 3 10 Bextiyar 4 nesriyyati 28 06 2013 seh 31 accessdate missing url Kurdistanskij uezd perepis 1926 goda gt Ethno Caucasus Etnodemografiya Kavkaza Kurdistanskij uezd perepis 1926 goda 2020 08 23 at the Wayback Machine Sultan Humbetov Qasimusagi tayfasi Lacin yurdu 3 10 Bextiyar 4 nesriyyati 28 06 2013 seh 31 accessdate missing url Sultan Humbetov Erikli kendi Lacin yurdu 3 10 Bextiyar 4 nesriyyati 2013 seh 19 accessdate missing url Lacin rayonu ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Kend ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin