Şimon Peres (Perski) (1 avqust 1923[…] və ya 2 avqust 1923 – 28 sentyabr 2016[…]) — 1984–1986 və 1995–1996-cı illərdə İsrailin Baş naziri, 2007–2014-cü illərdə İsrailin prezidenti.
Şimon Peres | |
---|---|
ivr. שמעון פרס | |
| |
Vəzifədədir | |
15 iyul 2007 - 2014-cü ildən | |
Baş nazir | Ehud Olmert Benyamin Netanyahu |
Əvvəlki | Moşe Katsav |
Sonrakı | Reuven Rivlin |
22 noyabr 1995 – 18 iyun 1996 | |
Prezident | |
Əvvəlki | İshaq Rabin |
Sonrakı | Benyamin Netanyahu |
13 sentyabr 1984 – 20 oktyabr 1986 | |
Prezident | |
Əvvəlki | |
Sonrakı | |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum adı | Szymon Perski שמעון פרסקי |
Doğum tarixi | 1 avqust 1923[…] və ya 2 avqust 1923 |
Vəfat tarixi | 28 sentyabr 2016[…](93 yaşında) |
Vəfat səbəbi | beyin qansızması[d] |
Partiya |
|
Təhsili | Nyu-York Universiteti Harvard Universiteti The New School (Universitet) |
Fəaliyyəti | siyasətçi, yazıçı, şair, nazir |
Atası | İshaq Perski |
Anası | Sara (Meltzer) Perski |
Həyat yoldaşı | Sonya Gelman Peres (1945-dən) |
Uşaqları | Zvia, Yoni, Hemi |
Dini | İudaizm |
| |
Təltifləri | Nobel sülh mükafatı |
President.Gov.İl | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Şimon Peres 1923-cü il avqust ayının 2-də Polşanın Vişneva rayonunda anadan olub.
Ş. Perskinin atası İsaak Perski odunçuluqla məşğul olduğuna görə, evinə gec-gec gəlirdi. Şimonun anası Sara Melser də təsərrüfatı sahəsində işləyirdi. Buna görə də Şimon ravvin olan babası Svi Melserin yanında daha çox olur və babasının təsirində böyüyür. Şimonun babası Tövratı oxumuşdu və yəhudi poeziyasının bilicilərindən idi. Babasından ilham alan Şimon 10 yaşında şer yazmağa başlayır. Onun şerlərini hətta tanınmış yəhudi şairi Haim Nehman Balika da bəyənir. Ş. Peres qələmə aldığı şer və hekayələrini sonralar İsrail hökuməti yaradıldığı zaman nəşr etdirir.
1931-ci ildə Fələstinə gələn ata Peres taxıl ticarəti ilə məşğul olur. Bundan sonra maddi vəziyyətini yaxşılaşdıran İsaak 1934-cü ildə ailəsini yanına gətirir. Ş. Peres 1934-cü ildə anası və kiçik qardaşı Qerşa ilə birlikdə Fələstinə gəlir. Şimon Peres Təl-Əviv şəhərinin sayılıb-seçilən təhsil ocaqlarından olan "Belfur" gimnazisiyasını bitirdikdən sonra kənd təsərrüfatı üzrə ixtisaslaşmış peşə məktəbində təhsilini davam etdirir. 1945-ci ildə o, gələcək həyat yoldaşı Sonya Qelmonla tanış olur. Peşə məktəbinin diplomunu aldıqdan sonra Ş. Peres bir müddət fermer kimi müxtəlif yerlərdə işləyir.
Siyasi fəaliyyəti
Ş. Peres İsrailin sayca 9-cu prezidentidir. O, 1959-cu ildən 2006-cı ilə qədər dəfələrlə İsrail parlamenti Knessetə üzv seçilib. "Avod" (Fəhlə) Partiyasının lideri olub. 1994-cü ildə Yasir Ərəfat və İshaq Rabinlə birlikdə sülh mükafatına layiq görülüb. 2008-ci ilin noyabrında isə Böyük Britaniya Krallığı tərəfindən "Böyük xaç" cəngavər ordeni ilə təltif edilib.
Vişneva rayonunun digər yəhudiləri kimi Perski ailəsi də sionist fəaliyyətə böyük maraq göstərirdi. Elə Şimon da çox keçmədən bu hərəkatın fəalına çevrilir. 1941–44-cü illərdə o, solçu təşkilat olan Zəhmətkeş Gənclər Təşkilatının Baş katibliyinə seçilir. 1946-cı ildə isə gənc Şimon Ümumdünya Sionizm Konqresində iştirak edir. 1947-ci ildə isə David Ben-Qurion və Levi Eşkolla tanış olan Şimon aradan qısa müddət keçdikdən sonra İsrailin Müdafiə Nazirliyinin Baş direktorunun köməkçisi vəzifəsinə irəli sürülür. Burada o, hərbi çağırışçıların orduya cəlbi və İsrail ordusunun silah-sursatla təmin olunması işlərinə nəzarət edir. Ş. Peres 1948-ci ildə İsrail Müdafiə Nazirliyinin dəniz donanmasının rəisi təyin edilir.
1949-cu ildə o, İsrail Müdafiə Nazirliyinin ABŞ-dəki nümayəndə heyətinin rəhbəri təyin olunur. Bununla yanaşı, Ş. Peres Nyu-York və Harvard Universitetində təhsilini davam etdirir. Şimon Harvard Universitetinin İnzibati İdarəetmə fakültəsində təhsil alır.
1952-ci ildə Şimon Peres İsrail Müdafiə Nazirliyinin Baş direktorunun müavini vəzifəsinə təyin olunur. 1953–59-cu illərdə isə sözügedən nazirliyin Baş direktoru vəzifəsini icra etməyə başlayır. Nazirlikdə işlədiyi dövrlərdə İsrailin Fransa ilə hərbi əlaqələrinin inkişaf etdirilməsində, eləcə də dövlət büdcəsindən hərbi sahəyə külli miqdarda vəsaitin ayrılmasına, hərbi hava qüvvələrinin təkmilləşdirilməsi və bu sahə üzrə elmi araşdırmalara külli miqdarda vəsait sərf olunmasında Şimon Peresin müstəsna xidməti olur. Məhz onun dövründə İsrail hərbi baxımdan olduqca güclü bir ölkəyə çevrilir. İsrailin nüvə silahına malik olması və ölkədə nüvə reaktorlarının yaradılması ideyasını da məhz Şimon Peres irəli sürür. 1956-cı ildə o, Fransanın "Legion" Şərəf ordeni ilə təltif edilir.
1959-cu ildə ilk dəfə İsrail parlamenti Knessetə üzv seçilən Şimon elə həmin il İsrail Müdafiə nazirinin müavini təyin edilir. Ş. Peres orduda yarımçıq qalan islahatları davam etdirir. Bu dövrdə onun əsas xidmətlərindən biri müxtəlif kanallarla ölkənin silah təminatı ilə məşğul olmaq olur. 1965-ci ildə Ş. Peres partiyadaxili mübarizələrdən sonra üzvü olduğu MAPAİ partiyasının sıralarını tərk edərək, David Ben-Qurionla birlikdə "İsrail Zəhmətkeşləri Siyahısı" adlı hərəkatı yaradır. Elə həmin zaman Şimon Peres bu hərəkatın Baş katibi seçilir.
1967-ci ildə baş verən 6 günlük müharibədən sonra RAFİ hərəkatı, MAPAİ və "Axdut Xa-Oveda Poaley Sion" hərəkatları birləşdirilərək "Avod" (Fəhlə) Partiyası yaradılır. Ş. Peres bu partiyanın iki katibindən biri seçilir. Bundan sonra Ş. Peres müxtəlif nazir postlarını icra edir.
1974-cü ildə İsaak Rabin hökumətində Müdafiə naziri vəzifəsini icra edən Ş. Peres partiyadaxili mübarizədə İsaak Rabini üstələyir. O, 1977-ci ildə həm Avod Partiyasının liderinə çevrilir, həm də Baş nazir vəzifəsini icra etməyə başlayır. Ancaq 1977-ci ildə 9-cu çağırış Knessetə seçkilərdə onun partiyası tarixində ilk dəfə olaraq, məğlub olur və Ş. Peres parlamentdə əsas müxalifət liderinə çevrilir.
1981-ci ildə keçirilən parlament seçkilərində yenidən məğlubiyyətə düçar olan Ş. Peres ikinci dəfə müxalifətdə qalmağa məcbur olur. 1984-cü ildə keçirilən parlament seçkiləri nəticəsində ölkədə Milli Birlik hökuməti qurulur. Rotasiya qaydalarına uyğun olaraq, Ş. Peres ilk iki il müddətində İsrailin Baş naziri vəzifəsini icra edir.
1988–1990-cı illərdə Ş. Peres İsrailin Baş nazirinin müavini və Maliyyə naziri vəzifəsini icra edir. 1990-cı ildə partiyada yenidən Rabin-Peres qarşıdurması yaranır. 1992-ci ildə keçirilən parlament seçkiləri ərəfəsində o, partiyadaxili mübarizədə İsaak Rabinə məğlub olur.
1992-ci ildə İsaak Rabin hökumətində Xarici İşlər naziri postuna təyin olunan Ş. Peres bu dövrdə ərəb ölkələri ilə münasibətləri əhəmiyyətli dərəcədə qaydaya salır, Fələstin Azadlıq Təşkilatı (FAT) ilə sülh danışıqlarının ideoloquna çevrilir. Təsadüfi deyil ki, onu "ərazilərin əvəzində sülh" siyasətinin müəllifi adlandırırlar. Ş. Peresin səyi nəticəsində 1993-cü ildə fələstinlilərlə, bir il sonra isə İordaniya hökuməti ilə müqavilə imzalanır. 1994-cü ildə Yaxın Şərq probleminin sülh yolu ilə həllində göstərdiyi xidmətlərinə görə, Ş. Peres İ. Rabin və Yasir Ərəfatla birlikdə Nobel Sülh Mükafatına layiq görülür.
1995-ci ildə İsaak Rabinin sui-qəsd nəticəsində həyatını itirməsindən sonra o, müvəqqəti olaraq hökumətə başçılıq etməklə yanaşı, ölkənin Müdafiə naziri vəzifəsini də icra edir. 1997-ci ildə partiya liderliyini Ehud Baraka təhvil verərək, vəzifəsindən uzaqlaşır. Bu zaman o, yalnız Knessetin üzvü kimi fəaliyətini davam etdirir. Ş. Peres 1999-cu ildə növbəti dəfə İsrail parlamentinə üzv seçilir.
2001-ci ildə Ş. Peres Ariel Şaron kabinetində Baş nazirin müavini və Xarici İşlər naziri postuna təyin olunur. 1999–2005-ci ildə Ş. Peres yenidən iki dəfə Avod lideri seçilir. 2005-ci ilin yanvarında onun partiyası İsrailin Qəzzə zolağından çəkilməsi məsələsini qəbul edir. Elə həmin il partiyadaxili mübarizədə məğlub olan Ş. Peres Ehud Olmertin rəhbərlik etdiyi Kadima partiyasının seçkiqabağı siyahısında ikinci şəxs olmağı qəbul edərək, bu partiyanın sıralarına daxil olur. O, 2006-cı ilin aprelində yenidən Knessetə üzv seçilir.
Ş. Peres İsraildə daim "məğlub siyasətçi" imicini formalaşdırır. Belə ki, o, mübarizə apardığı beş seçkidə məğlubiyyətə düçar olmuşdu. Ona "uğurlu bəxtigətirməz" siyasətçi də deyilirdi. Çünki həmişə böyük siyasətdə olan Ş. Peres daim ölkənin ikinci şəxsi ola bilirdi. 2000-ci ildə keçirilən prezident seçkilərində Ş. Peres namizədliyini irəli sürsə də, Moşe Katsava məğlub olur.
2007-ci il iyunun 13-də isə Ş. Peres İsrail prezidenti seçilir. O, ilk turda Knessetdə 120 millət vəklinin 58-inin səsini toplaya bilir. İkinci turda digər iki namizədin öz namizədliklərini geri götürməsindən sonra Peres İsrail prezidenti seçilir.
2008-ci ilin noyabrında isə Ş. Peres Böyük Britaniya Krallığı tərəfindən "Böyük xaç" cəngavər ordeni ilə təltif edilir.
Peresin 3 övladı və altı nəvəsi var. Ş. Peresin qızı professor Sviya (Siki) Valden ixtisasca filoloqdur. Böyük oğlu Yonatan aqronom və veterinar, kiçik oğlu Nexamiya isə pilotdur. Öz məsləyini tərk edərək, bizneslə məşğul olmağa başlayan Nexamiya "Pitanqo" investisiya fondunun rəhbəri seçilir. Tanınmış Hollivud ulduzu aktrisa Loren Bakal (Betti Coan Perski) də Şimon Pereslə qohumdur.
Ş. Peres ingilis və fransız dillərini bilir, rusca başa düşür. İsrail prezidenti 11 kitab müəllifidir. Onun qələmə aldığı kitablardan bir çoxu Ərəb-İsrail münaqişəsindən bəhs edir.
Özünü tərcüməçi kimi də sınamış Ş. Peres L. Tolstoy, C. Sartr, Alber Kamyu və bir sıra tanınmış yazıçıların əsərlərindən tərcümələr edib. Ş. Peres alman fəlsəfəsi, opera və teatrına da xüsusi maraq göstərir.
Vəfatı
13 sentyabr 2016-cı ildə tromb səbəbindən beyninə qan sızmasından sonra yerləşdirilmişdir. Həkimlər onun vəziyyətini ağır, lakin stabil qiymətləndirirdilər. 27 sentyabrda onun səhhətində ciddi pisləşmə qeydə alınıb və növbəti gün ailə üzvlərinin ətrafında vəfat edib.
Xarici keçidlər
- Şimon Peres kimdir? 2009-11-18 at the Wayback Machine
İstinadlar
- חה"כ שמעון פרס. Knesset.
- Schimon Peres // filmportal.de. 2005.
- https://www.lemonde.fr/proche-orient/article/2016/09/28/shimon-peres-l-ancien-president-et-premier-ministre-israelien-est-mort_5004495_3218.html.
- Shimon Peres, former president and veteran Israeli statesman, dies at 93 (ing.). / Z. Klein Israel: 2016. ISSN 0792-822X
- The New York Times (ing.). / J. Kahn Manhattan, NYC: New York Times Company, A. G. Sulzberger, 2016. ed. size: 443000 ISSN 0362-4331; 1553-8095; 1542-667X
- İsrailin sabiq prezidenti Şimon Peres vəfat edib 2016-10-01 at the Wayback Machine. report.az, 28.09.2016 (az.)
- Baker, Peter. "Shimon Peres, Former Prime Minister of Israel, Suffers a Stroke". The New York Times. 13 September 2016. ISSN 0362-4331. 2 June 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 28 September 2016.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Simon Peres Perski 1 avqust 1923 ve ya 2 avqust 1923 28 sentyabr 2016 1984 1986 ve 1995 1996 ci illerde Israilin Bas naziri 2007 2014 cu illerde Israilin prezidenti Simon Peresivr שמעון פרס 29 yanvar 2009IsrailinVezifededir15 iyul 2007 2014 cu ildenBas nazirEhud Olmert Benyamin NetanyahuEvvelkiMose KatsavSonrakiReuven RivlinIsrailin22 noyabr 1995 18 iyun 1996PrezidentEvvelkiIshaq RabinSonrakiBenyamin NetanyahuIsrailin13 sentyabr 1984 20 oktyabr 1986PrezidentEvvelkiSonrakiSexsi melumatlarDogum adi Szymon Perski שמעון פרסקיDogum tarixi 1 avqust 1923 1923 08 01 ve ya 2 avqust 1923 1923 08 02 Vefat tarixi 28 sentyabr 2016 2016 09 28 93 yasinda Vefat sebebi beyin qansizmasi d Partiya Kadima 2005 2016 Israil Emek Partiyasi 1968 2005 Mapay 1959 1965 Tehsili Nyu York Universiteti Harvard Universiteti The New School Universitet Fealiyyeti siyasetci yazici sair nazirAtasi Ishaq PerskiAnasi Sara Meltzer PerskiHeyat yoldasi Sonya Gelman Peres 1945 den Usaqlari Zvia Yoni HemiDini IudaizmTeltifleri Nobel sulh mukafatiPresident Gov Il Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiSimon Peres 1923 cu il avqust ayinin 2 de Polsanin Visneva rayonunda anadan olub S Perskinin atasi Isaak Perski odunculuqla mesgul olduguna gore evine gec gec gelirdi Simonun anasi Sara Melser de teserrufati sahesinde isleyirdi Buna gore de Simon ravvin olan babasi Svi Melserin yaninda daha cox olur ve babasinin tesirinde boyuyur Simonun babasi Tovrati oxumusdu ve yehudi poeziyasinin bilicilerinden idi Babasindan ilham alan Simon 10 yasinda ser yazmaga baslayir Onun serlerini hetta taninmis yehudi sairi Haim Nehman Balika da beyenir S Peres qeleme aldigi ser ve hekayelerini sonralar Israil hokumeti yaradildigi zaman nesr etdirir 1931 ci ilde Felestine gelen ata Peres taxil ticareti ile mesgul olur Bundan sonra maddi veziyyetini yaxsilasdiran Isaak 1934 cu ilde ailesini yanina getirir S Peres 1934 cu ilde anasi ve kicik qardasi Qersa ile birlikde Felestine gelir Simon Peres Tel Eviv seherinin sayilib secilen tehsil ocaqlarindan olan Belfur gimnazisiyasini bitirdikden sonra kend teserrufati uzre ixtisaslasmis pese mektebinde tehsilini davam etdirir 1945 ci ilde o gelecek heyat yoldasi Sonya Qelmonla tanis olur Pese mektebinin diplomunu aldiqdan sonra S Peres bir muddet fermer kimi muxtelif yerlerde isleyir Siyasi fealiyyetiS Peres Israilin sayca 9 cu prezidentidir O 1959 cu ilden 2006 ci ile qeder defelerle Israil parlamenti Knessete uzv secilib Avod Fehle Partiyasinin lideri olub 1994 cu ilde Yasir Erefat ve Ishaq Rabinle birlikde sulh mukafatina layiq gorulub 2008 ci ilin noyabrinda ise Boyuk Britaniya Kralligi terefinden Boyuk xac cengaver ordeni ile teltif edilib Visneva rayonunun diger yehudileri kimi Perski ailesi de sionist fealiyyete boyuk maraq gosterirdi Ele Simon da cox kecmeden bu herekatin fealina cevrilir 1941 44 cu illerde o solcu teskilat olan Zehmetkes Gencler Teskilatinin Bas katibliyine secilir 1946 ci ilde ise genc Simon Umumdunya Sionizm Konqresinde istirak edir 1947 ci ilde ise David Ben Qurion ve Levi Eskolla tanis olan Simon aradan qisa muddet kecdikden sonra Israilin Mudafie Nazirliyinin Bas direktorunun komekcisi vezifesine ireli surulur Burada o herbi cagiriscilarin orduya celbi ve Israil ordusunun silah sursatla temin olunmasi islerine nezaret edir S Peres 1948 ci ilde Israil Mudafie Nazirliyinin deniz donanmasinin reisi teyin edilir 1949 cu ilde o Israil Mudafie Nazirliyinin ABS deki numayende heyetinin rehberi teyin olunur Bununla yanasi S Peres Nyu York ve Harvard Universitetinde tehsilini davam etdirir Simon Harvard Universitetinin Inzibati Idareetme fakultesinde tehsil alir 1952 ci ilde Simon Peres Israil Mudafie Nazirliyinin Bas direktorunun muavini vezifesine teyin olunur 1953 59 cu illerde ise sozugeden nazirliyin Bas direktoru vezifesini icra etmeye baslayir Nazirlikde islediyi dovrlerde Israilin Fransa ile herbi elaqelerinin inkisaf etdirilmesinde elece de dovlet budcesinden herbi saheye kulli miqdarda vesaitin ayrilmasina herbi hava quvvelerinin tekmillesdirilmesi ve bu sahe uzre elmi arasdirmalara kulli miqdarda vesait serf olunmasinda Simon Peresin mustesna xidmeti olur Mehz onun dovrunde Israil herbi baximdan olduqca guclu bir olkeye cevrilir Israilin nuve silahina malik olmasi ve olkede nuve reaktorlarinin yaradilmasi ideyasini da mehz Simon Peres ireli surur 1956 ci ilde o Fransanin Legion Seref ordeni ile teltif edilir 1959 cu ilde ilk defe Israil parlamenti Knessete uzv secilen Simon ele hemin il Israil Mudafie nazirinin muavini teyin edilir S Peres orduda yarimciq qalan islahatlari davam etdirir Bu dovrde onun esas xidmetlerinden biri muxtelif kanallarla olkenin silah teminati ile mesgul olmaq olur 1965 ci ilde S Peres partiyadaxili mubarizelerden sonra uzvu oldugu MAPAI partiyasinin siralarini terk ederek David Ben Qurionla birlikde Israil Zehmetkesleri Siyahisi adli herekati yaradir Ele hemin zaman Simon Peres bu herekatin Bas katibi secilir 1967 ci ilde bas veren 6 gunluk muharibeden sonra RAFI herekati MAPAI ve Axdut Xa Oveda Poaley Sion herekatlari birlesdirilerek Avod Fehle Partiyasi yaradilir S Peres bu partiyanin iki katibinden biri secilir Bundan sonra S Peres muxtelif nazir postlarini icra edir 1974 cu ilde Isaak Rabin hokumetinde Mudafie naziri vezifesini icra eden S Peres partiyadaxili mubarizede Isaak Rabini usteleyir O 1977 ci ilde hem Avod Partiyasinin liderine cevrilir hem de Bas nazir vezifesini icra etmeye baslayir Ancaq 1977 ci ilde 9 cu cagiris Knessete seckilerde onun partiyasi tarixinde ilk defe olaraq meglub olur ve S Peres parlamentde esas muxalifet liderine cevrilir 1981 ci ilde kecirilen parlament seckilerinde yeniden meglubiyyete ducar olan S Peres ikinci defe muxalifetde qalmaga mecbur olur 1984 cu ilde kecirilen parlament seckileri neticesinde olkede Milli Birlik hokumeti qurulur Rotasiya qaydalarina uygun olaraq S Peres ilk iki il muddetinde Israilin Bas naziri vezifesini icra edir 1988 1990 ci illerde S Peres Israilin Bas nazirinin muavini ve Maliyye naziri vezifesini icra edir 1990 ci ilde partiyada yeniden Rabin Peres qarsidurmasi yaranir 1992 ci ilde kecirilen parlament seckileri erefesinde o partiyadaxili mubarizede Isaak Rabine meglub olur 1992 ci ilde Isaak Rabin hokumetinde Xarici Isler naziri postuna teyin olunan S Peres bu dovrde ereb olkeleri ile munasibetleri ehemiyyetli derecede qaydaya salir Felestin Azadliq Teskilati FAT ile sulh danisiqlarinin ideoloquna cevrilir Tesadufi deyil ki onu erazilerin evezinde sulh siyasetinin muellifi adlandirirlar S Peresin seyi neticesinde 1993 cu ilde felestinlilerle bir il sonra ise Iordaniya hokumeti ile muqavile imzalanir 1994 cu ilde Yaxin Serq probleminin sulh yolu ile hellinde gosterdiyi xidmetlerine gore S Peres I Rabin ve Yasir Erefatla birlikde Nobel Sulh Mukafatina layiq gorulur 1995 ci ilde Isaak Rabinin sui qesd neticesinde heyatini itirmesinden sonra o muveqqeti olaraq hokumete basciliq etmekle yanasi olkenin Mudafie naziri vezifesini de icra edir 1997 ci ilde partiya liderliyini Ehud Baraka tehvil vererek vezifesinden uzaqlasir Bu zaman o yalniz Knessetin uzvu kimi fealiyetini davam etdirir S Peres 1999 cu ilde novbeti defe Israil parlamentine uzv secilir 2001 ci ilde S Peres Ariel Saron kabinetinde Bas nazirin muavini ve Xarici Isler naziri postuna teyin olunur 1999 2005 ci ilde S Peres yeniden iki defe Avod lideri secilir 2005 ci ilin yanvarinda onun partiyasi Israilin Qezze zolagindan cekilmesi meselesini qebul edir Ele hemin il partiyadaxili mubarizede meglub olan S Peres Ehud Olmertin rehberlik etdiyi Kadima partiyasinin seckiqabagi siyahisinda ikinci sexs olmagi qebul ederek bu partiyanin siralarina daxil olur O 2006 ci ilin aprelinde yeniden Knessete uzv secilir S Peres Israilde daim meglub siyasetci imicini formalasdirir Bele ki o mubarize apardigi bes seckide meglubiyyete ducar olmusdu Ona ugurlu bextigetirmez siyasetci de deyilirdi Cunki hemise boyuk siyasetde olan S Peres daim olkenin ikinci sexsi ola bilirdi 2000 ci ilde kecirilen prezident seckilerinde S Peres namizedliyini ireli surse de Mose Katsava meglub olur 2007 ci il iyunun 13 de ise S Peres Israil prezidenti secilir O ilk turda Knessetde 120 millet veklinin 58 inin sesini toplaya bilir Ikinci turda diger iki namizedin oz namizedliklerini geri goturmesinden sonra Peres Israil prezidenti secilir 2008 ci ilin noyabrinda ise S Peres Boyuk Britaniya Kralligi terefinden Boyuk xac cengaver ordeni ile teltif edilir Peresin 3 ovladi ve alti nevesi var S Peresin qizi professor Sviya Siki Valden ixtisasca filoloqdur Boyuk oglu Yonatan aqronom ve veterinar kicik oglu Nexamiya ise pilotdur Oz mesleyini terk ederek biznesle mesgul olmaga baslayan Nexamiya Pitanqo investisiya fondunun rehberi secilir Taninmis Hollivud ulduzu aktrisa Loren Bakal Betti Coan Perski de Simon Peresle qohumdur S Peres ingilis ve fransiz dillerini bilir rusca basa dusur Israil prezidenti 11 kitab muellifidir Onun qeleme aldigi kitablardan bir coxu Ereb Israil munaqisesinden behs edir Ozunu tercumeci kimi de sinamis S Peres L Tolstoy C Sartr Alber Kamyu ve bir sira taninmis yazicilarin eserlerinden tercumeler edib S Peres alman felsefesi opera ve teatrina da xususi maraq gosterir Vefati13 sentyabr 2016 ci ilde tromb sebebinden beynine qan sizmasindan sonra yerlesdirilmisdir Hekimler onun veziyyetini agir lakin stabil qiymetlendirirdiler 27 sentyabrda onun sehhetinde ciddi pislesme qeyde alinib ve novbeti gun aile uzvlerinin etrafinda vefat edib Xarici kecidlerVikianbarda Simon Peres ile elaqeli mediafayllar var Simon Peres kimdir 2009 11 18 at the Wayback MachineIstinadlarחה כ שמעון פרס Knesset Schimon Peres filmportal de 2005 https www lemonde fr proche orient article 2016 09 28 shimon peres l ancien president et premier ministre israelien est mort 5004495 3218 html Shimon Peres former president and veteran Israeli statesman dies at 93 ing Z Klein Israel 2016 ISSN 0792 822X The New York Times ing J Kahn Manhattan NYC New York Times Company A G Sulzberger 2016 ed size 443000 ISSN 0362 4331 1553 8095 1542 667X Israilin sabiq prezidenti Simon Peres vefat edib 2016 10 01 at the Wayback Machine report az 28 09 2016 az Baker Peter Shimon Peres Former Prime Minister of Israel Suffers a Stroke The New York Times 13 September 2016 ISSN 0362 4331 2 June 2022 tarixinde Istifade tarixi 28 September 2016