Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Şimali Osetiya Muxtar Sovet Sosialist Respublikası (oset. Цæгат Ирыстоны Автономон Советон Социалистон Респу́бликæ, (Цæгат Ирыстон) və ya Şimali Osetiya MSSR — 1936–1993-cü illərdə mövcud olan, RSFSR-in inzibati-ərazi vahidi. Paytaxt Orjonikidze şəhəridir. SSRİ-də osetinlərin əsas yaşayış yeri olmuşdur. Osetinlərlə yanaşı çox sayda çeçen, inquş və rus da bu ərazi də məskunlaşmışdı.
| Tarixi dövlət | |||||
| Şimali Osetiya Muxtar Sovet Sosialist Respublikası | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
| | |||||
| Paytaxt | Vladiqafqaz | ||||
| Ərazisi |
| ||||
| Əhalisi |
| ||||
Tarixi
5 dekabr 1936-cı ildə yeni Stalinist konstitusiyanın qəbulu ilə Şimali Osetiya Muxtar Bölgəsi Şimali Qafqaz ərazisindən çıxarılaraq Şimali Osetiya Muxtar Sovet Sosialist Respublikasına çevrildi.
1944-cü ilin mart ayında çeçenin, inquş və balkarların Şimali Osetiya Muxtar Sovet Sosialist Respublikasından sürgün edilməsi ilə əlaqədar olaraq, ləğv edilmiş Çeçen-İnquş Muxtar Sovet Sosialist Respublikasından, Malqobek və Açaluk, Nazran, Psedax, Priqorodnı rayonları, Kabarda-Balkarya Muxtar Sovet Sosialist Respublikasından Kurp rayonu, Stavropol diyarından Mozdok rayonları da köçürülərək Şimali Osetiyanın tərkibinə verildi.
9 yanvar 1957-ci ildə, çeçen və inquşların əfvindən sonra Malqobek şəhəri və Kosta-Xetaqurov rayonu bərpa edilmiş Çeçen-İnquş Muxtar Sovet Sosialist Respublikasına qaytarıldı.
20 iyul 1990-cı ildə Şimali Osetiya MSSR Ali Şurasının üçüncü iclasında Şimali Osetiya SSR-nin Dövlət Suverenliyi haqqında Bəyannamə qəbul edildi. Bu dəyişikliklər 24 may 1991-ci ildə RSFSR Xalq Deputatları Konqresi tərəfindən qəbul edildi.
9 noyabr 1993-cü ildə Şimali Osetiya SSR Ali Şurası Şimali Osetiya SSR-in adını dəyişdirən qanun qəbul etdi və bu qərara əsasən respublikanın Şimali Osetiya Respublikası adlandırılmasına qərar verildi. Yeni ad eyni il dekabrın 12-də qəbul edilən Rusiya Federasiyasının Konstitusiyasında əks olundu.
Coğrafiyası
Şimali Osetiya Böyük Qafqazın şimal yamacında və ona bitişik olan meylli düzənliklərdə yerləşir. Sahəsi 8 min km²-dir.
Əhalisi
Şimali Osetiya MSSR-nin müxtəlif onilliklərdəki əhali sayı:
| İl | Əhali, nəf. | Qeydiyyat |
|---|---|---|
| 1939 | 329 205 | 1939 Sovet Siyahıyaalması |
| 1959 | 450 581 | 1959 Sovet Siyahıyaalması |
| 1970 | 552 581 | 1970 Sovet Siyahıyaalması |
| 1979 | 596 921 | 1979 Sovet Siyahıyaalması |
| 1989 | 634 009 | 1989 Sovet Siyahıyaalması |
İnzibati ərazi bölgüsü
17 yanvar 1979-cu ildə respublikaya 1 respublika tabeliyindəki şəhər və 8 rayon daxil idi.
- Respublika tabeli şəhər : Orconikidze
- Rayonlar :
- Alagir rayonu — mərkəzi; Alagir şəhəri
- Ardon rayonu — mərkəzi; Ardon şəhəri
- Diqora rayonu — mərkəzi; Diqora şəhəri
- İrafski rayonu — mərkəzi; Çikola kəndi
- Kirov rayonu — mərkəzi; Elxot kəndi
- Mozdok rayonu — mərkəzi; Mozdok şəhəri
- Pravoberejnı rayonu — mərkəzi; Beslan şəhəri
- Priqorodnı rayonu — mərkəzi; Oktyabrskoe kəndi
İstinadlar
- http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus89_reg1.php.
- "Краткая справка об административно-территориальных изменениях Ставропольского края за 1920–1992 гг". 2018-05-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-23.
- "Указ Президента РФ от 9 января 1996 г. N 20 "О включении новых наименований субъектов Российской Федерации в статью 65 Конституции Российской Федерации"". 2022-03-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-23.
- "Всесоюзная перепись населения 1939 г." 2022-06-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-10-09.
- 2011-10-28 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-10-09.
- 2011-11-03 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-10-09.
- "Всесоюзная перепись населения 1979 г." 2011-11-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-10-09.
- "Всесоюзная перепись населения 1989 г." 2011-10-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-10-09.
Xarici keçidlər
- Административно-территориальное деление РСФСР
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Simali Osetiya Muxtar Sovet Sosialist Respublikasi oset Caegat Irystony Avtonomon Soveton Socialiston Respu blikae Caegat Iryston ve ya Simali Osetiya MSSR 1936 1993 cu illerde movcud olan RSFSR in inzibati erazi vahidi Paytaxt Orjonikidze seheridir SSRI de osetinlerin esas yasayis yeri olmusdur Osetinlerle yanasi cox sayda cecen inqus ve rus da bu erazi de meskunlasmisdi Tarixi dovletSimali Osetiya Muxtar Sovet Sosialist RespublikasiBayraq Gerb5 dekabr 1936 9 noyabr 1993Paytaxt VladiqafqazErazisi 8 000 km Ehalisi 634 009 nef 1989 Tarixi5 dekabr 1936 ci ilde yeni Stalinist konstitusiyanin qebulu ile Simali Osetiya Muxtar Bolgesi Simali Qafqaz erazisinden cixarilaraq Simali Osetiya Muxtar Sovet Sosialist Respublikasina cevrildi 1944 cu ilin mart ayinda cecenin inqus ve balkarlarin Simali Osetiya Muxtar Sovet Sosialist Respublikasindan surgun edilmesi ile elaqedar olaraq legv edilmis Cecen Inqus Muxtar Sovet Sosialist Respublikasindan Malqobek ve Acaluk Nazran Psedax Priqorodni rayonlari Kabarda Balkarya Muxtar Sovet Sosialist Respublikasindan Kurp rayonu Stavropol diyarindan Mozdok rayonlari da kocurulerek Simali Osetiyanin terkibine verildi 9 yanvar 1957 ci ilde cecen ve inquslarin efvinden sonra Malqobek seheri ve Kosta Xetaqurov rayonu berpa edilmis Cecen Inqus Muxtar Sovet Sosialist Respublikasina qaytarildi 20 iyul 1990 ci ilde Simali Osetiya MSSR Ali Surasinin ucuncu iclasinda Simali Osetiya SSR nin Dovlet Suverenliyi haqqinda Beyanname qebul edildi Bu deyisiklikler 24 may 1991 ci ilde RSFSR Xalq Deputatlari Konqresi terefinden qebul edildi 9 noyabr 1993 cu ilde Simali Osetiya SSR Ali Surasi Simali Osetiya SSR in adini deyisdiren qanun qebul etdi ve bu qerara esasen respublikanin Simali Osetiya Respublikasi adlandirilmasina qerar verildi Yeni ad eyni il dekabrin 12 de qebul edilen Rusiya Federasiyasinin Konstitusiyasinda eks olundu CografiyasiSimali Osetiya Boyuk Qafqazin simal yamacinda ve ona bitisik olan meylli duzenliklerde yerlesir Sahesi 8 min km dir EhalisiSimali Osetiya MSSR nin muxtelif onilliklerdeki ehali sayi Il Ehali nef Qeydiyyat1939 329 205 1939 Sovet Siyahiyaalmasi1959 450 581 1959 Sovet Siyahiyaalmasi1970 552 581 1970 Sovet Siyahiyaalmasi1979 596 921 1979 Sovet Siyahiyaalmasi1989 634 009 1989 Sovet SiyahiyaalmasiInzibati erazi bolgusu17 yanvar 1979 cu ilde respublikaya 1 respublika tabeliyindeki seher ve 8 rayon daxil idi Respublika tabeli seher Orconikidze Rayonlar Alagir rayonu merkezi Alagir seheri Ardon rayonu merkezi Ardon seheri Diqora rayonu merkezi Diqora seheri Irafski rayonu merkezi Cikola kendi Kirov rayonu merkezi Elxot kendi Mozdok rayonu merkezi Mozdok seheri Pravoberejni rayonu merkezi Beslan seheri Priqorodni rayonu merkezi Oktyabrskoe kendiIstinadlarhttp demoscope ru weekly ssp rus89 reg1 php Kratkaya spravka ob administrativno territorialnyh izmeneniyah Stavropolskogo kraya za 1920 1992 gg 2018 05 11 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 23 Ukaz Prezidenta RF ot 9 yanvarya 1996 g N 20 O vklyuchenii novyh naimenovanij subektov Rossijskoj Federacii v statyu 65 Konstitucii Rossijskoj Federacii 2022 03 14 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 23 Vsesoyuznaya perepis naseleniya 1939 g 2022 06 17 tarixinde Istifade tarixi 2010 10 09 2011 10 28 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2010 10 09 2011 11 03 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2010 10 09 Vsesoyuznaya perepis naseleniya 1979 g 2011 11 03 tarixinde Istifade tarixi 2010 10 09 Vsesoyuznaya perepis naseleniya 1989 g 2011 10 10 tarixinde Istifade tarixi 2010 10 09 Xarici kecidlerAdministrativno territorialnoe delenie RSFSR