Orta Açaluk (inquş Юкъера-Ачалкхе, Боьтамарзи-Юрт, çeç. Юккъера Ачалкхе) - İnquşetiya Respublikasının Malqobek rayonunda yerləşən kənd.
Orta Açaluk | |
---|---|
Ölkə | |
Əhalisi | |
Əhalisi |
|
Rəqəmsal identifikatorlar | |
Poçt indeksi | 386337 |
Coğrafiyası
Kənd rayon mərkəzindən 28 km cənub-şərqdə - Malqobek şəhərindən və Maqas şəhərindən 30 km şimal-qərbdə (yol boyu məsafədə), Açaluk çayının dağlıq vadisində yerləşir. Çay kəndin qərbindən başlayır, Yuxarı Açaluk kəndindən keçir, sonra şimal-şərqə, Orta Açaluk kəndinə, oradan isə Aşağı Açaluk kəndinə istiqamətlənir, Sunja silsiləsindən keçərək Alxançurt vadisinə tökülür. Orta Açaluk kəndindən bir az şimalda, bu çayın sağ qolu olan Mavi Daş adlı kiçik bir çay axır. Kəndin şərqində, Sunjenski silsiləsinin yamacında Alxançurt kanalı çəkilmişdir.
Orta Açaluk kəndinin yerləşdiyi Sunja silsiləsinin qərbdən şərqə doğru hündürlüyü azalır. Kəndin şimal-qərbində Babalo zirvəsi (818.1 m), şərqdə - Albaskina dağı (777.9 m) yerləşir. Kənd regional R-296 Mozdok - Çermen - Vladiqafqaz magistral yolu boyunca yerləşir.
Ən yaxın yaşayış məntəqələri: cənub-qərbdə - Yuxarı Açaluk kəndi, şimal-qərbdə - Qeyrbek-Yurt, şimal-şərqdə - Aşağı Açaluk və cənub-şərqdə - Pliyevo və Qarabulaq şəhəri.
Tarixi
1874-cü ildə kəndlə bağlı bunlar qeyd olunmuşdu: "Çayın yanında, Moskva poçt stansiyasının yolunda yerləşir. 220 ev, 1064 sakin (562 kişi və 502 qadın) qeydiyyata alınıb. Kəndin yerli sakinləri olan inquşlar sünni müsəlmanlardır.
1925-ci ilə qədər Orta Açaluk kəndi Şimali Qafqazdakı İnquş muxtar vilayətinin Açaluk bölgəsinin Orta Açaluk kənd məclisini təşkil etmişdi. Kənd 271 həyətdən ibarət idi, 1321 nəfər insan yaşayırdı (677 kişi və 644 qadın). Kənddə bir su quyusu, bir kitabxana (bir oxu zalı), iki kiçik sənaye müəssisəsi, bir dövlət (kooperativ) satış mərkəzi, 2 partiya təşkilatı var idi. Kənddə bir bazar xidmət göstərirdi.
1944-1957-ci illərdə çeçenlərin və inquşların sürgün edilməsi və Çeçen-İnquş Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının ləğvi zamanı kənd Asalık (Orta Asalık) adlandırıldı. 1958-ci ildə yer əvvəlki adına qaytarıldı.
1 yanvar 1990-cı il tarixindən etibarən Orta Açaluk Aşağı Açaluk kəndi ilə birlikdə Açaluk kənd sovetinin tərkibində idi (Yuxarı Açaluk üçün ayrıca Yuxarı Açaluk kənd soveti yaradılmışdı). Bu tarixdə Orta Açalukda 2028 nəfərin yaşadığı qeyd edilir.
Əhalisi
Əhalinin sayı
İl | 1926 | 2002 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Əhali | 1483 | 5114 | 5304 | 5358 | 5417 | 5505 | 2949 | 2957 | 3053 | 3132 | 3242 | 3365 | 3402 | 3466 | 3542 | 3637 |
Əhalinin milli tərkibi
2010-cu ildə aparılan siyahıya almaya görə Orta Açalukun milli tərkibi belədir::
Millət | Sayı nəf. | Ümumi əhaliyə nisbəti, % |
---|---|---|
inquşlar | 2942 | 99,8 % |
digərləri/bilinməyən | 7 | 0,2 % |
cəmi | 2949 | 100,00 % |
İstinadlar
- http://www.gks.ru/free_doc/2016/oktmo/tom4_oktmo.rar.
- "Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2023 года (с учётом итогов Всероссийской переписи населения 2020 г.)" (rus). 2023-08-18. İstifadə tarixi: 2023-08-23..
- Оздоев И. А. Русско-ингушский словарь: 40 000 слов / Под. ред. Ф. Г. Оздоевой, А. С. Куркиева. — М.: Русский язык, 1980. — 832 с. — С. 831.
- А. Г. Мациев, А. Т. Карасаев. Русско-чеченский словарь. — М., Русский язык, 1978. — 728 с. — С. 728.
- Согласно сервису Яндекс. Карты 2018-09-24 at the Wayback Machine.
- "Карта Чечни и Ингушетии" (rar). не ранее 1995. 2012-02-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-01-02. Объём 8 МБ.
- Сборник сведений о Кавказе. Том V / Списки населенных мест Кавказского края / Ч. 1. Губернии: Эриванская, Кутаисская, Бакинская и Ставропольская и Терская область / Сост. . — 1879. — C. 445.
- "Список населённых мест Северо-Кавказского края. Ростов-на-Дону, 1925. С. 456-457". 2023-08-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-25.
- В Президиум Верховного Совета РСФСР. Президиум Верховного Совета Северо-Осетинской АССР просит утвердить его постановление о переименовании населённых пунктов в новых районах, вошедших в состав Северо-Осетинской АССР... 2022-03-28 at the Wayback Machine (см. документ № 99)
- "Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2019 года" (rus). Федеральная служба государственной статистики. January 1, 2019. July 19, 2019 tarixində . İstifadə tarixi: October 1, 2019.
- "Россия / Rossija". pop-stat.mashke.org (ingilis). January 11, 2019 tarixində . İstifadə tarixi: October 1, 2019.
- "Том 1. Численность и размещение населения". www.gks.ru (rus). Федеральная служба государственной статистики. September 11, 2019 tarixində . İstifadə tarixi: October 1, 2019.
- "ЧИСЛЕННОСТЬ НАСЕЛЕНИЯ РОССИЙСКОЙ ФЕДЕРАЦИИ". www.gks.ru (rus). Федеральная служба государственной статистики. January 1, 2012. May 13, 2019 tarixində . İstifadə tarixi: October 1, 2019.
- "ЧИСЛЕННОСТЬ НАСЕЛЕНИЯ РОССИЙСКОЙ ФЕДЕРАЦИИ". www.gks.ru (rus). Федеральная служба государственной статистики. January 1, 2013. May 13, 2019 tarixində . İstifadə tarixi: October 1, 2019.
- "Том 4. Таблица 04-04. Население Ингушетии по национальности и владению русским языком". 2016-03-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-06-14.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Orta Acaluk inqus Yukera Achalkhe Botamarzi Yurt cec Yukkera Achalkhe Inqusetiya Respublikasinin Malqobek rayonunda yerlesen kend Orta Acaluk43 22 11 sm e 44 44 01 s u Olke RusiyaEhalisiEhalisi 4 923 nef 2023 Reqemsal identifikatorlarPoct indeksi 386337Orta AcalukCografiyasiKend rayon merkezinden 28 km cenub serqde Malqobek seherinden ve Maqas seherinden 30 km simal qerbde yol boyu mesafede Acaluk cayinin dagliq vadisinde yerlesir Cay kendin qerbinden baslayir Yuxari Acaluk kendinden kecir sonra simal serqe Orta Acaluk kendine oradan ise Asagi Acaluk kendine istiqametlenir Sunja silsilesinden kecerek Alxancurt vadisine tokulur Orta Acaluk kendinden bir az simalda bu cayin sag qolu olan Mavi Das adli kicik bir cay axir Kendin serqinde Sunjenski silsilesinin yamacinda Alxancurt kanali cekilmisdir Orta Acaluk kendinin yerlesdiyi Sunja silsilesinin qerbden serqe dogru hundurluyu azalir Kendin simal qerbinde Babalo zirvesi 818 1 m serqde Albaskina dagi 777 9 m yerlesir Kend regional R 296 Mozdok Cermen Vladiqafqaz magistral yolu boyunca yerlesir En yaxin yasayis menteqeleri cenub qerbde Yuxari Acaluk kendi simal qerbde Qeyrbek Yurt simal serqde Asagi Acaluk ve cenub serqde Pliyevo ve Qarabulaq seheri Tarixi1874 cu ilde kendle bagli bunlar qeyd olunmusdu Cayin yaninda Moskva poct stansiyasinin yolunda yerlesir 220 ev 1064 sakin 562 kisi ve 502 qadin qeydiyyata alinib Kendin yerli sakinleri olan inquslar sunni muselmanlardir 1925 ci ile qeder Orta Acaluk kendi Simali Qafqazdaki Inqus muxtar vilayetinin Acaluk bolgesinin Orta Acaluk kend meclisini teskil etmisdi Kend 271 heyetden ibaret idi 1321 nefer insan yasayirdi 677 kisi ve 644 qadin Kendde bir su quyusu bir kitabxana bir oxu zali iki kicik senaye muessisesi bir dovlet kooperativ satis merkezi 2 partiya teskilati var idi Kendde bir bazar xidmet gosterirdi 1944 1957 ci illerde cecenlerin ve inquslarin surgun edilmesi ve Cecen Inqus Muxtar Sovet Sosialist Respublikasinin legvi zamani kend Asalik Orta Asalik adlandirildi 1958 ci ilde yer evvelki adina qaytarildi 1 yanvar 1990 ci il tarixinden etibaren Orta Acaluk Asagi Acaluk kendi ile birlikde Acaluk kend sovetinin terkibinde idi Yuxari Acaluk ucun ayrica Yuxari Acaluk kend soveti yaradilmisdi Bu tarixde Orta Acalukda 2028 neferin yasadigi qeyd edilir EhalisiEhalinin sayi Illere gore ehali Orta Acaluk Menbe Il1926200220062007200820092010201120122013201420152016201720182019Ehali1483511453045358541755052949295730533132324233653402346635423637Ehalinin milli terkibi 2010 cu ilde aparilan siyahiya almaya gore Orta Acalukun milli terkibi beledir Millet Sayi nef Umumi ehaliye nisbeti inquslar 2942 99 8 digerleri bilinmeyen 7 0 2 cemi 2949 100 00 Istinadlarhttp www gks ru free doc 2016 oktmo tom4 oktmo rar Chislennost postoyannogo naseleniya Rossijskoj Federacii po municipalnym obrazovaniyam na 1 yanvarya 2023 goda s uchyotom itogov Vserossijskoj perepisi naseleniya 2020 g rus 2023 08 18 Istifade tarixi 2023 08 23 Ozdoev I A Russko ingushskij slovar 40 000 slov Pod red F G Ozdoevoj A S Kurkieva M Russkij yazyk 1980 832 s S 831 A G Maciev A T Karasaev Russko chechenskij slovar M Russkij yazyk 1978 728 s S 728 Soglasno servisu Yandeks Karty 2018 09 24 at the Wayback Machine Karta Chechni i Ingushetii rar ne ranee 1995 2012 02 18 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2010 01 02 Obyom 8 MB Sbornik svedenij o Kavkaze Tom V Spiski naselennyh mest Kavkazskogo kraya Ch 1 Gubernii Erivanskaya Kutaisskaya Bakinskaya i Stavropolskaya i Terskaya oblast Sost 1879 C 445 Spisok naselyonnyh mest Severo Kavkazskogo kraya Rostov na Donu 1925 S 456 457 2023 08 06 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 25 V Prezidium Verhovnogo Soveta RSFSR Prezidium Verhovnogo Soveta Severo Osetinskoj ASSR prosit utverdit ego postanovlenie o pereimenovanii naselyonnyh punktov v novyh rajonah voshedshih v sostav Severo Osetinskoj ASSR 2022 03 28 at the Wayback Machine sm dokument 99 Chislennost naseleniya Rossijskoj Federacii po municipalnym obrazovaniyam na 1 yanvarya 2019 goda rus Federalnaya sluzhba gosudarstvennoj statistiki January 1 2019 July 19 2019 tarixinde Istifade tarixi October 1 2019 Rossiya Rossija pop stat mashke org ingilis January 11 2019 tarixinde Istifade tarixi October 1 2019 Tom 1 Chislennost i razmeshenie naseleniya www gks ru rus Federalnaya sluzhba gosudarstvennoj statistiki September 11 2019 tarixinde Istifade tarixi October 1 2019 ChISLENNOST NASELENIYa ROSSIJSKOJ FEDERACII www gks ru rus Federalnaya sluzhba gosudarstvennoj statistiki January 1 2012 May 13 2019 tarixinde Istifade tarixi October 1 2019 ChISLENNOST NASELENIYa ROSSIJSKOJ FEDERACII www gks ru rus Federalnaya sluzhba gosudarstvennoj statistiki January 1 2013 May 13 2019 tarixinde Istifade tarixi October 1 2019 Tom 4 Tablica 04 04 Naselenie Ingushetii po nacionalnosti i vladeniyu russkim yazykom 2016 03 06 tarixinde Istifade tarixi 2019 06 14