iturup aynu Этороп yap 択捉島 Etorofu Kuril adalarına daxil olan Böyük Kuril cərgəsinə daxil olan ada inzibati cəhətdən Rus

İturup (aynu. Этороп, yap. 択捉島 Etorofu) — Kuril adalarına daxil olan Böyük Kuril cərgəsinə daxil olan ada. İnzibati cəhətdən Rusiyanın Saxalin vilayəti Kurilsk şəhər dairəsinə daxildir. Ancaq adalara Yaponiya iddia edir və adanı Hokkayda prefekturasının Nemuro subprefekturasına daxil ərazi hesab edir. Adannın müxtəlif adalarının olmasına baxmayaraq bu daha geniş yalılanıdır. Ayn dilində işlənən "etorop" sözü, tərcümədə Meduza anlamını verir.

İturup adası
rus. Oстров Итуруп, aynu. Этороп, yap. 択捉島

Ümumi məlumatlar
Sahəsi	3200 km²
Uzunluğu	200 km
Eni	27 km
Hündür nöqtəsi	1634 m
Əhalisi	6.387 nəfər (2007-ci il)
Yerləşməsi

Ölkə	Rusiya
Vilayət	Saxalin vilayəti
Arxipelaq	Kuril adaları
Akvatoriya	Sakit okean Oxot dənizi
İturup adası
İturup adası
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Coğrafiya

Ada şimal-şərqdən cənub-qərbə doğru 200 km məsafədə uzanır. Eni 7–27 km arasında dəyişir. Sahəsi 3200 km² təşkil edir. Ada vulkanik masdivlərdırdən təşkil olunmuşdur. Burada 20 vulkan vardır. Onlardan doqquzu fəaliyyətdədir: (986 m), (562 m), (1589 m), (1585 m), (1134 m), (1159 m), (1634 m), (1205 m), (1223 m). Adada çoxlu şəlalə vardır. Onlardan Rusiyanın ən hündür şəlalələrindən biridir (141 m). Şəlalə Medvejı yarımadasında yerləşir. çıxacaqda Şir-Daşı adası qərarlaşır. Adanın hündürlüyü 182 m təşkil edir. iturup Urup adasından Friza boğazı (40 km), Kunaşir adasından isə Yekaterina boğazı ilə ayrılır (22 km).

Nəqliyyat

Ada ilə hava əlaqəsi Burevestnik hava limanı ilə yaradılır. Bu liman Rusiya Müdafiə Nazirliyinə aiddir. Dəniz əlaqəsi isə "İqor Farxuddinov" və "Polaris" teploxodları ilə təşkil edilir. 22 sentyabr 2014 ildə adada mülki xidmətlər üçün İturup hava limanı inşa edilmişdir. 22 sentyabr səhər radələrində buraya ilk uçuş həyata keçirilmişdir. Bura ilk reysi Avrora aia kompaniyası həyata keçirmişdir.

Əhali

Adada 6387 nəfər yaşayır. (2007). Adanın əhalisi qitədən köçənlərdir.

Yaşayış məntəqələri

Adanın Kurilsk körfəzi sahilində (Oxot dənizi) Kurilsk şəhəri yerləşir. Bu yaşayış məntəqəsi adanın yeganə şəhəri olmaqla yanaşı həmdə inzibati mərkəz rolunu oynayır. Burada kənd tipli yaşayış məntəqələrindən Reydovo, Kitovoye, Rıbaki, Qoryaçiye Kyuçi, Buverestnik, Şumi Qorodok, Qornoyedir. Yaşayışı olmayan məntəqələr: Aktivnıy, Slavnoye, Sentyabrski, Vetrovoye, Pioner, Jarnie Vodı, Yodnays, Lesozavodnoye, Beryozovka.

İqtisadiyyat

2007-ci ildə Kuril adalarında sosial iqtisadi inkişaf planına uyğun olaraq İturup adasında Hava limanınıb tikilməsi planı bəyan edilir. Hava limanının tikintisinə 1,2 milyard rubl xərçləməyi düşünülürdü. 22 sentyabr 2014-cü ildə ilk dəfə Avrora şirkətinə aid təyyarə göyərtəsində 50 nəfər sərnişinlə hava limanına eniş etmişdir.

Ədəbiyyat

М. Симада., Любовь на Итурупе.: М.-2006., 220 с.

Mənbə

İturup, sakhalin.ru 2010-04-20 at the Wayback Machine

İstinadlar

税務署所在地・案内(北海道) 2012-04-19 at the Wayback Machine (yap.)
Карта субпрефектуры Нэмуро^{[ölü keçid]} (yap.)
Administrative map of Japan (As of April 1, 2009) fevral 12, 2013, at the Wayback Machine (ing.)
"Управление по вопросам Северных территорий общего департамента губернаторства Хоккайдо". 2021-05-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-11-07.
"10 особенностей Курильских островов — Виктория Чернышева — Российская газета". 2014-04-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-11-07.
. 2016-04-03 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-11-07.
РИА Новости — Дальний восток — Экономика — На курильском острове Итурупе появится международный аэропорт^{[ölü keçid]}
Игорь Сорокин, НТВ. "На Курилах открылся новый аэропорт". НТВ. 22.09.2014. 2022-02-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-11-07.
"Аэропорт Итуруп на Курилах принял первых пассажиров: РИА "Восток-Медиа"". 2014-10-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-11-07.

[1] 税務署所在地・案内(北海道) 2012-04-19 at the Wayback Machine (yap.)

[2] Карта субпрефектуры Нэмуро^{[ölü keçid]} (yap.)

[3] Administrative map of Japan (As of April 1, 2009) fevral 12, 2013, at the Wayback Machine (ing.)

[4] "Управление по вопросам Северных территорий общего департамента губернаторства Хоккайдо". 2021-05-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-11-07.

[autogenerated1-5] "10 особенностей Курильских островов — Виктория Чернышева — Российская газета". 2014-04-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-11-07.

[6] . 2016-04-03 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-11-07.

[aero-7] РИА Новости — Дальний восток — Экономика — На курильском острове Итурупе появится международный аэропорт^{[ölü keçid]}

[8] Игорь Сорокин, НТВ. "На Курилах открылся новый аэропорт". НТВ. 22.09.2014. 2022-02-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-11-07.

[9] "Аэропорт Итуруп на Курилах принял первых пассажиров: РИА "Восток-Медиа"". 2014-10-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-11-07.