Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Bu məqaləni lazımdır. |
Bu məqalənin şübhə doğurur. |
İsmayıl peyğəmbər – İbrahim peyğəmbərin Həcərdən olan oğludur.
| İsmayıl | |
|---|---|
 | |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | e.ə. 1590 |
| Vəfat yeri | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Həcər Şamın qibtilərin şahı (yaxud bir çoxlarının dediyi kimi Misirin şahı) tərəfindən Saraya bağışladığı kəniz idi. Həcər həmişə Saranın qulluğunda hazır olar və onun evində yaşıyardı. İbrahim öz vətənindən hicrət etdikdən sonra Şamda yaşayırdı.
İbrahimin birinci arvadı Sara onun xalası qızı idi. Amma üstündən bir neçə il keçsə belə onların övladı olmurdu.
Bu zaman İbrahim Saraya Həcəri ona satmağını təklif etdi ki (Bəzi rəvayətlərdə bunun Sara tərəfindən təklif olunduğu yazılır), onunla evlənsin və bəlkə Allah ona bir övlad mərhəmət etdi.
Nəhayət İbrahim Həcər ilə evləndi və ondan İsmail dünyaya gəldi.
Bu hadisə Şamda baş verdi. Amma çox çəkmədi ki, İbrahim Həcər və oğlu İsmaili götürüb Məkkəyə gəldi və orada onları sakin etdi.
Rəvayətlərdə qeyd olunur ki, "İbrahim Şamda Badiyə adlanan bir yerdə sakin oldu. İsmail dünyaya gəldikdə Sara Hacərin əliuşaqlı olduğunu və özünün uşaqsız olduğunu görüb çox kədərlənib, qəm-qüssələndi. Bu, İbrahimin narahatçılığına, əzab-əziyyətinə səbəb oldu. İbrahim Allahdan bu çətinliyin aradan qalxmasını istədi. Allah taala ona vəhy edərək buyurdu: -"Qadının məsəli əyilmiş bir sümüyə bənzəyir. Əgər onu öz başına buraxsan bəhrələnəcəksən, yox əgər onu düzəltsən sınacaqdır. Bunun ardınca ona vəhy edib göstəriş verdi ki, Hacər ilə İsmaili Saranın yanından götürüb başqa bir yerə aparsın. İbrahim soruşdu: -"İlahi! Onları hara aparım?" Allah taaladan xitab yetişdi: -"Əmin-amanlıq olan hərəmə, məkana və elə bir yerə ki, yer üzündə oranı birinci yaratmışam (yəni Məkkəyə)."
İbrahim Hacər ilə İsmaili götürüb yola düşdü və Məkkə vilayətinə yetişdilər. Onları minikdən düşürüb, özü Saraya söz verdiyi kimi, minikdən düşməmiş onun yanına geri qayıtdı. Hacər ilə İsmaili düşürtdüyü yerdə bir ağac var idi. Hacər özü ilə gətirdiyi çadırı özünün və uşağını günün yandırıcı şüasından qorumaq üçün ağacın üstünə atdı ki, onun kölgəsində otursunlar.
Hacər İsmail ilə orada qaldı. Günəş səmaya qalxdıqda İsmail susayaraq su istədi. Hacər ayağa qalxıb hal-hazırda Məkkədə hacıların indi "Səy" adlanan əməli etdikləri yerdə su axtarmağa başlayıb fəryad etdi: -"Bu vadidə bir insan varmı?" Amma səsinə səs verən olmadı. İsmail gözündən itənə qədər suyun ardınca gedib uzaqlaşdı. Səfa dağının üstünə çıxdı göz gəzdirib biyabanda ilğım gözünə dəydi. Elə bildi sudur. Odur ki, yenidən dərəyə düşdü. Eləcə də irəli gedib Mərvəyə çatdı. Yenidən oğlu İsmail gözündən itdi. Yenə də göz gəzdirib Səfa tərəfdə olan ilğım yenidən nəzərini cəlb etdi. Su üçün ikinci dəfə Səfaya tərəf qayıtdı. Suyun olmadığın bilib yenidən gəldiyi yolu geri qayıtdı. Yeddi dəfə bu Mərvə dağının üstündə olanda İsmailə baxıb gördü ki, su ayaqlarının altında zahir olub.
Hacər irəli qaçıb suyun axdığını gördü. Ətrafına torpaq yığıb suyun cərəyanının qabağını aldı. O su sonralar zəmzəm bulağı adlanan bu bulaq insanların səhra olan bu ərazidə məskunlaşmasına səbəb oldu.
İsmayılın qurban edilməsi
İbrahim (ə) ara-bir Hacər ilə İsmailə baş çəkməyə gəlirdi. Nəhayət bu səfərlərin birində İsmaili qurbangaha aparıb öz əllərilə oğlunun başını kəsməsi ona əmr olundu.
Tarixçilərin çoxunun dediyinə görə İsmailin yaşı on üçü hələ ötməmişdi. Amma İsmail təslim, iman məqamını və haqqa olan eşqi, əlaqəni atasından irs aparmış və elə bir ananın ətəyində tərbiyə almışdı ki, Allahın hökmünü icra etmək üçün o susuz, quraqlıq biyabanda neçə il çətinliklərə dözüb qalmışdı. Odur ki, yubanmadan öz hazırlığını bildirərək ədəblə atasına dedi: "Atacan! Sənə əmr olunanı icra et, inşallah məni səbir edənlərdən görəcəksən".
Rəvayət olunur ki, Şeytan insan cildinə girərək bir neçə dəfə çalışsa da, İbrahimi bu işdən döndərə bilmədi. Həmin vaxt İbrahim şeytana bir neçə dəfə daş atdı ki, həccin hökümlərində olan "Hacıların Minada cəmərəyə daş atmaqları" mərasimi İbrahim peyğəmbərin bu əməlini xatırladır.
Nəhayət, İbrahim peyğəmbər İsmaili üzü üstə uzadıb bıçağı onun boğazına sürtü, amma bıçaq kəsmədi. Bu zaman Allah bir qoç nazil edərək, İbrahim peyğəmbərə İsmailin əvəzində onu kəsməsini əmr edərək, imtahandan üzüağ çıxdığını bildirir. Həcc ziyarəti zamanı Minada qurban kəsmə bu hadisəni xatırladır.
İsmayılın Məkkədə evlənməsi və anası Hacərin ölümü
Bu əhvalata son qoyuldu. İsmail böyüyüb boya-başa çatdı. Məkkədə sakinləşmiş Cərhum qəbiləsindən bir qız ilə evləndi. Bir müddət sonra qəfildən İsmailin anası Hacər vəfat etdi. İsmail anasının cəsədini götürüb Kəbə evinin yanında – hazırda "Hicri İsmail" adlanan yerdə torpağa tapşırdı. İbrahim həmişə olduğu kimi hər neçə vaxtdan bir Hacəri, İsmaili görməyə gəlirdi bu dəfə də Məkkəyə gəlməyə hazırlaşdı.
Sara İbrahimi belə gördükdə irəli gəlib ondan əhd-peyman aldı ki, Məkkəyə daxil olduqda miniyindən düşməyib öz zövcəsini və oğlunu görüb yenidən geri qayıtsın.
İsmail birinci həyat yoldaşından boşanıb digəri ilə evləndi.
İsmayıl və Kəbənin tikilməsi
İbrahim ara-bir oğlu İsmaili görməyə gəlirdi və hər gəlişində bir macəra baş verirdi. Bu səfərlərinin birində İbrahimə İsmailin köməyi ilə Kəbə evini tikməyi əmr olundu.
Rəvayətlərə əsasən Kəbə evini tikib və həcc əməlini yerinə yetirən ilk şəxs həzrət Adəm (ə) olub. Sonra Nuhun tufanı zamanı Allah-taala onun təməlini asimana qaldırıb sonra yenidən yerə endirmişdir. İbrahim (ə) yenidən onun binasını təzələmək istədikdə Cəbrail nazil olaraq xət çəkib onun yerini İbrahimə (ə) göstərdi.
Onlar Kəbə evini yenidən tikdikdən sonra, İbrahim (ə) Allahın hökmünü camaata çatdırıb onlara həcc qayda-qanunlarını öyrətdi. İslam zühur edənədək camaat həcc əməllərini yerinə yetirirdilər.
Bu əhvalatdan da bir müddət keçdi. Bir gün qadın İsmailə dedi: -"Kəbənin qapılarına pərdə asmayaqmı?" İsmail dedi: -"Bəli, yaxşı olar." Bu məsləhətdən sonra iki ədəd pərdə alıb Kəbənin qapılarına saldı. Bunu belə gördükdə qadın məsləhət verdi ki, başqa bir pərdə də alıb Kəbənin bütün divarlarını örtək. Çünki bu daşların görkəmi yaxşı deyil. İsmail bu məsləhətlə də müvafiq oldu. Qadın öz qəbiləsindən çoxlu yun aldı. Qəbilənin qadınlarının köməyi ilə yunu əyirib pərdə toxudular. Pərdə hazır olduqca onu Kəbənin bir tərəfindən asdılar. Həcc zamanı camaat Məkkəyə gəldikləri vaxt Kəbənin çox hissəsi artıq ötrülmüşdü, amma hələdə bir hissəsi açıq qalmışdı.
Qadın İsmailə dedi: -"Yaxşı olar ki bu hissəni həsirlə örtək. Elə bu işi də gördülər. Ərəblər ziyarətə gəlib bu hissəni görüb dedilər: -"Yeri vardır ki, bu evin təmiri üçün buraya hədiyyə gətirək. Ondan sonra Kəbə evinə hədiyyə gətirmək bir adət-ənənəyə çevrildi. Bu niyyətə çoxlu pul və başqa əşya yığıldıqdan sonra həsiri yığıb yerinə pərdə alıb saldılar. Beləliklədə Kəbə evinin hər tərəfi örtüldü. Kəbə evinin tavanı yox idi. İsmail ağac yığıb onun üstünü örtüb və üstünə gil tökdü.
İsmail və Məkkə camaatı su baxımından çətinlikdə idilər. Bunu İbrahimə çatdırdı. İbrahim də Allahın göstərişi ilə müəyyən yerləri qazdırıb su çıxartdı və bu cəhətdən də rahatlaşdılar.
İsmailin bu arvaddan bir övladı oldu. Amma o uşaqdan heç bir övlad olmadı. O qadından sonra daha dörd qadın aldı və hər birindən Allah taala ona dörd oğul əta etdi, ümumilikdə dörd qadından on iki, ya on altı oğul sahibi oldu. Lakin bu hədisdə övladlarının adı qeyd olunmamışdır. Amma tarix kitablarında İsmailin övladlarının adı belə deyilmişdir.
- Nabit
- Qeydar
- İdbil
- Mibsam
- Mişma
- Duməh
- Məsa
- Hidar
- Tima
- Yətur
- Nafiş
- Qədəmə.
Təbərinin tarixində bu adlarda ixtilaf edərək deyir: -"Bu on iki oğlun anası "Səyyidə" Məzaz ibni Əmr Cərhuminin qızıdır və ərəbin nəsli Nabitlə Qeydara çatır."
"İsbatul-vəsiyyə"də deyir ki, İsmailin (ə) on üç oğlu olub və ən böyüyü "Qeydar" idi.
"Biharul-ənvar"da "Qisəsul-ənbiya" kitabından nəql edir ki, İbrahim anasının vəfatından sonra Cərhum qəbiləsindən Zələ və yaxud İmadə adlı bir qız ilə evləndi, amma ondan heç bir övladı olmadı. Sonra ona talaq verib Haris ibni Məzazın qızı Səyyidə ilə evləndi və ondan uşaqları oldu.
Sələbi deyir: -"Səyyidə, Məzaz ibn Əmr Cərhuminin qızıdır." Necə ki, Təbəri bu nəzəri qəbul etmişdir. Yəqubi isə bu qızın adını Heyfə qeyd etmişdir.
İsmayılın vəfatı və onun dəfn olunduğu yer
İsmailin ölüm zamanı yaşının nə qədər olması və harada dəfn edilməsi barədə rəvayətlərdə ixtilaf nəzərə çarpır. Sünnilərin əksəriyyəti həzrətin ömrünü 137 il yazıblar. Necə ki, Tövratdan da belə nəql olub. Nəql olunduğuna görə həzrətin vəfat olduğu yer Fələstindir. Amma ərəb tarixçiləri isə həzrətin vəfat etdiyi yeri Məkkə və dəfn etdiyi yeri isə "Hicri-İsmail" qeyd ediblər. İbni Əsir yazır: "Necə ki, deyirlər İsmail 137-ci il ömr edib, Allah taala ərəbi İsmailin iki oğlu "Qeydar" və "Nabit"dən əmələ gətirib. Elə ki, İsmail ölüm yatağına düşdü, qardaşı İshaqa qızını oğlu İysu (İshaqın oğlu) ilə evləndirməyi vəsiyyət etdi. Digər vəsiyyəti isə belə idi: -"Məni, anam Hacərin məzarının yanında "Hicr"-də dəfn edərsən".
Şiə rəvayətlərinin bəzisində 137 , bəzisində 130 və Səduqun peyğəmbərdən nəql etdiyi rəvayətdə 120 il qeyd olunmuşdur. Məsudi "İsbatul-vəsiyyə"də bu nəzəriyyəni (120 il) qəbul etmişdir və ümumilikdə həzrətin dəfn olunduğu yeri "Hicri-İsmail" qeyd etmişdirlər.
İstinadlar
- Kantor M. The Jewish Time Line Encyclopedia, New Updated Edition (ing.). 2004. P. 18.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediyada bu adli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Ismayil ad Vikipediyada bu adli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Ismail ad Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun meqalenin muzakire sehifesine diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu meqalenin neytralligi subhe dogurur Meqalede teref tutma ve ya pislemek meqsedi dasiyan ve dogrulugu subut edilmeyen fikirlerin oldugu iddia edilir Xahis olunur bu mesele ile elaqedar muzakirelerde istirak edesiniz Ismayil peygember Ibrahim peygemberin Hecerden olan ogludur IsmayilDogum yeri KenanVefat tarixi e e 1590Vefat yeri Erebistan yarimadasi Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiHecer Samin qibtilerin sahi yaxud bir coxlarinin dediyi kimi Misirin sahi terefinden Saraya bagisladigi keniz idi Hecer hemise Saranin qullugunda hazir olar ve onun evinde yasiyardi Ibrahim oz veteninden hicret etdikden sonra Samda yasayirdi Ibrahimin birinci arvadi Sara onun xalasi qizi idi Amma ustunden bir nece il kecse bele onlarin ovladi olmurdu Bu zaman Ibrahim Saraya Heceri ona satmagini teklif etdi ki Bezi revayetlerde bunun Sara terefinden teklif olundugu yazilir onunla evlensin ve belke Allah ona bir ovlad merhemet etdi Nehayet Ibrahim Hecer ile evlendi ve ondan Ismail dunyaya geldi Bu hadise Samda bas verdi Amma cox cekmedi ki Ibrahim Hecer ve oglu Ismaili goturub Mekkeye geldi ve orada onlari sakin etdi Revayetlerde qeyd olunur ki Ibrahim Samda Badiye adlanan bir yerde sakin oldu Ismail dunyaya geldikde Sara Hacerin eliusaqli oldugunu ve ozunun usaqsiz oldugunu gorub cox kederlenib qem qusselendi Bu Ibrahimin narahatciligina ezab eziyyetine sebeb oldu Ibrahim Allahdan bu cetinliyin aradan qalxmasini istedi Allah taala ona vehy ederek buyurdu Qadinin meseli eyilmis bir sumuye benzeyir Eger onu oz basina buraxsan behreleneceksen yox eger onu duzeltsen sinacaqdir Bunun ardinca ona vehy edib gosteris verdi ki Hacer ile Ismaili Saranin yanindan goturub basqa bir yere aparsin Ibrahim sorusdu Ilahi Onlari hara aparim Allah taaladan xitab yetisdi Emin amanliq olan hereme mekana ve ele bir yere ki yer uzunde orani birinci yaratmisam yeni Mekkeye Ibrahim Hacer ile Ismaili goturub yola dusdu ve Mekke vilayetine yetisdiler Onlari minikden dusurub ozu Saraya soz verdiyi kimi minikden dusmemis onun yanina geri qayitdi Hacer ile Ismaili dusurtduyu yerde bir agac var idi Hacer ozu ile getirdiyi cadiri ozunun ve usagini gunun yandirici suasindan qorumaq ucun agacin ustune atdi ki onun kolgesinde otursunlar Hacer Ismail ile orada qaldi Gunes semaya qalxdiqda Ismail susayaraq su istedi Hacer ayaga qalxib hal hazirda Mekkede hacilarin indi Sey adlanan emeli etdikleri yerde su axtarmaga baslayib feryad etdi Bu vadide bir insan varmi Amma sesine ses veren olmadi Ismail gozunden itene qeder suyun ardinca gedib uzaqlasdi Sefa daginin ustune cixdi goz gezdirib biyabanda ilgim gozune deydi Ele bildi sudur Odur ki yeniden dereye dusdu Elece de ireli gedib Merveye catdi Yeniden oglu Ismail gozunden itdi Yene de goz gezdirib Sefa terefde olan ilgim yeniden nezerini celb etdi Su ucun ikinci defe Sefaya teref qayitdi Suyun olmadigin bilib yeniden geldiyi yolu geri qayitdi Yeddi defe bu Merve daginin ustunde olanda Ismaile baxib gordu ki su ayaqlarinin altinda zahir olub Hacer ireli qacib suyun axdigini gordu Etrafina torpaq yigib suyun cereyaninin qabagini aldi O su sonralar zemzem bulagi adlanan bu bulaq insanlarin sehra olan bu erazide meskunlasmasina sebeb oldu Ismayilin qurban edilmesiIbrahim e ara bir Hacer ile Ismaile bas cekmeye gelirdi Nehayet bu seferlerin birinde Ismaili qurbangaha aparib oz ellerile oglunun basini kesmesi ona emr olundu Tarixcilerin coxunun dediyine gore Ismailin yasi on ucu hele otmemisdi Amma Ismail teslim iman meqamini ve haqqa olan esqi elaqeni atasindan irs aparmis ve ele bir ananin eteyinde terbiye almisdi ki Allahin hokmunu icra etmek ucun o susuz quraqliq biyabanda nece il cetinliklere dozub qalmisdi Odur ki yubanmadan oz hazirligini bildirerek edeble atasina dedi Atacan Sene emr olunani icra et insallah meni sebir edenlerden goreceksen Revayet olunur ki Seytan insan cildine girerek bir nece defe calissa da Ibrahimi bu isden dondere bilmedi Hemin vaxt Ibrahim seytana bir nece defe das atdi ki heccin hokumlerinde olan Hacilarin Minada cemereye das atmaqlari merasimi Ibrahim peygemberin bu emelini xatirladir Nehayet Ibrahim peygember Ismaili uzu uste uzadib bicagi onun bogazina surtu amma bicaq kesmedi Bu zaman Allah bir qoc nazil ederek Ibrahim peygembere Ismailin evezinde onu kesmesini emr ederek imtahandan uzuag cixdigini bildirir Hecc ziyareti zamani Minada qurban kesme bu hadiseni xatirladir Ismayilin Mekkede evlenmesi ve anasi Hacerin olumuBu ehvalata son qoyuldu Ismail boyuyub boya basa catdi Mekkede sakinlesmis Cerhum qebilesinden bir qiz ile evlendi Bir muddet sonra qefilden Ismailin anasi Hacer vefat etdi Ismail anasinin cesedini goturub Kebe evinin yaninda hazirda Hicri Ismail adlanan yerde torpaga tapsirdi Ibrahim hemise oldugu kimi her nece vaxtdan bir Haceri Ismaili gormeye gelirdi bu defe de Mekkeye gelmeye hazirlasdi Sara Ibrahimi bele gordukde ireli gelib ondan ehd peyman aldi ki Mekkeye daxil olduqda miniyinden dusmeyib oz zovcesini ve oglunu gorub yeniden geri qayitsin Ismail birinci heyat yoldasindan bosanib digeri ile evlendi Ismayil ve Kebenin tikilmesiIbrahim ara bir oglu Ismaili gormeye gelirdi ve her gelisinde bir macera bas verirdi Bu seferlerinin birinde Ibrahime Ismailin komeyi ile Kebe evini tikmeyi emr olundu Revayetlere esasen Kebe evini tikib ve hecc emelini yerine yetiren ilk sexs hezret Adem e olub Sonra Nuhun tufani zamani Allah taala onun temelini asimana qaldirib sonra yeniden yere endirmisdir Ibrahim e yeniden onun binasini tezelemek istedikde Cebrail nazil olaraq xet cekib onun yerini Ibrahime e gosterdi Onlar Kebe evini yeniden tikdikden sonra Ibrahim e Allahin hokmunu camaata catdirib onlara hecc qayda qanunlarini oyretdi Islam zuhur edenedek camaat hecc emellerini yerine yetirirdiler Bu ehvalatdan da bir muddet kecdi Bir gun qadin Ismaile dedi Kebenin qapilarina perde asmayaqmi Ismail dedi Beli yaxsi olar Bu meslehetden sonra iki eded perde alib Kebenin qapilarina saldi Bunu bele gordukde qadin meslehet verdi ki basqa bir perde de alib Kebenin butun divarlarini ortek Cunki bu daslarin gorkemi yaxsi deyil Ismail bu meslehetle de muvafiq oldu Qadin oz qebilesinden coxlu yun aldi Qebilenin qadinlarinin komeyi ile yunu eyirib perde toxudular Perde hazir olduqca onu Kebenin bir terefinden asdilar Hecc zamani camaat Mekkeye geldikleri vaxt Kebenin cox hissesi artiq otrulmusdu amma helede bir hissesi aciq qalmisdi Qadin Ismaile dedi Yaxsi olar ki bu hisseni hesirle ortek Ele bu isi de gorduler Erebler ziyarete gelib bu hisseni gorub dediler Yeri vardir ki bu evin temiri ucun buraya hediyye getirek Ondan sonra Kebe evine hediyye getirmek bir adet eneneye cevrildi Bu niyyete coxlu pul ve basqa esya yigildiqdan sonra hesiri yigib yerine perde alib saldilar Beleliklede Kebe evinin her terefi ortuldu Kebe evinin tavani yox idi Ismail agac yigib onun ustunu ortub ve ustune gil tokdu Ismail ve Mekke camaati su baximindan cetinlikde idiler Bunu Ibrahime catdirdi Ibrahim de Allahin gosterisi ile mueyyen yerleri qazdirib su cixartdi ve bu cehetden de rahatlasdilar Ismailin bu arvaddan bir ovladi oldu Amma o usaqdan hec bir ovlad olmadi O qadindan sonra daha dord qadin aldi ve her birinden Allah taala ona dord ogul eta etdi umumilikde dord qadindan on iki ya on alti ogul sahibi oldu Lakin bu hedisde ovladlarinin adi qeyd olunmamisdir Amma tarix kitablarinda Ismailin ovladlarinin adi bele deyilmisdir Nabit Qeydar Idbil Mibsam Misma Dumeh Mesa Hidar Tima Yetur Nafis Qedeme Teberinin tarixinde bu adlarda ixtilaf ederek deyir Bu on iki oglun anasi Seyyide Mezaz ibni Emr Cerhuminin qizidir ve erebin nesli Nabitle Qeydara catir Isbatul vesiyye de deyir ki Ismailin e on uc oglu olub ve en boyuyu Qeydar idi Biharul envar da Qisesul enbiya kitabindan neql edir ki Ibrahim anasinin vefatindan sonra Cerhum qebilesinden Zele ve yaxud Imade adli bir qiz ile evlendi amma ondan hec bir ovladi olmadi Sonra ona talaq verib Haris ibni Mezazin qizi Seyyide ile evlendi ve ondan usaqlari oldu Selebi deyir Seyyide Mezaz ibn Emr Cerhuminin qizidir Nece ki Teberi bu nezeri qebul etmisdir Yequbi ise bu qizin adini Heyfe qeyd etmisdir Ismayilin vefati ve onun defn olundugu yerIsmailin olum zamani yasinin ne qeder olmasi ve harada defn edilmesi barede revayetlerde ixtilaf nezere carpir Sunnilerin ekseriyyeti hezretin omrunu 137 il yaziblar Nece ki Tovratdan da bele neql olub Neql olunduguna gore hezretin vefat oldugu yer Felestindir Amma ereb tarixcileri ise hezretin vefat etdiyi yeri Mekke ve defn etdiyi yeri ise Hicri Ismail qeyd edibler Ibni Esir yazir Nece ki deyirler Ismail 137 ci il omr edib Allah taala erebi Ismailin iki oglu Qeydar ve Nabit den emele getirib Ele ki Ismail olum yatagina dusdu qardasi Ishaqa qizini oglu Iysu Ishaqin oglu ile evlendirmeyi vesiyyet etdi Diger vesiyyeti ise bele idi Meni anam Hacerin mezarinin yaninda Hicr de defn edersen Sie revayetlerinin bezisinde 137 bezisinde 130 ve Seduqun peygemberden neql etdiyi revayetde 120 il qeyd olunmusdur Mesudi Isbatul vesiyye de bu nezeriyyeni 120 il qebul etmisdir ve umumilikde hezretin defn olundugu yeri Hicri Ismail qeyd etmisdirler IstinadlarKantor M The Jewish Time Line Encyclopedia New Updated Edition ing 2004 P 18 ISBN 978 0 87668 229 6 Qurandaki peygemberlerAdem Seys Idris Nuh Hud Saleh Ibrahim Ismail Ishaq Lut Yaqub Yusif Eyyub Sueyb Musa Harun Davud Suleyman Yunis Zekeriyya Yehya Isa MehemmedAyrica bax Allah Din Islam Quran