İosafat Barbaro (it. Giosafat Barbaro) (1413–1494) — Venesiya taciri, səyyahı və diplomatı.
İosafat Barbaro | |
---|---|
it. Giosafat Barbaro | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Venesiya |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri | Venesiya |
Vətəndaşlığı | Venesiya |
Həyat yoldaşı | Nona Duodo |
Uşağı | |
Atası | Antonio Barbaro |
Anası | Françeskina Barbaro |
Milliyyəti | İtalyan |
Fəaliyyəti | tədqiqatçı-səyyah[d], hakim, diplomat, hərbi qulluqçu, yazıçı |
Həyatı
1413-cü ildə Antonio Barbaro və Françeskina Barbaronu ailəsində doğulmuşdu. Məşhur üzvü idi. 1434-cü ildə Nona Duodo ilə evlənmiş, 3 qızı və Ciovanni adlı oğlu olmuşdur.
Fəaliyyəti
Tana səyahəti
1436-cı ildə Venesiyanı tərk edərək Azov dənizi sahilindəki Genuya koloniyası olan şəhərinə ticarət məqsədilə gəlir və 1452-ci ilədək burada qalır. 1437-ci ildə Alanların son hökmdarının qəbrini kəşfə çıxan və bu kurqandan xəzinə əldə etmə cəhdləri uğursuz oldu. Daha sonra bu kurqan rus arxeoloq Aleksandr Miller tərəfindən tapıldı və əslində mətbəx olduğu üzə çıxdı. Tanada olduğu müddətdə Barbaro tatar dilini və şərq adətlərini öyrənir. 1438-ci ildə Böyük Orda xanı xanın hücumu ərəfəsində ona diplomat olaraq göndərildi. Barbaro, Starıy Krım, , Balaklava, Feodosiya, Kazan və Nijni Novqorod şəhərlərini də bu ərəfədə ziyarət etdi.
Sonrakı fəaliyyəti
1446-cı ildə o Venesiyaya çağrıldı və seçildi. Venesiyaya qayıtdıqdan sonra, 1448-ci ildə və koloniyalarını idarə etdi və sonrakı il istefa verdi. 1452-ci ildə bir daha Venesiyaya qayıtdı. 1460-cı ildə Tana məclisinə seçilsə də bundan imtina etdi. 1463-cü ildə Albaniyanın təyin olundu.Skanderbeqlə birlikdə Osmanlıya qarşı döyüşdü. Skanderbeqin ölümündən sonra Venesiyaya qayıtdı. 1472-ci ildə seçkilərdə iştirak etdi.
Ağqoyunluya səyahət
Osmanlı-Venesiya müharibəsinin başlayanda Venesiya Ağqoyunlu dövlətində Lazzaro Kverinini səfir olaraq göndərsə də kömək ala bilməmişdi. 1471-ci ildə Ağqoyunlu səfiri Murad, Kverini ilə birlikdə Venesiyaya getmiş, yeni səfarət planları üçün danışıqlara qoşulmuşdu. Bu dəfə Ağqoyunluya səfir olaraq seçilmişdi. Bunda Katerino Zenonun həyat yoldaşının Uzun Həsənin həyat yoldaşının bacısı qızı olması da önəmli faktor olmuşdu. Bu səfarətə Barbaro da qoşulmuşdu. İosafat Barbaro türkcə və azca farsca bildiyi üçün önəmli hesab olunurdu. Səfarətlə birlikdə Ağqoyunlu ordusu üçün çoxlu miqdarda odlu silah və barıt da göndərildi. Barbaro Kiprə çatanda Uzun Həsənin Ərzurum yaxınlığında osmanlılara məğlub olduğu xəbərini alır.
1453-cü ildə Ambrozio Kontarini də səfarətə qoşuldu. Səfarət bundan sonra Qahirə-Adana-Urfa marşrutu üzrə hərəkət etdi. 1474-cü ilin fevralında Kiprdən çıxan səfarət özünü müsəlman zəvvarlar qılığına salmışdı. Daha sonra Təbrizə getmək üçün dağlıq ərazidən keçərkən səfarət kürdlərin hücumuna məruz qalır. Barbaro yaralı olaraq xilas ola bilsə də Ağqoyunlu səfiri və Barbaronun katibi öldürülmüşdü. Səfarət 14 aprel 1474-cü ildə Təbrizə çatdı.
O, hətta Uzun Həsəni Gürcüstan səfərində müşayiət edir, lakin şahı Osmanlıya qarşı müharibəyə razı sala bilmir. Uğurlu Məhəmmədin üsyanına şahidlik etmişdir. O, Təbriz, Sultaniyyə, Kaşan, Qum, Yəzd, Şiraz, Bağdad və Persepolisdə olmuşdur. Pasarqadı ziyarət edən ilk avropalıdır. 1474-cü ildə Uzun Həsən Kontarinini Venesiyaya göndərdi lakin İosafatı saxladı.
Venesiyaya qayıdış
1478-ci ildə Uzun Həsənin ölümündən sonra Venesiyaya qayıtdı. Ona bir erməni bələdçinin kömək etdiyini yazır. 1479-cu ildə Venesiyaya çatdı və təcrübəsi barədə hökumətə məruzə verdi. 1482-1485-ci illərdə Roviqo və proveditoru idi. 1494-cü ildə vəfat etmiş, kilsəsində basdırılmışdır.
Əsərləri
1487-ci ildə öz xatiratını yazmışdır. Bu xatirat 1543-1545-ci illərdə oğulları tərəfindən "Venesiyadan Tana və İrana edilən səfərlər" (it. Fiaggi falti da Fenezia alla Tana in Persi) adı ilə çap olunmuşdur. İosafat Barbaro bir qayda olaraq Kontarinidən daha çox məlumat vermiş, daha araşdırmaçı olmuşdur. Onun Qıpçaq xanlığı, İran və Gürcüstan haqqında yazdıqları əvəzsiz hesab olunur.
Həmçinin bax
- İosafat Barbaronun 1436-cı ildə Venesiyadan Tanaya səfəri (kitab - ingiliscə)
İstinadlar
- "A new general biographical dictionary, Volume 3 2022-08-20 at the Wayback Machine", Hugh James Rose, Henry John Rose, 1857, səh. 137 ISBN 978-0-333-76094-9
- "Black Sea 2022-03-06 at the Wayback Machine", Neal Ascherson, New York, Hill and Wang, 1996, səh. 129
- "Die persische Karte : venezianisch-persische Beziehungen um 1500 ; Reiseberichte venezianischer Persienreisender 2022-04-28 at the Wayback Machine", Otto H. Storz, Berlin, 2009, səh.44 ISBN 978-3-643-10073-3
- Mehmed the Conqueror & His Time 2022-05-31 at the Wayback Machine, Franz Babinger, Trans. Ralph Manheim, Princeton University Press; 1992, səh.306 ISBN 978-0-691-01078-6
- " E.J. Brill's first encyclopaedia of Islam 2022-04-28 at the Wayback Machine", M. Th. Houtsma, New York, 1993., pg. 1067 ISBN 978-90-04-09796-4
- Biographie universelle, ancienne et moderne", J Fr Michaud; Louis Gabriel Michaud, Paris, Michaud, 1811-28., səh. 32
- "Studi biografici e bibliografici sulla storia della geografia in Italia", Roma, Societá geografica italiana; 1882, səh.143
- "Enciclopedia storico-nobiliare italiana, Volume 7", Vittorio Spreti, Arnaldo Forni, 1981, səh. 276
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Iosafat Barbaro it Giosafat Barbaro 1413 1494 Venesiya taciri seyyahi ve diplomati Iosafat Barbaroit Giosafat BarbaroDogum tarixi 1413Dogum yeri VenesiyaVefat tarixi 1494Vefat yeri VenesiyaVetendasligi VenesiyaHeyat yoldasi Nona DuodoUsagiAtasi Antonio BarbaroAnasi Franceskina BarbaroMilliyyeti ItalyanFealiyyeti tedqiqatci seyyah d hakim diplomat herbi qulluqcu yaziciHeyati1413 cu ilde Antonio Barbaro ve Franceskina Barbaronu ailesinde dogulmusdu Meshur uzvu idi 1434 cu ilde Nona Duodo ile evlenmis 3 qizi ve Ciovanni adli oglu olmusdur FealiyyetiTana seyaheti 1436 ci ilde Venesiyani terk ederek Azov denizi sahilindeki Genuya koloniyasi olan seherine ticaret meqsedile gelir ve 1452 ci iledek burada qalir 1437 ci ilde Alanlarin son hokmdarinin qebrini kesfe cixan ve bu kurqandan xezine elde etme cehdleri ugursuz oldu Daha sonra bu kurqan rus arxeoloq Aleksandr Miller terefinden tapildi ve eslinde metbex oldugu uze cixdi Tanada oldugu muddetde Barbaro tatar dilini ve serq adetlerini oyrenir 1438 ci ilde Boyuk Orda xani xanin hucumu erefesinde ona diplomat olaraq gonderildi Barbaro Stariy Krim Balaklava Feodosiya Kazan ve Nijni Novqorod seherlerini de bu erefede ziyaret etdi Sonraki fealiyyeti 1446 ci ilde o Venesiyaya cagrildi ve secildi Venesiyaya qayitdiqdan sonra 1448 ci ilde ve koloniyalarini idare etdi ve sonraki il istefa verdi 1452 ci ilde bir daha Venesiyaya qayitdi 1460 ci ilde Tana meclisine secilse de bundan imtina etdi 1463 cu ilde Albaniyanin teyin olundu Skanderbeqle birlikde Osmanliya qarsi doyusdu Skanderbeqin olumunden sonra Venesiyaya qayitdi 1472 ci ilde seckilerde istirak etdi Agqoyunluya seyahet Osmanli Venesiya muharibesinin baslayanda Venesiya Agqoyunlu dovletinde Lazzaro Kverinini sefir olaraq gonderse de komek ala bilmemisdi 1471 ci ilde Agqoyunlu sefiri Murad Kverini ile birlikde Venesiyaya getmis yeni sefaret planlari ucun danisiqlara qosulmusdu Bu defe Agqoyunluya sefir olaraq secilmisdi Bunda Katerino Zenonun heyat yoldasinin Uzun Hesenin heyat yoldasinin bacisi qizi olmasi da onemli faktor olmusdu Bu sefarete Barbaro da qosulmusdu Iosafat Barbaro turkce ve azca farsca bildiyi ucun onemli hesab olunurdu Sefaretle birlikde Agqoyunlu ordusu ucun coxlu miqdarda odlu silah ve barit da gonderildi Barbaro Kipre catanda Uzun Hesenin Erzurum yaxinliginda osmanlilara meglub oldugu xeberini alir 1453 cu ilde Ambrozio Kontarini de sefarete qosuldu Sefaret bundan sonra Qahire Adana Urfa marsrutu uzre hereket etdi 1474 cu ilin fevralinda Kiprden cixan sefaret ozunu muselman zevvarlar qiligina salmisdi Daha sonra Tebrize getmek ucun dagliq eraziden kecerken sefaret kurdlerin hucumuna meruz qalir Barbaro yarali olaraq xilas ola bilse de Agqoyunlu sefiri ve Barbaronun katibi oldurulmusdu Sefaret 14 aprel 1474 cu ilde Tebrize catdi O hetta Uzun Heseni Gurcustan seferinde musayiet edir lakin sahi Osmanliya qarsi muharibeye razi sala bilmir Ugurlu Mehemmedin usyanina sahidlik etmisdir O Tebriz Sultaniyye Kasan Qum Yezd Siraz Bagdad ve Persepolisde olmusdur Pasarqadi ziyaret eden ilk avropalidir 1474 cu ilde Uzun Hesen Kontarinini Venesiyaya gonderdi lakin Iosafati saxladi Venesiyaya qayidis 1478 ci ilde Uzun Hesenin olumunden sonra Venesiyaya qayitdi Ona bir ermeni beledcinin komek etdiyini yazir 1479 cu ilde Venesiyaya catdi ve tecrubesi barede hokumete meruze verdi 1482 1485 ci illerde Roviqo ve proveditoru idi 1494 cu ilde vefat etmis kilsesinde basdirilmisdir Eserleri1487 ci ilde oz xatiratini yazmisdir Bu xatirat 1543 1545 ci illerde ogullari terefinden Venesiyadan Tana ve Irana edilen seferler it Fiaggi falti da Fenezia alla Tana in Persi adi ile cap olunmusdur Iosafat Barbaro bir qayda olaraq Kontariniden daha cox melumat vermis daha arasdirmaci olmusdur Onun Qipcaq xanligi Iran ve Gurcustan haqqinda yazdiqlari evezsiz hesab olunur Hemcinin baxIosafat Barbaronun 1436 ci ilde Venesiyadan Tanaya seferi kitab ingilisce Istinadlar A new general biographical dictionary Volume 3 2022 08 20 at the Wayback Machine Hugh James Rose Henry John Rose 1857 seh 137 ISBN 978 0 333 76094 9 Black Sea 2022 03 06 at the Wayback Machine Neal Ascherson New York Hill and Wang 1996 seh 129 Die persische Karte venezianisch persische Beziehungen um 1500 Reiseberichte venezianischer Persienreisender 2022 04 28 at the Wayback Machine Otto H Storz Berlin 2009 seh 44 ISBN 978 3 643 10073 3 Mehmed the Conqueror amp His Time 2022 05 31 at the Wayback Machine Franz Babinger Trans Ralph Manheim Princeton University Press 1992 seh 306 ISBN 978 0 691 01078 6 E J Brill s first encyclopaedia of Islam 2022 04 28 at the Wayback Machine M Th Houtsma New York 1993 pg 1067 ISBN 978 90 04 09796 4 Biographie universelle ancienne et moderne J Fr Michaud Louis Gabriel Michaud Paris Michaud 1811 28 seh 32 Studi biografici e bibliografici sulla storia della geografia in Italia Roma Societa geografica italiana 1882 seh 143 Enciclopedia storico nobiliare italiana Volume 7 Vittorio Spreti Arnaldo Forni 1981 seh 276