İnternetə çıxış — fiziki şəxslərin və təşkilatların kompüter terminalları, kompüterlər və digər cihazlardan istifadə edərək internetə, e-poçt və ümumdünya hörümçək toru kimi xidmətlərə daxil olmaq üçün qoşulmaq imkanı. İnternetə çıxış müxtəlif şəbəkə texnologiyaları vasitəsilə geniş diapazonda verilənlərin ötürmə sürətində əlaqə təmin edən internet xidmət provayderləri (ISP) tərəfindən satılır. Bir çox təşkilatlar, o cümlədən artan sayda bələdiyyə qurumları, həmçinin pulsuz simsiz giriş və stasionar telefonlar təmin edir.
İnternetə çıxış imkanları bir vaxtlar məhdud idi, lakin sürətlə artmışdı. 1995-ci ildə dünya əhalisinin yalnız 0.04%-nin internetə çıxışı var idi ki, onlardan yarıdan çoxusu ABŞ-də yaşayırdı. XXI əsrin ilk onilliyində inkişaf etmiş ölkələrdə bir çox istehlakçılar daha sürətli genişzolaqlı texnologiyadan istifadə edirdilər və 2014-cü ilə qədər dünya əhalisinin 41%-i çıxış əldə etmişdi. Genişzolaqlı internet demək olar ki, bütün dünyada mövcud idi və qlobal orta əlaqə sürəti saniyədə bir meqabiti keçmişdi.
Tarixi
Erkən dövrlər
İnternet ABŞ hökuməti tərəfindən hökumət daxilində, həmçinin ABŞ-dəki universitetlər və tədqiqat laboratoriyalarında layihələri dəstəkləmək üçün maliyyələşdirilən əsasında inkişaf etdirilmişdir. Bu, zaman keçdikcə dünyanın əksər böyük universitetlərini və bir çox texnologiya şirkətlərinin tədqiqat qollarını əhatə etmişdi. Daha geniş auditoriya tərəfindən istifadə yalnız 1995-ci ildə kommersiya trafikinin daşınması üçün internetdən istifadəyə qoyulan məhdudiyyətlərin aradan qaldırılması ilə baş vermişdi.
1980-ci illərin əvvəlindən ortalarına qədər internetə çıxışın çoxu və loakl şəbəkələrə (LAN) birbaşa qoşulmuş və ya modemlərdən, analoq istifadə edərək dial-up bağlantılarından idi. LAN-lar adətən 10 Mbit/s sürətlə işləyirdi, modem verilənlər sürəti isə 1980-ci illərin əvvəllərində 1200 bit/s olmasına baxmayaraq, 1990-cı illərin sonunda 56 kbit/s-ə yüksəlmişdi. Başlanğıcda "dial-up" əlaqələri terminallardan və ya ilə işləyən kompüterlərdən LAN-lardakı edilirdi. Bu "dial-up" əlaqələri internet protokollarının "end-to-end" istifadəsini dəstəkləmirdi və yalnız host əlaqələri üçün terminal təmin edirdi. "" (SLIP) və daha sonra "point-to-point protocol"u (PPP) dəstəkləyən tətbiqi internet protokollarını genişləndirmişdi.
İnternetə çıxış sürətinin sürətlə artmasında mühüm amil MOSFET (MOS tranzistor) texnologiyasında irəliləyişlər olmuşdur. 1959-cu ildə və tərəfindən icad edilən MOSFET internet telekommunikasiya şəbəkələrinin tikinti blokudur. İlk olaraq 1960-cı ildə və tərəfindən nümayiş etdirilən lazer 1980-ci ildə MOS işıq dalğası sistemləri üçün qəbul edilmiş və bu, internet buraxılış zolağının eninin eksponensial artmasına səbəb olmuşdu. Davamlı MOSFET miqyası o vaxtdan bəri onlayn ötürmə qabiliyyətinin hər 18 ayda iki dəfə artmasına gətirib çıxarmışdı.
1990-cı illərdən
Əksər genişzolaqlı xidmətlər davamlı "həmişə açıq" əlaqəni təmin edir; heç bir dial-in prosesi tələb olunmur və o, telefon xətlərinin səsli istifadəsinə mane olmur. Genişzolaqlı internet xidmətlərinə təkmil çıxış təmin edir, məsələn:
- Ümumdünya hörümçək toru daha sürətli giriş
- Sənədlərin, fotoşəkillərin, videoların və digər böyük faylların daha sürətli yüklənməsi
- Telefoniya, radio, televiziya və videokonfrans
- Virtual şəxsi şəbəkələr və uzaqdan sistem idarəetməsi
- Onlayn oyunlar, xüsusən də intensiv qarşılıqlı əlaqə olan kütləvi çoxnəfərli onlayn rol oyunu
1990-cı illərdə ABŞ-də təşəbbüsü genişzolaqlı İnternetə çıxışı ictimai siyasət məsələsinə çevirmişdi. 2000-ci ildə evlərə internetin çoxu "dial-up" vasitəsilə təmin edilirdi, bir çox müəssisə və məktəblər isə genişzolaqlı bağlantılardan istifadə edirdilər. 2000-ci ildə İƏİT-in 34 ölkəsində 150 milyondan bir qədər az "dial-up" abunəsi və 20 milyondan az genişzolaqlı abunə var idi. 2005-ci ilə qədər genişzolaqlı internetdən istifadə artmış və "dial-up" istifadəçilərinin sayı azalmışdı ki, abunələrin sayı hər biri təxminən 130 milyona bərabər olmuşdu. 2010-cu ildə İƏİT ölkələrində internetə qoşulma abunələrinin 90%-dən çoxu genişzolaqlı şəbəkədən istifadə edirdi.
ADSL və ya kabel ilə xidmət göstərməyən ərazilərdə bəzi icma təşkilatları Wi-Fi şəbəkələri quraşdırır. Simsiz, peyk və mikrodalğalı internet tez-tez kənd yerlərində, inkişaf etməmiş və ya simli İnternetin asanlıqla mövcud olmadığı digər xidmət göstərilməsi çətin ərazilərdə istifadə olunur.
Sabit (stasionar) və giriş üçün tətbiq edilən daha yeni texnologiyalara WiMAX, LTE və daxildir. Təxminən 2006-cı ildən başlayaraq mobil genişzolaqlı çıxış , , və LTE kimi "3G" və "4G" texnologiyalarından istifadə edərək istehlakçılar səviyyəsində getdikcə daha çox əlçatan olur.
İstinadlar
- Robinson, Zachary A. The world transformed : 1945 to the present. Oxford University Press. 2015-06-26. 431. ISBN . OCLC 907585907.
- "Akamai Releases Second Quarter 2014 'State of the Internet' Report". Akamai. 30 September 2014. 20 October 2014 tarixində . İstifadə tarixi: 11 October 2014.
- Ben Segal. "A Short History of Internet Protocols at CERN". 1995. 2020-06-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2012-05-04.
- (RIPE)
- "Internet History in Asia". 16th APAN Meetings/Advanced Network Conference in Busan. 1 February 2006 tarixində . İstifadə tarixi: 25 December 2005.
- "Retiring the NSFNET Backbone Service: Chronicling the End of an Era" 2011-07-19 at the Wayback Machine, Susan R. Harris and Elise Gerich, ConneXions, Vol. 10, No. 4, April 1996
- Jindal, R. P. From millibits to terabits per second and beyond - over 60 years of innovation // 2009 2nd International Workshop on Electron Devices and Semiconductor Technology. 2009. 1–6. doi:10.1109/EDST.2009.5166093. ISBN . 2019-08-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-08-24.
- (#empty_citation)
- Lojek, Bo. History of Semiconductor Engineering. . 2007. 321–3. ISBN .
- "Who Invented the Transistor?". . 4 December 2013. 13 December 2013 tarixində . İstifadə tarixi: 20 July 2019.
- . YouTube. . 6 August 2010. Archived from the original on 3 July 2019. İstifadə tarixi: 21 July 2019.
- Raymer, Michael G. The Silicon Web: Physics for the Internet Age. . 2009. səh. 365. ISBN . 2023-01-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-08-24.
- "How Broadband Works" 2011-09-13 at the Wayback Machine, Chris Woodford, Explain that Stuff, 20 August 2008. Retrieved 19 January.
- Jeffrey A. Hart; Robert R. Reed; François Bar. "The building of the Internet: Implications for the future of broadband networks". Telecommunications Policy. 16 (8). November 1992: 666–689. doi:10.1016/0308-5961(92)90061-S.
- The 34 OECD countries are: Australia, Austria, Belgium, Canada, Chile, the Czech Republic, Denmark, Estonia, Finland, France, Germany, Greece, Hungary, Iceland, Ireland, Israel, Italy, Japan, Korea, Luxembourg, Mexico, the Netherlands, New Zealand, Norway, Poland, Portugal, the Slovak Republic, Slovenia, Spain, Sweden, Switzerland, Turkey, the United Kingdom and the United States. OECD members 2011-04-08 at the Wayback Machine, accessed 1 may 2012
- The Future of the Internet Economy: A Statistical Profile 2012-06-16 at the Wayback Machine, Organization for Economic Co-Operation and Development (OECD), June 2011
Xarici keçidlər
- European broadband
- Corporate vs. Community Internet 2011-05-09 at the Wayback Machine, , June 14, 2005, – on the clash between US cities' attempts to expand and corporate attempts to defend their markets
- Broadband data, from Google public data
- FCC Broadband Map
- Types of Broadband Connections 2018-03-11 at the Wayback Machine, Broadband.gov
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Internete cixis fiziki sexslerin ve teskilatlarin komputer terminallari komputerler ve diger cihazlardan istifade ederek internete e poct ve umumdunya horumcek toru kimi xidmetlere daxil olmaq ucun qosulmaq imkani Internete cixis muxtelif sebeke texnologiyalari vasitesile genis diapazonda verilenlerin oturme suretinde elaqe temin eden internet xidmet provayderleri ISP terefinden satilir Bir cox teskilatlar o cumleden artan sayda belediyye qurumlari hemcinin pulsuz simsiz giris ve stasionar telefonlar temin edir Internete cixis haqqinda afisa Internete cixis imkanlari bir vaxtlar mehdud idi lakin suretle artmisdi 1995 ci ilde dunya ehalisinin yalniz 0 04 nin internete cixisi var idi ki onlardan yaridan coxusu ABS de yasayirdi XXI esrin ilk onilliyinde inkisaf etmis olkelerde bir cox istehlakcilar daha suretli geniszolaqli texnologiyadan istifade edirdiler ve 2014 cu ile qeder dunya ehalisinin 41 i cixis elde etmisdi Geniszolaqli internet demek olar ki butun dunyada movcud idi ve qlobal orta elaqe sureti saniyede bir meqabiti kecmisdi TarixiErken dovrler Internet ABS hokumeti terefinden hokumet daxilinde hemcinin ABS deki universitetler ve tedqiqat laboratoriyalarinda layiheleri desteklemek ucun maliyyelesdirilen esasinda inkisaf etdirilmisdir Bu zaman kecdikce dunyanin ekser boyuk universitetlerini ve bir cox texnologiya sirketlerinin tedqiqat qollarini ehate etmisdi Daha genis auditoriya terefinden istifade yalniz 1995 ci ilde kommersiya trafikinin dasinmasi ucun internetden istifadeye qoyulan mehdudiyyetlerin aradan qaldirilmasi ile bas vermisdi 1980 ci illerin evvelinden ortalarina qeder internete cixisin coxu ve loakl sebekelere LAN birbasa qosulmus ve ya modemlerden analoq istifade ederek dial up baglantilarindan idi LAN lar adeten 10 Mbit s suretle isleyirdi modem verilenler sureti ise 1980 ci illerin evvellerinde 1200 bit s olmasina baxmayaraq 1990 ci illerin sonunda 56 kbit s e yukselmisdi Baslangicda dial up elaqeleri terminallardan ve ya ile isleyen komputerlerden LAN lardaki edilirdi Bu dial up elaqeleri internet protokollarinin end to end istifadesini desteklemirdi ve yalniz host elaqeleri ucun terminal temin edirdi SLIP ve daha sonra point to point protocol u PPP destekleyen tetbiqi internet protokollarini genislendirmisdi Internete cixis suretinin suretle artmasinda muhum amil MOSFET MOS tranzistor texnologiyasinda irelileyisler olmusdur 1959 cu ilde ve terefinden icad edilen MOSFET internet telekommunikasiya sebekelerinin tikinti blokudur Ilk olaraq 1960 ci ilde ve terefinden numayis etdirilen lazer 1980 ci ilde MOS isiq dalgasi sistemleri ucun qebul edilmis ve bu internet buraxilis zolaginin eninin eksponensial artmasina sebeb olmusdu Davamli MOSFET miqyasi o vaxtdan beri onlayn oturme qabiliyyetinin her 18 ayda iki defe artmasina getirib cixarmisdi 1990 ci illerden Dial up modem noises source source track track track track track Internete cixis elde etmek meqsedile lokal ISP ile elaqe quran zaman dial up modeminden cixan tipik sesler Bu faylin oxunmasinda problem var Bax media komek Ekser geniszolaqli xidmetler davamli hemise aciq elaqeni temin edir hec bir dial in prosesi teleb olunmur ve o telefon xetlerinin sesli istifadesine mane olmur Geniszolaqli internet xidmetlerine tekmil cixis temin edir meselen Umumdunya horumcek toru daha suretli giris Senedlerin fotosekillerin videolarin ve diger boyuk fayllarin daha suretli yuklenmesi Telefoniya radio televiziya ve videokonfrans Virtual sexsi sebekeler ve uzaqdan sistem idareetmesi Onlayn oyunlar xususen de intensiv qarsiliqli elaqe olan kutlevi coxneferli onlayn rol oyunu 1990 ci illerde ABS de tesebbusu geniszolaqli Internete cixisi ictimai siyaset meselesine cevirmisdi 2000 ci ilde evlere internetin coxu dial up vasitesile temin edilirdi bir cox muessise ve mektebler ise geniszolaqli baglantilardan istifade edirdiler 2000 ci ilde IEIT in 34 olkesinde 150 milyondan bir qeder az dial up abunesi ve 20 milyondan az geniszolaqli abune var idi 2005 ci ile qeder geniszolaqli internetden istifade artmis ve dial up istifadecilerinin sayi azalmisdi ki abunelerin sayi her biri texminen 130 milyona beraber olmusdu 2010 cu ilde IEIT olkelerinde internete qosulma abunelerinin 90 den coxu geniszolaqli sebekeden istifade edirdi ADSL ve ya kabel ile xidmet gostermeyen erazilerde bezi icma teskilatlari Wi Fi sebekeleri qurasdirir Simsiz peyk ve mikrodalgali internet tez tez kend yerlerinde inkisaf etmemis ve ya simli Internetin asanliqla movcud olmadigi diger xidmet gosterilmesi cetin erazilerde istifade olunur Sabit stasionar ve giris ucun tetbiq edilen daha yeni texnologiyalara WiMAX LTE ve daxildir Texminen 2006 ci ilden baslayaraq mobil geniszolaqli cixis ve LTE kimi 3G ve 4G texnologiyalarindan istifade ederek istehlakcilar seviyyesinde getdikce daha cox elcatan olur IstinadlarRobinson Zachary A The world transformed 1945 to the present Oxford University Press 2015 06 26 431 ISBN 9780199371020 OCLC 907585907 Akamai Releases Second Quarter 2014 State of the Internet Report Akamai 30 September 2014 20 October 2014 tarixinde Istifade tarixi 11 October 2014 Ben Segal A Short History of Internet Protocols at CERN 1995 2020 06 19 tarixinde Istifade tarixi 2012 05 04 RIPE Internet History in Asia 16th APAN Meetings Advanced Network Conference in Busan 1 February 2006 tarixinde Istifade tarixi 25 December 2005 Retiring the NSFNET Backbone Service Chronicling the End of an Era 2011 07 19 at the Wayback Machine Susan R Harris and Elise Gerich ConneXions Vol 10 No 4 April 1996 Jindal R P From millibits to terabits per second and beyond over 60 years of innovation 2009 2nd International Workshop on Electron Devices and Semiconductor Technology 2009 1 6 doi 10 1109 EDST 2009 5166093 ISBN 978 1 4244 3831 0 2019 08 23 tarixinde Istifade tarixi 2019 08 24 empty citation Lojek Bo History of Semiconductor Engineering 2007 321 3 ISBN 9783540342588 Who Invented the Transistor 4 December 2013 13 December 2013 tarixinde Istifade tarixi 20 July 2019 YouTube 6 August 2010 Archived from the original on 3 July 2019 Istifade tarixi 21 July 2019 Raymer Michael G The Silicon Web Physics for the Internet Age 2009 seh 365 ISBN 9781439803127 2023 01 17 tarixinde Istifade tarixi 2019 08 24 How Broadband Works 2011 09 13 at the Wayback Machine Chris Woodford Explain that Stuff 20 August 2008 Retrieved 19 January Jeffrey A Hart Robert R Reed Francois Bar The building of the Internet Implications for the future of broadband networks Telecommunications Policy 16 8 November 1992 666 689 doi 10 1016 0308 5961 92 90061 S The 34 OECD countries are Australia Austria Belgium Canada Chile the Czech Republic Denmark Estonia Finland France Germany Greece Hungary Iceland Ireland Israel Italy Japan Korea Luxembourg Mexico the Netherlands New Zealand Norway Poland Portugal the Slovak Republic Slovenia Spain Sweden Switzerland Turkey the United Kingdom and the United States OECD members 2011 04 08 at the Wayback Machine accessed 1 may 2012 The Future of the Internet Economy A Statistical Profile 2012 06 16 at the Wayback Machine Organization for Economic Co Operation and Development OECD June 2011Xarici kecidlerEuropean broadband Corporate vs Community Internet 2011 05 09 at the Wayback Machine June 14 2005 on the clash between US cities attempts to expand and corporate attempts to defend their markets Broadband data from Google public data FCC Broadband Map Types of Broadband Connections 2018 03 11 at the Wayback Machine Broadband gov