Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ürək çatışmazlığı (lat. insufficientia cordis) — ürək əzələsinin yığılma qabiliyyətinin zəifləməsi nəticəsində meydana çıxan təcili tibbi yardım olmadan klinik ölümlə nəticələnə bilən funksional pozğunluq. Bu hal kəskin və xroniki gedişli olmaqla, meydana çıxma səbəblərinə görə iki yerə bölünür: anadangəlmə ürək çatışmazlığı və qazanılmış ürək çatışmazlığı.
| Ürək çatışmazlığı | |
|---|---|
 | |
| XBT-10 | I50 |
| XBT-9 | 428.0 |
| DiseasesDB | 16209 |
| MedlinePlus | 000158 |
| MeSH | D006333 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Əmələgəlmə səbəbləri
Anadangəlmə ürək qüsurları
Anadangəlmə ürək çatışmazlığı anadangəlmə ürək qüsurlarının nəticəsində meydana çıxır. Belə ki anadangəlmə qüsur dedikdə embrionun orqanların inkişaf mərhələsində hər hansı bir aqressor faktorun (bu dövürdə hamilə qadının keçirmiş olduğu infeksiyalar ya məruz qaldığı zərərli təsirlər (90%), eyni zamanda irsi meyillilik (10%), bununda 5%-ni qohum nikahlar təşkil edir) təsirindən bu və ya digər ürək strukturunda: əzələsində və arakəsmələrdə, qapaqçıqlarda, aid damarlarda baş vermiş qüsurlar nəzərdə tutulur. Bu qüsurlu strukturlar isə öz növbələrində funksiyalarının öhdəsindən gələ bilmədiklərindən ürək çatışmazlığını meydana çıxarmış olurlar.
- Fallo tetradası
- Açıq arterial axacaq
- Qulaqcıqlararası çəpərin qüsuru
- Mədəciklərarası çəpərin qüsuru
- Ebşteyn anomaliyası
Qazanılmış ürək qüsurları
Qazanılmış ürək çatışmazlığı dedikdə isə sonradan bu və ya digər xəstəliklər (infarkt, tac damar çatışmazlığı, bakterial və virus mənşəyli endokarditlər, travmalar və s.) nəticəsində ürək strukturunda: əzələsində, qapaqçıqlarda, aid damarlarda baş vermiş qüsurlar ya zədələnmələr nəzərdə tutulur.
Ürək çatışmazlığı arterial hypertoniyalar, ürək qüsurları, miokarditlər, tac damarların çatışmazlığı: koronarsklerozlar, koronarspazmalar, tac damarların tromb kütlələri ilə tıxanması və nahiyə qan təchizatının pozulması — miokard infraktı nəticəsində ürəyin daha doğrusu ürək əzələsinin gücə düşməsi və əldən düşməsi nəticəsində meydana çıxır. Bu zaman qan dövranı durğunluğu ürək əzələsini normal təchiz edə bilmir. Əsas nasos funksiyasına malik sol mədəcik çatışmazlığı öz növbəsində kiçik qan dövranında durğunluğa səbəb olur ki, bu da təngnəfəslik, sianozlarla-göyərmələrlə, köpüklü qanhayxırmalarla, ağciyər ödemi, qaraciyərin böyüməsi ilə müşahidə olunur. Nəticə etibarilə orqan və toxumaların hipoksiyası və digər metobolizm pozğunluqları meydana çıxmış olur.
Əsas əlamətlər
- Yorğunluq, təngnəfəslik
- Köpüklü öskürək, qanhayxırma
- Akrosianozlar — barmaqların uclarının və dodaqların göyərməsi
- Ağciyər ödemi
- Aşağı ətrafların ödemi-şişməsi
- Perikard və plevra boşluqlarına mayenin toplanması
- Assit — qarın boşluğuna mayenin toplanması
- Qaraciyərin böyüməsi
Gedişatı
Ürək çatışmazlığı iki cür gedişata malikdir: kəskin və xroniki.
- Kəskin ürək çatışmazlığı bir saatdan bir günə qədər inkişaf edir. Buna səbəb isə ürək ritm pozğunluğu: taxikardiya ya da bradikardiyala, travma nəticəsində meydana çıxan urək tamponadası, qəfləti ürək qapaqçıqlarının vətər elementlərindən birinin qırılmas, infeksion miokardit, ağciyər emboliyası, miokard infarktıdır. Kəskin gedişatda meydana çıxan bu pataloji funksional pozğunluğa orqnizm hazır olmadığına görə kompensasiya mərhələsi olmadan dekompensasiya mərhələsi başlamış olur.
- Xroniki ürək çatışmazlığı isə bir aydan bir ilə qədər müddətdə inkişaf edərək və uzun sürür. Bu proses ləng və uzun sürdüyü üçün orqanizmin kompensator mexanizmləri ilə: ürək əzələsinin qalınlaşması, qan damarlarının daralması qan həcminin artması ilə xarakterizə olunur. Bu mərhələ kompensasiya olunan ürək çatışmazlığı adlanır. Sonradan orqanizmin rezerv qabiliyyəti tükəndikdən sonra dekompensasiya: ödem, dispnoe — təngnəfəslik mərhələsinə qədəm qoyur. Təginəfəslik əlaməti sakit vəziyyətdə və ya cüzi yükləmə zamanı özünü qabarıq şəkildə göstərir.
Təsnifatı
| NYHA — təsnifatı | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
Müalicə
| Dərman preparatları | NYHA I | NYHA II | NYHA III | NYHA IV | |
|---|---|---|---|---|---|
| göstəriş | göstəriş | göstəriş | göstəriş | ||
| ACE-inhibitorla əks göstəriş | ACE-inhibitorla əks göstəriş | ACE-inhibitorla əks göstəriş | ACE-inhibitorla əks göstəriş | ||
| Miokard infarktından sonra Arterial hypertoniyalarda | göstərişa | göstərişa | göstərişa | ||
| – | maye durğunluğu zamanı | göstəriş | göstəriş | ||
| Arterial hypertoniyalarda | maye durğunluğu zamanı | göstəriş | göstəriş | ||
| Miokard infarktından sonra | göstəriş | göstəriş | göstəriş | ||
| Ürək qlikozidləri | Qulaqcıqların səyrici aritmiyası | Qulaqcıqların səyrici aritmiyası | göstərişb | göstərişb | |
| asabit xəstələr bplazmada izini təyit etməklə | |||||
Operativ müdaxilələr
- Ürəyin nasos funksiyasının kəskin azalması və ürəyin ötürücü sisteminin pozulması belə ki, His dəstəsinin sol ayaqcığının blokadası zamanı biventrikulyar ürək elektrostimulyatorunun implantasiyası;
- Spontan və qəflətən baş verən mədəcik taxikardiyalarında Ürəkdaxili kardioversion-defibrilyatorun (ICD) implantasiyası;
- Ürək qapaqlarının çatışmazlığında qapaq konstruksiyaları ya süni qapaqla əvəzlənməsi əməliyyatları;
- Qlobal çatışmazlıqda "süni ürək", yaxud sol mədəcik yardımçı sisteminə (LVAD) ya da süni qan dövranı aparatına qoşulma. Bu müdaxilə ürək köçürməsinə qədər (ing. “bridge to transplant”) yada miokarditlərdə ürək əzələsinin öz qüvvəsini bərpa edənə qədər (ing. “bridge to recovery”) müvəqqəti körpü funksiyası daşıyır.
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Herzschwäche". 2016-03-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-09-25.
- "openthesaurus.de — insufficientia cordis". 2016-03-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-09-25.
- [. 2014-11-14 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-09-25. Müdigkeit (alm.)]
- [. 2015-02-15 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-09-25. Kurzatmigkeit (alm.)]
- [. 2014-05-25 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-09-25. Husten (alm.)]
- "Lungenödem (alm.)". 2021-10-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-09-25.
- [. 2015-02-14 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-09-25. Geschwollene Knöchel (alm.)]
- "Pleuraerguss: Ursachen (alm.)". 2021-10-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-09-25.
- "Herzbeutelerguss (alm.)". 2021-09-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-09-25.
- U. C. Hoppe, M. Böhm, R. Dietz, P. Hanrath, H. K. Kroemer, A. Osterspey, A. A. Schmaltz, E. Erdmann: Leitlinien zur Therapie der chronischen Herzinsuffizienz. In: Z Kardiol. 94, (2005), S. 488–509. PDF [ölü keçid]
Xarici keçidlər
- Leitlinien zur Therapie der chronischen Herzinsuffizienz (PDF) (Deutsche Gesellschaft für Kardiologie, 2005; 366 kB)
- 1994 Revisions to Classification of Functional Capacity and Objective Assessment of Patients With Diseases of the Heart (American Heart Association, 1994)
- Leitlinien zur Therapie der chronischen Herzinsuffizienz (PDF) (Deutsche Gesellschaft für Kardiologie, 2005; 366 kB)
- 1994 Revisions to Classification of Functional Capacity and Objective Assessment of Patients With Diseases of the Heart (American Heart Association, 1994)
- Herzfehler (alm.)
- Herzinsuffizienz (Herzschwäche, Herzmuskelschwäche): Weitere Informationen (alm.)
- Herzschwäche (alm.)
- Herzschwäche (Herzmuskelschwäche, Herzinsuffizienz) (alm.)
- http://www.apotheken-umschau.de/Herzschwaeche/Herzschwaeche-Herzinsuffizienz-Symptome-11868_3.html 2016-02-03 at the Wayback Machine
- http://www.heartfailurematters.org/DE/Herzinsuffizienzverstehen/Seiten/Symptomsofheartfailure.aspx 2014-09-30 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Urek catismazligi lat insufficientia cordis urek ezelesinin yigilma qabiliyyetinin zeiflemesi neticesinde meydana cixan tecili tibbi yardim olmadan klinik olumle neticelene bilen funksional pozgunluq Bu hal keskin ve xroniki gedisli olmaqla meydana cixma sebeblerine gore iki yere bolunur anadangelme urek catismazligi ve qazanilmis urek catismazligi Urek catismazligiXBT 10 I50XBT 9 428 0DiseasesDB 16209MedlinePlus 000158MeSH D006333 Vikianbarda elaqeli mediafayllarEmelegelme sebebleriAnadangelme urek qusurlari Anadangelme urek catismazligi anadangelme urek qusurlarinin neticesinde meydana cixir Bele ki anadangelme qusur dedikde embrionun orqanlarin inkisaf merhelesinde her hansi bir aqressor faktorun bu dovurde hamile qadinin kecirmis oldugu infeksiyalar ya meruz qaldigi zererli tesirler 90 eyni zamanda irsi meyillilik 10 bununda 5 ni qohum nikahlar teskil edir tesirinden bu ve ya diger urek strukturunda ezelesinde ve arakesmelerde qapaqciqlarda aid damarlarda bas vermis qusurlar nezerde tutulur Bu qusurlu strukturlar ise oz novbelerinde funksiyalarinin ohdesinden gele bilmediklerinden urek catismazligini meydana cixarmis olurlar Fallo tetradasi Aciq arterial axacaq Qulaqciqlararasi ceperin qusuru Medeciklerarasi ceperin qusuru Ebsteyn anomaliyasiQazanilmis urek qusurlari Qazanilmis urek catismazligi dedikde ise sonradan bu ve ya diger xestelikler infarkt tac damar catismazligi bakterial ve virus menseyli endokarditler travmalar ve s neticesinde urek strukturunda ezelesinde qapaqciqlarda aid damarlarda bas vermis qusurlar ya zedelenmeler nezerde tutulur Perikardit Taxikardiya Arterial hipertenziya Kardiogen sok Urek catismazligi arterial hypertoniyalar urek qusurlari miokarditler tac damarlarin catismazligi koronarsklerozlar koronarspazmalar tac damarlarin tromb kutleleri ile tixanmasi ve nahiye qan techizatinin pozulmasi miokard infrakti neticesinde ureyin daha dogrusu urek ezelesinin guce dusmesi ve elden dusmesi neticesinde meydana cixir Bu zaman qan dovrani durgunlugu urek ezelesini normal techiz ede bilmir Esas nasos funksiyasina malik sol medecik catismazligi oz novbesinde kicik qan dovraninda durgunluga sebeb olur ki bu da tengnefeslik sianozlarla goyermelerle kopuklu qanhayxirmalarla agciyer odemi qaraciyerin boyumesi ile musahide olunur Netice etibarile orqan ve toxumalarin hipoksiyasi ve diger metobolizm pozgunluqlari meydana cixmis olur Esas elametlerYorgunluq tengnefeslik Kopuklu oskurek qanhayxirma Akrosianozlar barmaqlarin uclarinin ve dodaqlarin goyermesi Agciyer odemi Asagi etraflarin odemi sismesi Perikard ve plevra bosluqlarina mayenin toplanmasi Assit qarin bosluguna mayenin toplanmasi Qaraciyerin boyumesiGedisatiUrek catismazligi iki cur gedisata malikdir keskin ve xroniki Keskin urek catismazligi bir saatdan bir gune qeder inkisaf edir Buna sebeb ise urek ritm pozgunlugu taxikardiya ya da bradikardiyala travma neticesinde meydana cixan urek tamponadasi qefleti urek qapaqciqlarinin veter elementlerinden birinin qirilmas infeksion miokardit agciyer emboliyasi miokard infarktidir Keskin gedisatda meydana cixan bu pataloji funksional pozgunluga orqnizm hazir olmadigina gore kompensasiya merhelesi olmadan dekompensasiya merhelesi baslamis olur Xroniki urek catismazligi ise bir aydan bir ile qeder muddetde inkisaf ederek ve uzun surur Bu proses leng ve uzun surduyu ucun orqanizmin kompensator mexanizmleri ile urek ezelesinin qalinlasmasi qan damarlarinin daralmasi qan hecminin artmasi ile xarakterize olunur Bu merhele kompensasiya olunan urek catismazligi adlanir Sonradan orqanizmin rezerv qabiliyyeti tukendikden sonra dekompensasiya odem dispnoe tengnefeslik merhelesine qedem qoyur Teginefeslik elameti sakit veziyyetde ve ya cuzi yukleme zamani ozunu qabariq sekilde gosterir TesnifatiNYHA tesnifatiNYHA I Hec bir fiziki mehdudiyyet yoxdur Adi gundelik fiziki mesqulluq tengnefeslik urekdoyunme dos inagi kimi elametlersiz otusur NYHA II Yungul fiziki mehdudiyyet Sakit veziyyetde hec bir sikayetin olmamasi Adi gundelik fiziki mesqulluq tengnefeslik urekdoyunme dos inagi kimi elametleri uze cixarmis olur NYHA III Ciddi fiziki mehdudiyyet Sakit veziyyetde hec bir sikayetin olmamasi Cuzi fiziki mesqulluq tengnefeslik urekdoyunme dos inagi kimi elametleri derhal uze cixarmis olur NYHA IV Ister cuzi fiziki mesqulluq isterse de tam sakitlik zamani tengnefeslik urekdoyunme dos inagi kimi elametler ozunu gostermekdedir Yataq xestesi MualiceUrek catismazliginin tesnifat merhelelerine uygun mualice sxemi Derman preparatlari NYHA I NYHA II NYHA III NYHA IVgosteris gosteris gosteris gosterisACE inhibitorla eks gosteris ACE inhibitorla eks gosteris ACE inhibitorla eks gosteris ACE inhibitorla eks gosterisMiokard infarktindan sonra Arterial hypertoniyalarda gosterisa gosterisa gosterisa maye durgunlugu zamani gosteris gosterisArterial hypertoniyalarda maye durgunlugu zamani gosteris gosterisMiokard infarktindan sonra gosteris gosteris gosterisUrek qlikozidleri Qulaqciqlarin seyrici aritmiyasi Qulaqciqlarin seyrici aritmiyasi gosterisb gosterisbasabit xesteler bplazmada izini teyit etmekleOperativ mudaxileler Ureyin nasos funksiyasinin keskin azalmasi ve ureyin oturucu sisteminin pozulmasi bele ki His destesinin sol ayaqciginin blokadasi zamani biventrikulyar urek elektrostimulyatorunun implantasiyasi Spontan ve qefleten bas veren medecik taxikardiyalarinda Urekdaxili kardioversion defibrilyatorun ICD implantasiyasi Urek qapaqlarinin catismazliginda qapaq konstruksiyalari ya suni qapaqla evezlenmesi emeliyyatlari Qlobal catismazliqda suni urek yaxud sol medecik yardimci sistemine LVAD ya da suni qan dovrani aparatina qosulma Bu mudaxile urek kocurmesine qeder ing bridge to transplant yada miokarditlerde urek ezelesinin oz quvvesini berpa edene qeder ing bridge to recovery muveqqeti korpu funksiyasi dasiyir Hemcinin baxSuni urek Suni qan dovrani aparati Elektrokardiostimulyator Implantat kardioverzion defibrilyator Pompe xesteliyiIstinadlar Herzschwache 2016 03 10 tarixinde Istifade tarixi 2014 09 25 openthesaurus de insufficientia cordis 2016 03 04 tarixinde Istifade tarixi 2014 09 25 2014 11 14 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2014 09 25 Mudigkeit alm 2015 02 15 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2014 09 25 Kurzatmigkeit alm 2014 05 25 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2014 09 25 Husten alm Lungenodem alm 2021 10 23 tarixinde Istifade tarixi 2014 09 25 2015 02 14 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2014 09 25 Geschwollene Knochel alm Pleuraerguss Ursachen alm 2021 10 24 tarixinde Istifade tarixi 2014 09 25 Herzbeutelerguss alm 2021 09 20 tarixinde Istifade tarixi 2014 09 25 U C Hoppe M Bohm R Dietz P Hanrath H K Kroemer A Osterspey A A Schmaltz E Erdmann Leitlinien zur Therapie der chronischen Herzinsuffizienz In Z Kardiol 94 2005 S 488 509 PDF olu kecid Xarici kecidlerLeitlinien zur Therapie der chronischen Herzinsuffizienz PDF Deutsche Gesellschaft fur Kardiologie 2005 366 kB 1994 Revisions to Classification of Functional Capacity and Objective Assessment of Patients With Diseases of the Heart American Heart Association 1994 Leitlinien zur Therapie der chronischen Herzinsuffizienz PDF Deutsche Gesellschaft fur Kardiologie 2005 366 kB 1994 Revisions to Classification of Functional Capacity and Objective Assessment of Patients With Diseases of the Heart American Heart Association 1994 Herzfehler alm Herzinsuffizienz Herzschwache Herzmuskelschwache Weitere Informationen alm Herzschwache alm Herzschwache Herzmuskelschwache Herzinsuffizienz alm http www apotheken umschau de Herzschwaeche Herzschwaeche Herzinsuffizienz Symptome 11868 3 html 2016 02 03 at the Wayback Machine http www heartfailurematters org DE Herzinsuffizienzverstehen Seiten Symptomsofheartfailure aspx 2014 09 30 at the Wayback Machine