Çarlz Dikkens (ing. Charles Dickens; 7 fevral 1812[…], Lendport[d], Hempşir qraflığı[d] – 9 iyun 1870[…], Qedshil[d], Kent qraflığı[…]) — Viktoriya dövrü ingilis ədəbiyyatının ən məşhur yazıçı və roman müəlliflərindən biri. Onun romanları və kiçik hekayələri dünya ədəbiyyatının ən məşhur nümunələrindən hesab edilir.
Çarlz Dikkens | |
---|---|
ing. Charles Dickens | |
Doğum adı | Çarlz Con Haffem Dikkens |
Təxəllüsü | Boz |
Doğum tarixi | 7 fevral 1812[…] |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | 9 iyun 1870[…](58 yaşında) |
Vəfat yeri |
|
Vəfat səbəbi | beyin qansızması[d] |
Dəfn yeri | |
Vətəndaşlığı | Birləşmiş Krallıq |
Milliyyəti | ingilis |
Fəaliyyəti | yazıçı, roman yazıçısı, jurnalist, ictimai tənqidçi, dramaturq, müəllif, uşaq ədəbiyyatı yazıçısı, redaktor[d], nasir, botanik |
Əsərlərinin dili | Britaniya ingiliscəsi |
İstiqamət | realizm |
Janrlar | roman, hekayə, povest |
Tanınmış əsərləri | |
Çarlz Dikkens Vikimənbədə | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Dünya ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsi kimi tanınan Çarlz Dikkens ingilis ədəbiyyatında tənqidi realizmin banisi olmaqla yanaşı, həm də tanınmış yumor və satira ustasıdır. Onun yaradıcılığının ilkin dövrünə aid olan "Pikkviks klubunun qeydləri" adlı əsərində patriarxal İngiltərə təsvir olunur. "Oliver Tvistin macəraları" adlı romanında yoxsulların həyatını təsvir edərək şəxsi səadət naminə öz qəhrəmanını maneələrin dəf olunmasına çağırır.
Əsərlərinin əksəriyyəti o dövrün ənənəsinə uyğun olaraq dövrü mətbuatda çap olunmuşdur. O əsərlərini hissə-hissə yazmışdır. Dikkensin əsərləri nəsrinin mükəmməlliyi və xarakterlərin bənzərsizliyi ilə bir çox görkəmli yazıçıların diqqətini cəlb etmişdir.
Həyatı
Çarlz Dikkensin uşaqlığı sakit bir dövrdə keçmişdir. Dikkens vaxtının çoxunu açıq havada mütaliə etməklə keçirmişdir. Atasının həbs olunmasından bir qədər əvvəl 12 yaşlı Çarlz gündə on saatlıq bir işə başlamışdır. Sonralar o, həyatını avtobioqrafik roman olan "Devid Koperfild"də qeyd etmişdir. 1827-ci ilin mayında Dikkens hüquq bürosunda işə başlamışdır. 1828-ci ilin noyabrınadək burada xidmət göstərmişdir. 1833-cü ildə özünün ilk hekayəsi olan "Qütb gəzintisində nahar"ı Londonda nəşr etdirmişdir. 1836-cı ildə "Boz" təxəllüslü Dikkens özünün ilk romanını — "Pikvik qəzetləri"ni nəşr etdirməyə başlamışdır. Sonralar o, "Oliver Tvist", "Nikolas Niklbay", "Devid Kopperfild" və s. əsərlərini yazmışdır.
2 aprel 1836-cı ildə evlənmişdir. On uşağı olmuşdur. 1842-ci ildə ABŞ və Kanadaya səyahət etmişdir. 1867–1868-ci illərdə yenidən Amerikaya səyahət etmiş və Emerson Fildz və başqaları ilə tanış olmuşdur. 1870-ci ildə vəfat etmişdir.
Yaradıcılığı
Onun bədii yaradıcılıq üslubu fantastika və realizmin birləşməsindən ibarətdir. Onun yaratdığı surətlər ingilis ədəbiyyatının ən yaddaqalan surətlərindəndir. Əbəs deyildir ki, bir çox yazıçılar onu "ağır artilleriya ustası" adlandırılar. Müəllifin müxtəlif əsərlərində avtobioqrafik elementlərə rast gəlinir.
Ç. Dikkens elə bir yazıçıydı ki, onun zövqü xalqın zövqüylə üst-üstə düşürdü. Ç. Dikkens xalqın istədiyini yazmırdı; o, xalqın istədiyini istəyirdi, – zövqü və istəyi xalqın zövqü və istəyiylə eyniydi deyə yazdıqları da xalqın ürəyindən xəbər verir, zövqünü oxşayırdı, ona görə də sevilirdi.
Ç. Dikkensin yaradıcılığında "İki şəhərin hekayəti" romanı xüsusi yer tutur. Üslubuna, mövzusuna və digər cəhətlərinə görə bu əsər Dikkens yaradıcılığının zirvəsi hesab edilir, başqa sözlə, "İki şəhərin hekayəti" romanı böyük ingilis yazıçısı Ç. Dikkensin şah əsəridir. Əsər 1859-cu ildə yazılıb, romanın əsas mövzusu Böyük Fransa inqilabıdır.
Əsərləri
- Oliver Tvistin macəraları
- Böyük ümidlər
- Devid Kopperfild
- İki Şəhərin hekayəti
Aforizmlər
- Nə də olsa ruhlar da dənizlər kimidir; dərinlik ancaq dərinliklərə cavab verir.
İstinadlar
- SE T. Dickens, Charles John Huffam (ing.). // Encyclopædia Britannica: a dictionary of arts, sciences, literature and general information / H. Chisholm 11 New York, Cambridge, England: University Press, 1911. Vol. 8.
- Сильман Т. И., Сильман Т. И. Диккенс // Краткая литературная энциклопедия (rus.). Москва: Советская энциклопедия, 1962. Т. 2.
- Dickens, Charles. // Encyclopædia Britannica: dictionary of arts, sciences, and general literature 9 1875. C. 7.
- Dickens, Charles. // The American Cyclopædia 1879.
- Oxford Dictionary of National Biography (ing.). / C. Matthew Oxford: OUP, 2004.
- Mədəniyyət tarixi və nəzəriyyəsi. Ali məktəblər üçün dərslik M. J. Manafova, N. T. Əfəndiyeva və S. A. Şahhüseynovanın ümumi redaktəsi ilə. Bakı: Sabah nəşriyyatı (2008), 2010, 876 səh. [ölü keçid]
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Carlz Dikkens ing Charles Dickens 7 fevral 1812 Lendport d Hempsir qrafligi d 9 iyun 1870 Qedshil d Kent qrafligi Viktoriya dovru ingilis edebiyyatinin en meshur yazici ve roman muelliflerinden biri Onun romanlari ve kicik hekayeleri dunya edebiyyatinin en meshur numunelerinden hesab edilir Carlz Dikkensing Charles DickensDogum adi Carlz Con Haffem DikkensTexellusu BozDogum tarixi 7 fevral 1812 1812 02 07 Dogum yeri Lendport d Portsmut borosu d Hempsir qrafligi d Birlesmis KralliqVefat tarixi 9 iyun 1870 1870 06 09 58 yasinda Vefat yeri Qedshil d Hayem d Qreyvsem borosu d Kent d Kent qrafligi Ingiltere Boyuk Britaniya ve Irlandiya Birlesmis Kralligi Vefat sebebi beyin qansizmasi d Defn yeri Vestminster abbatligiVetendasligi Birlesmis KralliqMilliyyeti ingilisFealiyyeti yazici roman yazicisi jurnalist ictimai tenqidci dramaturq muellif usaq edebiyyati yazicisi redaktor d nasir botanikEserlerinin dili Britaniya ingiliscesiIstiqamet realizmJanrlar roman hekaye povestTaninmis eserleri Oliver Tvistin maceralari Nesrle yazilmis Milad negmesi Devid Kopperfild roman Iki seherin hekayesi Boyuk umidlerCarlz Dikkens Vikimenbede Vikianbarda elaqeli mediafayllar Dunya edebiyyatinin gorkemli numayendesi kimi taninan Carlz Dikkens ingilis edebiyyatinda tenqidi realizmin banisi olmaqla yanasi hem de taninmis yumor ve satira ustasidir Onun yaradiciliginin ilkin dovrune aid olan Pikkviks klubunun qeydleri adli eserinde patriarxal Ingiltere tesvir olunur Oliver Tvistin maceralari adli romaninda yoxsullarin heyatini tesvir ederek sexsi seadet namine oz qehremanini maneelerin def olunmasina cagirir Eserlerinin ekseriyyeti o dovrun enenesine uygun olaraq dovru metbuatda cap olunmusdur O eserlerini hisse hisse yazmisdir Dikkensin eserleri nesrinin mukemmelliyi ve xarakterlerin benzersizliyi ile bir cox gorkemli yazicilarin diqqetini celb etmisdir Heyati18 yasli Carlz Carlz Dikkensin usaqligi sakit bir dovrde kecmisdir Dikkens vaxtinin coxunu aciq havada mutalie etmekle kecirmisdir Atasinin hebs olunmasindan bir qeder evvel 12 yasli Carlz gunde on saatliq bir ise baslamisdir Sonralar o heyatini avtobioqrafik roman olan Devid Koperfild de qeyd etmisdir 1827 ci ilin mayinda Dikkens huquq burosunda ise baslamisdir 1828 ci ilin noyabrinadek burada xidmet gostermisdir 1833 cu ilde ozunun ilk hekayesi olan Qutb gezintisinde nahar i Londonda nesr etdirmisdir 1836 ci ilde Boz texelluslu Dikkens ozunun ilk romanini Pikvik qezetleri ni nesr etdirmeye baslamisdir Sonralar o Oliver Tvist Nikolas Niklbay Devid Kopperfild ve s eserlerini yazmisdir Carlz Dikkens 2 aprel 1836 ci ilde evlenmisdir On usagi olmusdur 1842 ci ilde ABS ve Kanadaya seyahet etmisdir 1867 1868 ci illerde yeniden Amerikaya seyahet etmis ve Emerson Fildz ve basqalari ile tanis olmusdur 1870 ci ilde vefat etmisdir YaradiciligiOnun bedii yaradiciliq uslubu fantastika ve realizmin birlesmesinden ibaretdir Onun yaratdigi suretler ingilis edebiyyatinin en yaddaqalan suretlerindendir Ebes deyildir ki bir cox yazicilar onu agir artilleriya ustasi adlandirilar Muellifin muxtelif eserlerinde avtobioqrafik elementlere rast gelinir C Dikkens ele bir yaziciydi ki onun zovqu xalqin zovquyle ust uste dusurdu C Dikkens xalqin istediyini yazmirdi o xalqin istediyini isteyirdi zovqu ve isteyi xalqin zovqu ve isteyiyle eyniydi deye yazdiqlari da xalqin ureyinden xeber verir zovqunu oxsayirdi ona gore de sevilirdi C Dikkensin yaradiciliginda Iki seherin hekayeti romani xususi yer tutur Uslubuna movzusuna ve diger cehetlerine gore bu eser Dikkens yaradiciliginin zirvesi hesab edilir basqa sozle Iki seherin hekayeti romani boyuk ingilis yazicisi C Dikkensin sah eseridir Eser 1859 cu ilde yazilib romanin esas movzusu Boyuk Fransa inqilabidir EserleriOliver Tvistin maceralari Boyuk umidler Devid Kopperfild Iki Seherin hekayetiAforizmlerNe de olsa ruhlar da denizler kimidir derinlik ancaq derinliklere cavab verir IstinadlarSE T Dickens Charles John Huffam ing Encyclopaedia Britannica a dictionary of arts sciences literature and general information H Chisholm 11 New York Cambridge England University Press 1911 Vol 8 Silman T I Silman T I Dikkens Kratkaya literaturnaya enciklopediya rus Moskva Sovetskaya enciklopediya 1962 T 2 Dickens Charles Encyclopaedia Britannica dictionary of arts sciences and general literature9 1875 C 7 Dickens Charles The American Cyclopaedia1879 Oxford Dictionary of National Biography ing C Matthew Oxford OUP 2004 Medeniyyet tarixi ve nezeriyyesi Ali mektebler ucun derslik M J Manafova N T Efendiyeva ve S A Sahhuseynovanin umumi redaktesi ile Baki Sabah nesriyyati 2008 2010 876 seh olu kecid Vikisitatda Carlz Dikkens ile elaqedar sitatlar var