Bess ( *Bayaçā, taxt adı - Artakserks) — Əhəmənilər İmperiyasının son çarı, eramızdan əvvəl 330-329-cu illərdə hökmranlıq etmişdi.
Bess | |
---|---|
q.yun. Βήσσος lat. Bessus | |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | e. ə. IV əsr |
Vəfat tarixi | e.ə. 329 |
Vəfat yeri | |
Vəfat səbəbi | baş kəsmə |
Fəaliyyəti | siyasətçi |
Ailəsi | Əhəmənilər sülaləsi |
Dini | Zərdüştçülük |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Bess Əhəməni kral ailəsinə mənsub olmuşdur. III Dara Bessi Baktriya İmperiyasının ən zəngin əyalətlərindən birinə satrap təyin etdi. E.ə. 333-cü ildə İss döyüşündəki məğlubiyyətdən sonra III Dara Makedoniyalı İskəndərin işğalını dəf etmək üçün Bessdən kömək istəməyə məcbur oldu. E.ə. 331-ci ildə Qaqamela döyüşündə o, baktriyalılardan, soqdlulardan və hindlilərdən ibarət dəstələrə başçılıq edirdi. Sarsıdıcı məğlubiyyətdən sonra Bess, bir sıra fars hərbi rəhbərlərinin fikrincə, Makedoniyalı İskəndərin qoşunlarına müqavimət göstərə bilməyən III Dara qarşı sui-qəsd təşkil etdi.
III Daranın devrilməsindən sonra Bess Əhəmənilər imperiyasının yeni padşahı oldu və Artakserks adını aldı. Lakin o, həm də makedoniyalılara qarşı lazımi müdafiə təşkil edə bilmədi. O, taxt-taca çıxdıqdan az sonra yaxın hərbi rəhbərlərinin və tabe xalqlarının etibarını itirdi. Yeni bir sui-qəsd nəticəsində Bess əsir götürüldü və İsgəndərə təhvil verildi, o, III Daranın qatilinin ağrılı şəkildə öldürülməsini əmr etdi. Makedoniyalı İskəndər özünü III Daranın varisi kimi təqdim etdi və Bessin edam edilməsi ilə onun qətlinin qisasını almış kimi oldu.
Daranın öldürülməsi və Bessin edam edilməsi Firdovsinin “ Şahnamə” adlı dastanında da öz əksini tapmışdır.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bess Bayaca taxt adi Artakserks Ehemeniler Imperiyasinin son cari eramizdan evvel 330 329 cu illerde hokmranliq etmisdi Bessq yun Bhssos lat BessusSexsi melumatlarDogum tarixi e e IV esrVefat tarixi e e 329Vefat yeri Ekbatan Hemedan Hemedan sehristani Hemedan ostani IranVefat sebebi bas kesmeFealiyyeti siyasetciAilesi Ehemeniler sulalesiDini Zerdustculuk Vikianbarda elaqeli mediafayllar Bess Ehemeni kral ailesine mensub olmusdur III Dara Bessi Baktriya Imperiyasinin en zengin eyaletlerinden birine satrap teyin etdi E e 333 cu ilde Iss doyusundeki meglubiyyetden sonra III Dara Makedoniyali Iskenderin isgalini def etmek ucun Bessden komek istemeye mecbur oldu E e 331 ci ilde Qaqamela doyusunde o baktriyalilardan soqdlulardan ve hindlilerden ibaret destelere basciliq edirdi Sarsidici meglubiyyetden sonra Bess bir sira fars herbi rehberlerinin fikrince Makedoniyali Iskenderin qosunlarina muqavimet gostere bilmeyen III Dara qarsi sui qesd teskil etdi III Daranin devrilmesinden sonra Bess Ehemeniler imperiyasinin yeni padsahi oldu ve Artakserks adini aldi Lakin o hem de makedoniyalilara qarsi lazimi mudafie teskil ede bilmedi O taxt taca cixdiqdan az sonra yaxin herbi rehberlerinin ve tabe xalqlarinin etibarini itirdi Yeni bir sui qesd neticesinde Bess esir goturuldu ve Isgendere tehvil verildi o III Daranin qatilinin agrili sekilde oldurulmesini emr etdi Makedoniyali Iskender ozunu III Daranin varisi kimi teqdim etdi ve Bessin edam edilmesi ile onun qetlinin qisasini almis kimi oldu Daranin oldurulmesi ve Bessin edam edilmesi Firdovsinin Sahname adli dastaninda da oz eksini tapmisdir