Basdırma — ətin müxtəlif ədviyyat və duzla qurudulması ilə hazırlanan yemək. Basdırma qədim türk yeməyidir. Basdırmanın ilk hazırlanışının Orta Asiya hunlarına məxsus olduğu bilinir.
Basdırma | |
---|---|
Aid olduğu milli mətbəxlər | |
Türk mətbəxi | |
Mənşəyi | |
Digər mətbəxlərdə | |
Digər mətbəxlərdə |
Tarixi və etimologiyası
Basdırma türk dilində güclü basaraq sıxma deməkdir.Orta Asiyada yaşayan türklər atın ətini ayaqlarıyla sıxaraq basdırma hazırlayırdılar. Bu basdırmanın ilk hazırlanışı hesab olunur. Basdırma ən çox Türkiyənin Kayseri şəhərində hazırlanılır.
Qurudulmuş ətin texnologiyasının, ətin Ermənistandan Çinə və Hindistana ixracı üçün inkişaf edildiyinə inanılır.Bizans dövründə basdırma apokt adlanırdı.Apokt sözünün mənası duzlu ət deməkdir. Levantda ermənilər ən bacarıqlı basdırma düzəldiciləri kimi tanınır.
Hazırlanışı və istifadəsi
Basdırma ilk öncə duzlanır. Daha sonra suyla yuyularaq 15 gün ərzində qurumağa qoyulur. Daha sonra qan və duz ətdən çıxarılır və ona müxtəlif baharatlar vurulur. Hazırlanışında əsasən dəvə, , keçi və camış ətindən istifadə edilir. Ermənilər əsasən Suriya və Livana çox miqdarda basdırma göndərmişdilər. Bu əsasən bişməmiş nazik dilimlər halında olurdu.
Basdırma bir qəlyanaltı olaraq Türkiyədə 22 növdə mövcüddur. Ən məşhuru Kayseri basdırmasıdır. Daha az rast gəlinən Balkan basdırması sadəcə duzlanır və qurudulur.
Yunanıstanda Kayseri basdırması Kapadokiya yunanları tərəfindən tanıdıldı. Yunanlar basdırmanı sosiska kimi bişirirlər.
İraqda basdırma səhər yeməyi üçün istifadə olunur, qızardılmış yumurta ilə bişirilir. Adətən qəssablar tərəfindən hazırlanır.
İstinadlar
- Ramesh C. Ray, Montet Didie. Microorganisms and Fermentation of Traditional Foods. CRC Press. August 21, 2014. səh. 264. ISBN .[ölü keçid]
- Georg Weber, Alfred Baldamus (1923): Lehr- und Handbuch der Weltgeschichte, II. cild. (Almanca).
- David Underwood, Irina Petrosian: Armenian food. Fact, fiction & folklore 2017-02-22 at the Wayback Machine. Second edition. Yerkir, Bloomington/IN 2006, p. 112-114f. ISBN . Access date 25 May 2016.
- Andrew Dalby, Tastes of Byzantium. The Cuisine of a Legendary Empire. Tauris, London and New York 2010, p. 63, 71.
- Bruce Kraig: Turkish American food 2017-02-22 at the Wayback Machine. In: Andrew F. Smith (ed.): The Oxford encyclopedia of food and drink in America. Second edition. Oxford University Press, Oxford 2013, p. 502. Access date 25 May 2016. “When the Ottomans settled in Istanbul they also adopted a number of Byzantine dishes, one of which was a form of cured beef called paston and which the Turks called pastirma […] It became and remains a specialty of Kayseri in Cappadocia in west central Turkey.”
- Maria Kaneva-Johnson: The Melting Pot. Balkan Food and Cookery. Prospect Books, 1995. ISBN . p. 62
- Sami Zubaida, Richard Tapper, Claudia Roden: A Taste of Thyme. Culinary cultures of the Middle East. Tauris, London and New York 1994, p. 35 & 39.
- Wright, Clifford A. Best Stews in the World: 300 Satisfying One-Dish Dinners, from Chilis and Gumbos to Curries and Cassoulet. Harvard Common Press. 2012-01-17. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Basdirma etin muxtelif edviyyat ve duzla qurudulmasi ile hazirlanan yemek Basdirma qedim turk yemeyidir Basdirmanin ilk hazirlanisinin Orta Asiya hunlarina mexsus oldugu bilinir BasdirmaAid oldugu milli metbexlerTurk metbexiMenseyi TurkiyeDiger metbexlerdeDiger metbexlerdeTarixi ve etimologiyasiBasdirma turk dilinde guclu basaraq sixma demekdir Orta Asiyada yasayan turkler atin etini ayaqlariyla sixaraq basdirma hazirlayirdilar Bu basdirmanin ilk hazirlanisi hesab olunur Basdirma en cox Turkiyenin Kayseri seherinde hazirlanilir Qurudulmus etin texnologiyasinin etin Ermenistandan Cine ve Hindistana ixraci ucun inkisaf edildiyine inanilir Bizans dovrunde basdirma apokt adlanirdi Apokt sozunun menasi duzlu et demekdir Levantda ermeniler en bacariqli basdirma duzeldicileri kimi taninir Hazirlanisi ve istifadesiBasdirma uc yumurta ile birlikte Basdirma ilk once duzlanir Daha sonra suyla yuyularaq 15 gun erzinde qurumaga qoyulur Daha sonra qan ve duz etden cixarilir ve ona muxtelif baharatlar vurulur Hazirlanisinda esasen deve keci ve camis etinden istifade edilir Ermeniler esasen Suriya ve Livana cox miqdarda basdirma gondermisdiler Bu esasen bismemis nazik dilimler halinda olurdu Basdirma bir qelyanalti olaraq Turkiyede 22 novde movcuddur En meshuru Kayseri basdirmasidir Daha az rast gelinen Balkan basdirmasi sadece duzlanir ve qurudulur Yunanistanda Kayseri basdirmasi Kapadokiya yunanlari terefinden tanidildi Yunanlar basdirmani sosiska kimi bisirirler Iraqda basdirma seher yemeyi ucun istifade olunur qizardilmis yumurta ile bisirilir Adeten qessablar terefinden hazirlanir IstinadlarRamesh C Ray Montet Didie Microorganisms and Fermentation of Traditional Foods CRC Press August 21 2014 seh 264 ISBN 9781482223088 olu kecid Georg Weber Alfred Baldamus 1923 Lehr und Handbuch der Weltgeschichte II cild Almanca David Underwood Irina Petrosian Armenian food Fact fiction amp folklore 2017 02 22 at the Wayback Machine Second edition Yerkir Bloomington IN 2006 p 112 114f ISBN 9781411698659 Access date 25 May 2016 Andrew Dalby Tastes of Byzantium The Cuisine of a Legendary Empire Tauris London and New York 2010 p 63 71 Bruce Kraig Turkish American food 2017 02 22 at the Wayback Machine In Andrew F Smith ed The Oxford encyclopedia of food and drink in America Second edition Oxford University Press Oxford 2013 p 502 Access date 25 May 2016 When the Ottomans settled in Istanbul they also adopted a number of Byzantine dishes one of which was a form of cured beef called paston and which the Turks called pastirma It became and remains a specialty of Kayseri in Cappadocia in west central Turkey Maria Kaneva Johnson The Melting Pot Balkan Food and Cookery Prospect Books 1995 ISBN 0 907325 57 2 p 62 Sami Zubaida Richard Tapper Claudia Roden A Taste of Thyme Culinary cultures of the Middle East Tauris London and New York 1994 p 35 amp 39 Wright Clifford A Best Stews in the World 300 Satisfying One Dish Dinners from Chilis and Gumbos to Curries and Cassoulet Harvard Common Press 2012 01 17 ISBN 978 1 55832 787 0