Mirmahmud Mirələkbər oğlu Kazımovski (27 fevral 1882, Bilgəh, Bakı qəzası – 1 dekabr 1940, Bakı) — Azərbaycan aktyoru, pedaqoq, dramaturq, bir sıra birpərdəli pyeslərin, vodevillərin və musiqili komediyaların müəllifi, rejissor, 1906-cı ildə yaradılmış Bakı Müsəlman teatrının ilk üzvlərindən biri və təşkilatçısı, Azərbaycan SSR əməkdar artisti (1938).
Mirmahmud Kazımovski | |
---|---|
Doğum tarixi | 27 fevral 1882 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 1 dekabr 1940 (58 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Milliyyəti | azərbaycanlı |
Vətəndaşlığı | Rusiya imperiyası→ AXC→ SSRİ |
Uşağı | |
Fəaliyyəti | aktyor, kinorejissor, dramaturq, pedaqoq, rejissor |
Fəaliyyət illəri | 1897–1940 |
Mükafatları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Mirmahmud Kazımovski 1882-ci ildə Bakının Bilgəh kəndində anadan olmuşdur. İlk təhsil illərini Hüseyn Ərəblinski ilə birlikdə alan Mirmahmud sonralar onunla möhkəm dost olmuşdur. Hələ məktəbdə oxuyarkən onlar dram dərnəklərində fəaliyyət göstərmiş, bir sıra epizodik rollarda çıxış etmişlər.
Sonralar Mirmahmur Kazımovski peşəkar artist kimi tanınmağa başladı. O, Qoqolun "Müfəttiş"ində Filippoviç, Nəcəf bəy Vəzirovun "Pəhləvani Zəmanə" əsərində Cahangir bəy, Şəmsəddin Saminin "Gavə" əsərində zabit və kəndli rollarında, "Müsibəti-Fəxrəddin" əsərində Əhməd rolunda, eyni zamanda bir sıra Qərbi Avropa dramaturqlarının əsərlərində uğurla çıxış etmişdir. Bu əsərlərin içərisində Uilyam Şekspirin "Otello" faciəsi xüsusi yer tuturdu.
Mirmahmur Kazımovskinin ən böyük uğurlarından biri də Azərbaycanda qadınların teatr səhnəsinə hələ qalxmadıqları bir dövrdə qadın rollarını gözəl ifa etməsi idi. O, Leylinin anası, eyni zamanda altıncı və yeddinci ərəb rollarında çıxış etmişdir.
Mirmahmud Kazımovski təkcə aktyor deyildi, o, həm də ədəbi yaradıcılıqla məşğul olurdu. Müəllimlik edir, xalqın maariflənməsi yolunda əlindən gələni əsirgəmirdi. Böyük maarifpərvər Həsən bəy Zərdabi ilə çiyin-çiyinə çalışan M. Kazımovski onun ölümündən sonra da ideyalarını təbliğ etmişdir.
Mirmahmud Kazımovskinin pedaqoji fəaliyyətinə Həsən bəy Zərdabinin böyük təsiri olmuşdur. O, bir müddət rus dili, rəsm, nəğmə, hesab dərsləri deməklə yanaşı, həm də məktəblərdə idman dərsi aparmışdır. Azərbaycanda idmana aid ilk dərsliyin müəllifi də elə Mirmahmud Kazımovski olmuşdur. Orta məktəb dərsliyi həcmində yazılmış bu kitabın 200-ə yaxın şəkli vardır. Maraqlı burasıdır ki, müəllif çapa hazırladığı dərsliyin şəkillərini də özü çəkmişdi.
Mirmahmud Kazımovski uşaqlarda Azərbaycan ədəbiyyatına böyük məhəbbət oyadırdı. O, həmişə şagirdlərinə deyərdi: "Ədəbiyyat xalqın güzgüsüdür. Əgər bir xalqın tarixi və mədəni həyatı ilə, onun arzu və istəkləri ilə, sevinc və kədəri ilə tanış olmaq istəyirsinizsə, onun ədəbiyyatına müraciət edin". O, məktəblərdə tez-tez ədəbi gecələr təşkil edər, Nizami Gəncəvinin, İmadəddin Nəsiminin, Məhəmməd Füzulinin qəzəllərini uşaqlar üçün hədsiz bir həvəslə oxuyardı.
Mirmahmud Kazımovski bir çox tamaşaların rejissoru olmuşdur.
Görkəmli sənətşünas Cəfər Cəfərov Mirmahmud Kazımovski haqqında yazır: "Teatrda əsasən o adamlar qalır ki, onların adı hər bir zaman teatr aləmində çəkilir. Mirmahmud Kazımovski məhz belə insanlardandır".
Mirmahmud Kazımovski 1940-cı il dekabrın 1-də, 58 yaşında vəfat edib.
İstinadlar
- Azərbaycan Kinosu. Ensiklopedik lüğət. "Elm və Təhsil". Bakı, 2017. s.229
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mirmahmud Mirelekber oglu Kazimovski 27 fevral 1882 Bilgeh Baki qezasi 1 dekabr 1940 Baki Azerbaycan aktyoru pedaqoq dramaturq bir sira birperdeli pyeslerin vodevillerin ve musiqili komediyalarin muellifi rejissor 1906 ci ilde yaradilmis Baki Muselman teatrinin ilk uzvlerinden biri ve teskilatcisi Azerbaycan SSR emekdar artisti 1938 Mirmahmud KazimovskiDogum tarixi 27 fevral 1882 1882 02 27 Dogum yeri Bilgeh Baki qezasi Baki quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 1 dekabr 1940 1940 12 01 58 yasinda Vefat yeri Baki Azerbaycan SSR SSRIMilliyyeti azerbaycanliVetendasligi Rusiya imperiyasi AXC SSRIUsagi Rauf KazimovskiFealiyyeti aktyor kinorejissor dramaturq pedaqoq rejissorFealiyyet illeri 1897 1940Mukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiMirmahmud Kazimovski 1882 ci ilde Bakinin Bilgeh kendinde anadan olmusdur Ilk tehsil illerini Huseyn Ereblinski ile birlikde alan Mirmahmud sonralar onunla mohkem dost olmusdur Hele mektebde oxuyarken onlar dram derneklerinde fealiyyet gostermis bir sira epizodik rollarda cixis etmisler Sonralar Mirmahmur Kazimovski pesekar artist kimi taninmaga basladi O Qoqolun Mufettis inde Filippovic Necef bey Vezirovun Pehlevani Zemane eserinde Cahangir bey Semseddin Saminin Gave eserinde zabit ve kendli rollarinda Musibeti Fexreddin eserinde Ehmed rolunda eyni zamanda bir sira Qerbi Avropa dramaturqlarinin eserlerinde ugurla cixis etmisdir Bu eserlerin icerisinde Uilyam Sekspirin Otello faciesi xususi yer tuturdu Mirmahmur Kazimovskinin en boyuk ugurlarindan biri de Azerbaycanda qadinlarin teatr sehnesine hele qalxmadiqlari bir dovrde qadin rollarini gozel ifa etmesi idi O Leylinin anasi eyni zamanda altinci ve yeddinci ereb rollarinda cixis etmisdir Mirmahmud Kazimovski tekce aktyor deyildi o hem de edebi yaradiciliqla mesgul olurdu Muellimlik edir xalqin maariflenmesi yolunda elinden geleni esirgemirdi Boyuk maarifperver Hesen bey Zerdabi ile ciyin ciyine calisan M Kazimovski onun olumunden sonra da ideyalarini teblig etmisdir Mirmahmud Kazimovskinin pedaqoji fealiyyetine Hesen bey Zerdabinin boyuk tesiri olmusdur O bir muddet rus dili resm negme hesab dersleri demekle yanasi hem de mekteblerde idman dersi aparmisdir Azerbaycanda idmana aid ilk dersliyin muellifi de ele Mirmahmud Kazimovski olmusdur Orta mekteb dersliyi hecminde yazilmis bu kitabin 200 e yaxin sekli vardir Maraqli burasidir ki muellif capa hazirladigi dersliyin sekillerini de ozu cekmisdi Mirmahmud Kazimovski usaqlarda Azerbaycan edebiyyatina boyuk mehebbet oyadirdi O hemise sagirdlerine deyerdi Edebiyyat xalqin guzgusudur Eger bir xalqin tarixi ve medeni heyati ile onun arzu ve istekleri ile sevinc ve kederi ile tanis olmaq isteyirsinizse onun edebiyyatina muraciet edin O mekteblerde tez tez edebi geceler teskil eder Nizami Gencevinin Imadeddin Nesiminin Mehemmed Fuzulinin qezellerini usaqlar ucun hedsiz bir hevesle oxuyardi Mirmahmud Kazimovski bir cox tamasalarin rejissoru olmusdur Gorkemli senetsunas Cefer Ceferov Mirmahmud Kazimovski haqqinda yazir Teatrda esasen o adamlar qalir ki onlarin adi her bir zaman teatr aleminde cekilir Mirmahmud Kazimovski mehz bele insanlardandir Mirmahmud Kazimovski 1940 ci il dekabrin 1 de 58 yasinda vefat edib Bismillah film 1925 Bakililar film 1938 Kendliler film 1939 Sovqat film 1942 ol IstinadlarAzerbaycan Kinosu Ensiklopedik luget Elm ve Tehsil Baki 2017 s 229